Re engineering Greece

Με πρωτοβουλία του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδας πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, ένα Διεθνές Συνέδριο για την Ανάπτυξη. Στόχος του συνεδρίου να λειτουργήσει ως αγορά ιδεών για τους μηχανικούς και όχι μόνο. Να συνεισφέρει στην επανεκκίνηση της οικονομίας αναλύοντας όλους τους βασικούς τομείς, όπως η ενέργεια και ο ορυκτός πλούτος, ο τουρισμός και το περιβάλλον, τα στρατηγικά έργα ανάπλασης για την Αττική αλλά και το ρόλο του πολιτικού μηχανικού, που είναι άλλωστε άρρηκτα συνδεδεμένος με τον όρο ανάπτυξη.

Ανάλογα συνέδρια έχουν γίνει στην Ελλάδα άλλες δύο φορές. Το πρώτο το 1930 και το δεύτερο μετά την πτώση της δικτατορίας. Στο συνέδριο του 1930 είχε τεθεί για πρώτη φορά το θέμα του κτηματολογίου, το θέμα της διαχείρισης των κονδυλίων και των δανεικών χρημάτων. Σήμερα, 83 χρόνια μετά, προσπαθούμε να απαντήσουμε στα ίδια ερωτήματα, χωρίς και πάλι να το καταφέρνουμε.

Η πρώτη ενότητα που απασχόλησε τις εργασίες του συνεδρίου ήταν η ενέργεια και ο ορυκτός πλούτος της χώρας ως βασικοί πυλώνες του εθνικού σχεδίου ανασυγκρότησης. Ο κ. Μανιάτης, πρώην yφυπουργός ΠΕΚΑ, υπεύθυνος για θέματα ενέργειας, αναφέρθηκε στην έλλειψη ενεργειακών πόρων της Ευρώπης και στο ρόλο που διαδραματίζουν Ελλάδα και Κύπρος, αφού είναι οι μοναδικές ευρωπαϊκές χώρες με κοιτάσματα. Αναφέρθηκε επίσης στο θέμα που έθεσε ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης στην ΕΕ για τη δημιουργία αγωγού φυσικού αερίου για τα κοιτάσματα Κύπρου-Ισραήλ μέσω Ελλάδας, ενώ μιλώντας για τους αγωγούς TAP και Nabucco ο κ. Μανιάτης ξεκαθάρισε ότι από την πλευρά της η Ελλάδα απαιτεί πολιτική ουδετερότητα από την ΕΕ και όχι προσκόλληση στα συμφέροντα διαφόρων ευρωπαϊκών λόμπι, που αντιτίθενται με τα συμφέροντα της Ελλάδας. Επιπλέον, ο κ. Μανιάτης τόνισε ότι η άρση της ενεργειακής απομόνωσης των νησιωτικών χώρων και η σύνδεση τους με την Ηπειρωτική Ελλάδα είναι επενδύσεις που μπορούν να δώσουν λύσεις με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Η ανάπτυξη, όμως, δεν έρχεται μόνο με την κατασκευή νέων έργων. Θα έρθει και μέσα από τη βελτίωση των ήδη υπαρχουσών υποδομών. Η αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος της χώρας και νέες θέσεις εργασίας θα φέρει και εξοικονόμηση ενέργειας, που σημαίνει εξοικονόμηση χρημάτων για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Χαρακτηριστικά ο κ. Μανιάτης αναφέρθηκε στα σπάταλα ενεργειακά δημόσια κτίρια, που κάθε χρόνο ξοδεύουν 450 εκ. ευρώ για να καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες.

Για το θέμα των ελληνικών υδρογονανθράκων, ο κ. Μανιάτης ανέφερε ότι αναμένονται περί τα 150 δις δημόσια έσοδα σε βάθος 30ετίας, ενώ έκανε λόγο για την αξιοποίηση των οικονομικών αυτών πόρων με τη δημιουργία ενός ταμείου για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας.

