Τόπο στα νιάτα για πιο ανθρώπινες πόλεις

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για να είναι μια πόλη ανθρώπινη στον κάθε κάτοικο αντιστοιχούν εννέα τετραγωνικά μέτρα πρασίνου. Στην Αθήνα το ποσοστό αυτό είναι κάτι λιγότερο από ένα τετραγωνικό μέτρο. Και δεν φτάνει που είναι ελάχιστο,  τις περισσότερες φορές είναι εγκαταλειμμένο και αφρόντιστο. Η WWF Ελλάς από πέρυσι έχει αρχίσει να δουλεύει πάνω στο θέμα του αστικού πρασίνου.  Πριν ακριβώς ένα χρόνο έδωσε τη δυνατότητα στους πολίτες να ξαναανακαλύψουν το πράσινο στην πόλη τους και να το διεκδικήσουν. Με μια εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα, το GreenSpaces,έδωσε και δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να καταγράψουν και να αξιολογήσουν τους χώρους πρασίνου στις ελληνικές πόλεις. Με αυτό τον τρόπο ασκούν μια έμμεση πίεση στου Δήμους να παρέμβουν και να φροντίσουν το πράσινο.

Φέτος η Οργάνωση μέσω ενός φοιτητικού διαγωνισμού αρχιτεκτονικής, κινητοποίησε νέους επιστήμονες να δουλέψουν πάνω στο αστικό πράσινο και να δώσουν λύσεις. Οι τελικοί αποδέκτες των προτάσεων είναι και εδώ οι δήμοι, που καλούνται αυτή τη φορά να υλοποιήσουν τα σχέδια των φοιτητών.

Κατά την παρουσίαση των προτάσεων που απέσπασαν τις τρεις πρώτες θέσεις, ο Υπεύθυνος Προγραμμάτων Ευαισθητοποίησης του WWF Ελλάς, Αχιλλέας Πληθάρας θα πει: «Οι προτάσεις που λάβαμε μας εξέπληξαν πολύ θετικά. Τόσο ο συγκεκριμένος διαγωνισμός όσο και η συμμετοχή των πολιτών στην καταγραφή και αξιολόγηση χώρων πρασίνου μέσα από τη δωρεάν εφαρμογή GreenSpaces, αποδεικνύουν ότι μπορούμε να αλλάξουμε τις πόλεις μας προς το καλύτερο με απτές λύσεις και συμμετοχικό τρόπο. Οι δημοτικές αρχές έχουν πλέον στα χέρια τους τόσο τη γνώμη των πολιτών όσο και συγκεκριμένες προτάσεις με πολλή φαντασία και ελάχιστο κόστος, προκειμένου να πρασινίσουν τις πόλεις τους. Το πράσινο στην καθημερινότητα μας είναι υπόθεση και δικαίωμα όλων μας».

Είκοσι εφτά προτάσεις από Αρχιτεκτονικές και Πανεπιστημιακές σχολές όλης της χώρας που έφτασαν στα γραφεία της WWF αποδεικνύουν τη σημασία που δίνουν οι νέοι στην αναβάθμιση του δημόσιου χώρου για την ποιότητα ζωής στη πόλη, ενώ όπως θα πει και ο Καθηγητής του ΕΜΠ, Νίκος Μπελαβίλας «ο διαγωνισμός ήταν μια προσπάθεια έναρξης ενός αρχιτεκτονικού-περιβαλλοντικού διαλόγου με φρέσκιες ιδέες από νέα μυαλά».

Την πρώτη διάκριση απέσπασε η ομάδα της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ και οι φοιτητές, Κωνσταντίνος Ξανθόπουλος, Ζωή Αγγελακοπούλου, Ιωάννα Βουτσινά, Γεωργία Δράμπαλου και ο Ιωάννης Μηλιωρίτσας  από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Η ομάδα επέλεξε η παρέμβαση να γίνει σε μια ιδιαίτερα υποβαθμισμένη περιοχή της Αθήνας κοντά στην πλατεία Βάθη. Οι φοιτητές προτείνουν τη σύνδεση δυο ιδιωτικών χώρων στάθμευσης με ένα πεζόδρομο μέσω της τοποθέτησης ενός κεκλιμένου τριγωνικού στεγάστρου. Μέρος του ιδιωτικού χώρου δίδεται σε δημόσια χρήση, ενώ με την «οπτική βύθιση» του χώρου στάθμευσης κυριαρχεί το πράσινο στοιχείο στον πεζόδρομο.

Το δεύτερο βραβείο απέσπασε η Αρχιτεκτονική Σχολή της Πάτρας με τη φοιτήτρια Χριστίνα Μαρία Διαμαντοπούλου. Η παρέμβαση αφορά μια έκταση 14.000 τ.μ που συνορεύει με το Αρχαιολογικό Μουσείο της Πάτρας. Η σχεδιαστική ιδέα οργανώνει την εγκαταλειμμένη σήμερα έκταση, σε θεματικές ζώνες που δημιουργούν ένα «πράσινο χαλί» από αρώματα, χρώματα και καρπούς.  Η μελλοντική αρχιτεκτόνισσα πέρα από την αναψυχή μέσα από το σχεδιασμό της, ενισχύει την αυτοδιαχείριση του πάρκου δίνοντας την αίσθηση της «γειτονιάς» ενώ σε έκτακτες καταστάσεις, όπως στην περίπτωση σεισμού, το πάρκο θα μπορεί να φιλοξενεί προσωρινά τους κατοίκους της περιοχής, στη ζώνη εφημερότητας, σε σκηνές που θα φυλάσσονται στα κτήρια που έχουν σχεδιαστεί.  Επίσης το πάρκο έχει σχεδιαστεί να επιδράσει στη βελτίωση του αέρα και του μικροκλίματος της περιοχής.

Η Πάτρα είχε την τιμητική της και στο τρίτο βραβείο, το οποίο απέσπασε η πρόταση τριών φοιτητριών. Της Ευφροσύνης Μαστρογιαννοπούλου, της Ισμήνης Λιντχορστ, και της Χρυσάνθης Χατζηκωτούλα. Η ρηξικέλευθη ιδέα είχε να κάνει με τη δημιουργία κατακόρυφης πράσινης όασης στα  177 σκαλιά της Αγίου Νικολάου, που ενώνει το κέντρο της Πάτρας με την Άνω Πόλη. Δημιουργούν, μεταξύ άλλων, μια πρώτη πράσινη στάση στο μέσο της κουραστικής ανάβασης, όχι μόνο για όσους έχουν τη φυσική κατάσταση να ανέβουν τη σκάλα αλλά και για άτομα με ειδικές ανάγκες με τη δημιουργία ράμπας, για ηλικιωμένους αλλά και για ποδηλάτες.

«Η εμπλοκή των τοπικών κοινωνιών είναι εμφανής και στα τρία πρότζεκτ» θα πει η Καθηγήτρια του Παντείου Πανεπιστημίου, Θεοδοσία Ανθοπούλου, θέλοντας να επισημάνει την ανάγκη της εμπλοκής των πολιτών σε όλα εγχειρήματα που αφορούν το δημόσιο χώρο, ώστε να μην παρακμάζουν και από τόποι αναψυχής και κοινωνικοποίησης να καταντούν τόποι παραβατικότητας και εγκληματικότητας.