Το θέμα της έντασης και της βίας στις κοινωνίες, είναι σήμερα περισσότερο επίκαιρο από ποτέ. Οι λαοί που έχουν πρόσφατες μνήμες από ένοπλες αντιπαραθέσεις αντιλαμβάνονται καλύτερα από όλους ότι η κλιμάκωση της βίας όχι μόνο δεν λύνει τα προβλήματα αλλά αντίθετα βαθαίνει το χάσμα στην κοινωνία και αφήνει πίσω της χιλιάδες νεκρούς. Μετά την Ιρλανδία και η χώρα των Βάσκων αναζητεί ειρηνική επίλυση του ζητήματος με τον τερματισμό του ένοπλου αγώνα από την ΕΤΑ αλλά και με την συνδρομή της Διεθνούς Κοινότητας. Ο εκπρόσωπος της Πατριωτικής Αριστεράς (Abertzale Left) Jon Antonio Lekue βρέθηκε στην Ελλάδα φιλοξενούμενος του Ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων Νίκου Χρυσόγελου και μίλησε στην Athens Voice για την ειρηνευτική διαδικασία στη χώρα των Βάσκων.
Ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση της προσπάθειας για την ειρηνική επίλυση της Βασκικής σύγκρουσης?
Πριν από ένα περίπου χρόνο στη χώρα των Βάσκων πραγματοποιήθηκε ένα Διεθνές Συνέδριο με την συμμετοχή σπουδαίων προσωπικοτήτων της διεθνούς κοινότητας, την πλειοψηφία των πολιτικών κομμάτων και όλων των κοινωνικών δυνάμεων της χώρας των Βάσκων. Από το συνέδριο προέκυψε μια Διακήρυξη 5 σημείων για την επίλυση της σύγκρουσης. Η πιο σημαντική απαίτηση της Διακήρυξης ήταν ο τερματισμός του ένοπλου αγώνα , πράγμα που η ΕΤΑ έπραξε τρεις μέρες μετά την ολοκλήρωση του Συνεδρίου. Το δεύτερο σημείο της διακήρυξης καλεί τις Ισπανικές και Γαλλικές κυβερνήσεις να συμμετάσχουν σε εποικοδομητικές διαπραγματεύσεις με την ΕΤΑ. Στο τρίτο σημείο επισημαίνεται ότι οι πολιτικές συγκρούσεις πρέπει να επιλύονται μόνο με την κοινωνική υποστήριξη, ενώ το τέταρτο σημείο αφορά τα κόμματα που πρέπει να αντιμετωπίσουν τις ρίζες της σύγκρουσης. Και τέλος ότι η Διεθνής Κοινότητα θα πρέπει να στηρίξει την όλη διαδικασία.
Από τους Ισπανούς η προσπάθεια αυτή αντιμετωπίζεται με εχθρότητα. Πως μπορεί να ανατραπεί αυτό το κλίμα?
Η Ισπανική κυβέρνηση αρνήθηκε να ανοίξει διάλογο με την ΕΤΑ για τις συνέπειες της σύγκρουσης και προσπάθησε να υποσκάψει και να μπλοκάρει τη διαδικασία. Τα τελευταία τρία χρόνια επιδιώκουμε να κινητοποιήσουμε την κοινωνία των πολιτών, ώστε υπάρξει κοινωνικός αγώνας. Στη συνέχεια να προχωρήσουμε σε διεθνή δράση χρησιμοποιώντας την διπλωματία και τα πολιτικά κόμματα. Είναι σημαντικό ότι η ειρηνική επίλυση είναι απαίτηση της πλειοψηφίας του Βασκικού λαού, οπότε πιστεύουμε ότι αργά ή γρήγορα η Ισπανική κυβέρνηση θα μετακινηθεί από τις θέσεις της.
Το Ισπανικό Σύνταγμα δεν επιτρέπει την αυτοδιάθεση. Η Μαδρίτη ισχυρίζεται ότι το καθεστώς της αυτονομίας των Βάσκων εξασφαλίζεται από το Σύνταγμα. Πράγμα που σημαίνει ότι η Ισπανική Κυβέρνηση αφ’ ενός μεν δεν θέλει να μεταβάλει την κατάσταση, αφετέρου δεν έχει εξουσιοδότηση να το κάνει. Πως μπορεί να λυθεί αυτή η αντιπαράθεση?
Προσπαθούμε να μαθαίνουμε από την διαδικασία που ακολουθείται σε ανάλογες περιπτώσεις. Η Καταλονία και η Σκωτία είναι πολύ σημαντικά παραδείγματα αφού υπάρχουν αρκετές ομοιότητες. Βρισκόμαστε κάτω από την ίδια κατάσταση με την διαφορά όμως ότι εκεί δεν υπάρχει βίαιη σύγκρουση και επιπλέον στην Καταλονία υπάρχει μια πλούσια αστική τάξη. Η περίπτωση της Καταλονίας ωστόσο δείχνει ότι η προσέγγιση της Ισπανίας δεν είναι καθόλου δημοκρατική απέναντι στη θέληση των Καταλονών για ανεξαρτησία. Οι ισπανικές αρχές μιλούν μόνο για μέτρα ασφαλείας και απαγορεύσεις. Καμία σχέση με την κατάσταση στη Σκωτία. Η Αγγλική κυβέρνηση παρότι είναι εντελώς αντίθετη με την ανεξαρτησία της Σκωτίας αναγνωρίζει το δικαίωμα των Σκωτσέζων στο να αποφασίσουν ελεύθερα. Εάν αποφασιστεί από την πλειοψηφία του κόσμου η ανεξαρτησία θα υπάρξουν συνέπειες σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι η πρώτη φορά που η Ε.Ε αντιμετωπίζει τέτοια ζητήματα και θα πρέπει να αναπτύξει την μεθοδολογία επίλυσης τους.
Ένα μεγάλο θέμα είναι και οι Βάσκοι κρατούμενοι. Μπορούν να υπάρξουν διαπραγματεύσεις ειρηνικής επίλυσης με το θέμα να εκκρεμεί?
Φυσικά το θέμα των κρατουμένων κάνει τον διάλογο πιο δύσκολο. Αλλά δεν θεωρούμε ότι πρέπει να σταματήσουν οι διαπραγματεύσεις αν δεν απελευθερωθούν οι κρατούμενοι. Σε κάθε περίπτωση ο διάλογος πρέπει να συνεχιστεί. Κάποια μέρα η σύγκρουση θα τελειώσει και στην χώρα των Βάσκων θα υπάρξει ειρήνη. Τότε δεν θα υπάρχουν ούτε πολιτικοί κρατούμενοι ούτε εξόριστοι.
Η οικονομική κρίση τροφοδοτεί εθνικιστικές και αποσχιστικές τάσεις. Πιστεύεται ότι η Ομοσπονδοποίηση της Ευρώπης θα μπορούσε να αποτελέσει λύση σε αυτά τα προβλήματα?
Θεωρητικά είναι ανοιχτή η συζήτηση για οποιαδήποτε δομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με την προϋπόθεση ότι τα δικαιώματα των λαών είναι σεβαστά. Υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι στην Ευρώπη που πρεσβεύουν τις αρχές του Φεντεραλισμού. Πιστεύω ότι για να πετύχει ένα τέτοιο σύστημα θα πρέπει να υπάρχει κοινό αίσθημα των ευρωπαίων πολιτών. Η συζήτηση είναι ανοιχτή και είναι μια ενδιαφέρουσα συζήτηση.
19°