Εκ μέρους της ΔΕΠΑ, ο κ. Δημήτρης Δημητριάδης διευθυντής διαχείρισης συμβάσεων και υποστήριξης έργων ανέλυσε τη δομή της εταιρείας και την κατεύθυνση των ενεργειακών πόρων, όπου το 60% πηγαίνει σε ηλεκτροπαραγωγή, 16% οικιακή χρήση, 24% βιομηχανίες και υγραεριοκίνηση. Έκανε λόγο για την εκτόξευση των κερδών της επιχείρησης, ακόμα και την εποχή της κρίσης, ενώ για την επικείμενη ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ άφησε ανοιxτό το ενδεχόμενο η ΕΕ να πει τελικά όχι στην εξαγορά της εταιρείας από τους Ρώσους.

Το μεγάλο πεδίο αντιπαράθεσης που ταλανίζει την ελληνική κοινωνία και αφορά την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων σε συνάρτηση με την προστασία του περιβάλλοντος δεν μπορούσε να μην απασχολήσει τις εργασίες του συνεδρίου.

Από τη μία πλευρά υπάρχουν εκείνοι που υποστηρίζουν ότι είναι η κατάλληλη στιγμή για την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, ώστε να υπάρξει οικονομική ανάκαμψη της χώρας, και από την άλλη οι τοπικές κοινωνίες που αντιδρούν για υποβάθμιση του περιβάλλοντος και κατά συνέπεια της ζωής τους. Ο κ. Κωνσταντίνος Κατσιγιάννης, πρόεδρος του Ελληνοκαναδικού επιμελητηρίου, έκανε το διαχωρισμό για το πού απευθύνονται οι ξένες επενδύσεις. Σε αναπτυγμένες ή αναπτυσσόμενες χώρες; Συνεπώς μπορούν από τη μια πλευρά να δημιουργήσουν πλούτο, ενώ από την άλλη πλευρά να δημιουργήσουν περιβαλλοντικά προβλήματα. Αναφέρθηκε στο παράδειγμα της Κίνας, όπου προκαλούνται 300.000 θάνατοι το χρόνο από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που έχει η λάθος ανάπτυξη.

Τη στιγμή που όλοι πλέον γνωρίζουν ότι ανάπτυξη εις βάρος του περιβάλλοντος δεν μπορεί να υπάρξει, στο συνέδριο παρουσιάστηκαν ως καλές πρακτικές αειφορικής ανάπτυξης η εκτροπή του Αχελώου, που έχει απορριφθεί τόσο από το ευρωπαϊκό δικαστήριο όσο και από το ΣτΕ, η σκανδαλώδης επένδυση «Ίτανος Γαία», που έχει χαρακτηριστεί ως το «Βατοπέδι της Κρήτης», όπως και ο κανιβαλισμός της Ακαδημίας Πλάτωνος.

Η αλήθεια για τον τουρισμό, ότι είναι από τους σημαντικότερους πυλώνες της οικονομίας και ο τομέας εκείνος που συγκρατεί λίγο την ανεργία, καθώς επίσης και το γεγονός ότι θα προσελκύσουμε καλό τουρισμό μόνο γιατί έχουμε ένα υγιές και μοναδικό φυσικό περιβάλλον που αν το καταστρέψουμε δεν πρόκειται να ξαναέρθει κανείς, αναγνωρίστηκε στο συνέδριο μόνο σε θεωρητικό επίπεδο.

Τέλος, θα ήθελα να κλείσω με μια πρόταση από το χαιρετισμό που έστειλε ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς στο συνέδριο. «Εσείς οι πολιτικοί μηχανικοί και εμείς οι πολιτικοί, μοιραζόμαστε ένα κοινό προνόμιο: τα έργα σας, όπως και τα δικά μας, μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα της ζωής των ανθρώπων, μπορούν να δημιουργήσουν ή να αφαιρέσουν αισθητική και περιεχόμενο σε ό,τι αποκαλούμε πολιτισμό». Δυστυχώς, όμως, μέχρι σήμερα τόσο τα έργα των πολιτικών όσο και τα έργα των πολιτικών μηχανικών έχουν επηρεάσει αρνητικά τις ζωές μας. Η βασική διαφορά που υπάρχει είναι ότι τα άτομα πολιτικοί μηχανικοί χρειάζεται να ζήσουν, κάτι που οι πολιτικοί έχουν λυμένο.