Όλο και περισσότεροι άνθρωποι σήμερα αμφισβητούν το μέλλον της Ευρώπης. Και η Ευρώπη, όμως, φαίνεται να αμφισβητεί τον ίδιο της τον εαυτό. Οι εθνικοί εγωισμοί αυξάνονται ενώ ο δογματισμός για τις συνθήκες και η γραφειοκρατία παραλύουν τα πάντα. Η Ευρώπη αργεί να αντιδράσει. Δεν ρισκάρει και δεν καινοτομεί όπως παλιά. Αντίθετα απομακρύνεται σταθερά από το σκοπό που ιδρύθηκε να εξυπηρετεί. Η ποικιλομορφία έχει αντικατασταθεί με μια μόνο νοοτροπία και έναν τρόπο σκέψης. Οι ευρωπαίοι πολίτες δεν είναι πια «ουσιώδεις και θεμελιακοί», όπως ορίζει η Συνθήκη της Λισσαβόνας. Προτεραιότητα έχουν οι αγορές και οι κερδοσκόποι. Μια τέτοια Ευρώπη δεν μπορεί να επιβιώσει. Πρέπει να αλλάξει. Μπορεί όμως να αλλάξει; Είναι ακόμη δυνατή η αλλαγή στην Ευρώπη;
Αυτά ήταν τα ερωτήματα που έθεσε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ) Henri Malosse, σε εκδήλωση που οργάνωσε στις Βρυξέλλες με αφορμή τη λήξη της θητείας του. Η A.V. ταξίδεψε στις Βρυξέλλες και παρακολούθησε τις εργασίες του συνεδρίου. Η φιλόξενη πόλη των Βρυξελλών την ημέρα εκείνη ήταν μια πόλη με σιδηροπλέγματα, στρατικοαστινομοκρατούμενη με θωρακισμένα οχήματα τύπου τανκς για να προστατευτεί από τους πολίτες της. Από τους αγρότες του Βελγίου και της Γαλλίας που διαδήλωναν μπροστά από τα κτίρια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου. Και το ερώτημα του προέδρου Malosse γινόταν πραγματικά πολύ έντονο. Μπορεί να επιβιώσει μια τέτοια Ευρώπη;
«Έχω αφιερώσει τη θητεία μου στο πνεύμα των ιδρυτών της Ευρώπης. Πρέπει να φανούμε αντάξιοι της κληρονομιάς τους. Αλλά όταν βλέπεις την πλειοψηφία των ευρωπαίων πολιτών να γυρνούν την πλάτη στο ευρωπαϊκό ιδεώδες, όταν γίνεσαι μάρτυρας της ελληνικής κρίσης και του δισταγμού της Ευρώπης στο μεταναστευτικό, είναι λογικό να αναρωτηθείς για το τι πήγε στραβά, πώς ξεστρατίσαμε και τι πρέπει να αλλάξει. Πρόκειται για ταπείνωση της Ευρώπης. Πιστεύω ότι είναι καιρός η Ευρώπη να αλλάξει κατεύθυνση με σαφείς φιλοδοξίες. Η αλλαγή δεν μπορεί να έρθει από τα κράτη μέλη που είναι προσκολλημένα σε εθνικιστικό τρόπο σκέψης ούτε από τη γραφειοκρατία των ευρωπαϊκών θεσμών, αλλά μπορεί να έρθει μόνο από την οργάνωση και τις διεκδικήσεις της κοινωνίας των πολιτών» ανέφερε στην ομιλία του ο πρόεδρος Malosse.
Την απογοήτευσή τους επίσης από τη στάση που κράτησε η Ευρώπη τόσο στο θέμα της ελληνικής κρίσης όσο και στην προσφυγική, εξέφρασαν και οι υπόλοιποι ομιλητές του συνεδρίου. Τα δύο αυτά θέματα άλλωστε είναι και τα κυρίαρχα που ανέδειξαν την αδυναμία της Ευρώπης να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά όχι μόνο τα μεγάλα προβλήματα που έχουν προκύψει αλλά και τις επερχόμενες προκλήσεις, όπως η περιβαλλοντική και η επισιτιστική κρίση.
