Ποδήλατα στο Μετρό

Δεν είμαι συστηματικός ποδηλάτης, ούτε συμμετέχω ενεργά στις ποδηλατοδρομίες που γίνονται πια συχνά και στις ελληνικές πόλεις για την προώθηση του μέσου. Μπορεί να το πάρω με παιδικό ενθουσιασμό σε έναν εξοχικό δρόμο και να οδηγήσω στην επαρχιακή άσφαλτο ή σε πατημένο χωματόδρομο για να αισθανθώ την άμεση επαφή με τη φύση, όμως μέσα στην πόλη δεν χρησιμοποιώ ποδήλατο για να πάω στη δουλειά μου, παρότι στη Θεσσαλονίκη το πανεπιστήμιο απέχει ιδανικά από το κέντρο όπου μένω (20 λεπτά με τα πόδια, δηλαδή 5 με το ποδήλατο).

Δεν ξέρω αν είναι ακριβώς ο φόβος ενός ατυχήματος αλλά αισθάνομαι εκτεθειμένος και ευάλωτος, σχεδόν γυμνός, μέσα στην υπόλοιπη κυκλοφορία, ανάμεσα στα αδιάφορα Ι.Χ. και στα απειλητικά λεωφορεία. Γι’ αυτό καταλαβαίνω και υποστηρίζω ανεπιφύλακτα την κατασκευή ενός ασφαλούς δικτύου ποδηλατοδρόμων όχι απλώς στα πλακόστρωτα της παραλίας, τους πεζόδρομους και τα πεζοδρόμια, αλλά δεσμεύοντας πλάτος του οδοστρώματος που σήμερα καταλαμβάνεται από την παράνομη στάθμευση.

Από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 σχεδιάσαμε με τους φοιτητές μου στο Αριστοτέλειο τους πρώτους ποδηλατοδρόμους στην πόλη, αλλά η βούληση της δημοτικής αρχής μάς προσγείωσε απότομα με έναν προκρούστειο και επικίνδυνο χτιστό διάδρομο στη νέα παραλία, που αντικαταστάθηκε αργότερα με μια βαμμένη λωρίδα στην παλιά και ένα κατακερματισμένο δίκτυο, μονίμως καταπατημένο, σε κάποιους άλλους δρόμους. Το 2002, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για την υποψηφιότητά μου στον Δήμο Θεσσαλονίκης, είχαμε οργανώσει τα «101 ποδήλατα της παραλίας». Επί τρεις εβδομάδες, πάνω από 5.000 Θεσσαλονικείς έπαιρναν δωρεάν ένα από τα 101 ποδήλατα που προσφέραμε, αφήνοντας τα στοιχεία της ταυτότητάς τους, έκαναν τη βόλτα τους ή τη δουλειά τους και τα επέστρεφαν, χωρίς ούτε μια ζημιά ή απώλεια.

Τώρα, με τον Γιάννη Μπουτάρη δήμαρχο (όπως και με τον Καμίνη στην Αθήνα) περιμένω να δω χιλιάδες δημοτικά ποδήλατα να διατίθενται στις στάσεις του μετρό και σε άλλα κεντρικά σημεία, ώστε να τα παίρνει κανείς εύκολα και να τα αφήνει κοντά στον προορισμό του.

Επειδή, όμως, στην Αθήνα οι αποστάσεις είναι μεγάλες και το δίκτυο του μετρό ακόμη ημιτελές, είναι ωραία ιδέα να μπορεί να συνδυάσει κανείς τα δύο αυτά μέσα μεταφοράς για να φτάσει πιο μακριά, πιο γρήγορα και με περισσότερη ασφάλεια, αξιοποιώντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του καθενός: την ελευθερία, την αυτονομία και την άσκηση που προσφέρει μια επιφανειακή μετακίνηση με ποδήλατο, με την ταχύτητα, την αξιοπιστία και την ασφάλεια της υπόγειας διαδρομής του μετρό.

Εδώ και πολλά χρόνια οι ποδηλάτες ζητούσαν χωρίς αποτέλεσμα από τη διοίκηση του μετρό την άδεια να ανεβάζουν (στην πραγματικότητα να κατεβάζουν) τα ποδήλατά τους στους συρμούς. Μπορούσαν ήδη να χρησιμοποιούν το τραμ, τον ηλεκτρικό και τον προαστιακό, αλλά το μετρό αποτελούσε ένα άβατο και οι διοικήσεις απαντούσαν αρνητικά στο αίτημα, με εύλογη ανησυχία για την ομαλή συνύπαρξη των ποδηλάτων με τους υπόλοιπους επιβάτες.

Συζητώντας επίμονα με τους εκπροσώπους των ποδηλατών στο Εθνικό Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας αλλά και άλλες μεμονωμένες ομάδες (όπως η δημοτική παράταξη του Γ. Αμυρά), έπεισα τη νέα διοίκηση της λειτουργίας του μετρό (ΑΜΕΛ) και διαμορφώσαμε μια πρόταση ήπιας και σταδιακής υποδοχής των ποδηλάτων. Η πρόταση αυτή, που έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τους χρήστες του ποδηλάτου αλλά και τη συνηθισμένη γκρίνια από κάποια ΜΜΕ, περιλαμβάνει, όπως είναι γνωστό, τη δοκιμαστική για 3 μήνες είσοδο των ποδηλάτων Τετάρτη απόγευμα και Κυριακή από τις 12 μέχρι το βράδυ, δηλαδή σε ώρες που το μετρό δεν είναι φορτωμένο. Οι ίδιοι οι ποδηλάτες μού πρότειναν κάτι που δεν γνώριζα αλλά ισχύει και στα μετρό άλλων πόλεων, να μπαίνουν 2 δηλαδή μόνο ποδήλατα σε κάθε συρμό, γιατί δεν θέλουν να ξαφνιάσουν ή να ενοχλήσουν τους απροετοίμαστους στην αρχή επιβάτες. Άλλωστε ο επόμενος συρμός θα περάσει σε 2-3 λεπτά και θα πάρει τους ποδηλάτες που ενδεχομένως περιμένουν. Αυτές όμως οι λεπτομέρειες θα λυθούν στην πράξη, με κοινή αποδοχή και αλληλοσεβασμό. Το μέτρο αρχίζει την εφαρμογή του από την Τετάρτη 2 Μαρτίου και είμαι αισιόδοξος πως όχι μόνο θα πάει πολύ καλά, αλλά και ότι θα επεκταθεί η εφαρμογή του από το καλοκαίρι.      

*Του ΣΠΥΡΟΥ ΒΟΥΓΙΑ, Υφυπουργού Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων