Οδοιπορικό στην οικοψυχολογία και την καρδιά του ηφαιστείου Αίτνα

Οι άνθρωποι είμαστε μέρος της φύσης. Ωστόσο την αρνηθήκαμε. Ίσως επειδή είναι απρόβλεπτη και σκληρή και μας προκαλεί φόβο και ανασφάλεια. Άλλωστε γι’ αυτό οι πρόγονοι μας άλλοτε τη θεοποίησαν για να την κατευνάσουν, και άλλοτε την κακοποίησαν για να τη δαμάσουν. Αναμφίβολα η ανάγκη της επιβίωσης δικαιολογεί πολλά πράγματα, όμως όταν οι ανθρώπινες ενέργειες απέναντι στη φύση ξεπερνούν την κάλυψη των αναγκών και εξυπηρετούν μόνο την απληστία, τότε σίγουρα υπάρχουν και συνέπειες.

Τις συνέπειες αυτές παρά το γεγονός ότι τις βιώνουμε πολλά χρόνια τώρα, οι άνθρωποι, ο ορθολογιστές άνθρωποι, εμείς που ανακαλύψαμε τις επιστήμες, εμείς που είμαστε υπεράνω όλων των άλλων πλασμάτων επί της Γης, εμείς, οι σύγχρονοι, οι πολιτισμένοι άνθρωποι, είμαστε ανίκανοι να δούμε ότι καταστρέφουμε το μόνο μέρος που έχουμε για να ζήσουμε. Και το καταστρέφουμε γιατί με την απομάκρυνση μας από τη φύση απομακρυνθήκαμε και από την ίδια την ουσία του εαυτού μας. Της ύπαρξης μας. Χαθήκαμε μέσα σε ένα στενό, ωφελιμιστικό τρόπο σκέψης που είχε ως αποτέλεσμα να καταστρέψουμε τόσο το φυσικό μας περιβάλλον όσο και την ψυχική μας υγεία.

Πώς μπορούμε λοιπόν οι σύγχρονοι άνθρωποι να επανασυνδεθούμε με τη φύση ώστε να κερδίσουμε τη διανοητική μας υγεία και να μπορέσουμε να αντιληφθούμε τι κάνουμε στον πλανήτη ώστε να αλλάξουμε πορεία όσο είναι ακόμη καιρός;

…με την οικοψυχολογία

Η Κλειώ Αποστολάκη, ιδρύτρια της Ελληνικής Εταιρείας Οικοψυχολογίας, μας έσυρε σε άγρια μέρη, πίσω σε αρχέγονα μέρη και με την Ιταλίδα συνάδελφο της Marcella Danon, Διευθύντρια του κέντρου σπουδών Οικοψυχολογίας στην Ιταλία -ecopsiche-, μας κατεύθυναν ώστε να αφεθούμε στην δύναμη των τοπίων, να αφεθούμε στην ενέργεια του ηφαιστείου της Αίτνας και να νιώσουμε τον αντίκτυπο της δύναμης της φύσης πάνω μας.

“Μείνετε ήσυχοι μέσα σας” μας παρότρυνε η Marcella -πολύ δύσκολο αφού οι σκέψεις μας δεν σταματούν καθόλου- “και δώστε προσοχή στη φύση, στο βουνό, στους ήχους και στις μυρωδιές, και τότε σιγά σιγά θα συνειδητοποίησετε ότι οι σκέψεις θα φύγουν μακριά και θα ζείτε στο τώρα”, κατέληξε η Marcella.

Ακούω τη Marcella και συγκεντρώνομαι στη στιγμή. Και τότε συνειδητοποιώ ότι ίσως είναι η μοναδική στιγμή που έχω. Ότι μπορεί να μην υπάρξει άλλη…και συγκεντρώνομαι στους ανθρώπους, στους ανθρώπους που είναι γύρω μου, στη Θούλη και στη Βάλια που μοιραζόμαστε το ταπεινό μας καλυβάκι, στη Δήμητρα και την Αγγελική, τον Γαϊτάνο και τη Λάουρα, την Κωσταντίνα και τη Βίβιαν, το Νίκο και και τη Μάουρα. Και σκέφτομαι ότι εκείνη τη στιγμή αυτοί οι άνθρωποι είναι οι πιο σημαντικοί άνθρωποι που έχω στη ζωή μου. Αυτά τα άτομα που μοιράζομαι τη στιγμή… αφού δεν μπορώ να ξέρω αν θα έχω άλλη στιγμή…και σκέφτομαι ότι η πιο σημαντική επιδίωξη στη ζωή μου πρέπει να είναι να κάνω ευτυχισμένο τον άνθρωπο που έχω δίπλα μου, αυτόν τον άνθρωπο που στέκεται στο πλευρό μου. Ναι αυτή είναι η επιδίωξη της ζωής… και πάλι το μυαλό φεύγει και οι σκέψεις τρέχουν… και χάνω τη στιγμή…

