Τοξικά χημικά μολύνουν το αίμα εκατοντάδων ειδών του ζωικού βασιλείου

Εκατοντάδες ζωικά είδη σε όλο τον κόσμο, από τσιμπούρια έως φάλαινες, έχουν αίμα μολυσμένο με τοξικές ουσίες PFAS, αλλιώς λεγόμενες «παντοτινές», λόγω της μεγάλης ανθεκτικότητάς τους, σύμφωνα με μια νέα ανάλυση έρευνας.

Αν και η ανάλυση δεν στοχεύει να αποκαλύψει πώς η έκθεση στις ουσίες PFAS επηρεάζει την άγρια ζωή, στοιχεία σε ορισμένες από τις προηγούμενες μελέτες δείχνουν ότι οι χημικές ουσίες είναι πιθανό να αρρωσταίνουν τα ζώα.

Η ανάλυση συντάχθηκε από την Environmental Working Group (EWG), μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που παρακολουθεί τη μόλυνση από τοξικές ουσίες PFAS και ανέπτυξε έναν διαδραστικό χάρτη που δείχνει ποια ζωικά είδη μελετήθηκαν, πού αναλύθηκαν και τα επίπεδα και τους τύπους PFAS που βρέθηκαν στο αίμα τους.

Οι ερευνητές έχουν βρει τις χημικές ουσίες σε μια σειρά ειδών όπως σκορπιούς, πάντα, τίγρεις της Σιβηρίας, χελώνες, άλογα, σκύλους, πλαγκτόν, θαλάσσια λιοντάρια, αγριογούρουνα, ενυδρίδες και στρείδια. Το εύρος της μόλυνσης είναι «καταθλιπτικό», δήλωσε ο Ντέιβιντ Άντριους, ανώτερος επιστήμονας της EWG.

«Χρειάστηκαν έξι δεκαετίες έρευνας στους ανθρώπους για να κατανοήσουμε πραγματικά πώς αυτές οι χημικές ουσίες επηρεάζουν τη βιολογία μας με τόσο πολλούς διαφορετικούς τρόπους… και δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι αυτές οι ίδιες επιπτώσεις δεν αφορούν και την άγρια ζωή», είπε ο Άντριους.

PFAS: Οι «παντοτινές» τοξικές ουσίες που απειλούν το ζωικό βασίλειο

Η κατηγορία των τοξικών υπερφθοριωμένων και πολυφθοριωμένων αλκυλιωμένων χημικών ουσιών, γνωστών ως PFAS (Per – and Polyfluoroalkyl Substances) χαρακτηρίζονται ευρέως ως «παντοτινές ουσίες», καθώς έχουν μεγάλη ανθεκτικότητα, δεν αποδομούνται, δεν διαλύονται.

Πολύ ανθεκτικές, τοξικές και ιδιαίτερα κινητικές, τα PFAS είναι μια κατηγορία περίπου 12.000 χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται συχνά για την κατασκευή χιλιάδων καταναλωτικών προϊόντων ανθεκτικών στο νερό, τους λεκέδες και τη θερμότητα. Ονομάζονται «για πάντα χημικά» επειδή δεν διασπώνται φυσικά και συνδέονται με καρκίνο, ηπατική νόσο, στρες στα νεφρά, εμβρυϊκές επιπλοκές και άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας.

Τα ομοσπονδιακά δεδομένα δείχνουν ότι σχεδόν όλο το αίμα των Αμερικανών είναι μολυσμένο με τις ενώσεις, αλλά η έρευνα για την άγρια ζωή ήταν διάσπαρτη έως ότου η ανάλυση της EWG τη συγκεντρώσει.

Τα εξαιρετικά ευκίνητα χημικά συσσωρεύονται και κυκλοφορούν συνεχώς στο περιβάλλον επειδή δεν διασπώνται και μπορούν να μεταφερθούν σε μεγάλες αποστάσεις μέσω της ατμόσφαιρας.

Τα PFAS επηρεάζουν ζώα ακόμη και μακριά από τις βιομηχανικές ζώνες

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και ζώα σε απομακρυσμένα μέρη του κόσμου που βρίσκονται μακριά από βιομηχανικές πηγές, όπως οι πιγκουίνοι ή οι πολικές αρκούδες στην Αρκτική, μπορούν να μολυνθούν με υψηλά επίπεδα PFAS.

Οι ερευνητές έχουν βρει περίπου 120 είδη ενώσεων PFAS στο αίμα των ζώων, αν και αυτός ο αριθμός είναι πιθανότατα υψηλότερος, επειδή τα όρια στις δυνατότητες δοκιμών καθιστούν δύσκολο τον εντοπισμό πολλών από τις χημικές ουσίες.

Ο αντίκτυπος στην υγεία των ζώων παραμένει ασαφής, αλλά πέρυσι ερευνητές στη Βόρεια Καρολίνα βρήκαν αυτοάνοσες διαταραχές παρόμοιες με τον λύκο σε αλιγάτορες που ζουν σε νερό μολυσμένο από ένα κοντινό εργοστάσιο PFAS που ανήκει στον κατασκευαστή χημικών Chemours. Οι ερευνητές βρήκαν επίσης στοιχεία για προβλήματα του ανοσοποιητικού συστήματος σε θαλάσσιες χελώνες του Βόρειου Ειρηνικού.

«Μετά από όλη αυτή την έρευνα, θα πρέπει να ακολουθήσει το επόμενο βήμα, μια έκκληση για πολύ μεγαλύτερο περιορισμό», είπε ο Άντριους. «Είναι σαφές ότι δεν θα πρέπει πλέον αυτή η μόλυνση να διαχέεται στο περιβάλλον».

(Με πληροφορίες του Guardian)