Η κλιματική αλλαγή δείχνει τα δόντια της στις νοτιοδυτικές ΗΠΑ

Η ακραία ξηρασία στις νοτιοδυτικές ΗΠΑ έχει γίνει τόσο συνηθισμένη όσο οι καλοκαιρινές απογευματινές καταιγίδες στη Φλόριντα. Από το 2000, οι Δυτικές ΗΠΑ μπήκαν σε μια εποχή που οι επιστήμονες αποκαλούν mega drought η οποία οφείλεται σε συνδυασμό φυσικού κύκλου ξηρασίας-βροχών και κλιματικής αλλαγής με ανθρώπινα αίτια.

Τα τελευταία 20 χρόνια, σημειώθηκαν περίοδοι ακραίας ξηρασίας το 2003 και το 2013, αλλά αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή φαίνεται να προαναγγέλλει κάτι πιο σοβαρό και μόνιμο. Καθώς πλησιάζει η καλοκαιρινή περίοδος ανομβρίας, αναμένεται κλιμάκωση των ακραίων ξηρών συνθηκών, με περιορισμό των υδάτων και αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιάς. Αυτή τη στιγμή, το Παρατηρητήριο Ξηρασίας των ΗΠΑ προβλέπει ότι το 60% των νοτιοδυτικών πολιτειών θα αντιμετωπίσουν ακραία ξηρασία, μεταξύ άλλων διότι τα δροσερά νερά του Ειρηνικού έχουν αποτύχει να τροφοδοτήσουν την περιοχή με υγρασία.

Η βροχερή περίοδος του χειμώνα 2019-2020 δεν ήταν και τόσο βροχερή. Οι βροχές στις πολιτείες Αριζόνα, Νεβάντα, Καλιφόρνια, Γιούτα, Νέο Μεξικό, ήταν κατά 50 έως 75% λιγότερες από τις κανονικές, ενώ ακολούθησε ένα από τα πιο ξηρά και πιο καυτά καλοκαίρια στη σύγχρονη εποχή, με δύο πρωτοφανή κύματα καύσωνα τα οποία ευνόησαν μεγάλες και καταστροφικές πυρκαγιές. Ο Kelsey Satalino, Συντονιστής Ψηφιακών Επικοινωνιών στο Εθνικό Σύστημα Πληροφόρησης για την Ξηρασία, λέει ότι τους τελευταίους μήνες στις νοτιοδυτικές πολιτείες σημειώθηκε η εντονότερη ξηρασία των τελευταίων 120 χρόνων τουλάχιστον.

Σε αντίθεση οι βορειοδυτικές πολιτείες, είχαν φυσιολογικές χιονοπτώσεις ―ή παραπάνω από φυσιολογικές― τον χειμώνα του 2020-21, αλλά αυτή η καλή τύχη δεν επεκτάθηκε πιο νότια. Δεδομένου ότι η Δύση βασίζεται στην τήξη του χιονιού για να γεμίσουν οι λίμνες και τα ποτάμια, όπως συμβαίνει ιδιαίτερα για την πολιτεία του Κολοράντο, η διαθεσιμότητα νερού θα είναι περιορισμένη φέτος το καλοκαίρι. Ο ποταμός Κολοράντο και οι παραπόταμοί του παρέχουν νερό για περίπου 40 εκατομμύρια ανθρώπους και για πάνω από 20 εκατομμύρια στρέμματα καλλιεργήσιμης γης: η φυσιολογική του ροή είναι απαραίτητη για τη ζωή στην πολιτεία. Εξάλλου, η ποσότητα νερού στη λίμνη Πάουελ, στην πολιτειακή συνοριακή γραμμή Αριζόνα-Γιούτα, αναμένεται να κυμανθεί γύρω στο 45% της απαιτούμενης φυσιολογικής ποσότητας, ενώ η λίμνη Mηντ, στην πολιτειακή συνοριακή γραμμή Αριζόνα-Νεβάντα, είναι σήμερα γεμάτη μόνο κατά 40%. Αυτή η έλλειψη χιονιού δεν θεωρείται μεμονωμένο φαινόμενο, αλλά μια τάση με βάθος χρόνου. Τα τελευταία 40 χρόνια, οι χιονοπτώσεις έχουν μειωθεί κατά περίπου 25% στις δυτικές πολιτείες, ενώ ο πληθυσμός συνεχίζει να αυξάνεται μαζί με τη ζήτηση νερού.

Στο εγγύς μέλλον, ενώ θα υπάρξουν υγρές εποχές ποικίλων ειδών, η συνολική τάση φαίνεται πως θα είναι η ξηρασία. Η φετινή έρευνα του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ δείχνει ότι τις τελευταίες δεκαετίες οι βροχοπτώσεις έγιναν πιο ακανόνιστες και οι περίοδοι ξηρασίας μεταξύ των καταιγίδων έχουν παραταθεί. Η βροχή ή το χιόνι πέφτουν πιο απότομα και βαρύτερα, αλλά χωρίς χρονική συνέχεια. Η υγρασία του εδάφους και η βλάστηση ευδοκιμούν με βροχοπτώσεις που συμβαίνουν ομοιόμορφα στην πάροδο του χρόνου, όχι με μπόρες και χιονοθύελλες που είναι μεν βαριές αλλά διαρκούν λίγο. Αυτός ο τύπος υετού επιφέρει σπατάλη υγρασίας. Ταυτοχρόνως, οι θερμοκρασίες στις νοτιοδυτικές ΗΠΑ έχουν αυξηθεί κατά 2-3 βαθμούς τα τελευταία 50 χρόνια. Καθώς ο  θερμότερος αέρας παρέχει περισσότερη θερμική ενέργεια που προκαλεί την εξάτμιση της υγρασίας από τη βλάστηση και το έδαφος, το έδαφος στεγνώνει και ευνοεί τις αναφλέξεις.

Το 2020 ήταν η χειρότερη εποχή πυρκαγιών στη σύγχρονη ιστορία της Δύσης, με την Καλιφόρνια και το Κολοράντο να βιώνουν μεγάλες καταστροφές δασών, οι οποίες με τη σειρά τους συμβάλλουν στην αύξηση της θερμοκρασίας. Λόγω του θερμού κλίματος, η περίοδος των πυρκαγιών στη Δύση είναι πλέον δύο με τρεις μήνες μακρύτερη από ό,τι ήταν πριν από μερικές δεκαετίες. Αυτό σημαίνει ότι, καθώς η περίοδος ξηρασίας έχει ήδη ξεκινήσει στη Δύση, αυξάνεται νωρίτερα φέτος ο κίνδυνος των πυρκαγιών.