Περιβαλλον

ECOVOICE: Έρευνες υδρογονανθράκων

Πρόσω ολοταχώς

Βασιλική Γραμματικογιάννη
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Οι πρώτες σημαντικές έρευνες για υδρογονάνθρακες στη χώρα μας ξεκίνησαν τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 οπότε δημιουργήθηκε και ο πρώτος φορέας έρευνας. Το 1976 υπήρξε ο πρώτος νόμος για τις έρευνες ενώ το 1996 έγινε ένας πρώτος γύρος παραχωρήσεων για έξι περιοχές. Το 2001 οι εταιρείες αποχώρησαν και εγκαταλείφθηκε κάθε προσπάθεια.

Έκτοτε υπάρχει ένα μεγάλο κενό που κλείνει με την νομοθέτηση για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και τον νόμο 4001/2011 που αφορά την αναζήτηση, έρευνα και εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων. Βάση αυτού του νόμου στα μέσα Μαρτίου θα δημιουργηθεί και ο Εθνικός Φορέας Έρευνας Υδρογονανθράκων για την αποκλειστική διαχείριση των δικαιωμάτων του Ελληνικού Δημοσίου, την διαμόρφωση ενός ανταγωνιστικού πλαισίου, την επιλογή προς παραχώρηση περιοχών και την παρακολούθηση των εργασιών έρευνας και παραγωγής.

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2011 έγινε η προκήρυξη για τις σεισμικές έρευνες τα αποτελέσματα της οποίας ανακοινώθηκαν την προηγούμενη Παρασκευή και ήταν πέρα από κάθε προσδοκία. Το γεγονός ότι ανταποκρίθηκαν οχτώ από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον κόσμο που εξειδικεύονται στις σεισμικές έρευνες, ενδυναμώνει την άποψη ότι υπάρχουν σημαντικά κοιτάσματα στην Ελλάδα.

Η έρευνα για τους υδρογονάνθρακες αποτελεί μέρος της συνολικής ενεργειακής πολιτικής της χώρας. Υδρογονάνθρακες με ΑΠΕ θα μειώσουν την ενεργειακή εξάρτηση της χώρας συνεπώς και τις εισαγωγές. Επιπλέον μέχρι τώρα υπήρχαν δύο βασικές πηγές φυσικού αερίου για την Ευρώπη. Από την Ρωσία και από την περιοχή της Κασπίας. Με την ανακάλυψη κοιτασμάτων στο Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα δημιουργείται και ένας τρίτος πόλος για την Ευρώπη. Το Μάρτιο θα υπογραφεί ένα μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ που θα δώσει ώθηση να «ξαναστηθεί» η σκακιέρα των ενεργειακών αγωγών στην ευρύτερη περιοχή, αφού τα κοιτάσματα που έχουν ανακαλυφθεί είναι σχεδόν αντίστοιχα με τις ποσότητες που προέρχονται από την Κασπία.

Παρ’ ότι οι διαδικασίες αυτές είναι χρονοβόρες, από τον Αύγουστο του 2011 που ψηφίστηκε ο νόμος έχουμε προχωρήσει πολύ γρήγορα και εκτός από τα θαλάσσια οικόπεδα που ήδη έχουν παραχωρηθεί, τον Ιούλιο του 2012 θα παραχωρηθούν και χερσαία οικόπεδα όπου υπάρχουν ενδείξεις για υδρογονάνθρακες. Πρόκειται για τις περιοχές του Έβρου, της Καβάλας, των Σερρών, της Θεσσαλονίκης, των Γρεβενών, της Αιτωλοακαρνανίας, της Αχαΐας, της Καλαμάτας και της Κρήτης. Επίσης για πρώτη φορά ανοίγει το Εθνικό αρχείο υδρογονανθράκων. Με απλά λόγια αυτό σημαίνει ότι όλοι θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στην πληροφορία για τους υδρογονάνθρακες. Στόχος αυτής της κίνησης είναι η προσέλκυση επενδυτών.

Υπολογίζεται ότι το καθαρό κέρδος για το κράτος θα είναι στο 30% ανά βαρέλι. Από τα 12 δις ευρώ που πληρώνουμε κάθε χρόνο για πετρέλαιο θα κερδίζουμε το 30% αυτού του ποσού. Στο παράδειγμα του Πρίνου η αρχική εκτίμηση για την παραγωγή ήταν 50-70 εκατ. βαρέλια. Η παραγωγή σήμερα είναι 120 εκατ. βαρέλια. Το κέρδος της εξόρυξης σε βάθος τριακονταετίας ήταν 7.5 δις δολάρια για την εταιρεία και για το κράτος το κέρδος ήταν 3.5 δις δολάρια και 300 εργαζόμενοι από την τοπική κοινωνία. Το κέρδος του 30% που θα έχει το Ελληνικό Δημόσιο θα μοιραστεί ως εξής: Το 20% θα πάει στο πράσινο ταμείο, το 5% στις τοπικές κοινωνίες και η πρόταση για το υπόλοιπο 5% είναι να συσταθεί ένα ταμείο αλληλεγγύης το οποίο να στηρίζει το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας. Κάτι ανάλογο έχει γίνει και στη Νορβηγία. Η δέσμευση αυτή καθησυχάζει λίγο και τις ανησυχίες ότι τα κέρδη από τους υδρογονάνθρακες θα πάνε για την εξυπηρέτηση του χρέους.

Στο ΕΛ.ΚΕ.ΘΕ έχουν ανατεθεί οι περιβαλλοντικές μελέτες μέσω του πράσινου ταμείου, ενώ είναι συνεχής η ενημέρωση της Βουλής για την διασφάλιση των εθνικών μας δικαιωμάτων.