Περιβαλλον

Γιατί η CorkCycle συλλέγει φελλούς από κρασιά;

Ο φελλός μετατρέπεται σε παπούτσια, τσάντες, οικιακά σκεύη ακόμα και σε θερμομονωτικά υλικά

Κατερίνα Καμπόσου
7’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

CorkCycle: Η ελληνική πρωτοβουλία συλλογής φελλού για ανακύκλωση

Ο φελλός είναι ένα φυσικό προϊόν, 100% ανακυκλώσιμο, το κατ' εξοχήν προϊόν για την σφράγιση φιαλών κρασιού. Εκατομμύρια φελλοί πετιούνται ωστόσο καθημερινά στην χώρα μας, αφού λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν τα περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα των πωμάτων από φελλό καθώς κι οτι συλλέγεται από τον φλοιό δρυ κι αποτελείται από ένα πλήρως αδιάβροχο, αδιαπέραστο, πλευστό υλικό που είναι ανθεκτικό στην φωτιά και σε ακραίες συνθήκες. Στην προσπάθειά τους να ευαισθητοποιήσουν το ευρύ κοινό για τα πλεονεκτήματα του φελλού ως φυσικό προιόν και να δημιουργήσουν ένα οικοσύστημα φιλικών προς το περιβάλλον επιχειρήσεων HoReCa και κρασιού, η Τριανταφυλλιά Λέκκα, sommelier με πολυετή εμπειρία στην εστίαση, στον ξενοδοχειακό κλάδο και στις πωλήσεις κρασιού και ο Δημήτρης Αξιώτης που προέρχεται από τον χώρο της εταιρικής επικοινωνίας, ίδρυσαν την CorkCycle, μια ελληνική πρωτοβουλία συλλογής πωμάτων φελλού για ανακύκλωση

Photo: Immo Wegmann / Unsplash

CorkCycle: Η ελληνική πρωτοβουλία συλλογής φελλού για ανακύκλωση

Με αγάπη για τον φελλό, ο στόχος τους είναι να βοηθήσουν στην εξοικονόμηση τόνων CO2 και να συμβάλλουν στη διατήρηση του φυσικού μας περιβάλλοντος, συλλέγοντας εκατομμύρια φελλούς που αφού ανακυκλωθούν θα επαναχρησιμοποιηθούν ως κάτι νέο και διαφορετικό.

 CorkCycle ξεκίνησε από την προσωπική μας ευαισθητοποίηση σε θέματα ανακύκλωσης σε οικιακό επίπεδο. Ταυτόχρονα, και οι δύο συνειδητοποιήσαμε ότι είχαμε συλλέξει εκατοντάδες φελλούς με τα χρόνια και νιώθαμε την ανάγκη να βρούμε έναν τρόπο επαναχρησιμοποίησής τους. Δεν μπορούσαμε να αντέξουμε την ιδέα να τους πετάξουμε στα σκουπίδια και να καταλήξουν στη χωματερή, αυτό το υπέροχο, εντελώς φυσικό προϊόν. Έτσι, πριν από περίπου δύο χρόνια, ξεκινήσαμε να ερευνούμε το θέμα. Η έρευνά μας μας οδήγησε μέχρι τις αγροτικές περιοχές της Πορτογαλίας, δηλαδή κυριολεκτικά εκεί που βρίσκεται η πηγή του φελλού." Περιγράφει ο Δημήτρης και η Τριανταφυλλιά συμπληρώνει: 

"Ο φυσικός φελλός είναι ουσιαστικά ο φλοιός της φελλοφόρου δρυός, ενός δέντρου που ευδοκιμεί κυρίως στη δυτική Μεσόγειο (Ιβηρική Χερσόνησος, Ιταλία, Γαλλία και βόρεια Αφρική). Οι καλύτερες ποιότητες και οι μεγαλύτερες ποσότητες προέρχονται από την Πορτογαλία, ειδικά από την περιοχή του Montado, ένα από τα σπανιότερα οικοσυστήματα στον κόσμο."

Τα περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα του φελλού 

"Τα ευρήματα της έρευνάς μας, μας άφησαν άφωνους." Συνεχίζει ο Δημήτρης, "Γρήγορα ανακαλύψαμε ότι ο φελλός είναι ένα φυσικό προϊόν με εξαιρετικές δυνατότητες και με ιδιαίτερα θετικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο σε όλο τον κύκλο ζωής του. Αρκεί να αναφέρουμε ότι ένα εκτάριο με φελλοφόρα δρυ μπορεί να απορροφήσει έως και 14,7 τόνους CO2 τον χρόνο. Μάλιστα, λόγω της ικανότητάς του να απορροφά τεράστιες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου, ο φελλός έχει αρνητικό ενεργειακό αποτύπωμα, ακόμη και κατά την παραγωγή του για πώματα (περίπου -5,7 kg CO2 eq ανά 1.000 φελλούς)."

