Νέα Φιλαδέλφεια: Η εξοχή της Αθήνας

Η Νέα Φιλαδέλφεια δεν είναι άλλη μια γειτονιά της Αθήνας, αλλά μια πόλη ξέχωρη –μη σου πω και μια χώρα– που σε τίποτα δεν μοιάζει με την υπόλοιπη πρωτεύουσα. Με δρόμους που, σαν ακτίνες φωτεινού ήλιου, ξεκινούν από την πλατεία της, η Ν. Φιλαδέλφεια χτίστηκε κάπου ανάμεσα στο ’23 και το ’27 από την Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων, στα πρότυπα μιας αγγλικής κηπούπολης. Και αυτή την ιδιαιτερότητα τη νιώθεις σε κάθε σου βήμα ανάμεσα σε μαγικούς κήπους, πρασιές, ένα δροσερό, τροφαντό, υγιές πράσινο, λεμονιές, μπουκαμβίλιες, που σαν κάδρο-φωτοστέφανο ευτυχίας, πλαισιώνει κάθε δραστηριότητα της γειτονιάς.

Μετά τους σεισμούς του 1999 ο οικισμός χαρακτηρίστηκε παραδοσιακός, με αποτέλεσμα να μην αντιλαμβάνεσαι πλέον ποιο είναι το νεόδμητο και ποιο το παλιό προσφυγικό με τη χαρακτηριστική κεραμοσκεπή. Οι προσφυγικές πολυκατοικίες του Άρη Κωνσταντινίδη, τα μπαουχάους απομεινάρια των κλωστηρίων Τεγόπουλου και της εριουργίας Μπριτάννια, τα σπίτια εκλεκτικιστικού στιλ, μοναδικές αρχιτεκτονικές της δεκαετίας του ’50 και του ’60, κήποι και πάλι λουλούδια όπου και να γυρίσεις, μέχρις εκεί που αρχίζει η ζωή των καφέ της Δεκελείας.
Και πάνω απ' όλα το Άλσος, 500 στρέμματα πεύκα και μια λίμνη τοπίου ευρωπαϊκού – κάποτε εδώ φύτεψε το 1914 το πρώτο δέντρο η βασίλισσα Σοφία.
Εδώ η παλιά Αθήνα έσπευδε ενθουσιώδης να εορτάσει την Πρωτομαγιά με πλούσιο καλλιτεχνικό πρόγραμμα. Ο νυν Φιλαδελφιώτης πασών των ηλικιών εδώ σουλατσάρει και παίρνει καθημερινά τον αέρα του, εδώ αθλείται, εδώ κάνει τζόκινγκ, άσχετα αν μετά θα επιδοθεί σε γενναίες ατασθαλίες με πολίτικες νοστιμιές, παγωτό καϊμάκι και Άδανα κεμπάπ. Ανάμεσα στην ΑΕΚ και τον Ιονικό, η γειτονιά το «εν σώματι υγιεί» το έχει στο κύτταρό της, πουθενά αλλού δεν θα δεις τόσους δρομείς, τόσους αθλούμενους, τόσους φροντίζοντες την καλή τους φόρμα. Στο καινούργιο γήπεδο της ΑΕΚ, τιμή, αξιοθέατο και καμάρι, μπορεί να σε διχάσει η αισθητική του μεταλλικού αετού στην είσοδο, αλλά όπως και να ’χει θα σε εντυπωσιάσει και μετά θα συγκινηθείς κιόλας γιατί σαν να ηχούν εντός σου χιλιάδες ιαχές ενός συλλόγου ιστορικού, θρησκεία, μνήμη, παλιές και καινούργιες πατρίδες αδελφωμένες στο ίδιο λάβαρο.
Προσφυγική γειτονιά που τίποτα δεν θα σου θυμίσει από τη μιζέρια του ξεριζωμού, μόνο πολιτισμό, φανατικά πολίτικη κουζίνα, αισθητική, ομορφιά, νοστιμιά και εγκαρδιότητα. Γενναιόδωρη σαν μεγάλη μερίδα κεμπάπ με τα όλα της, η Φιλαδέλφεια ξέρει να ζει χαλαρά και συ έχεις κάθε λόγο να δανειστείς τις καλοκαιρινές δροσιές και τους παραδεισένιους κήπους της που κρύβουν αυτούσια τη γεύση της Λωξάντρας.

