Ο πλανήτης μόλις έζησε την πιο καυτή ημέρα που έχει καταγραφεί ποτέ

Οι θερμότερες μέρες που έχουν καταγραφεί πότε ήταν back-to-back η Δευτέρα 3 Ιουλίου και μετέπειτα η Τρίτη 4 Ιουλίου, σύμφωνα με τις πρώτες μετρήσεις αμερικανικού μετεωρολογικού παρατηρητηρίου.

Αρχικά, τα πρωτεία κατείχε για λίγο η Δευτέρα, ωστόσο η Τρίτη την «κέρδισε» και είναι πλέον η θερμότερη μέρα που έχει καταγραφεί στην ιστορία.

Κατά την Τρίτη 4η Ιουλίου, η μέση θερμοκρασία του αέρα και της επιφάνειας του πλανήτη μετρήθηκε στους 17,18°C από οργανισμό που υπάγεται στην Αμερικανική Υπηρεσία Παρατήρησης των Ωκεανών και της Ατμόσφαιρας (NOAA).

Η μέτρηση ξεπερνά κατά πολύ τους 17,01°C που μετρήθηκαν την προηγούμενη ημέρα, της Δευτέρας 3 Ιουλίου, κατά την οποία καταρρίφθηκε το προηγούμενο ρεκόρ των 16,92°C, που είχε μετρηθεί στις 14 Αυγούστου 2016 και επαναλήφθηκε στις 24 Ιουλίου 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία των Εθνικών Κέντρων Περιβαλλοντικής Πρόγνωσης της NOAA και χρονολογούνται από το 1979.

Η θερμοκρασία του αέρα, που κυμαίνεται ανάμεσα στους 12°C και 17°C κατά μέσο ημερήσιο όρο κατά την διάρκεια του έτους, βρισκόταν κατά μέσον όρο στους 16,20°C στις αρχές του Ιουλίου στο χρονικό διάστημα ανάμεσα στο 1979 και το 2000, σύμφωνα με αυτό το σύστημα μέτρησης.

Ζέστη σε όλο τον κόσμο - μέχρι και την Ανταρκτική

Oι αποδείξεις της κλιματικής αλλαγής είναι φανερές σε όλο τον κόσμο: οι νότιες ΗΠΑ πλήττονται από έντονο καύσωνα τις τελευταίες εβδομάδες, τμήματα της Κίνας βρίσκονται υπό διαρκή καύσωνα με θερμοκρασίες άνω των 35 βαθμών Κελσίου, στη Βόρεια Αφρική σημειώθηκαν θερμοκρασίες κοντά στους 50 (!) βαθμούς Κελσίου, ενώ στη Σαουδική Αραβία χιλιάδες άνθρωποι υπέφεραν από ασυνήθιστα καυτή ζέστη κατά τη διάρκεια του θρησκευτικού προσκυνήματος Χατζ.

Τον Ιούνιο, σειρά ρεκόρ καταρρίφθηκαν στην Ασία, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο γνώρισε τον θερμότερο Ιούνιο που έχει ποτέ καταγραφεί. Το Μεξικό και το Τέξας επλήγησαν από ακραία κύματα ζέστης: το πρώτο μετράει ήδη 112 νεκρούς από τον καύσωνα, ενώ στο δεύτερο και στη γειτονική Αριζόνα οι θερμοκρασίες έφτασαν τους 45 βαθμούς Κελσίου.

Ακόμη και η Ανταρκτική, η οποία αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο χειμώνα της, κατέγραψε ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, καθώς το λιώσιμο των παγετώνων επιταχύνεται. Συγκεκριμένα, πρόσφατα καταγράφηκε ρεκόρ θερμοκρασίας του Ιουλίου με ένδειξη 8,7 βαθμούς Κελσίου.

«Θανατική καταδίκη για ανθρώπους και οικοσυστήματα»

Η Τζένι Μίλερ, εκτελεστική διευθύντρια της Παγκόσμιας Συμμαχίας για το Κλίμα και την Υγεία με έδρα την Καλιφόρνια, μιας διεθνούς κοινοπραξίας οργανισμών υγείας, δήλωσε: «Οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο υποφέρουν ήδη από τις κλιματικές επιπτώσεις, από τους καύσωνες, τις πυρκαγιές και την ατμοσφαιρική ρύπανση έως τις πλημμύρες και τις ακραίες καταιγίδες. Η υπερθέρμανση του πλανήτη επιδεινώνει επίσης τις απώλειες των καλλιεργειών και την εξάπλωση των μολυσματικών ασθενειών, καθώς και τη μετανάστευση».

Και πρόσθεσε: «Η εξόρυξη και η χρήση άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου βλάπτουν την υγεία των ανθρώπων, αποτελούν τον κύριο παράγοντα της υπερθέρμανσης και είναι ασύμβατες με ένα υγιές κλιματικό μέλλον. Αυτός είναι ένας ακόμη λόγος για τον οποίο οι κυβερνήσεις πρέπει να προετοιμαστούν για να υλοποιήσουν μια δέσμευση στο Cop28 για τη σταδιακή κατάργηση όλων των ορυκτών καυσίμων και μια δίκαιη μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για όλους».

