Ο αέρας που αναπνέουμε

Εδώ και οχτώ χρόνια το ecocity κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την ατμοσφαιρική ρύπανση, επισημαίνοντας τότε το πρόβλημα που θα έφερνε τόσο η χρήση της βιομάζας όσο και η επαναφορά της πετρελαιοκίνησης στις πόλεις. Τα δύο τελευταία χρόνια η εξομοίωση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης με κίνησης, μετέτρεψε τις ελληνικές πόλεις σε θαλάμους αερίων. Για μια ακόμη φορά οι κυβερνητικές επιλογές ήταν προσανατολισμένες στην εξυπηρέτηση των οικονομικών στόχων σε βάρος της δημόσιας υγείας και της κοινωνικής στήριξης.

Έτσι σύμφωνα με τις μετρήσεις που πραγματοποίησαν το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ανιχνεύτηκαν ιδιαίτερα υψηλές συγκεντρώσεις επικίνδυνων μικροσωματιδίων καθώς και καρκινογόνων πολυαρωματικών υδρογονανθράκων στον αέρα των δύο πόλεων, που ξεπέρασαν τα όρια επιφυλακής και κινδύνου για τη Δημόσια Υγεία.

Σε εκδήλωση που πραγματοποίησε το ecocity ο διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κ. Βαγγέλης Γερασόπουλος και ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής κ. Νίκος Μουσιόπουλος παρουσίασαν για την περίοδο από 16Δεκεμβρίου μέχρι 24 Φεβρουαρίου τις εξειδικευμένες μετρήσεις αιθαλομίχλης, οι οποίες επιβεβαίωσαν ότι το πρόβλημα επιδεινώθηκε σημαντικά σε σχέση με το 2013, ενώ επισήμαναν ότι η κατάσταση τα επόμενα χρόνια θα χειροτερεύσει.

Αναλυτικότερα για την εμφάνιση της αιθαλομίχλης ευθύνεται στο 90% η καύση ξύλου που συμβάλλει στην απελευθέρωση πολύ μικρών σωματιδίων που όταν τα αναπνέουμε είναι άκρως επικίνδυνα για την υγεία. Τα παγκόσμια αποδεκτά ημερήσια όρια ξεπεράστηκαν φέτος κατά μέσο όρο στο 40% των ημερών. Για 23 νύχτες υπήρξαν υπερβάσεις 80 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο με το όριο να είναι στα 50 μικρογραμμάρια, ενώ το όριο που έχει θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι στα 25 μικρογραμμάρια. Επιπλέον συγκεκριμένοι χημικοί δείκτες κατέδειξαν και φέτος την καύση ακατάλληλων υλικών όπως επεξεργασμένα ξύλα και πλαστικά. Οργανικοί ρύποι μετρήθηκαν πάνω από το 50% των ορίων που προβλέπει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ενώ η καύση των τζακιών συντέλεσε στη παραγωγή μαύρου άνθρακα όσο όλες οι άλλες πηγές (αυτοκίνητα, εργοστάσια κλπ) μαζί.

O Βαγγέλης Γερασόπουλος

Ο κ. Θάνος Ζαφειρόπουλος από το ECOCITY τόνισε την επιτακτική ανάγκη εφαρμογής αποτελεσματικών μέτρων για τον έλεγχο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από την Κυβέρνηση και τις Τοπικές Αρχές. «Παρά τις προειδοποιήσεις και τις προτάσεις που έχουν κατατεθεί, είναι φανερή η πλήρης απουσία αξιολόγησης των επιπτώσεων των μέτρων από τις Κυβερνήσεις των τελευταίων τεσσάρων ετών, για τη ζημιά που έχει προκληθεί από συγκεκριμένες αποφάσεις που εξυπηρέτησαν ειδικές και μεμονωμένες ανάγκες, χωρίς να συνεκτιμούν το κοινό συμφέρον, με αποτέλεσμα αυτές οι αποφάσεις να οδηγήσουν στην ανεξέλεγκτη καύση βιομάζας και στις απάνθρωπες συνέπειες που ζήσαμε με την απουσία σχεδιασμού και στρατηγικής, από την αύξηση της τιμής του πετρελαίου. Οι επιλογές που υπήρξαν αφενός δεν διακρίθηκαν για την σοβαρότητα αντιμετώπισης του προβλήματος, το οποίο συνεχώς διογκώνεται και αφετέρου επιβεβαίωσαν τη απουσία σεβασμού στο δικαίωμα της θέρμανσης του πολίτη και στην υποχρέωση των διοικούντων να μεριμνούν για τη δημόσια υγεία» 

Ενδεικτικά οι επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία με την αύξηση κατά 10 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο, η με απλά λόγια η έκθεση σε ρύπους ανάλογους με αυτούς που παρατηρούνται στην Αθήνα, συνδέεται με αύξηση κατά 0,5% στην ημερήσια ολική θνησιμότητα, 1% στις εισαγωγές επειγόντων αναπνευστικών περιστατικών στα νοσοκομεία και με την απώλεια ενός έτους στο προσδόκιμο ζωής στην ηλικία των 30 σε σχέση με το προσδόκιμο του ίδιου πληθυσμού αν οι συγκεντρώσεις σωματιδίων ήταν σύμφωνα με τα νομοθετημένα επίπεδα.

Επειδή δεν μπορούμε να περιμένουμε από μαθητευόμενους μάγους να λύσουν το πρόβλημα, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο εκπρόσωπος του Παρατηρητηρίου Πολιτών για την Αειφόρο Ανάπτυξη (CISD) κ. Περικλής Σαχίνης, οι πολίτες πρέπει να συναισθανθούμε ότι δεν πρέπει να αγνοούμε την υγεία μας, οφείλουμε να ενημερωθούμε και να παίρνουμε τόσο τα μέτρα πρόληψης που χρειάζονται όπως ο καθαρισμός της καπνοδόχου και σωστή θερμομόνωση αλλά και συσπείρωση των ενεργών πολιτών για την αντιμετώπιση των προβλημάτων.

Το ECOCITY έχει προτείνει μια σειρά από μέτρα που είναι εφικτά και μπορούν να δώσουν λύση στο πρόβλημα. Το μόνο που χρειάζεται είναι τα Υπουργεία Οικονομικών και Περιβάλλοντος να δώσουν την πρέπουσα σημασία αλλά γι’ αυτό χρειάζεται και η πίεση των πολιτών.

O Νίκος Μουσιόπουλος