Νέα Φιλαδέλφεια: Η εξοχή της Αθήνας

Το σουβλάκι και το κεμπάπ (που εδώ είναι θρησκεία)

Η Νέα Φιλαδέλφεια το κεμπάπ το έχει στο μικρασιάτικο αίμα της. Το σουβλατζίδικο στη Ν. Φιλαδέλφεια, δεν είναι αυτό το απλό που ξέρουν οι γειτονιές της Αθήνας. Εδώ, οι αλυσίδες της υπόλοιπης πόλης δεν φτουράνε, για την ακρίβεια, κλείνουν μόλις ανοίξουν. Το φιλαδελφιώτικο κεμπάπ έχει τη δική του ιστορία και την εμπιστεύεσαι γιατί έχει γράψει χιλιόμετρα στα κάρβουνα.

Ο Ανδρέας είναι ο τελευταίος από τους παλιούς της γειτονιάς, από αυτούς που επιμένουν να φτιάχνουν μόνοι το σουβλάκι τους. Το μισό μαγαζί, με την ψησταριά, τις σούβλες, το ταμείο με τα εικονίσματα και τις μνήμες των προγόνων σε παραπέμπει στην παλιά Ελλάδα του ελληνικού σινεμά, τα λευκά τραπεζάκια στην κλειστή βεράντα και στην πλατεία, σε προσγειώνουν στο πάντα νόστιμο Σήμερα! Κοκορέτσι, κοντοσούβλι, εξοχικό και κλέφτικο, εξαίρετο μπιφτέκι σερβίρισμα παλιάς κοπής και αγαπημένο, με τις πίτες, την ψητή πιπεριά, την ντομάτα, το κρεμμύδι και τον μαϊντανό.
Προύσης 5, 2102523720

Ο Δήμος, με ιστορία από το 1980 και από τον παππού στον εγγονό, φαίνεται πως έφερε το ντεκόρ και την αναπαλαίωση στα γούστα της νέας εποχής, Εδώ, ο Νεοφιλαδελφιώτης θα έρθει για τη σκεπαστή πίτα του με γύρο, τζατζίκι, πατάτα και όλα τα συμπαρομαρτούντα, το τραγανό τηγανητό κολοκυθάκι και την τραγανή φέτα σε φύλλο με μέλι και μαυροσούσαμο. Έχει και σούβλες με κοκορέτσι, κοντοσούβλι και τυλιχτά και κεμπάπ, μπριζολάκια, πανσετάκια και τα όλα μιας ψησταριάς.
Σάρδεων 4, 2102524240

Το Hamam, από τα μοντέρνα στην όψη, αυτά που προτιμούν οι παρέες των νεότερων για μια έξοδο που συνδυάζει το γιαουρτλού, το ντονέρ κεμπάπ από μοσχαρίσιο και αρνίσιο κιμά, το κεμπάπ Καισαρείας που ζυμώνεται με κασέρι και το σουτζούκι με φέτα με μια νέας κοπής σαλάτα με μανούρι, κοτομπέικον ή ένα βίγκαν τυλιχτό. Θα το ξεχώριζα για τους γύρους του, αλλά και τα ψητά «της βέργας», όπως το λουκούμι μοσχαράκι γάλακτος με τις πατάτες και τη σος μουστάρδα.
Βρυούλων & Π. Ιωακείμ 34, 2102517521

Το Twist East η γειτονιά το προτιμά για τα «τσεπάκια» του, την παραδοσιακή αρμένικη πίτα που γεμίζει με φελάφελ, κεμπάπ, μπριζολάκι, μελιτζανοσαλάτα και λοιπές σος, αλλά και για το κεμπάπ του.
Πλ. Πατριάρχου, Βρυούλων 1, 2102583741

Ο Μπαρμπαλιάς με παραδοσιακό, αφράτο κεμπάπ πάνω σε πίτες, με ψητή ολόκληρη ντομάτα και πιπεριά, το κρεμμύδι και τον μαϊντανό του, παστουρμαλί με σπιτίσιο φύλλο, καραμανλίδικος παστουρμάς, δίκανο κεμπάπ, σαγανάκι με σουτζούκι, κασερλί κεμπάπ, τυλιχτά, σουβλάκι και κεμπάπ και από μοσχάρι, λαχματζούν, τηγανητές πατάτες με αυγά, παστουρμά και σουτζούκι (ω, ναι!), όλα ψήνονται τη στιγμή της παραγγελίας. Κλείσιμο πολίτικο με κιουνεφέ, καζάν ντιπί και παγωτό εκμέκ!
Σμύρνης 23, 2102525444

