Την Κυριακή 10 Σεπτεμβρίου, το δεξαμενόπλοιο «Αγία Ζώνη ΙΙ», το οποίο μετέφερε 2.500 τόνους μαζούτ, βυθίστηκε στη θαλάσσια περιοχή νοτιοδυτικά της ν.Αταλάντης προκαλώντας θαλάσσια ρύπανση σε διάφορα σημεία από το Άκρο Κυνοσούρας μέχρι τον όρμο Σεληνίων της νήσου Σαλαμίνας. Αυτό διαβάσαμε αρχικά. Μετά ακολούθησαν φωτογραφίες. Μετά δηλώσεις δημάρχων, πρωθυπουργού και λοιπών υπεύθυνων φορέων. Και παρά τη συνεχή ενημέρωση, μπορώ να πω πως αν δεν δεις με τα μάτια σου την καταστροφή, δεν μπορείς να καταλάβεις.
Αρχικά, θέλω να τονίσω ότι έχω γεννηθεί και έχω μεγαλώσει στο Πέραμα. Για εμάς η Σαλαμίνα ήταν ανέκαθεν μια μικρή απόδραση στη θάλασσα, μια σύντομη εκδρομή στο νησί. Έχω μεγαλώσει παίζοντας σε αυτές τις παραλίες και κολυμπώντας σε αυτές τις θάλασσες και αυτή η καταστροφή με στεναχωρεί προσωπικά.
Φτάνοντας στην περιοχή των Σεληνίων, το θέαμα που αντικρίζεις ανταποκρίνεται πλήρως στις φωτογραφίες. Μαύρο πηχτό καύσιμο καλύπτει τα πάντα κοντά στην ακτή, ειδικά συνεργεία πραγματοποιούν εργασίες απολύμανσης, δημοσιογράφοι και τηλεοπτικά συνεργεία τραβούν δυστοπικά πλάνα, κόσμος πηγαινοέρχεται. Υπάρχει όμως και μια μικρή λεπτομέρεια που δεν φαίνεται στις εικόνες και κάνει τα πάντα πιο τραγικά. Η μυρωδιά. Αυτή η πνιγηρή μυρωδιά του μαζούτ που εισβάλλει στα πνευμόνια σου και τα αναγκάζει να κλείσουν. Δέκα λεπτά είναι αρκετά για να αρχίσεις να ζαλίζεσαι. Δεν είναι να απορείς που οι κάτοικοι έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους.
Στα Σελήνια κατοικούν περίπου 2.000 άνθρωποι, ενώ η περιοχή έχει έντονη παραθεριστική δραστηριότητα τους καλοκαιρινούς μήνες χάρη στην παραλία και τα παραθαλάσσια μαγαζιά. Ή μάλλον είχε. Η δήμαρχος Σαλαμίνας, κ.Ισιδώρα Νάννου – Παπαθανασίου, είναι κάθε μέρα στα Σελήνια και επιτηρεί τις εργασίες, ενώ ταυτόχρονα μιλάει στους δημοσιογράφους και συντονίζει τις υπόλοιπες εκκρεμότητες του δήμου.
Η δήμαρχος Σαλαμίνας, Ισιδώρα Νάννου-Παπαθανασίου
«Η πετρελαιοκηλίδα έχει απλωθεί σε μήκος 2 χλμ στις θάλασσες και τις ακτές μας. Έχουμε υποστεί μεγάλη οικολογική, περιβαλλοντολογική και οικονομική καταστροφή σαν νησί. Η Σαλαμίνα έχει πολλές ομορφιές, αλλά αυτό το μέρος των Σεληνίων είναι το στολίδι μας. Έχει αναπτυχθεί πολύ καλά, οι θάλασσες έχουν καθαρίσει χάρη στο έργο της Ψυττάλειας και φιλοξενούμε πάνω από 350.000 κόσμο κάθε καλοκαίρι. Άνθρωποι με χαμηλό οικονομικό εισόδημα έβρισκαν εδώ μια διέξοδο, ενώ υπάρχουν και μόνιμοι κάτοικοι, οι οποίοι αυτήν τη στιγμή έχουν κλείσει τα σπίτια τους και φιλοξενούνται αλλού. Οι επιχειρήσεις εστίασης και υγειονομικού ενδιαφέροντος έχουν βάλει λουκέτο, γιατί ποιος μπορεί να κάτσει κάτω από αυτές τις συνθήκες αναστάτωσης, μόλυνσης και έντονης μυρωδιάς που εκπέμπονται από το μαζούτ;»
Κι αν στην περιοχή των Σεληνίων η ζημιά έχει περιοριστεί ως ένα βαθμό, στην Κυνόσουρα τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα.
Η κ.Γεωργία, μία από τους ελάχιστους που δεν άφησαν τα σπίτια τους, έχει γεννηθεί και μεγαλώσει στη Σαλαμίνα. Τα τελευταία 32 χρόνια μένει στην Κυνόσουρα και δεν έφυγε όπως οι υπόλοιποι κάτοικοι γιατί πολύ απλά, δεν έχει πού να πάει. «Τι να σου πω κορίτσι μου; Αμαρτία, κρίμα μεγάλο τέτοια μόλυνση. Δε φύγαμε, δεν έχουμε πού να πάμε, κλεισμένοι μέσα σαν τα ποντίκια καθόμαστε από τη μυρωδιά. Βλέπω τη μαύρη θάλασσα και μαυρίζει και η καρδιά μου. Μπορεί να μην ήταν οι τέλειες παραλίες εδώ, αλλά ήταν δικές μας. Και τώρα καταστράφηκαν».
