Μωβ μέδουσα σε Καβούρι και Βουλιαγμένη: Ο χάρτης με τις παραλίες στην Αττική

Οι μωβ μέδουσες ήρθαν για να μείνουν το φετινό καλοκαίρι, προειδοποιούν οι ειδικοί. Η μωβ μέδουσα εμφανίζεται σε ολοένα και περισσότερες περιοχές στην Ελλάδα. Μια από αυτές είναι και η Αττική, όπου ειδικά στον Αργοσαρωνικό υπάρχει έντονο πρόβλημα το τελευταίο χρονικό διάστημα.

Αναφορές για μωβ μέδουσα σε παραλίες της Αττικής έχουν γίνει στο Καβούρι και στη Βουλιαγμένη μεταξύ άλλων.

«Μπορούν να βγουν σε όλες τις παραλίες» ξεκαθαρίζει για τις μωβ μέδουσες ο διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας ΕΛΚΕΘΕ, Επαμεινώνδας Χρήστου. Όπως είπε, δεν μπορεί να γίνει πρόβλεψη για το πού θα εμφανιστεί η Pelagia noctiluca (όπως είναι η επιστημονική ονομασία του είδους), επισημαίνοντας ότι μετά το Ιόνιο πέλαγος υπάρχει σημαντική εξάπλωση και στο Αιγαίο. «Οι οργανισμοί αυτοί είναι πελαγικοί και μεταφέρονται μέσω των ρευμάτων» τόνισε, κάνοντας λόγο για ένα επικίνδυνο είδος μέδουσας, καθώς το τσίμπημά του προκαλεί οξύ πόνο και κάψιμο.

Σύμφωνα με το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας, η φετινή έξαρση στις ελληνικές θάλασσες με τις μωβ μέδουσες οφείλεται κατά κύριο λόγο στην κλιματική αλλαγή και στη μείωση του αριθμού των φυσικών θηρευτών του είδους. Η αυξημένη θερμοκρασία του νερού ευνοεί την αναπαραγωγή τους και σε συνδυασμό με τη μείωση των ψαριών και των θαλάσσιων χελώνων, ο πληθυσμός τους αυξάνεται.

Η πληθυσμιακή έξαρση τους σε μια περιοχή στην Ελλάδα (π.χ. Κορινθιακός Κόλπος) γινόταν περίπου ανά 10 με 12 χρόνια και κρατούσε το πολύ 4 χρόνια (με μέσο όρο 2-3 χρόνια). Πλέον, όμως, αυτό συμβαίνει κάθε δύο με τρία χρόνια.

Μωβ μέδουσα σε παραλίες στην Αττική - Το Καβούρι, η Βουλιαγμένη, το Πόρτο Ράφτη και οι άλλες περιοχές

Σύμφωνα με τον διαδραστικό χάρτη που υπάρχει στην πλατφόρμα inaturalist, αναφορές για μωβ μέδουσες στην Ελλάδα έχουν γίνει και σε διάφορες παραλίες της Αττικής. Όπως αναφέρθηκε και νωρίτερα, υπάρχει έξαρση στον Αργοσαρωνικό. Ειδικότερα, η μωβ μέδουσα έχει εμφανιστεί:

• Καβούρι,
• Βουλιαγμένη
• Βούλα
• Πόρτο Ράφτη
• Βραυρώνα
• Αγκίστρι
• Αίγινα
• Σπέτσες
• Μέγαρα
• Σαλαμίνα
• Πειραιάς και
• Κινέτα.

Οι πρώτες καταγραφές της μωβ μέδουσας στην Ελλάδα για το 2022 ξεκίνησαν ήδη από τον Ιανουάριο. Αναλυτικά:

• Ιανουάριος 2022: Η μωβ μέδουσα εντοπίζεται μεταξύ άλλων από παρατηρητές σε Πόρτο Ράφτη, Βραυρώνα και Κρήτη.
• Μάρτιος 2022: Καταγραφές για τον Σαρωνικό κόλπο, την Κεντρική Μακεδονία και την Περιφέρεια της Πελοποννήσου.
• Απρίλιος 2022: Σαμοθράκη, Πειραιάς, Αγκίστρι και Ζάκυνθος.
• Μάιος 2022: Σαρωνικός, Πελοπόννησος, Παξοί, Νέα Πέραμος, Βουλιαγμένη, Αγκίστρι, Σπέτσες, Αίγινα, Κεφαλονιά και Χαλκιδική.

Τσίμπημα από μωβ μέδουσα - Τι προκαλεί και πώς αντιμετωπίζεται

Οι νηματοκύστες της μωβ μέδουσας παράγουν στο ανθρώπινο δέρμα, ερύθημα, πρήξιμο, κάψιμο όπως και -μερικές φορές- σοβαρές δερμονεκρωτικές, καρδιο- και νευροτοξικές επιδράσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες σε ευαίσθητα άτομα.

Τα συμπτώματα μετά από επαφή - τσίμπημα από τη μωβ μέδουσα μπορεί να είναι:

• Πόνος σαν κάψιμο,
• έντονο κοκκίνισμα του δέρματος,
• εμφάνιση σε μέρος του δέρματος του αποτυπώματος της μέδουσας,
• ναυτία,
• πτώση πίεσης,
• ταχυκαρδία,
• κεφαλαλγία,
• εμετός,
• διάρροια,
• σπασμός των βρόγχων,
• δύσπνοια.