Η νοσταλγική γοητεία του Cine Alsos

Οι μεγαλύτεροι, με έναν καημό στο μάτι, θα σου μιλήσουν για το σινέ του Άλσους, το Νινάκι, με το χαλικάκι κάτω, τα νυχτολούλουδα στους τοίχους και το φοβερό καλαμάκι που σε περίμενε έξω, μετά το χάπι εντ της ταινίας. Ωστόσο, δεν βλέπω τον λόγο να λυπηθείς, όταν η ιστορία του συνεχίζεται, ίσως χωρίς χαλικάκι αλλά με το ίδιο ντεκόρ και τα εντυπωσιακά, πανύψηλα δέντρα του άλσους να ορθώνονται σαν χολιγουντιανό σκηνικό πίσω από την οθόνη. Το Σινέ Άλσος για τον βέρο Νεοφιλαδελφιώτη Κώστα Χατζηδημητρίου είναι κάτι παραπάνω από το σπίτι του τα τελευταία 33 χρόνια. Με τα χέρια του έχει διαμορφώσει ένα Σινέ ο Παράδεισος, ολοκάθαρο, αστραφτερό, φροντισμένο και με ταινίες πρώτης προβολής, χωρίς να αλλοιώσει την ψυχή του παλιού σινεμά. Ταινίες με πίτσα, χοτ ντογκ και φρόζεν κοκτέιλς, με νάτσος και ποπ κορν στο τραπεζάκι πλάι σου.
Λ. Δεκελείας 152, 2102583133

Τα Αμπελάκια, εστιατόριον με πείρα από το 1930

Οικογενειακή ταβέρνα, εστιατόριο, καντίνα του κάθε εργένη, αποκούμπι της νοικοκυράς που δεν πρόλαβε να μαγειρέψει, αλλά και θέατρο και μνήμη των ξεχωριστών στιγμών κάθε οικογένειας στη Φιλαδέλφεια, τα Αμπελάκια θα σε κερδίσουν με την τεράστια σάλα τους και την πρόσφατη, καλαίσθητη ανακαίνιση, με τα παλιά βαρέλια και το ξύλινο πάτωμα. Εμένα, με εντυπωσίασαν τα γεμιστά που έτρωγε ο μοναχικός συνταξιούχος, σε ένα γωνιακό τραπέζι. Αυτή η ντομάτα, από την όψη της κιόλας, με έπεισε για το άρτιο της εκτέλεσης. Σαν το γεμιστό της γιαγιάς μου, που ήταν Πολίτισσα. Ανοιχτή, πεντακάθαρη κουζίνα, μπροστά η προθήκη με τα φαγητά. Μη φανταστείς τίποτα τεράστιο, όσα οφείλει να χωρά ένα καλομαγειρεμένο μενού της εποχής, ισορροπημένο, όπως το ήθελε η παλιά οικογένεια που ήξερε να τρώει νόστιμα αλλά και σωστά. Με το κρέας, το ψαράκι, το όσπριο, το λαδερό του, σε γενναιόδωρες μερίδες, ποιοτικό και οικονομικό.
Ένα εστιατόριο που έρχεται από παλιά και δεν λησμονεί: το ψητό μοσχαράκι νουά, τα σμυρνέικα σουτζουκάκια, το γιουβετσάκι, αλλά και την ορφανή μακαρονάδα με λεμονάτη σάλτσα από ψητό.
Πλ. Ελευθερίου Βενιζέλου 16, 2102511634

Ο θείος Φάνης και οι πίτες του

Ο πρωινός καφές στη Φιλαδέλφεια συνοδεύεται οπωσδήποτε με τυρόπιτα από τον Θείο Φάνη, τον πρωτομάστορα μιας οικογενειακής βιοτεχνίας, που ήρθε από τη Σμύρνη το ’22. Οι Μικρασιάτες έχουν παράδοση στο φύλλο και αυτή τη διαφορετικότητα τη νιώθεις από την πρώτη μπουκιά μιας τυρόπιτας ζυμωτής με 4 τυριά, μιας σφολιάτας με κιμά, την εξαιρετική φλογέρα, αλλά και το πεϊνιρλί του με τον κιμά
Όλες οι νοικοκυρές της συνοικίας από αυτόν αγοράζουν τη σφολιάτα και την κουρού για τις πίτες τους, και αν φτάσεις ως εδώ αξίζει να πάρεις κι εσύ το ωραίο φύλλο αφού κάλλιστα συντηρείται στην κατάψυξη.
Εθν. Αντιστάσεως 93, 2102583278

