Βιομιμητική

Οι άνθρωποι ανέκαθεν παρατηρούσαν τη φύση αφού η κατανόηση και ο σεβασμός της ήταν και εξακολουθούν να είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την επιβίωση μας. Ταυτόχρονα η παρατήρηση και η ανάλυση των πολύπλοκων συστημάτων της φύσης, αποτέλεσαν διαχρονικά για τους επιστήμονες πηγή έμπνευσης για την παραγωγή καινοτόμων εφαρμογών. Από τον Λεονάρντο ντα Βίντσι που εμπνεύστηκε τις πτητικές μηχανές του, παρατηρώντας και αντιγράφοντας τα πουλιά, μέχρι την κυκλική οικονομία που υιοθετεί σήμερα η Ευρώπη, και δεν είναι τίποτε άλλο παρά η αντιγραφή των οικοσυστημάτων όπου τίποτα δεν πάει χαμένο, η βιομιμητική είναι η πρόταση να αλλάξουμε τη ματιά μας πάνω στον κόσμο και να εκτιμήσουμε το ανεκτίμητο. Τη φύση.

Το Γαλλικό Ινστιτούτο σε εκδήλωση που οργάνωσε για την νεολαία που καινοτομεί, έφερε σε επαφή Γάλλους και Έλληνες εκπροσώπους της περιβαλλοντικής καινοτομίας για να αναζητήσουν λύσεις εξόδου από την κρίση με οδηγό τη φύση. Νέοι από τη Γαλλία και την Ελλάδα που αγαπούν τη φύση και αντλούν έμπνευση απ’ αυτή, παρουσίασαν παραδείγματα βιομιμητικής και απέδειξαν ότι οι πράσινες προτάσεις όχι μόνο δεν φρενάρουν από την οικονομική κρίση, αλλά αντίθετα πρωτοπορούν και καινοτομούν, επινοώντας τον κόσμο του αύριο.

Καλεσμένος του Γαλλικού Ινστιτούτου ο Tarik Chekchak, διεθνής εμπειρογνώμονας της βιομιμητικής και Διευθυντής Επιστημών και Περιβάλλοντος της Ομάδας Cousteau, παρουσίασε το απίστευτο δυναμικό που προσφέρει η φύση στην έρευνα και την καινοτομία. «Τριάντα εκατομμύρια έμβια όντα υπάρχουν στη φύση από τα οποία γνωρίζουμε μόνο τα τρία. Πως όμως να τα παρατηρήσουμε αφού νομίζουμε ότι τα ξέρουμε όλα» αναρωτήθηκε στη χώρα του Σωκράτη και της ρήσης «εν οίδα ότι ουδέν οίδα».

Η παρατήρηση των μυρμηγκιών και της ικανότητας τους να βρίσκουν τον πιο σύντομο δρόμο για τον προορισμό τους οδήγησε στην ανακάλυψη του GPS, ενώ η φυσική κόλλα του μυδιού που του δίνει τη δυνατότητα να κολλάει στα βράχια αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για κόλλα χωρίς τοξικές ουσίες. Στην Αυστραλία μιμήθηκαν το δέρμα του καρχαρία για να φτιάξουν στολές για δύτες και τα φύλλα λωτού που δεν απορροφούν το νερό της βροχής ήταν έμπνευση για μονωτικά υλικά. Άπειρα τα παραδείγματα από την αρχιτεκτονική, με τη διάσημη σκάλα εμπνευσμένη από κοχύλι, μέχρι τα κινήματα που αναπτύσσονται στη γεωργία και εμπνέονται από τη φύση για την απεξάρτηση από τα λιπάσματα, η βιομιμητική έχει εφαρμογές σε όλους τους τομείς. Άλλωστε και στην καθημερινότητα μας μιμούμαστε τη φύση ασχέτως αν δεν το συνειδητοποιούμε.

Στην Ελλάδα το Κέντρο Βιομιμητικής δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό. Ωστόσο όπως ανέφερε η ιδρύτρια του, Κλεοπάτρα Αλαμανταριώτου «η ελληνική φύση θα έπρεπε να είναι ο μέντορας μας».

Σύμφωνα με υπολογισμούς αμερικανών οικονομολόγων οι τεχνολογικές καινοτομίες που θα βασίζονται στη βιομιμητική θα φέρουν στις ΗΠΑ 300 δις δολάρια και 1,5 εκατομμύριο θέσεις εργασίας μέχρι το 2025.

Ας ευχηθούμε ότι και στην Ελλάδα θα βάλουμε τη φύση στο κέντρο της έρευνας ώστε να δημιουργήσουμε πρωτοπορία σε ένα τομέα που και από την οικονομική κρίση μπορεί να μας δώσει διέξοδο αλλά και την ποιότητα της ζωής μας να αναβαθμίσει καθώς και το σεβασμό μας και την αγάπη μας προς τη φύση και κατ’ επέκταση σε όλους τους οργανισμούς που την απαρτίζουν.