Προσφυγικά απορρίμματα

Πρόσφατα μελέτη που φιλοξένησε το επιστημονικό περιοδικό του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) με τίτλο «Παράνομη μετανάστευση στο Ανατολικό Αιγαίο: νέα πηγή θαλάσσιων απορριμμάτων» σήκωσε θύελλα αντιδράσεων, αφού κατά κάποιο τρόπο ενοχοποιεί τους πρόσφυγες για θαλάσσια ρύπανση. Ωστόσο εμείς δεν θα μείνουμε στις ιδεολογικές αντιδράσεις που προκάλεσε η μελέτη αλλά στην πρωτοβουλία του Δημάρχου Λέσβου, Σπύρου Γαληνού και των φορέων του νησιού που συνεργάζονται μαζί του, να διαχειριστούν τα απόβλητα που παράγονται από τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές, με βιώσιμο τρόπο και με όφελος της τοπικής οικονομίας. 

Οι κάτοικοι της Λέσβου έχουν αντιστρέψει την άσχημη εικόνα που έχει η χώρα μας διεθνώς, όλα αυτά τα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Από την πρώτη στιγμή στάθηκαν στο πλευρό των ταλαιπωρημένων συνανθρώπων μας, δεν έδωσαν καμία σημασία για τυχόν πλήγμα στο τουρισμό τους και τώρα τα απορρίμματα των προσφύγων δεν ενοχλούν καθόλου τις «αισθητικές τους ευαισθησίες» αλλά αντίθετα με ψυχραιμία αποφασίζουν να διαχειριστούν τα απόβλητα, με τρόπο που τόσο άμεσα δεν θα το έκανε και το πιο προηγμένο ευρωπαϊκό κράτος.

Ο Δήμαρχος και οι φορείς παρουσίασαν ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα διαχείρισης και μεταποίησης των αποβλήτων. Διαχείριση που ο Σπύρος Γαληνός θέλει να γίνει στο νησί από τοπικές μεταποιητικές μονάδες, υπό την εποπτεία του Δήμου, προς όφελος της τοπικής οικονομίας. Πρωτοβουλία που θα δώσει ερεθίσματα και στους Δήμους των άλλων νησιών να πράξουν ανάλογα.

Η πρωτοβουλία αφορά στην κατασκευή εργοστασίου για την μεταποίηση των υλικών των προσφύγων. Μια πλαστική βάρκα θα μετατρέπεται σε τσάντα ή ένα σωσίβιο σε πορτοφόλι. Η σκέψη είναι να δημιουργηθεί ένα brand όπου ο καταναλωτής θα γνωρίζει ότι το πορτοφόλι που αγοράζει προέρχεται από το σωσίβιο ενός πρόσφυγα. Ωστόσο σύμφωνα με τον Αναπληρωτή Υπουργό Περιβάλλοντος θα τηρηθεί η πυραμίδα διαχείρισης των απορριμμάτων, και ότι μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί θα επιδιορθώνεται και θα επαναχρησιμοποιείται. Μια πλαστική βάρκα για παράδειγμα που παίρνει επιδιόρθωση θα έχει την ίδια χρήση και υπάρχουν σκέψεις να χαρίζονται σε φτωχές χώρες της Αφρικής. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, 500.000 πρόσφυγες εισήλθαν στη Λέσβο το τελευταίο 10μηνο. Ο μέσος όρος των προσφύγων που εισέρχονται στο νησί ημερησίως είναι 1667 άτομα, οι μέρες παραμονής τους είναι από τρεις έως έξι, ενώ ο μέσος όρος των αποβλήτων που παράγουν τις μέρες παραμονής τους είναι τρία κιλά ανά άτομο. Τα τρία κιλά στο σύνολο των προσφύγων μεταφράζονται σε 15 τόνους αποβλήτων. Το σύνολο των αποβλήτων του 10μήνου (εκτός σκαφών) ανέρχεται στους 4.500 τόνους, ενώ τα σκάφη του 10μήνου ανέρχονται σε 10.000 και το βάρος τους αντιστοιχεί σε 2.000 τόνους. 

Τα είδη αυτών των αποβλήτων εκτός από τα σκάφη και τα σωσίβια είναι σκηνές, στρώματα, κλινοσκεπάσματα, ισοθερμικές ενδυμασίες και φυσικά φάρμακα, υπολείμματα τροφών και άλλων απορριμμάτων που παράγουμε όλοι οι άνθρωποι. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Υπουργείου το σύνολο των ανακυκλώσιμων αποβλήτων του 10μήνου που προαναφέραμε ανέρχεται στους 6.500 τόνους. 

Ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Τσιρώνης χαρακτήρισε αξιέπαινη την πρωτοβουλία του Δήμου Λέσβου, ενώ τόνισε ότι θα στηριχθεί από την Κυβέρνηση μέσω του Πράσινου Ταμείου και άλλων πηγών χρηματοδότησης. Επιπλέον ο κ. Τσιρώνης επισήμανε ότι οικονομικές ενισχύσεις για τη δημιουργία τουbrand και την προώθηση των προϊόντων που θα παράγονται από τα προσφυγικά απόβλητα, θα δοθούν και από την Ευρωπαϊκή Ένωση.