Ο Christophe Hillairet, εκπρόσωπος των αγροτών που διαδήλωναν, μίλησε για το πόσο δύσκολο είναι να ακουστεί η φωνή των αγροτών στην Ευρώπη. Αναφέρθηκε επίσης στα μέτρα που παίρνει η Ευρώπη και καταρρακώνουν τον αγροτικό τομέα. Μέτρα που επιπλέον δεν εξασφαλίζουν τη διατροφική αλυσίδα. «Η εμπορευματοποίηση των αγροτικών προϊόντων γίνεται όλο και μεγαλύτερη με αποτέλεσμα οι αγρότες να χάνονται. Δεν ζητάμε επιδοτήσεις, αλλά τιμές για την παραγωγή μας ώστε να πληρώνεται η δουλειά μας. Έχουμε μια γεωργική πολιτική αλλά δεν είναι μια κοινή πολιτική» ανέφερε χαρακτηριστικά. Επιπλέον ο κ. Hillairet αναφέρθηκε στο ρωσικό εμπάργκο και πόσο αυτό στοίχισε στους αγρότες όλης της Ευρώπης.
Ο Neil Falzon, εκπρόσωπος της κοινωνίας των πολιτών, εξέφρασε την οργή του για την έλλειψη κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. «Έπρεπε να έχουμε τις φωτογραφίες ενός τρίχρονου νεκρού παιδιού για να αντιδράσουμε. Αυτό όμως συμβαίνει πολλά χρόνια τώρα. Έχουμε χιλιάδες νεκρούς στην Ευρώπη» ανέφερε, ενώ τόνισε και την έλλειψη αλληλεγγύης όχι μόνο για τους πρόσφυγες αλλά και για τις χώρες υποδοχής όπως η Ελλάδα και η Ιταλία.
Θυμός υπήρξε από αρκετούς ομιλητές για τους ευρωπαϊκούς θεσμούς που έχουν κλειστά τα αυτιά και τα μάτια και δεν ακούν ούτε βλέπουν τις ανάγκες της κοινωνίας. Ο Vasco Lourenco από την Πορτογαλία υπήρξε ένας από τους πρώτους οραματιστές της Ενωμένης Ευρώπης. Σήμερα βλέπει την Ευρώπη να απομακρύνεται επικίνδυνα από τις ιδρυτικές της αρχές. «Η Ε.Ε. βασιζόταν στο κοινωνικό κράτος. Τώρα καταντήσαμε να εξυπηρετούμε το μεγάλο κεφάλαιο. Οι άνθρωποι έχουν στερηθεί όλα τους τα δικαιώματα σε όφελος των κερδοσκόπων» επισήμανε απογοητευμένος, ενώ προέτρεψε τους ευρωπαίους πολίτες «να ανατρέψουν τις διεφθαρμένες κυβερνήσεις που δουλεύουν ύπουλα».
Στην Ευρώπη είχαμε κυρίαρχους λαούς, τώρα έχουμε σκλάβους χρέους. Είχαμε ελεύθερα κοινοβούλια, τώρα έχουμε κοινοβούλια που επιτάσσονται στις εντολές των Βρυξελλών. Είχαμε Ευρώπη ισότιμων μεταξύ τους κρατών, τώρα έχουμε μια γερμανική Ευρώπη. Είχαμε κοινωνική πρόνοια και πρόσβαση στα δημόσια αγαθά, τώρα αυτά ιδιωτικοποιούνται. Μπορεί να αντέξει μια τέτοια Ευρώπη; Η απάντηση είναι όχι. Οι κοινωνικές αναταραχές στην Ευρώπη είναι θέμα χρόνου με την οικονομική καταστροφή των χωρών του Νότου και την επίπλαστη ευημερία των υπολοίπων.
Ωστόσο, η Ευρώπη μπορεί να αλλάξει. Μπορεί να αλλάξει με την ενεργή συμμετοχή των πολιτών της. Γιατί οι πολιτικοί της απέδειξαν ότι δεν είναι ικανοί για να το πράξουν αυτό.
Κεντρική φωτό: Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ) Henri Malosse
18°
