Αναπόφευκτη η κατάρρευση του οικοσυστήματος αν δεν συγκρατηθούν οι απώλειες άγριας ζωής

Η σταθερή καταστροφή της άγριας ζωής μπορεί να οδηγήσει σε πλήρη κατάρρευση του οικοσυστήματος, υποστηρίζουν επιστήμονες που μελετούν τη μεγαλύτερη μαζική εξαφάνιση ειδών στην ιστορία της Γης.

Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι οι τεράστιες σημερινές απώλειες της βιοποικιλότητας είναι η αρχή μιας νέας μαζικής εξαφάνισης.

Ωστόσο, η νέα έρευνα δείχνει ότι η ολική κατάρρευση του οικοσυστήματος είναι «αναπόφευκτη», αν δεν αντιστραφούν οι απώλειες.

Το γεγονός της εξαφάνισης της Πέρμιας-Τριασικής περιόδου, γνωστό ως «Μεγάλος Θάνατος» συνέβη πριν από 252 εκατομμύρια χρόνια.

Προκλήθηκε από την παγκόσμια θέρμανση που προέκυψε από τεράστιες ηφαιστειακές εκρήξεις και εξαφάνισε το 95% της ζωής στη Γη.

Πώς καταστρέφονται τα οικοσυστήματα

Ωστόσο, είδη ζωής χάνονται σήμερα ακόμη πιο γρήγορα από ό,τι σε οποιαδήποτε από τις προηγούμενες πέντε μαζικές εξαφανίσεις που έπληξαν τον πλανήτη. Η άγρια ζωή καταστρέφεται μέσω της καταστροφής των φυσικών οικοτόπων για γεωργία και εξόρυξη, τη ρύπανση και το ανεξέλεγκτο κυνήγι.

Η ανθρωπότητα βασίζεται σε υγιή παγκόσμια οικοσυστήματα για καθαρό αέρα και νερό, καθώς και τρόφιμα.

Η νέα έρευνα εξέτασε λεπτομερώς τα θαλάσσια απολιθώματα που βρέθηκαν στην Κίνα πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον Μεγάλο Θάνατο.

Τα υγιή οικοσυστήματα βασίζονται στην πολύπλοκη αλληλεπίδραση φυτών, αρπακτικών και θηραμάτων, με κάθε ομάδα παρόμοιων ειδών να παίζει μοναδικό ρόλο.

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα μισά είδη εξαφανίστηκαν χωρίς ουσιαστικά καμία αλλαγή στη συνολική λειτουργία του οικοσυστήματος, επειδή ορισμένα πλάσματα παρέμειναν ακόμη εν ζωή και επαρκούσαν για να διατηρήσουν την απαραίτητη ισορροπία. Ωστόσο, μόλις το τελευταίο είδος σε κάθε σημαντικό παράγοντα άρχισε να εξαφανίζεται, το οικοσύστημα κατέρρευσε γρήγορα.

«Τα οικοσυστήματα ωθήθηκαν σε ένα οριακό σημείο από το οποίο δεν μπορούσαν να ανακάμψουν», δήλωσε ο Δρ Yuangeng Huang, του Πανεπιστημίου Γεωεπιστημών της Κίνας και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.

Πιθανό να βρισκόμαστε στην πρώτη φάση μιας σοβαρής μαζικής εξαφάνισης

«Αυτή τη στιγμή χάνουμε είδη με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι σε οποιοδήποτε από τα προηγούμενα γεγονότα εξαφάνισης της Γης. Είναι πιθανό ότι βρισκόμαστε στην πρώτη φάση μιας άλλης, πιο σοβαρής μαζικής εξαφάνισης», είπε.

«Δεν μπορούμε να προβλέψουμε το οριακό σημείο που θα οδηγήσει τα οικοσυστήματα σε πλήρη κατάρρευση, αλλά είναι αναπόφευκτο αποτέλεσμα εάν δεν αναστρέψουμε την απώλεια βιοποικιλότητας».

Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Current Biology, εξέτασε απολιθώματα από τη νότια Κίνα, η οποία ήταν μια ρηχή θάλασσα κατά τη διάρκεια της μαζικής εξαφάνισης της Πέρμιας-Τριαδικής περιόδου.

Η ομάδα αναδημιούργησε το αρχαίο θαλάσσιο περιβάλλον χρησιμοποιώντας προσομοιωμένους ιστούς τροφίμων για να αναπαραστήσει το οικοσύστημα πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το γεγονός της εξαφάνισης.

Το παράδειγμα της Πέρμιας - Τριασικής περιόδου

Ο Μεγάλος Θάνατος προκλήθηκε από ηφαιστειακές εκρήξεις που εκτόξευσαν διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, με αποτέλεσμα κλιματικές συνθήκες παρόμοιες με αυτές που προκαλούνται σήμερα από την καύση ορυκτών καυσίμων, δηλαδή την παγκόσμια θέρμανση, την οξίνιση των ωκεανών και την απώλεια οξυγόνου στις θάλασσες.

Στην πρώτη φάση της εξαφάνισης, ένας επαρκής αριθμός ειδών παρέμεινε για να εκτελέσει βασικές λειτουργίες, είπε ο Δρ Peter Roopnarine, από την Ακαδημία Επιστημών της Καλιφόρνια: «Όταν όμως εμφανίστηκαν περιβαλλοντικές διαταραχές όπως η υπερθέρμανση του πλανήτη ή η οξίνιση των ωκεανών αργότερα, έλειπαν τα οικοσυστήματα που ενίσχυαν την αντίσταση, πράγμα που οδήγησε σε απότομη οικολογική κατάρρευση. Αυτό συνέβη περίπου 60.000 χρόνια μετά την αρχική συντριβή της βιοποικιλότητας».

Ο καθηγητής Μάικλ Μπέντον, στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και μέλος της ομάδας, δήλωσε: «Οι τοποθεσίες απολιθωμάτων στην Κίνα είναι ιδανικές για αυτού του είδους τη μελέτη, επειδή χρειαζόμαστε άφθονα απολιθώματα ώστε να μπορούμε να ανακατασκευάσουμε τους ιστούς τροφίμων. Επίσης, οι ακολουθίες των βράχων μπορούν να χρονολογηθούν με μεγάλη ακρίβεια, ώστε να μπορούμε να παρακολουθούμε βήμα προς βήμα σε όλη την κρίση όταν η ζωή στους ωκεανούς σκοτώθηκε από θερμικό σοκ, οξίνιση των ωκεανών και απώλεια οξυγόνου από τον βυθό της θάλασσας.»

Οι ερευνητές κατέληξαν: «Ένα “κραχ” της βιοποικιλότητας μπορεί να είναι ο προάγγελος μιας πιο καταστροφικής κατάρρευσης του οικοσυστήματος».

Είπαν ότι η έρευνα έδειξε ότι οι προσπάθειες διατήρησης σήμερα πρέπει να επικεντρωθούν όχι μόνο στα είδη αλλά και σε όλους τους διαφορετικούς ρόλους που διαδραματίζουν.

(Με πληροφορίες του Guardian)