Ένας μόνο φελλός μπορεί να απορροφήσει 562g CO2. Αυτό είναι ένα από τα πιο σημαντικά fun facts για τον φελλό, που πολλοί αγνοούν. Η φελλοφόρος δρυς παράγει φελλό κάθε 8-10 χρόνια. Αν ο φελλός, δηλαδή ο φλοιός του δέντρου, δεν συλλεχθεί, το δέντρο ξεραίνεται. Η πρώτη συγκομιδή γίνεται στα 25 χρόνια, αλλά η ποιότητα δεν είναι κατάλληλη για πώματα. Στα 35 περίπου χρόνια, το δέντρο δίνει τον πρώτο πραγματικά ποιοτικό φελλό για πώματα κι ο κύκλος ζωής του δέντρου είναι περίπου 200 χρόνια. Πως μπορεί ακριβώς να αποκτήσει το πώμα μια νέα ζωή; Σύμφωνα με την Τριανταφυλλιά και τον Δημήτρη που αποστέλλουν τους φελλούς που συλλέγουν σε συνεργαζόμενες ειδικευμένες μονάδες επεξεργασίας στο εξωτερικό, ο φελλός τείνει να γίνει ένα από τα επόμενα υλικά που θα επικρατήσουν στην αγορά:

"Λαμβάνοντας υπόψη τη δέσμευση άνθρακα στα δάση φελλοφόρου δρυός που συνδέεται με την παραγωγή φελλού, η ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση 1.000 φελλών μπορεί να αποτρέψει εκπομπές 300 έως 500 κιλών CO2, επιβεβαιώνοντας τη θετική επίδραση αυτού του υπέροχου υλικού στη ρύθμιση του κλίματος. Αυτό προσφέρει ένα σημαντικό πλεονέκτημα για την κοινωνία συνολικά, στην προσπάθειά μας να επιτύχουμε την ουδετερότητα του άνθρακα. Ο φελλός έχει τη δυνατότητα να αντικαταστήσει ακόμη και το ρυπογόνο πλαστικό σε πολλές εφαρμογές, προσφέροντας σε κάποιες περιπτώσεις αντίστοιχα ή και καλύτερα αποτελέσματα ως υλικό."

Photo: Goran Ιvos/ Unsplash

Η δεύτερη ζωή του φελλού

Στη δεύτερη ζωή του, ο φελλός, αντί να καταλήξει στη χωματερή, μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί σε μια σειρά από σημαντικές βιομηχανικές εφαρμογές. Ο ανακυκλωμένος φελλός έχει χαμηλό βάρος και εξαιρετική αντοχή σε ακραίες θερμοκρασίες. Επαναχρησιμοποιείται στον κατασκευαστικό κλάδο για θερμομονωτικά, ηχομονωτικά και αντικραδασμικά υλικά. Χρησιμοποιείται επίσης ευρέως σε έναν τεράστιο αριθμό εφαρμογών όπως πχ παπούτσια, υλικά για οικιακή χρήση, τσάντες από φελλό, έπιπλα, διακοσμητικά αντικείμενα, γυαλιά, και ακόμη και στην αεροναυπηγική. Ενδεικτικά, η NASA χρησιμοποιεί φελλό στις κεφαλές πυραύλων λόγω της αντοχής του σε ακραίες θερμοκρασίες και πιέσεις. Τέλος, ο ανακυκλωμένος φελλός χρησιμοποιείται ως μονωτικό σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα και θαλάσσια σκάφη, ενώ είναι το ιδανικό υλικό για πατώματα σε παιδικές χαρές και αθλητικές εγκαταστάσεις, καθώς και για παιδικά παιχνίδια."

Στο παραπάνω πλαίσιο, η ομάδα της CorkCycle, εφοδιάζει ένα ειδικό κουτί για επιχειρήσεις εστίασης που προορίζεται για την συλλογή πωμάτων και εκπαιδεύει τους επαγγελματίες HoReCa και κρασιού σχετικά με τα οφέλη των βιώσιμων επιχειρηματικών πρακτικών και της υπεύθυνης κατανάλωσης.

Περισσότερα στο corkcycle.org.