Συνέντευξη με τη Μαρία Βασιλάκου για τις Πράσινες Πόλεις

Οι ΑΠΕ είναι σήμερα οι μεγαλύτεροι παραγωγοί καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας και σε συνδυασμό με το υδρογόνο (που είναι ένα ενδιάμεσο καύσιμο) θα κυριαρχήσουν στις εφαρμογές και στις αγορές στο πολύ άμεσο μέλλον. Όπως δείχνει η συνέντευξη με την Μαρία Βασιλάκου, τ. Αντιδήμαρχο Βιέννης και υπεύθυνη για την Αειφορία, οι νέες τεχνολογίες κερδίζουν την εμπιστοσύνη της νέας γενιάς των καταναλωτών / επενδυτών και δημιουργούν ένα καινούργιο πεδίο για την καινοτομία. Κυρίως όμως είναι και μια ευκαιρία για τη συμμετοχική επιχειρηματικότητα και την αυτοδιοίκηση.

Αν και δεν είναι ευρέως γνωστό, η Βιέννη είναι ίσως η πιο Έξυπνη και Πράσινη πόλη της Ευρώπης. Με την ευκαιρία της διεθνούς ημερίδας με τίτλο «Το Μέλλον των φωτοβολταϊκών» που οργάνωσε το clima21 στις 7 Ιουνίου 2023 στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, η Μαρία Βασιλάκου εξηγεί ποιοι είναι οι άξονες της εντυπωσιακής αυτής πορείας, τι επιφυλάσσει το μέλλον και πώς η τοπική αυτοδιοίκηση και οι πολίτες μπορούν να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο.

Κομβικό στοιχείο για την πράσινη μετάβαση της Βιέννης ήταν βέβαια η ενέργεια μέσα από το δίπτυχο καινοτομία και συμμετοχή. Στη δική μας περίπτωση, λέει η Μαρία Βασιλάκου, ξεκινήσαμε, μετά την καταστροφή στο πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα (Ιαπωνία), να βλέπουμε αυτό που γενικά ονομάζουμε «πράσινες επενδύσεις» και υπό το πρίσμα της εμπλοκής των ίδιων των πολιτών.

Αυτή τη στιγμή στη Βιέννη λειτουργούν 30 και πλέον ηλιακά συστήματα τα οποία έχουν χρηματοδοτηθεί από τους κατοίκους στο 100%. Οι μετοχές ξεκινούν από 50€ μέχρι 10.000€ που είναι το όριο. Οι εγκαταστάσεις έχουν κατασκευαστεί και συντηρούνται από την δημοτική ενεργειακή επιχείρηση  Wien Energie, η οποία εκτός των άλλων φροντίζει να καλλιεργεί στην κοινή γνώμη την πεποίθηση ότι η συλλογική δράση των πολιτών μπορεί να σπρώξει τόσο την καινοτομία όσο και τα πλάνα για την επίτευξη των στόχων.

Στην Αυστρία, κάθε ιδιώτης, άτομο ή εταιρεία μπορεί να αποκτήσει μετοχές σε εγκατάσταση φωτοβολταϊκών ή σε ηλιοθερμικό σταθμό παραγωγής ενέργειας, χρησιμοποιώντας το καθεστώς «πώληση και επαναμίσθωση». Η Wien Energie προσφέρει δηλαδή στα μέλη/πελάτες της τη δυνατότητα να πουλήσουν ανά πάσα στιγμή το μερίδιό τους και να το μισθώσουν εκ νέου, διατηρώντας την ετήσια πίστωση από την πώληση ρεύματος που καταβάλλεται απευθείας στον λογαριασμό τους. Η εταιρεία κατασκευάζει τον σταθμό, τροφοδοτεί την πράσινη ενέργεια στο δίκτυο και είναι υπεύθυνη για όλες τις λειτουργικές δαπάνες οι οποίες επιμερίζονται βέβαια μεταξύ των μετόχων και των καταναλωτών, ενώ αναλαμβάνει και το οικονομικό ρίσκο.

Εγκατάσταση Φ/Β σε οριζόντια επιφάνεια κτιρίου στη Βιέννη. © Wien Energie

Facts:

• 32 σταθμοί παραγωγής ενέργειας ιδιοκτησίας δημοτών: 28 με ηλιακή ενέργεια και 4 αιολικά πάρκα
• Στη διαδικασία συμμετέχουν 10.000 πολίτες
• Η δημοτική εταιρεία Wien Energie έχει δώσει στο δίκτυο πάνω από 60.000MWh πράσινης ενέργειας, πράγμα που ισοδυναμεί με μείωση 17.000 τόνων διοξειδίου του άνθρακα
• Οι ηλιακές εγκαταστάσεις (κυρίως φωτοβολταϊκά) καταλαμβάνουν έκταση 19 γηπέδων ποδοσφαίρου