Η κλιματολόγος Friederike Otto του Ινστιτούτου Grantham για την Κλιματική Αλλαγή και το Περιβάλλον στο Imperial College του Λονδίνου της Βρετανίας, δήλωσε: «Είναι μια θανατική καταδίκη για τους ανθρώπους και τα οικοσυστήματα».

Tα ρεκόρ κινδυνεύουν να καταρριφθούν εκ νέου

Το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus ανακοίνωσε σήμερα ότι οι δικές του μετρήσεις για την Δευτέρα 3 Ιουλίου επιβεβαίωσαν ότι ήταν η θερμότερη ημέρα στην «βάση δεδομένων ERA5» που χρονολογείται από το 1940, όμως τα στοιχεία δεν είναι ακόμα διαθέσιμα για τις 4 Ιουλίου.

Τα ρεκόρ αυτά, που θα πρέπει ακόμα να επιβεβαιωθούν, κινδυνεύουν και πάλι να καταρριφθούν σύντομα, καθώς στο βόρειο ημισφαίριο ξεκινά η θερινή περίοδος και η μέση παγκόσμια θερμοκρασία συνεχίζει να αυξάνεται μέχρι το τέλος του Ιουλίου-αρχές Αυγούστου.

Στις αρχές του Ιουνίου, οι μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες ήταν οι υψηλότερες που έχουν ποτέ καταγραφεί για την περίοδο αυτή του έτους από την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus, καταρρίπτοντας τα προηγούμενα ρεκόρ με αρκετή απόσταση.

Eπιστροφή του Ελ Νίνιο

Οι παρατηρήσεις αυτές αποτελούν πιθανόν πρόγευση της επίδρασης του φαινομένου El Niño - το οποίο συνδέεται με αύξηση των παγκόσμιων θερμοκρασιών - ενισχυόμενου από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τις δραστηριότητες του ανθρώπου.

Στις 8 Ιουνίου, η NOAA είχε ανακοινώσει την επίσημη έλευση του El Niño εκτιμώντας ότι «πιθανόν να προκαλέσει νέα ρεκόρ θερμοκρασιών» σε ορισμένες περιοχές. Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός δήλωσε την Τρίτη ότι η επιστροφή του φαινομένου (για πρώτη φορά μετά το 2016) ανοίγει το δρόμο για μια πιθανή αύξηση των παγκόσμιων θερμοκρασιών και των ακραίων καιρικών συνθηκών.

Το El Niño - ή «το μικρό αγόρι» στα ισπανικά - είναι ευρέως αναγνωρισμένο ως η αύξηση της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας, ένα φυσικό κλιματικό μοτίβο που εμφανίζεται κατά μέσο όρο κάθε δύο έως επτά χρόνια.

Οι επιπτώσεις του Ελ Νίνιο τείνουν να κορυφώνονται κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου, αλλά ο αντίκτυπος χρειάζεται συνήθως χρόνο για να εξαπλωθεί σε ολόκληρο τον κόσμο. Αυτή η καθυστερημένη επίδραση είναι ο λόγος για τον οποίο οι μετεωρολόγοι πιστεύουν ότι το 2024 θα είναι η χρονιά που θα ξεπεραστεί ο κλιματικός στόχος της αύξησης της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου τουλάχιστον για ένα χρόνο.

Ο Zeke Hausfather, ερευνητής στο Berkeley Earth, δήλωσε για το νέο ρεκόρ θερμοκρασίας: «Δυστυχώς, υπόσχεται να είναι μόνο το πρώτο από μια σειρά νέων ρεκόρ που σημειώνονται φέτος, καθώς οι αυξανόμενες εκπομπές [διοξειδίου του άνθρακα] και αερίων του θερμοκηπίου, σε συνδυασμό με ένα αυξανόμενο φαινόμενο Ελ Νίνιο, ωθούν τις θερμοκρασίες σε νέα υψηλά επίπεδα».

Yψηλές θερμοκρασίες και στην Ελλάδα αυτή την εβδομάδα

Σημειώνεται ότι και στη χώρα μας θα επικρατήσουν υψηλές θερμοκρασίες έως την Παρασκευή (07/07), σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr.

Η θερμοκρασία αναμένεται να φτάσει κατά τόπους τους 37-38°C, τόσο σε ηπειρωτικές όσο και σε νησιωτικές περιοχές. Η μικρή ενίσχυση του μελτεμιού το Σάββατο (08/07) θα συμβάλει στη πτώση των μεγίστων θερμοκρασιών κατά 1 έως 2°C.

Η μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), σε συνεργασία με την επιστημονική επιτροπή του Arsht-Rock Resilience Center του ιδρύματος Atlantic Council κατηγοριοποιεί επιχειρησιακά τις ημέρες με υψηλές θερμοκρασίες για 6 μεγάλες Ελληνικές πόλεις.

Σύμφωνα με την εν λόγω κατηγοριοποίηση, την Παρασκευή (07/07) αναμένονται θερμοκρασιακές συνθήκες Κατηγορίας 2 για τις πόλεις των Αθηνών και της Λάρισας. Προβλέπονται λοιπόν κίνδυνοι για την υγεία λόγω των εξαιρετικά υψηλών θερμοκρασιών και πρέπει να ληφθούν οι απαραίτητες προφυλάξεις και μέτρα.