Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη ως μέρος της Αλλαγής

Την προηγούμενη εβδομάδα η ανθρωπότητα, δηλαδή όλοι εμείς, πετύχαμε κάτι σημαντικό. Κάτι ιστορικό και όμορφο. Την αποτύπωση της πρώτης μαύρης τρύπας σε μια φωτογραφία. Το επιστημονικό αυτό επίτευγμα δεν συνέβη έτσι απλά. Χρειάστηκε πολύχρονη συνεργασία μεταξύ των επιστημόνων του πεδίου από ολόκληρο τον κόσμο. Παγκόσμια συνεργασία για μια ιστορική φωτογραφία μιας μαύρης τρύπας. Ένα επίτευγμα που ανήκει σε όλες τις κοινωνίες και που διαδόθηκε μέσω ενός άλλου μεγάλου παγκόσμιου επιτεύγματος. Αυτό του διαδικτύου. Αυτός είναι ο κόσμος του αύριο. Αυτός είναι ο κόσμος που θέλουμε. Ένας παγκόσμιος κόσμος ανοιχτός. Ένας κόσμος ευημερίας και συνεργασίας.

Είναι ένα αισιόδοξο μήνυμα που έρχεται τη στιγμή που η ανθρωπότητα βρίσκεται μπροστά σε κατάρρευση. Κατάρρευση οικονομική, περιβαλλοντική αλλά και ηθική, που φαίνεται και από την άνοδο του φασισμού και της μισαλλοδοξίας.   

Αυτός είναι ο λόγος που η φωτογραφία αυτή με ενθουσίασε. Για το άλλο μέλλον που υπόσχεται. Το αισιόδοξο. Το μέλλον που χτίζεται από τις συνεργασίες μεταξύ των λαών, μεταξύ των ανθρώπων και μεταξύ των κοινωνιών. Και επειδή αυτό το τεύχος μας είναι αφιερωμένο στην εταιρική κοινωνική ευθύνη (ΕΚΕ) θα σταθώ περισσότερο σε αυτό. Στη συνεργασία δηλαδή μεταξύ των εταιρειών, των εργαζομένων, της κοινωνίας και της πολιτείας. 

Φαντάζεστε έναν κόσμο που οι εταιρείες παράγουν με κριτήριο όχι το κέρδος αλλά την εξοικονόμηση φυσικών πόρων; Το χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα από την παραγωγή τους; Τη μηδενική παραγωγή αποβλήτων; Τους ικανοποιημένους εργαζόμενους; Φαντάζεστε έναν κόσμο που οι εταιρείες διαμορφώνουν υπεύθυνους αγοραστές και όχι δυστυχισμένους καταναλωτές;

Αυτός ο κόσμος είναι ήδη εδώ. Αμέτρητα τα καλά παραδείγματα από δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Η μάχη για την πλαστική σακούλα έφερε επίγνωση για τους κινδύνους για το περιβάλλον, τις θάλασσες και τα θαλάσσια θηλαστικά. Αρωγός στη μάχη αυτή και η εφοδιαστική αλυσίδα. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα έφεραν επίγνωση για την κλιματική αλλαγή. Προγράμματα ΕΚΕ εστίασαν στην εκπαίδευση του κόσμου για την προφύλαξη ώστε να μη θρηνούμε θύματα κάθε φορά που βρέχει. Η έκθεση της Διακυβερνητικής Ομάδας του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή  (IPCC), που προειδοποιεί ότι για να αποφύγουμε τα χειρότερα έχουμε μόνο 12 χρόνια για να αποτρέψουμε την αύξηση της θερμοκρασίας παγκοσμίως πάνω από 1,5 βαθμό Κελσίου, δεν αφήνει κανένα περιθώριο για να καταλάβουμε ότι απαιτείται επειγόντως συνεργασία.  

Συνεργασία μεταξύ των εταιρειών, της επιχειρηματικότητας, της πολιτείας και της κοινωνίας. Αυτό ακριβώς είναι η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, που η πολιτεία  τη θεσμοθέτησε και οι επιχειρήσεις την υιοθέτησαν. Για πρώτη φορά ίσως στην ιστορία του καπιταλισμού, οι εταιρείες αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τη λειτουργία τους σε συνάρτηση με την κοινωνία και το φυσικό περιβάλλον. Υπό αυτή την έννοια θα έλεγα ότι πρόκειται για μια ήσυχη επανάσταση που θα αλλάξει πολλά. 

Για πρώτη φορά 500 μεγάλες εταιρείες από όλο τον κόσμο έχουν υπογράψει μια πρωτοβουλία για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η πρωτοβουλία αυτή ονομάζεται Science-Based Targets (SBTi) και δεσμεύει τις επιχειρήσεις να κάνουν αυτό που απαιτεί η επιστήμη και όχι αυτό που εκείνες νομίζουν ότι θα τους αποφέρει κέρδη. Και αυτό οι εταιρείες το υπέγραψαν εθελοντικά, χωρίς να τις υποχρεώσει κανείς. Έχω δίκιο λοιπόν που χαρακτηρίζω την ΕΚΕ ως μια ήσυχη επανάσταση; Έχω δίκιο που ισχυρίζομαι ότι το μέλλον είναι εδώ; Ο τοκετός είναι δύσκολος αλλά είναι στο χέρι μας να τον κάνουμε επιτυχημένο. 

Στην ουσία η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη χτίζει μια νέα κουλτούρα βιωσιμότητας για την οικονομία, την κοινωνία και τον πολιτισμό. Για τον λόγο αυτό οι άνθρωποι που δημιουργούν τα προγράμματα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης πρέπει να είναι οραματιστές και όχι διεκπεραιωτές μιας υποχρέωσης, όπως δυστυχώς συχνά γίνεται στη χώρα μας.

Στο ταξίδι αυτό οι εταιρίες πρέπει να πάρουν μαζί και τους εργαζόμενους. Να τους εμπλέξουν στην εξοικονόμηση ενέργειας, στην ανακύκλωση, στη μείωση του ανθρακικού τους αποτυπώματος στο χώρο εργασίας. Πώς θα το πετύχουν; Δίνοντάς τους κίνητρα ή καλύτερα ρωτώντας τους. Φαντάζεστε μια εταιρεία που θα δίνει κίνητρα για να πηγαίνουν με ποδήλατα στη δουλειά οι εργαζόμενοι; 

Λένε ότι η αναγκαιότητα είναι η μητέρα της καινοτομίας. Η ανάγκη κάνει τις επιχειρήσεις να σκεφτούν λίγο παραπέρα απ’ αυτό που νόμιζαν ότι ήταν εφικτό. Αυτές είναι και οι καινοτόμες επιχειρήσεις. Μέσω της ΕΚΕ η επιχειρηματικότητα προσαρμόζεται στο μέλλον. Σ’ ένα μέλλον γεμάτο προκλήσεις. Σ’ ένα μέλλον που το κύριο συστατικό του είναι η συνεργασία.