Μια περίπτωση εύκολα αντιληπτή στον καθένα για το πώς μπορεί να λειτουργήσει θετικά ο ελεύθερος ανταγωνισμός, είναι οι διάφορες ανά περιοχή πιάτσες. Από τα παλιατζίδικα με ανταλλακτικά αυτοκινήτων στη Λιοσίων μέχρι τα κεμπάπ στο Μοναστηράκι κι από τις καφετέριες στο Νέο Ψυχικό μέχρι τα περίπτερα της οδού Αθηνάς, το πλήθος των επιχειρήσεων διατηρεί την ποιότητα ψηλά, τις τιμές (σχετικά) χαμηλά και την ποικιλία μεγάλη.
Παράδειγμα τέτοιας πιάτσας, τα καφέ-ζαχαροπλαστεία στο Τέρμα Πατησίων. Τέσσερα μαγαζιά ανταγωνίζονται με μέτωπο πάνω στο μεγάλο δρόμο, προσφέροντας ποικίλες επιλογές ζαχαροπλαστικών γεύσεων σε μας τους Πατησιώτες και τους επισκέπτες μας. Τα τρία βρίσκονται Πατησίων 339, στο ισόγειο του περίφημου συμπλέγματος πολυκατοικιών «Πατησίων Μέλαθρον» ή «Συγκρότημα Χαρά», ενώ το τέταρτο 20 μέτρα μακριά. Όλα πουλάνε γλυκά / ποτά / αναψυκτικά / καφέδες, όλα σεβίρουν σε καθιστούς και σε όρθιους, όλα ξενυχτάνε το καλοκαίρι, όμως το καθένα καταγράφει τις ιδιαιτερότητές του.
«Χαρά» Ο παιδικός φίλος Σταύρος Παπουτσής, συνεχιστής του παλαιότερου ιδρυτικού δίδυμου Παπουτσής πατήρ - Ζάγκος, διευθύνει το μεγαλύτερο και με περισσότερο προσωπικό από τα τέσσερα, κατοικώντας απέναντι, επί της Πατησίων, παρόλο που έχει κάθε δυνατότητα, αν ήθελε, να μετακινηθεί προς πλέον κυριλέ μέρη στα βόρεια ή στα νότια. Παλιομοδίτικο ζαχαροπλαστείο-καφετέρια, με ξεχωριστή «οικογενειακή» ατμόσφαιρα. Τραπεζάκια και έξω, ανάμεσα στις ελιές του πλατιού πεζοδρομίου. Από τα πολλά της γλυκά ξεχωρίζω τα εξαίσια παγωτά με τις πάρα πολλές γεύσεις, ιδιαίτερα το ξακουστό «Σικάγο». Τηλεόραση (για τους μέσα) και κλασικό στέκι βάζελων και/ή παλιών Πατησιωτών, ακούστηκε σ’ όλη την Ελλάδα και ως χώρος συναντήσεων της 17 Νοέμβρη.
«Μέλαθρον» Ο Νίκος Αρβανιτάκης είχε ξεκινήσει ένα γαλακτοπωλείο, αλλά η γυναίκα του, η φίλη Φιλιώ, συνεπικουρούμενη από άξιους συμπαραστάτες (το γιο και το γαμπρό της), το μετέτρεψε σε ζαχαροπλαστείο-καφετέρια που έχει όλα τα καλά του κόσμου. Κορυφαία της είναι τα ανατολίτικα του ταψιού, και ειδικά η καρυδόπιτα και το καζάν ντιπί (πολίτικη οικογένεια γαρ). Επίσης παλιομοδίτικο και ελκυστικό. Τραπεζάκια και έξω, στο γνωστό πλατύ πεζοδρόμιο. Τηλεόραση στα ματς και έξω, αναλόγως της εποχής. Εξακολουθεί να πουλάει αραιά και πού κανένα γάλα ή γιαούρτι, θυμίζοντας το ξεκίνημα μιας επιχείρησης που έχει εξελιχτεί πολύ προς τα πάνω. Ξεχωριστό στέκι πατησιώτικων παρεών, π.χ. της «Μέλαθρον» (πώς αλλιώς;), που συνεδριάζει τακτικά εδώ υπό τον ακούραστο πρόεδρο Γιώργο Τρίγκα.
«Τροπικάνα» Ο τρίτος στο ίδιο συγκρότημα, ο φίλος Δημήτρης Ατσάλης (αεκτζής ως Πολίτης), έχει στήσει αυτή την καφετέρια-ζαχαροπλαστείο με στεγασμένο ημιυπαίθριο χώρο, ξύλινο (άρα «ζεστό») και τραπεζάκια στο πεζοδρόμιο. Κάνει τους καλύτερους καφέδες, έχει χαλβά Φαρσάλων και χαμηλές τιμές. Ετερόκλητοι πελάτες: πρωινοί συνταξιούχοι, βραδινοί εργένηδες και αμέτρητοι τηλεθεατές των ματς. Γιατί διαθέτει τρεις τηλεοράσεις (και συνδρομητικά κανάλια), ώστε μαζεύει μέχρι και 100-150 άτομα, όρθιους και καθιστούς: πλήρης προσομοίωση γηπέδου. Έχω δει πυροσβεστική αντλία διπλοπαρκαρισμένη εδώ και τους πυροσβέστες να παθιάζονται βλέποντας κάποιο ντέρμπι, ενώ ένα αποκλεισμένο τρόλεϊ κορνάρει ματαίως.
«Εκμέκ stories» Πρόσφατος φίλος και ο ευγενέστατος νέος Γιώργος Φωτουλάκης, από οικογένεια με ζαχαροπλαστική παράδοση (εξού και το «από το 1974» στην ταμπέλα του), που άνοιξε πριν λίγο καιρό. Μικρό μαγαζί, με πάγκο –σκαμνάκια και όχι τραπεζάκια, που έχει όμως άπαντα τα ζαχαροπλαστικά– και καφέδες. Άλλο κλιμα εδώ, νεανικό στιλ και νεαρές υπάλληλοι. Ανταγωνίζεται τους τρεις προηγούμενους με όπλα τις γενναίες ποσότητες (ειδικά το εκμέκ του είναι διπλό!), την καλή ποιότητα (είπαμε, όμως, κανένα από τα τέσσερα δεν υστερεί σε ποιότητα) και, ιδίως, τις χαμηλότερες τιμές. Το μέλλον είναι δικό του, προβλέπω μακροημέρευση. Απέναντι και ελαφρώς διαγώνια από τ’ άλλα, Πατησίων 372.
H συνιδρύτρια του Lean In. org, οργανισμού υποστήριξης, εκπαίδευσης κι αλληλεγγύης των γυναικών στους χώρους εργασίας, μιλάει για τα ευρήματα της νέας έρευνας «Γυναίκες στον Χώρο Εργασίας 2024
13°