“Αυτό είναι η οικοψυχολογία” ακούω τη Marcella να λέει. “Να είμαστε οι άνθρωποι που είμαστε. Όχι αυτοί που η μάνα μας μας είπε, όχι αυτοί που η κοινωνία μας επέβαλε. Να είμαστε ώριμοι και να είμαστε ΕΔΩ” καταλήγει η Marcella και μας προτρέπει να ανακαλύψουμε τους πολλούς εαυτούς που έχουμε. Να τους αποδεχτούμε και να ζήσουμε με αρμονία μαζί τους για να μπορέσουμε να ζήσουμε με αρμονία και με τη φύση.

Η μέρα τελειώνει και το βράδυ έρχεται. Εκεί στην ησυχία της ερημιάς πίνουμε το κρασί μας και κρυφακούμε τη συνομιλία των δέντρων. Κοιτάζουμε ψηλά και τα βλέπουμε. Τα βλέπουμε να γέρνουν το ένα προς το άλλο και να συνομιλούν…με το θρόισμά τους…

Δουλεύοντας με το στοιχείο της φωτιάς, με τα στοιχεία της φύσης

“Το έδαφος ανά πάσα στιγμή μπορεί να ανοίξει, να γίνει έκρηξη και να δημιουργήσει κρατήρα” μας εξηγεί ο οδηγός μας για τη φωτιά, για τη λάβα που κυλάει στην καρδιά της Αίτνα.

“Τι θα ορίζαμε ως φωτιά μέσα μας;” θέτει το ερώτημα η Κλειώ Αποστολάκη. “Τι είδους φωτιά είναι αυτή που έχουμε μέσα μας; Φωτιά σαν τη λάβα που κατακαίει τα πάντα στο πέρασμα της; Ή φωτιά σαν εκείνη στο τζάκι μια παγωμένη μέρα; Υπάρχει και μια τρίτη φωτιά, η φωτιά της δημιουργίας.

Πρέπει να αναγνωρίσουμε τη φωτιά που καίει μέσα μας. Να αναγνωρίσουμε ποια φωτιά είναι αυτή που μας πάει μπροστά και ποια μας κρατάει πίσω. Αναγνωρίζοντας τη φωτιά που έχουμε μέσα μας μπορούμε να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας και αυτός άλλωστε είναι ο σκοπός της άσκησης της οικοψυχολογίας.

Περπατήσαμε μέσα στην παγωμένη -πλέον- λάβα, είδαμε την καταστροφή που μπορεί να προκαλέσει και σκεφτήκαμε τον πόνο που μπορεί και η δική μας έκρηξη να προκαλεί στους γύρω μας. Είδαμε, σκεφτήκαμε και αξιολογήσαμε ποια φωτιά θέλουμε να κρατήσουμε αναμμένη μέσα μας και ποια φωτιά θέλουμε να σιγάσουμε, θέλουμε να σβήσουμε. Και είδαμε ότι η απάντηση κρύβεται στις επιλογές μας. Και αποφασίσαμε να επιλέγουμε να τροφοδοτούμε τη φωτιά που ζεσταίνει και έλκει τους ανθρώπους δίπλα μας. Να γεμίζουμε τη φωτιά της δημιουργίας και της καλλιέργειας και να αφήσουμε χωρίς οξυγόνο τη φωτιά της καταστροφής.

Καθίσαμε σε κύκλο στο χώμα για να συνδεθούμε με το μέρος και το αφήσαμε να μας κατακλύσει. Η Κλειώ μας ρωτά για τη σχέση μας με τη Γη και για τη σχέση μας με το σώμα μας. Μας ρωτά για τη σχέση μας με το νερό και για τα συναισθήματα μας. Μας ρωτά για τον άνεμο και το νου μας…και εμείς ακούμε το αίμα μας να κυλά, ακούμε το σώμα μας να αναπνέει. Έχουμε εναρμονιστεί με τη φύση με την άγρια ομορφιά που μας υπενθυμίζει ότι στη ζωή τα πράγματα δεν πάνε πάντα όπως τα έχουμε σχεδιάσει ή όπως θα θέλαμε να είναι… μπορούμε όμως να πάρουμε μια βαθιά ανάσα και να ξεκινήσουμε από την αρχή.