Πώς συνδέεται η προστασία του περιβάλλοντος με τη δημόσια υγεία

Τα χημικά στην τροφή μας, ο αέρας που αναπνέουμε και η ποιότητα του φυσικού περιβάλλοντος συνδέονται άμεσα με την υγεία μας. Αυτό φυσικά το γνωρίζαμε πολύ πριν τον κορωνοϊό. Ωστόσο η πανδημία φαίνεται να λειτούργησε ως μια δυνατή προειδοποίηση κινδύνου και αφύπνισε τους ευρωπαίους πολίτες που κατά εκατομμύρια υπογράφουν τα διάφορα ψηφίσματα ζητώντας από τους ευρωπαϊκές αρχές να πάρουν μέτρα τόσο για τη βελτίωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης όσο και για τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. «Τουλάχιστον 8.500 θάνατοι θα μπορούσαν να προληφθούν κάθε χρόνο στη χώρα μας εάν μειώνονταν οι συγκεντρώσεις ατμοσφαιρικής ρύπανσης και ιδιαίτερα των αιωρούμενων ατμοσφαιρικών σωματιδίων, στα συνιστώμενα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας επίπεδα», λέει η πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΚΠΑΑ), Ζωή Βροντίση, με αφορμή τη νέα έκδοση «Περιβάλλον και Υγεία» που συνέπεσε με την πρωτόγνωρη συγκυρία της πανδημίας. 

Στην έκθεση, που ήδη παρουσιάστηκε στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής από τον διευθυντή ΕΚΠΑΑ, Π. Βαρελίδη, και την καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Ε.Κ. Κατσουγιάννη, αναδεικνύεται η άρρηκτη σχέση περιβάλλοντος και υγείας, υπενθυμίζοντας στους έλληνες πολίτες αλλά και στην ελληνική πολιτεία ότι για την προστασία της δημόσιας υγείας απαραίτητη προϋπόθεση είναι η προστασία του περιβάλλοντος.

Σύμφωνα με την έκθεση, 6.487 θάνατοι ετησίως σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη (σε ποσοστά 58% και 13% αντίστοιχα) αποδίδονται στην ατμοσφαιρική ρύπανση, καθώς επίσης και 2.115 θάνατοι σε αγροτικές περιοχές. Στην έκθεση επισημαίνεται ότι ειδικά για το κέντρο της Αθήνας οι μακροχρόνιες επιπτώσεις του ΝΟ2 αντιστοιχούν σε 160 θανάτους.

Ως προς την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην υγεία των πολιτών τα αποτελέσματα της έρευνας προβλέπουν αύξηση της μέσης θερμοκρασίας στη χώρα μας, συνεπώς ο χρόνος έκθεσης του ελληνικού πληθυσμού σε συνθήκες θερμικής δυσφορίας αναμένεται να αυξηθεί, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για την υγεία του πληθυσμού και ιδιαίτερα των πιο ευάλωτων ομάδων. Επιπλέον οι μεταβολές στις κλιματικές παραμέτρους αναμένεται να επηρεάσουν και τη μετάδοση ασθενειών στον άνθρωπο μέσω οργανισμών διαβιβαστών, ιδίως κουνουπιών. Εκτός από τα ενδημικά είδη κουνουπιών η κλιματική αλλαγή αναμένεται να επιφέρει επιμήκυνση της περιόδου δράσης διαφόρων ειδών κουνουπιών-εισβολέων, όπως το ασιατικό κουνούπι «τίγρης», που ευθύνεται για την εξάπλωση του ιού του Δυτικού Νείλου, ενώ εκτιμάται ότι λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας θα έχουμε επανεμφάνιση του Δάγγειου πυρετού.