Μωβ μέδουσα τσίμπημα - Πότε πάμε νοσοκομείο

Σε περίπτωση που μωβ μέδουσα τσιμπήσει λουόμενο και ακολουθήσει η εμφάνιση συστηματικών συμπτωμάτων (σπάνια) όπως:

• Υπόταση,
• βράχος φωνής,
• εισπνευστικός συριγμός,
• γενικευμένο αγγειοοίδημα,
• εκτεταμένο κνιδωτικό εξάνθημα,
• διαταραχές επιπέδου επικοινωνίας - συνείδησης,
• έμετος

είναι επιβεβλημένη η άμεση διακομιδή του ασθενούς στο νοσοκομείο. Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι μετά τις πρώτες βοήθειες να υπάρχει εγρήγορση για την περίπτωση που απαιτηθεί πιθανή ιατρική συμβουλή από τοπικό Κέντρο Υγείας ή φαρμακείο.

Πώς αναγνωρίζουμε τη μωβ μέδουσα - Τα χαρακτηριστικά της

Η μωβ μέδουσα είναι πελαγικό είδος και ζει σε τροπικά νερά. Έχει μέγιστο μήκος τα 10 εκατοστά σε διάμετρο και το μήκος των πλοκαμιών μπορεί να φτάσει μέχρι 10 μέτρα.

Κυρίως τρέφεται με σάλπες, διάφορα χιτωνοφόρα, πλακτονικά καρκινοειδή και αυγά ψαριών. Οι μεγαλύτεροι φυσικοί θηρευτές της μέδουσας είναι η δερματοχελώνα, η καρέτα καρέτα, ο τόνος, ο ξιφίας και το φεγγαρόψαρο.

Όταν είναι νεαρή το χρώμα της είναι πορτοκαλό - καφέ και όταν ενηλικιώνεται παίρνει έντονο πορφυρό-μωβ χρώμα. Η αναγνώριση γίνεται από τα εξωτερικά μορφολογικά χαρακτηριστικά της, δηλαδή:

• Τι χρώμα είναι, αν έχει βούλες ή ρίγες στην καμπάνα της,
• αν φαίνονται οι γονάδες τις και τι σχήμα έχουν (για διάφανες μέδουσες, όπως π.χ. οι Aurelia sp.),
• πως είναι τα πλοκάμια τους σε σχήμα και
• αν έχουν κάποια χρώματα διαφορετικά ή λωρίδες στα πλοκάμια ή στην καμπάνα τους.

Τι κάνουμε όταν η παραλία έχει μωβ μέδουσες - Τι πρέπει να έχουμε μαζί μας - Οι 4 συμβουλές

1. Οι πολίτες καλούνται να κοιτάζουν τον καιρό και τους ανέμους πριν πάνε σε κάποια παραλία. Χρειάζεται να έχει αντίθετους ανέμους με τη φορά της παραλίας (π.χ. αν η παραλία έχει θέα προς τον Νότο, τότε για να μειώνεται η πιθανότητα να υπάρχουν μέδουσες πρέπει οι άνεμοι να κατεβαίνουν από τον Βορρά, ώστε τον κυματισμό που δημιουργεί να τις διώχνει μακριά από τις παραλίες).
2. Αν σε μια παραλία έχει πλαγκτόν, συνιστάται να αποφεύγουν οι πολίτες να κολυμπάνε, διότι οι μέδουσες τρέφονται με πλαγκτόν αλλά και τα κνιδοκύτταρα τους είναι μικρά, διαφανή και μπορούν να φτάσουν τα 10 μέτρα μήκος.
3. Αν υπάρχει έντονο πρόβλημα με τις μωβ μέδουσες σε μια παραλία, τότε συνιστάται οι πολίτες να μην ρισκάρουν να κολυμπήσουν και να φροντίζουν να έχουν πάντα κάποια αντισταμινική κρέμα μαζί τους ή κάποια κορτιζονούχα αλοιφή που μπορούν να προμηθευτούν από οποιοδήποτε φαρμακείο.
4. Για κανέναν λόγο οι πολίτες δεν πρέπει να βγάζουν τις μέδουσες έξω για να τις θάψουν στην άμμο, λόγω του ότι μεταφέρεται το πρόβλημα έξω με πιθανότητα κάποιος να πατήσει έστω και τυχαία κάποια νηματοκύστη, αλλά και γιατί σε τέτοιες μεγάλες εξάρσεις όσες και να δουν οι πολίτες και να βγάλουν υπάρχουν και άλλες εκατοντάδες ή και χιλιάδες μέσα στη θάλασσα.

Ο Χρήστος Τακλής, θαλάσσιος βιολόγος και διαχειριστής του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Βιοποικιλότητας, μιλώντας στην Athens Voice για τις μωβ μέδουσες, ξεκαθάρισε ότι φέτος δεν υπάρχουν «σίγουρες» και «καθαρές» παραλίες, υπογραμμίζοντας ότι η μωβ μέδουσα μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε και ανά πάσα στιγμή το φετινό καλοκαίρι.

Ακολουθήστε την Athens Voice στο Google News κι ενημερωθείτε πρώτοι για όλες τις ειδήσεις