Περιβαλλον

Το Βατοπέδι της Κρήτης

Μια «ελκυστική» επένδυση με πολλές γκρίζες πτυχές

Βασιλική Γραμματικογιάννη
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Με απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων αποφασίστηκε η ένταξη σε διαδικασίες fast truck της επένδυσης «ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ» στο Κάβο Σίδερο στο Λασίθι. Όπως αναφέρεται στο Φύλλο 3294 της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως που δημοσιεύτηκε η απόφαση, πρόκειται για μια επένδυση 267 εκατομμυρίων ευρώ για την κατασκευή ξενοδοχείων και γηπέδου γκολφ. Η επένδυση θα δημιουργήσει άμεσα 1200 θέσεις εργασίας ενώ θα αποφέρει στο δημόσιο έσοδα από Φ.Π.Α και ασφαλιστικές εισφορές. Επενδυτής είναι η Βρετανική εταιρεία Loyalward Ltd θυγατρική του ομίλου Minoan Group Plc ο οποίος είναι εισηγμένος στο χρηματιστήριο του Λονδίνου στην αγορά AIM αγορά υψηλού ρίσκου επενδύσεων.

Εκ πρώτης όψεως η επένδυση φαίνεται αρκετά ελκυστική και πολύ σημαντική για την χώρα τη δεδομένη στιγμή. Πίσω όμως από αυτή την ιστορία υπάρχουν πτυχές, ούτε τόσο νόμιμες, ούτε τόσο καθαρές με αποτέλεσμα να έχει χαρακτηριστεί το όλο θέμα ως το Βατοπέδι της Κρήτης.

Ας δούμε όμως πως έχει το όλο ζήτημα από την αρχή του.

Η επένδυση αυτή θα πραγματοποιηθεί σε μια έκταση 26.000 στρεμμάτων που βρίσκεται σε μια μοναδικής ομορφιάς περιοχή δίπλα στο Φοινικόδασος του Βάι. Η έκταση αυτή ανήκε στη Μονή Τοπλού η οποία το 1998 υπέγραψε σύμβαση με τους Βρετανούς επενδυτές για δημιουργία ξενοδοχείων, γηπέδου γκολφ και 5.000 τουριστικών πολυτελών κατοικιών. Οι αντιδράσεις όμως των κατοίκων ήταν μεγάλες τόσο για το αν ανήκει η έκταση αυτή στη μονή ή στο δημόσιο όσο και για την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος από την επένδυση. Οι κάτοικοι και περιβαλλοντικές οργανώσεις έκαναν προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας το οποίο έκρινε άκυρη την επένδυση αφού δεν πληρούσε τους περιβαλλοντικούς όρους.

Σήμερα η Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων βασίστηκε για να εγκρίνει την ένταξη της επένδυσης στις διαδικασίες fast truck απλώς στις διαβεβαιώσεις της εταιρείας για αειφορική επένδυση. Οι κάτοικοι που ήδη έχουν προσφύγει στο ΣτΕ ζητούν τα έγγραφα περιβαλλοντικών πληροφοριών που οδήγησαν στην έγκριση της επένδυσης. Το Υπουργείο Ανάπτυξης αρνείται να τα παραχωρήσει επικαλούμενο το βιομηχανικό απόρρητο παραβιάζοντας όμως την οδηγία 2003/4 για την πρόσβαση του κοινού σε περιβαλλοντικές πληροφορίες αλλά και την συνθήκη του Άαρχους που κατοχυρώνει το δικαίωμα των Ευρωπαίων πολιτών να έχουν πρόσβαση σε δημόσια έγγραφα και πληροφορίες που αφορούν την πραγματοποίηση επενδύσεων.

Προκλητικό επίσης είναι το γεγονός ότι μέλος του Δ.Σ του «Invest in Greece» του εθνικού φορέα δηλαδή που έχει την ευθύνη για τα αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων συγχρόνως είναι και νομικός σύμβουλος της εταιρείας που έχει υποβάλει το επενδυτικό σχέδιο. Το Υπουργείο Ανάπτυξης δικαιολογεί τα αδικαιολόγητα λέγοντας ότι το εν λόγω μέλος δεν παρέστη στη συγκεκριμένη συνεδρίαση του ΔΣ που αφορούσε την έγκριση της εισήγησης για την επένδυση. Το γεγονός ότι συμμετείχε όλο το προηγούμενο διάστημα σε όλες τις διαδικασίες για το Υπουργείο είναι ασήμαντο.

Με κατεπείγουσα ερώτηση ο ευρωβουλευτής Κρίτων Αρσένης έθεσε το θέμα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάνοντας λόγο για σκιές διαπλοκής που παρατηρούνται στο Υπουργείο Ανάπτυξης. Σε επικοινωνία που είχαμε μαζί του για τους χειρισμούς του Υπουργείου Ανάπτυξης ο Κρίτων Άρσένης μας δήλωσε: «Το Υπουργείο Ανάπτυξης επιλέγει να προτάσσει το ιδιωτικό συμφέρον έναντι του δημοσίου. Επικαλείται προσχηματικά το βιομηχανικό απόρρητο προκειμένου να εμποδίσει την άσκηση του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος των πολιτών να ελέγχουν τις αποφάσεις της διοίκησης στο ΣτΕ. Σε ποια ευνομούμενη χώρα και η αίτηση της εταιρείας και η εισήγηση της Invest in Greece και η εισήγηση του Γενικού Γραμματέα Στρατηγικών Επενδύσεων και η εισήγηση του Υφυπουργού Ανάπτυξης για την τουριστική επένδυση θα χαρακτηρίζονταν βιομηχανικό απόρρητο; Είναι δυνατόν όλα αυτά τα έγγραφα να είναι εμπιστευτικά λόγω βιομηχανικού απορρήτου; Είναι δυνατόν η εισήγηση του Υφυπουργού Ανάπτυξης σχετικά με την επένδυση να είναι απόρρητη; Μόνο σε κάποιες Αφρικανικές χώρες οι επενδύσεις σχεδιάζονται, εγκρίνονται και πραγματοποιούνται εν κρυπτώ μακριά από τον δημοκρατικό έλεγχο των πολιτών. Η δημοκρατία βασίζεται στη διαφάνεια και στον δημοκρατικό έλεγχο της διοίκησης. Για αυτό, το Ελληνικό Σύνταγμα και οι ευρωπαϊκοί κανόνες κατοχυρώνουν πλήρως το δικαίωμα δημόσιου ελέγχου των αποφάσεων της διοίκησης».

Αλλά για ποιο Σύνταγμα μιλάμε γι’ αυτό που έχει καταλυθεί με τις πράξεις νομοθετικού περιεχομένου ή ξεχάσαμε ότι διόρισαν συνήγορο της Ελλάδας κατά της Siemens το δικηγόρο της Siemens.