Στις κορφές των Άλπεων για ποδήλατο και ορειβασία αντί για σκι;

Η κλιματική κρίση αλλάζει ραγδαία τα δεδομένα και στον χειμερινό τουρισμό, δημιουργώντας νέες προκλήσεις στα χιονοδρομικά κέντρα της Ευρώπης και της Ελλάδας. Οι ήπιες θερμοκρασίες και η περιορισμένη χιονόπτωση δεν αποτελούν πλέον εξαιρέσεις, αλλά ολοένα και πιο συχνό φαινόμενο, υποχρεώνοντας τα χιονοδρομικά κέντρα να προσαρμοστούν σε ένα μέλλον με λιγότερο ή καθόλου χιόνι.

Οι απρόβλεπτοι χειμώνες επηρεάσουν τα χιονοδρομικά κέντρα

Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, πέρυσι οι μισές πίστες σκι της Γαλλίας αναγκάστηκαν να κλείσουν λόγω έλλειψης χιονιού, ενώ οι χώρες με παραδοσιακά ισχυρή παρουσία στον χειμερινό τουρισμό, όπως η Ελβετία και η Αυστρία, αντιμετώπισαν παρόμοια προβλήματα. Στο Métabief, ένα γαλλικό χιονοδρομικό κέντρο κοντά στη Λωζάνη, σε χαμηλό υψόμετρο στα 1.460 μέτρα, οι ειδικοί προβλέπουν ότι μέχρι το 2035 το σκι θα αποτελεί παρελθόν, λόγω της ασταθούς χιονόπτωσης κάτω από τα 2.000 μέτρα.

Επίσης σύμφωνα με άλλη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό PLOS-One τα χιονοδρομικά κέντρα διεθνώς θα γνωρίσουν σημαντικά λιγότερη χιονοκάλυψη μέχρι το 2100 καθώς η υδρόγειος θερμαίνεται, Όπως εκτιμάται στην μελέτη, η φυσική χιονοκάλυψη θα μπορούσε να εξαφανιστεί εντελώς μέχρι το 2100 στο 13% των χιονοδρομικών κέντρων παγκοσμίως.

Μέχρι το 2100 οι μέσες ετήσιες ημέρες χιονοκάλυψης εκτιμάται ότι  θα μειωθούν περισσότερο στις Αυστραλιανές Άλπεις και στις Νότιες Άλπεις. Ακολουθούν οι Ιαπωνικές Άλπεις, οι Άνδεις, οι Ευρωπαϊκές Άλπεις, τα Απαλάχια και τα Βραχώδη Όρη.

Την Πρωτοχρονιά του 2023 οι θερμοκρασίες  στην Ελβετία έφτασαν το ρεκόρ των 20 βαθμών Κελσίου, που πήρα η υψηλότερη θερμοκρασία που έχει σημειωθεί ποτέ τον Ιανουάριο βόρεια των Άλπεων 

Σε παλαιότερη αναφορά του το BBC είχε επισημάνει ότι ο ασυνήθιστα ζεστός και υγρός καιρός στις Άλπεις προκαλεί σοβαρά προβλήματα στα χιονοδρομικά κέντρα, δυσκολεύοντας την έναρξη της χειμερινής περιόδου. Είχε κάνει αναφορά στην Αυστρία, και ειδικά στα χιονοδρομικά γύρω από το Σάλτσμπουργκ καθώς και στο φημισμένο Σαμονί της Γαλλίας.

Εναλλακτικές μορφές Τουρισμού

Αν και τα προβλήματα είναι πολλά, ορισμένα χιονοδρομικά κέντρα αναζητούν νέες λύσεις, βλέποντας την κατάσταση ως ευκαιρία να αναπτυχθούν διαφορετικά. Στην Ιταλία, το θέρετρο Fai della Paganella έχει επαναπροσδιορίσει τη λειτουργία του, προσελκύοντας περισσότερους ποδηλάτες το καλοκαίρι, παρά σκιέρ τον χειμώνα. Μάλιστα, οι επιχειρήσεις διαπιστώνουν ότι οι ποδηλάτες ξοδεύουν έξι με επτά φορές περισσότερα χρήματα από τους σκιέρ, γεγονός που καθιστά τη θερινή περίοδο πιο επικερδή από την παραδοσιακή χειμερινή.

Στα χιονοδρομικά κέντρα της Γαλλίας, της Ελβετίας και της Αυστρίας, αναπτύσσονται πολιτιστικές δραστηριότητες, όπως μουσικά φεστιβάλ και εκθέσεις τέχνης, προσελκύοντας τουρίστες που αναζητούν εναλλακτικές εμπειρίες.

Ειδικότερα στην  Ελβετία, ορισμένα θέρετρα στρέφονται στις καλοκαιρινές ποδηλατικές διαδρομές για να αντισταθμίσουν τις απώλειες, ενώ άλλα έχουν κλείσει τους αναβατήρες τους επ’ αόριστον. Ακόμα και χιονοδρομικά που θεωρούνταν «ασφαλή για το χιόνι» σε υψόμετρα πάνω από 1.500 μέτρα, όπως το Splügen, αναγκάστηκαν στο παρελθόν  να διακόψουν τη λειτουργία τους.

Η «πράσινη» στροφή 

Για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, πολλά χιονοδρομικά κέντρα έχουν ξεκινήσει τις επενδύσεις στην πράσινη ανάπτυξη, μειώνοντας το ενεργειακό τους αποτύπωμα. Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κίνητρα για βιώσιμες μετακινήσεις και εκπτώσεις σε ταξιδιώτες που χρησιμοποιούν τρένα ή άλλα μέσα χαμηλών εκπομπών, αποτελούν κάποιες από τις λύσεις που εφαρμόζονται ήδη. Οι μετακινήσεις των επισκεπτών αντιπροσωπεύουν περίπου το 60% των εκπομπών άνθρακα, και η αλλαγή σε πιο φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές είναι αναγκαία.

Η Ελλάδα και τα χιονοδρομικά κέντρα της, δεν θα μείνει ανεπηρέαστη από την κλιματική αλλαγή. Οι περιορισμένες χιονοπτώσεις των τελευταίων ετών οδηγούν σε μικρότερες χειμερινές περιόδους. Με την αξιοποίηση των βουνών για θερινές δραστηριότητες, όπως πεζοπορία, ποδηλασία και παρατήρηση της φύσης, τα χιονοδρομικά μπορούν όμως να επεκτείνουν τη λειτουργία τους και να παραμείνουν ανταγωνιστικά.

Η κλιματική αλλαγή όπως έχει άλλωστε επισημανθεί σε διεθνές επίπεδο από τους φορείς του κλάδου,  απαιτεί αναπόφευκτα μια νέα στρατηγική για τον χειμερινό τουρισμό. Από την αξιοποίηση των καλοκαιρινών δραστηριοτήτων μέχρι την ενσωμάτωση πράσινων πρακτικών, τα χιονοδρομικά κέντρα καλούνται να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα.

Η εποχή που όταν πατάμε πάνω από τις Άλπεις  δεν θα βλέπουμε καθόλου χιονισμένες κορφές ίσως δεν είναι πια σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Ας κρατήσουμε λοιπόν κάποιες φωτογραφίες στο αρχείο μας.