Δύο ζαχαροπλαστεία που από μόνα τους αξίζουν να σε φέρουν ως εδώ

Όταν ήμουν μικρή, όλη η παλιά Αθήνα, με τις μεγάλες ζέστες κατέβαινε για παγωτό στην πλατεία της Φιλαδέλφειας, στον Τίλλα και τον παλαιό Κανάκη, αφού η συνοικία φημιζόταν για τη δροσιά, αλλά και για το πολίτικο παγωτό της. Εκείνα τα χρόνια, εμένα με συγκινούσε πιο πολύ από τον ντοντουρμά το εντυπωσιακό σιντριβάνι της παλιάς πλατείας. Πια το σιντριβάνι δεν υπάρχει, ούτε η παλιά Αθήνα, όμως το παγωτό είναι το ίδιο, συγκινητικό, βαθιά νοσταλγικό, μια παράδοση που καβατζώνει έναν αιώνα ζωής, χωρίς καμιά έκπτωση, καμιά παραχώρηση. Απλά μοναδικό!

Ο Τίλλας
Απόγευμα και όλα τα τραπεζάκια του Τίλλα είναι γεμάτα κόσμο, αλλά και γλυκά. Το απογευματινό γλυκό στο ζαχαροπλαστείο είναι μια συνήθεια που έχουμε πια ξεχάσει, όχι όμως και η Ν. Φιλαδέλφεια που συνεχίζει, όπως και η Πόλη, να συνοδεύει τον απογευματινό της ελληνικό με εκμέκ με κρέμα μαστίχας, βυζαντινό σάμαλι και πολίτικο προφιτερόλ. Διόλου τυχαίο, ο ιδρυτής Ιωάννης Σεβαστόπουλος είχε ζαχαροπλαστείο στην Ταξίμ, πριν έρθει στη Ν. Φιλαδέλφεια το 1964. Σήμερα, η λεπτοκαμωμένη, τρισεύγενη εγγονή Αγγελική μόλις πήρε το τιμόνι ενός μαγαζιού που παραμένει κομμάτι ιστορίας, αναλλοίωτο στην όψη αλλά και τη νοστιμιά του. Τα ίδια αγνά υλικά φτιάχνουν το καζάν ντιπί, τα πολίτικα κρουασάν με καρύδι και σοκολάτα, το κεσκιούλ, το βυζαντινό σάμαλι, το εκμέκ κανταΐφι, το μαλεμπί, το ρυζόγαλο φούρνου, αλλά και τα μοναδικά παγωτά – ναι, υπάρχει ακόμη Σικάγο σ' αυτή τη ζωή, όπως και εξαιρετικό καϊμάκι και σορμπέ φράουλα που σερβίρονται με χειροποίητο γκοφρετάκι. Ένα ταξίδι στην Πόλη του '50, στην αιώνια γλυκιά Πόλη και ένας κήπος στα μετόπισθεν, σαν σκηνικό της Εδέμ, να σε κάνει να νιώσεις ουρί του παραδείσου.
Πλ. Πατριάρχου 10, 2102514077

Το Συντριβάνι
Μην μπερδευτείς με τη μοντέρνα κοψιά του που θυμίζει νιου έιτζ πατισερί. Ό,τι συμβαίνει στο εργαστήρι του Αντώνη Κανάκη έρχεται από το πιο βαθύ πολίτικο παρελθόν και φτιάχνεται με τα πιο αγνά υλικά. Το μαστιχωτό καϊμάκι και το σορμπέ με ολόφρεσκες φράουλες θα σε στοιχειώνουν για καιρό. Με τα κοκάκια, τα σουδάκια και τα μπαμπαδάκια θα επιστρέψεις στην παιδική σου ηλικία –πόσο έχει εξαφανιστεί το σωστό κοκ στις μέρες μας!–, το εκμέκ του ένα αριστούργημα. Αν νοσταλγείς την αυθεντική σεράνο, σοκολατίνα, αμυγδάλου, το εκλέρ και το ποντικάκι, καλώς ήρθες, σου έχουμε το real thing! Μαζί τους και όλα τα γλυκά ταψιού, το τσουρέκι και τα πολίτικα τσατάλια και λοιπά μπατόν σαλέ στην απόλυτη εκδοχή τους.
Μαραθώνος & Ειρήνης 4, 2102518152