Κυνόσουρα Σαλαμίνας
Η κ.Νάννου-Παπαθανασίου αναφέρει χαρακτηριστικά: «Δεν είναι μόνο οι παραθεριστές το πρόβλημα. Στην περιοχή της Κυνοσούρας και της Λιμνιώνας -που είναι και το μεγαλύτερο στρώμα μόλυνσης- μένουν μόνιμα κάτοικοι των οποίων οι ζωές και οι δουλειές έχουν αναστατωθεί. Συν τοις άλλοις, η τροφική αλυσίδα σίγουρα έχει επηρεαστεί, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι θα πληγούν και άλλοι επαγγελματικοί τομείς, όπως οι ερασιτέχνες και οι επαγγελματίες αλιείς».
Κυνόσουρα Σαλαμίνας
Και τώρα τι;
Η δήμαρχος δηλώνει πως ο δήμος Σαλαμίνας σκοπεύει να κινηθεί νομικά κατά παντός υπευθύνου, ακόμη και της πολιτείας αν χρειαστεί, προκειμένου να δοθούν οι αποζημιώσεις που πρέπει. «Οι διαδικασίες των αποζημιώσεων αργούν. Εμείς σαν δήμος θα παραστούμε στο φάκελο μέσω της νομικής μας υπηρεσίας, έτσι ώστε να έχουμε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που θα μας δώσουν τη δυνατότητα για αγωγές κατά παντός υπευθύνου. Όχι για λόγους εκδίκησης αλλά για λόγους δικαιοσύνης και πρόβλεψης. Εφόσον μάθουμε πού υπήρξε ολιγωρία ή λάθος, θα πρέπει να μην επαναληφθεί. Όχι μόνο για εμάς αλλά για όλες τις θάλασσες και τις παραλίες της Ελλάδας».
Από την άλλη, οι διαδικασίες καθαρισμού φαίνεται πως είναι εξίσου χρονοβόρες, καθώς εκτιμάται πως θα χρειαστούν τουλάχιστον ένα μήνα για να ολοκληρωθούν. Καθώς όμως με την αλλαγή του αέρα πλήττονται κι άλλες περιοχές - όπως ο Πειραιάς, το Φάληρο και η Γλυφάδα- οι δυνάμεις καθαρισμού στην Σαλαμίνα ελαττώνονται δημιουργώντας μεγαλύτερες καθυστερήσεις. «Τα μαγαζιά πρέπει να ανοίξουν, οι άνθρωποι πρέπει να επιστρέψουν στα σπίτια τους και να επικρατήσει επιτέλους μια ηρεμία. Θα πρέπει να γίνει γρήγορα η αποκατάσταση και να επισπευστούν οι διαδικασίες. Αντιθέτως, τα ιδιωτικά συνεργεία που στάλθηκαν από την ασφαλιστική της πλοιοκτήτριας εταιρείας και άρχισαν να εργάζονται πυρετωδώς για την αποκατάσταση στις θάλασσες και τις ακτές μας, άρχισαν ξαφνικά να ελαττώνονται. Είναι απαίτησή μας να επανέλθουν, χωρίς να θέλουμε να δημιουργήσουμε πρόβλημα στους άλλους δήμους, διότι αφενός αντιμετωπίζουμε το μεγαλύτερο πρόβλημα και αφετέρου δεν είναι το θέμα να μοιραστούν οι δυνάμεις αλλά να ενισχυθούν τα μέσα που διαθέτονται ώστε να αντιμετωπιστεί η κρίση», καταγγέλλει η κ.Νάννου-Παπαθανασίου.
Κυνόσουρα Σαλαμίνας
Κυνόσουρα Σαλαμίνας
Την ίδια στιγμή, η Πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Πολιτών για την Αειφόρο Ανάπτυξη (CISD), Μαργαρίτα Καραβασίλη, σχολιάζει πως «βρεθήκαμε πάλι απροετοίμαστοι και ασυντόνιστοι», και ότι «μπορεί οι ακτές να καθαριστούν από την πετρελαιοκηλίδα, το ευαίσθητο οικοσύστημα του Σαρωνικού έχει πληγεί για πάντα».
Κι ενώ οι δήμοι καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια να αντιμετωπίσουν τη ρύπανση των ακτών τους, η άντληση καυσίμων από το βυθισμένο δεξαμενόπλοιο έχει αρχίσει προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω ζημιά. Το λιμενικό στην ανακοίνωσή του αναφέρει ότι «τα πιστοποιητικά αξιοπλοΐας του πλοίου είναι σε ισχύ», επομένως δε μένει παρά να περιμένουμε την επίσημη έκθεση των πραγματογνωμόνων για τα αίτια της βύθισής του.
Η Βόρεια Θάλασσα έχει αναδειχθεί σε hotspot πράσινης καινοτομίας και σε παγκόσμιο πρότυπο απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές χάρη σε μια σειρά από ποικίλα έργα καθαρής ενέργειας.
