Η συνδεσιμότητα με τον κόσμο, τη φύση και τα ζώα στο ετήσιο βιωματικό πενθήμερο Οικοψυχολογίας στη Γαύδο

«Ποτέ άλλοτε οι στέγες των σπιτιών των ανθρώπων δεν ήταν τόσο κοντά και οι καρδιές τους τόσο μακριά» έγραφε ο Αντώνης Σαμαράκης στο βιβλίο του «Ζητείται Ελπίς». Τη φράση αυτή τη σκεφτόμουν συχνά στους μοναχικούς περιπάτους σε όλη τη διάρκεια της καραντίνας. Τη σκεφτόμουν και διαπίστωνα ότι, αν και αρκετά κοινωνική, στην πραγματικότητα ήμουν αποκομμένη από τον κόσμο, διαφορετική και περίεργη. Ωστόσο το να σκέφτομαι τον εαυτό μου σαν μια μοναχική ψυχή, σαν ένα απομονωμένο νησί, μπορεί να επηρέασε τη σκέψη μου για το ποια είμαι, τι θέλω, τι αναζητάω, πού πάω… αλλά εκείνες τις μέρες δεν με βοήθησε και πολύ. Η κατανόηση της συνδεσιμότητας με τον κόσμο, με τους άλλους ανθρώπους, με τη φύση και τα ζώα -που είναι οι συγκάτοικοί μας σε αυτόν τον πλανήτη- ήρθε στο ετήσιο βιωματικό πενθήμερο Οικοψυχολογίας στη Γαύδο. Οδηγοί σε αυτή την αποκάλυψη η Ιδρύτρια της Οικοψυχολογίας στην Ελλάδα, Κλειώ Αποστολάκη, και η συνεργάτης της, Βίβιαν Καραβάνου.

«Θέλει προσοχή από μέρους μας να καταλάβουμε ότι δεν ζούμε μόνοι μας με τα θέλω μας, αλλά συνυπάρχουμε με όλα τα πράγματα του νησιού. Υπάρχει ο χώρος των σκορπιών, των αραχνών, των εντόμων…δεν πρέπει να τα ενοχλήσουμε» θα μας πει στο καλωσόρισμα της η Βίβιαν Καραβάνου που τη δένουν πολύ ισχυροί δεσμοί με το ενεργειακό νησί της Γαύδου. Με το νησί «που σε αναγκάζει να γειωθείς, που σε μαθαίνει να ευθυγραμμιστείς» λέει γι’ αυτό το «άγονο αλλά συγχρόνως εύγονο» μέρος.

Η Γαύδος

«Τη Γαύδο την επιλέξαμε γιατί είναι ένα μέρος αγνό που η ανθρώπινη παρέμβαση υπάρχει αλλά δεν το έχει τραυματίσει ώστε να μην μπορεί να συνδεθεί μαζί μας» θα μας πει η Κλειώ Αποστολάκη, και σκέφτομαι πόσο άραγε με τον τρόπο ζωής μας έχουμε «τραυματίσει» όχι μόνο τη φύση αλλά και τον εαυτό μας; Πόσο οι φοβίες μας, οι επιφυλάξεις μας, η αδυναμία μας να εμπιστευτούμε, η επιδίωξη του προσωπικού έναντι του κοινωνικού και ο ανταγωνισμός μάς έχουν στερήσει την εμπειρία της συνδεσιμότητάς μας με τους άλλους ανθρώπους;

Τον πλούτο αυτής της εμπειρίας, μας αποκάλυψαν η Κλειώ και η Βίβιαν. «Όταν δεν γνωρίζουμε ένα μέρος το φοβόμαστε. Το ίδιο συμβαίνει όταν δεν γνωρίζουμε και έναν άνθρωπο…» λέει η Κλειώ. Για να γνωρίσεις κάποιον, για να συνδεθείς με κάποιον, πρέπει να νιώσεις οικειότητα, πρέπει να νιώσεις ασφάλεια, και αυτό δεν το πετυχαίνεις λεκτικά αλλά με τις αισθήσεις.

«Η φύση είναι ο θεραπευτής γιατί η φύση είναι μέσα μας. Έχουμε έρθει στη Γη με αυτή τη γνώση αλλά έχουμε ξεκοπεί από τη φύση και έχουμε χάσει τη γνώση, γι’ αυτό και ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε σήμερα τα πράγματα δεν είναι ο σωστός» μας λέει η Κλειώ, και η Βίβιαν μας προτρέπει να «αφήσουμε ό,τι “κουβαλάμε” στο καράβι, να βγούμε από την πρίζα και να συνδεθούμε με το μέρος και μεταξύ μας».

«Πόσο αβίαστα γίνεται η επικοινωνία αν αφεθείς στα πράγματα» θα πει σαν σε ενύπνιο η μικρότερη, το αγλάισμα της παρέας, η όμορφη Ναταλία, ενώ ο Αλέξανδρος και ο Νίκος, η Ελίζα και η Αντζέλικα τραγουδούν:
«Η Γη είναι το Σώμα Μου,
Το Νερό είναι το Αίμα μου,
Ο Αέρας η Ανάσα μου,
Η Φωτιά είναι το Πνεύμα Μου…»
και η Μαρία με το Δημήτρη δίνουν ρυθμό με την «ομιλούμενη ράβδο»…

«Όλοι χρειαζόμαστε έναν φάρο στη ζωή μας»