Η Wien Energie, λέει η Μαρία Βασιλάκου, είναι αυτή τη στιγμή ο μεγαλύτερος περιφερειακός προμηθευτής ενέργειας στην Αυστρία. Η εταιρεία παρέχει σε δύο εκατομμύρια οικιακούς καταναλωτές, 230.000 εμπορικές και βιομηχανικές εγκαταστάσεις και 4.500 αγροκτήματα ηλεκτρική ενέργεια, θέρμανση, ψύξη, ηλεκτροκίνηση και τηλεπικοινωνίες, με αξιόπιστο και φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο. Η προστασία του κλίματος και η ασφάλεια του εφοδιασμού έχουν κορυφαία προτεραιότητα.

Εξαιτίας της στρατηγικής της θέσης, η εταιρεία συνεισφέρει σημαντικά στην προσπάθεια για το κλίμα: με συνδυασμένη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τηλεθέρμανσης σε σταθμούς συμπαραγωγής, με αποδοτικές και προσαρμοσμένες τεχνολογίες, και με συμβουλευτικό ρόλο στην αναζήτηση βέλτιστων ενεργειακών λύσεων. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η ηλιακή, η αιολική, η υδροηλεκτρική ενέργεια και η βιομάζα, καθώς και η ανακύκλωση απορριμμάτων με  τη συνδυασμένη παραγωγή θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας.

Facts

• Τον τελευταίο χρόνο, η Wien Energie αύξησε την παραγωγή φωτοβολταϊκών κατά σχεδόν 60%.
• Η εταιρεία λειτουργεί επί του παρόντος περίπου 250 φωτοβολταϊκά συστήματα με εγκατεστημένη ισχύ σχεδόν 60 MW. Αυτό αντιστοιχεί σε μια έκταση περίπου 900.000 τετραγωνικών μέτρων, δηλαδή 10πλάσια από τη σημερινή.
• Μέχρι το 2030, η Wien Energie σκοπεύει να φτάσει τα 600 ΜW ηλιακής ενέργειας. Αυτή η ενέργεια μπορεί να τροφοδοτήσει 250.000 επιπλέον νοικοκυριά ή δύο πόλεις όπως το Γκρατς και το Λιντς μαζί.

Σε τελευταία ανάλυση, καταλήγει η Μαρία Βασιλάκου, δεν υπάρχει κανένα φοβερό μυστικό. Η Βιέννη έχει κορυφαίες αποδόσεις στον δείκτη βιωσιμότητας χάρη στις αστικές στρατηγικές με βάθος χρόνου που εφαρμόζει. Η πόλη έχει θέσει ως στόχο να είναι κλιματικά ουδέτερη έως το 2040. Το πιο σημαντικό εργαλείο που χρησιμοποιεί για τον σκοπό αυτό είναι το energy zoning που ορίζει τι είδους ενέργεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κάθε περιοχή. Η στρατηγική της έξυπνης πόλης που εφαρμόζει περιλαμβάνει το στόχο έως το 2030 να έχουν εγκατασταθεί 714 στρέμματα φωτοβολταϊκών εντός των ορίων της πόλης και από αυτά τα 45 στρέμματα να ανήκουν σε δημόσια κτήρια. Οι αρμόδιες υπηρεσίες της πόλης παρέχουν επίσης συμβουλές στους πολίτες για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, καθώς και κίνητρα και επιδοτήσεις για τη χρήση φωτοβολταϊκών στις στέγες κλπ. (από €150/kWp για συνδυασμό φ/β και Πράσινης Στέγης, έως €750/kWp για Πράσινες Στέγες σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις).

Σημαντικό εργαλείο είναι ακόμη η αλλαγή χρήσης γης σε εγκαταλελειμμένες βιομηχανικές ζώνες, όπου προωθούνται νέες ενεργειακές λύσεις, κυρίως τα φωτοβολταϊκά και η γεωθερμία. Παράλληλα, τα χωροταξικά σχέδια απαγορεύουν τη χρήση πετρελαίου θέρμανσης σε νέα κτήρια, ενώ ως το 2040 θα σταματήσει η χρήση φυσικού αερίου μέσα στην πόλη. Άλλο σημαντικό εργαλείο είναι τα αστικά συμβόλαια, όπου κάθε developer διαπραγματεύεται με τον Δήμο όλο το σχέδιο του κτηρίου που θέλει να φτιάξει. Κάθε χρόνο χτίζονται 7.000 επιδοτούμενα διαμερίσματα κοινωνικής στέγης που συνδυάζονται με πράσινη ενέργεια.

Δείτε περισσότερα άρθρα σχετικά με την κλιματική αλλαγή στο www.clima21.gr