Burning Issues: Μια καλλιτεχνική εγκατάσταση αφύπνισης από τη Δανάη Στράτου

Περπατώ ξυπόλυτη, προσεκτικά και απαλά με το πάτημα της αλεπούς για να μην ενοχλήσω, να μην ξυπνήσω ότι αναπαύεται κάτω από το νωπό χώμα. Κλείνω τα μάτια και  αφήνομαι στις αισθήσεις του δάσους, στις μυρωδιές του βρεγμένου χώματος. Τα πνευμόνια μου αναπνέουν λαίμαργα τον καθαρό αέρα, και οι παλμοί μου πέφτουν. Χαλαρώνω. Είμαι στην αγκαλιά της Γης και νιώθω ασφαλής.

Η φύση τραγουδάει στην αριστερή αίθουσα του Κέντρου Τεχνών του Δήμου Αθηναίων στο Πάρκο Ελευθερίας. Η φύση τραγουδά και εξυμνεί τη ζωή στη φωτογραφική αναπαράσταση του δάσους Merimbula της Αυστραλίας από την καλλιτέχνιδα Δανάη Στράτου.

Το δάσος Merimbula κάηκε στην καταστροφική φωτιά του 2020 και στην απέναντι αίθουσα το «τοπίο» που συνθέτει η Δανάη Στράτου από φλεγόμενα χαρτιά ουρλιάζει. Όπως ούρλιαξαν τα πουλιά στον ουρανό, όπως φώναξε με τρόμο η ίδια η φύση της Αυστραλίας. Μπαίνω στην αίθουσα και με πιάνει η μυρωδιά του καμένου, η μυρωδιά που χαράχτηκε στη μνήμη μου μετά από τις φωτιές στη Βόρεια Εύβοια.

Κλείνω τα μάτια, θέλω να ξεφύγω… να μην βλέπω τις πύρινες γλώσσες… με τα χέρια καλύπτω τα αυτιά να μην ακούω τις κραυγές των ζώων… τινάζομαι να φύγει από πάνω μου η τέφρα… αυτή η τέφρα του προηγούμενου καλοκαιριού που κάλυψε τα πάντα… και βγαίνω έξω… με τα λόγια του βιοκαλλιεργητή Ιωάννη Μάστορη από τη Βόρεια Εύβοια, να ηχούν στα αυτιά μου: «δεν μπορώ να κοιτάξω πίσω… όνειρα και κόποι πολλών χρόνων… αναμνήσεις πολλές που δεν αποτιμώνται με χρήμα».

«Όχι δεν μυρίζει καμένο» μου απαντά η Δανάη όταν της λέω ότι η μυρωδιά του καμένου είναι πολύ ζωντανή, πολύ αληθινή. «Αληθινή είναι μόνο η μυρωδιά του νωπού χώματος που καλύπτει το πάτωμα και ενεργοποιεί την αίσθηση του όσφρησης, δημιουργώντας έτσι ένα εμβυθιστικό περιβάλλον» λέει ο Ιστορικός Τέχνης και Επιμελητής της Έκθεσης Χριστόφορος Μαρίνος.

«Ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας είναι ο μεγαλύτερος αρνητής της κλιματικής αλλαγής» μου λέει η Δανάη Στράτου που με το έργο της θέλει να καυτηριάσει την αδιαφορία και την ολιγωρία των κυβερνήσεων.

Η έκθεση είναι η αφύπνιση που χρειαζόμαστε για την κλιματική αλλαγή και η Αυστραλία, όπως και η Βόρεια Εύβοια ένα μικρό δείγμα για το πόσο εύθραυστος, πόσο επισφαλής είναι ο κόσμος μας μέσα σ’ ένα περιβάλλον που αποσταθεροποιείται ταχύτατα. «Αυτή είναι η δουλειά των καλλιτεχνών. Να αφουγκραζόμαστε την κοινωνία και την ιστορική στιγμή στην οποία ζούμε και να φέρνουμε στο φως αυτό που είναι ήδη εκεί και δεν φαίνεται, που δεν θέλουν να το δουν» θα μου πει η Δανάη.

«Η Δανάη Στράτου μεταμορφώνει το Κέντρο Τεχνών σε ένα χώρο κοινωνικού προβληματισμού, πνευματικής αφύπνισης και περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης» σχολιάζει εύστοχα η Πρόεδρος του ΟΠΑΝΔΑ, Νίκη Αραμπατζή. Άλλωστε στο επίκεντρο της δουλειάς της Δανάη Στράτου βρίσκεται πάντα ο άνθρωπος και η φύση. Ωστόσο σε αυτή τη δουλειά υπάρχουν και επιπλέον στοιχεία όπως το στοιχείο του ταξιδιού και οι εμπειρίες που το συνοδεύουν, καθώς και η ανάγκη οι άνθρωποι να επαναστατήσουν απέναντι σε αυτό που τους επιβάλλεται και τους «καίει» σιγά σιγά… όπως σιγά σιγά καίγεται το χαρτί στην καλλιτεχνική αναπαράσταση. Οι θεατές καλούνται να επεξεργαστούν, να σκεφτούν αυτό που βλέπουν και να κάνουν τους συσχετισμούς. Τους συσχετισμούς με τα οικονομικά συμφέροντα που στην καταστροφή του περιβάλλοντος βλέπουν κέρδος, αλλά και τους συσχετισμούς με την ιστορία του συγκεκριμένου κτιρίου που υπήρξε τόπος βασανιστηρίων στα χρόνια της δικτατορίας και φέρει τη συμβολική και ηθική διάσταση της αντίστασης.

Διάρκεια έκθεσης έως 10/7/2022 Κέντρο Τεχνών Δήμου Αθηναίων