Περιβαλλον

Μικρά πουλιά στέλνουν μεγάλα μηνύματα

Η αλλαγή στη συμπεριφορά των πουλιών αποτελεί δείκτη των απειλών που οφείλονται στη κλιματική αλλαγή

Βασιλική Γραμματικογιάννη
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Το νευρικό τιτίβισμα των πουλιών, το χαμηλό πέταγμα και γενικά οι αλλαγές στη συμπεριφορά τους, ήταν πάντα δείκτης για τους ανθρώπους να προβλέπουν τις αλλαγές στον καιρό. Η ικανότητα αυτή των πουλιών, που την είχαν παρατηρήσει οι απλοί άνθρωποι της υπαίθρου, επιβεβαιώνεται πλέον και επιστημονικά όχι απλά ως δείκτης αλλαγής του καιρού αλλά ως σημαντικός δείκτης των απειλών που οφείλονται στη κλιματική αλλαγή.

Σε έρευνα που διεξήγαγαν επιστήμονες του Πανεπιστημίου Durham της Μεγάλης Βρετανίας σε συνεργασία με τη Βρετανική Εταιρεία για την Προστασία των Πουλιών, τη BirdLife International και το United States Geological Survey, δείχνει πως αναμένεται να ανταποκριθούν οι πληθυσμοί των ειδών στην κλιματική αλλαγή. Το γεγονός όμως ότι η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε δύο ηπείρους Ευρώπη και Αμερική αποδεικνύει για πρώτη φορά την επίδραση στα πουλιά σε περιοχές που είναι πολύ απομακρυσμένες μεταξύ τους. Έτσι τα κοινά είδη πουλιών που μοιράζονται μεταξύ τους οι διάφορες χώρες και ήπειροι, φαίνεται να μοιράζονται μαζί μας ένα κοινό μήνυμα για την κλιματική αλλαγή.

Η μελέτη παρουσιάζει τα κοινά είδη πουλιών που μπορεί να δει κανείς στο κήπο του ή στο πάρκο της γειτονιάς του και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού σαν αγγελιοφόρους της κλιματικής αλλαγής. Είδη όπως ο Τρυποφράχτης και ο Κοκκινολαίμης αποτελούν σημαντικούς δείκτες του οικοσυστήματος και του κλίματος του πλανήτη αφού ανταποκρίνονται σημαντικά στις αλλαγές της θερμοκρασίας.

Αναλυτικότερα η έρευνα έδειξε τους διαφορετικούς τρόπους που επιδρά η κλιματική αλλαγή στα διάφορα είδη της πανίδας. Είδη προσαρμοσμένα σε θερμό κλίμα ανταποκρίνονται καλύτερα σε σύγκριση με τα είδη που είναι προσαρμοσμένα σε πιο ψυχρές περιοχές. Για παράδειγμα στην Ευρώπη είδη όπως ο Τρυποφράχτης παρουσιάζουν αύξηση του πληθυσμού τους σε βόρειες περιοχές, όπου οι χειμώνες γίνονται όλο και πιο ήπιοι, αλλά έχουν μειωθεί σημαντικά σε μερικές νότιες χώρες, όπου τα καλοκαίρια γίνονται όλο και πιο ζεστά και ξηρά.

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα ευρήματα έδειξαν ότι έχει υπάρξει μιας μεγάλης κλίμακας, σταθερή ανταπόκριση των πληθυσμών των πουλιών στην κλιματική αλλαγή και στις δύο ηπείρους. Ο Δρ. Stephen Willis θα πει για την έρευνα ότι «μας βοηθά να εντοπίσουμε που η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τους πληθυσμούς, καθώς και να κατανοήσουμε τις αιτίες που οδηγούν στις πληθυσμιακές αλλαγές των κοινών ειδών οι οποίες μπορεί επίσης να επηρεάζονται και από άλλους παράγοντες, όπως η απώλεια των ενδιαιτημάτων και η εντατικοποίηση της γεωργίας».

Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα του Ρεικοτσιροβάκου στη Μεγάλη Βρετανία του οποίου ο πληθυσμός ενώ ήταν περιορισμένος μόνο στο Dorset, σήμερα έχει αυξηθεί 8 φορές σε σχέση με τις αρχές της δεκαετίας του 1980, ενώ έχει μειωθεί στην Ισπανία αφού στη χώρα δεν υπάρχουν πλέον οι καιρικές συνθήκες που προτιμά το είδος. «Η έρευνα ενισχύει τις αποδείξεις ότι πολλά από τα πουλιά του κόσμου έχουν ήδη επηρεαστεί από την κλιματική αλλαγή, στην πλειονότητα τους αρνητικά. Είναι μια περαιτέρω προειδοποίηση ότι θα πρέπει επειγόντως να παρθούν μέτρα για τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής και για να βοηθήσουμε τη φύση και τον άνθρωπο να προσαρμοστούν σε αυτήν» αναφέρει ο Επιστημονικός Διευθυντής της BirdLife International Δρ. Stuart Butchart.