Χρησιμοποιώντας το αρχέτυπο του Φάρου η Κλειώ και η Βίβιαν με την απεραντοσύνη του τοπίου, στο Φάρο της Γαύδου, μας βοηθούν να αξιολογήσουμε τον τρόπο που ορίζουμε την πραγματικότητα. Μας βοηθούν να διευρύνουμε το δικό μας ορίζοντα και να δημιουργήσουμε το Φάρο της ζωής μας. «Στο μέλλον όταν θα έχετε την αίσθηση ότι είστε μπερδεμένοι για την αλήθεια χρησιμοποιείστε αυτή την εμπειρία για να θυμίζετε στον εαυτό σας να δει την αλήθεια, αληθινά» μας λέει η Βίβιαν στην άσκηση ενθύμησης. Στην άσκηση που θα μας θυμίσει τη φύση μας. Την αλήθεια που κατέχουμε όταν ερχόμαστε στη Γη, που την γνωρίζουμε όσο είμαστε παιδιά αλλά στη συνέχεια, στην ενήλικη ζωή μας λειτουργούμε μέσα από στερεότυπα και την ξεχνάμε. «Εκεί ο άνθρωπος ξεχνάει τη ροή, τη σύνδεση του με τα άλλα πλάσματα και πρέπει να πάει σε ψυχολόγους για να τα ξυπνήσει» λέει η Βίβιαν και ο μεγαλοπρεπής άγριος τράγος που περνά, έχει σταθεί και την ακούει…

Κοιτάμε τον ήλιο που δύει κατάματα, μετά κλείνουμε τα μάτια και τον αισθανόμαστε να βουτάει στη θάλασσα. «Η Δύση του Ηλίου, όπως και η Ανατολή, έχουν τη σημασία τους στο ξεκίνημα και στο κλείσιμο της μέρας» ακούμε τη μελίρρυτη φωνή της Κλειούς που θέλει να μας μάθει να μην αντιλαμβανόμαστε το κόσμο μόνο μέσω της όρασης. Η Κλειώ επιδιώκει την «κατάρρευση» της οπτικής μας (για τον κόσμο, για τις αντιλήψεις μας) και την πετυχαίνει. «Όπως ο η Δύση του Ηλίου δεν σημαίνει το τέλος αλλά ο ήλιος θα ξαναβγεί και θα συνεχίσει το ταξίδι του έτσι συνεχίζει και το ταξίδι της εξέλιξης. Της εξέλιξης του κόσμου αλλά και της προσωπικής σας εξέλιξης» θα μας πει.

Κλέβω, ανοίγω τα μάτια και κοιτώ την ομάδα, τα ευτυχισμένα πρόσωπα με τα κλειστά μάτια, και στοχάζομαι τη κυκλική φύση της ζωής που τόσο συχνά αποφεύγουμε γιατί είναι συντριπτική… Κι όμως πάντα το χειμώνα τον διαδέχεται ένα καλοκαίρι… Αποφασίζω στο εξής να μην βάζω ημερομηνίες λήξης, να αφήνω τη ζωή στο κάθε δευτερόλεπτο να είναι άλλο ένα μέρος του κύκλου.

«Τίποτα δεν είναι γραμμικό στη ζωή. Γραμμικό γίνεται μέσα από τα φίλτρα μας. Αν καταρρεύσει αυτή η γραμμική οπτική τότε θα αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας σαν ένα μέρος ενός ευρύτερου συνόλου» με βγάζει από τις σκέψεις μου η φωνή της Βίβιαν.

Αυτή είναι η οικοσυνειδητότητα. «Δεν είμαστε μόνοι μας, είμαστε δικτυωμένοι με τη φύση, με τους άλλους ανθρώπους, με τα ζώα, με ότι υπάρχει…» λέει η Κλειώ και οι αγριοκάτσικες που έχουν μαζευτεί και μας παρατηρούν μαρτυρούν αυτή τη συνδεσιμότητα. «Οι κατσίκες είναι κουτσομπόλες. Έμαθαν από τον τράγο για την παρουσία μας και ήρθαν» λέει γελώντας η Βίβιαν.

Η ιστορία έχει γραφτεί κι εμείς είμαστε μέρος της

«Μέσα από την προγονική μνήμη, από το που προερχόμαστε και πως ξαναγεννιόμαστε στο εδώ και το τώρα, είναι πολύτιμο να έχουμε τη σοφία που μας άφησαν παρακαταθήκη οι πρόγονοι μας» μας λέει η Κλειώ ενώ περπατάμε στη παραλία του Λαβρακά που υπήρξε όχι μόνο ένα μεγάλο λιμάνι της αρχαιότητας αλλά και ένας τόπος ιερός, θεραπευτικός.

Περπατάμε προς τα πίσω και δεχόμαστε τα δώρα που μας κληροδότησαν οι πρόγονοί μας. Περπατάμε στους αιώνες και βλέπουμε την εμπιστοσύνη μες στα μάτια των παιδιών. Βλέπουμε τη δημιουργικότητα των προγόνων μας, βλέπουμε τη συμπόνια τους… αισθανόμαστε την αγάπη… την αγάπη μέσα από τη συνύπαρξη… Αυτή την αγάπη…

Περπατάμε προς τα πίσω, παίρνουμε τα δώρα, τα κρατάμε με σεβασμό και προχωράμε…

Έχουμε το δώρο της επιλογής κι εμείς επιλέξαμε να είμαστε συνειδητά συνδεδεμένοι και όχι ασυνείδητα αποσυνδεδεμένοι…

Ευχαριστώ Κλειώ, Ευχαριστώ Βίβιαν. Ευχαριστώ Αλέξανδρε, ευχαριστώ Αντζέλικα, ευχαριστώ Δημήτρη, ευχαριστώ Ελίζα, ευχαριστώ Μαρία, ευχαριστώ Νίκο, ευχαριστώ Ναταλία.