Τα μεζεδοπωλεία

Η Νέα Φιλαδέλφεια αγαπά ιδιαίτερα τα μεζεδοπωλεία και αυτό δεν είναι διόλου τυχαίο. Η προσφυγική παράδοση, τον μεζέ αλλά και τη μεζεδοκατάσταση που μοιράζει γέλια και χαρές πάνω από πολλά μικρά πιατάκια, την έφερε μαζί της από τις χαμένες πατρίδες. Και όλα τα μεζεδοτραπέζια της γειτονιάς τιμούν το γιαουρτλού, τα ντολμαδάκια, το λαχματζούν, το ιτσλί και το κεμπάπ ακόμη και όταν η ανανέωση σηκώνει τη δική της παντιέρα με καμιά ρόκα-παρμεζάνα.

Το Μικρασιάτικο
Πίσω από τη φρέσκια πρόσοψη, μαγειρεύει με την καρδιά του την παράδοση: χιουνκιάρ, σουτζουκάκια, μαντί και παστουρμαλί, Άδανα κεμπάπ, κους μπασέ φιλετάκια χοιρινά μαριναρισμένα στη σχάρα, ιτσλί και κεφτεδάκια, κοινώς από το τραπέζι των πειρασμών θα σηκωθείς σκασμένος, ιδιαίτερα μετά το εκμέκ παγωτό, το καζάν ντιπί και το κιουνεφέ. Υπάρχει και ψαράκι της σχάρας και απλά ψαρομεζεδάκια αν αντισταθείς και διαλέξεις πιο κομψά και συγκρατημένα.
Προύσης 12, 2102510007

Οι Μέλισσες
Aπό τα παλαιότερα και αγαπημένα της γειτονιάς, οι Μέλισσες είναι το κλασικό ραντεβού για τον μεζέ όπως μας τον έμαθαν τα πρώτα μεζεδοπωλεία, κλασικό. Όπως λέμε καπνιστή μελιτζανοσαλάτα, μπουγιουρντί με σουτζούκι και πλευρώτους στη σχάρα, αλλά και πιο μοντέρνο, αν σου λέει κάτι η σαλάτα με ψητό ταλαγάνι, καρύδια και μπαλσάμικο. Γενναιόδωρα και πληθωρικά πιάτα, μπόλικη πολίτικη παράδοση, πατάτες τηγανητές με τη φλούδα τους και σος φέτας, τηγανιές, νοσταλγικό μοσχαράκι με μανιτάρια και κρέμα γάλακτος, κοτόπουλο στο πήλινο και αρκετές ετικέτες από εμφιαλωμένα καλά τσίπουρα.
Τρυπιά 39, 2102520566

Bocas meze
Μεζεδοπωλείο ισπανοελληνικό, το πρώτο με σεφ αναγνωρισμένο, τον Μίλτο Αρμένη, που συνδυάζει τις δυο πατρίδες καταγωγής του. Μεζές πληθωρικός για πείνες επικές, βγαλμένες από τον ξυλόφουρνο, κάπου ανάμεσα στην αλέγκρα Κέρκυρα και τη χώρα των Βάσκων, σε ένα μαγαζί πολύχρωμο, πεντάμορφο και έξω καρδιά, με αισθητική που θα χαιρόταν η Φρίντα (Κάλο). Το κοντινό μποστάνι στους Αγ. Αναργύρους προμηθεύει ό,τι μπορεί από πρώτη ύλη, αυγά και βιολογικά λαχανικά. Γαρδούμπα από γαρίδα, γαύρος τηγανητός σε κρούστα από σουσάμι, σουτζουκάκια τόνου με κρέμα από πατάτα, ισπανική τορτίγια που αλλάζει γεύσεις, ισπανικό χοτ ντογκ με μοσχαράκι παστιτσάδο και κρέμα γραβιέρας, ένας νέος, πειραματικός και δημιουργικός μεζές – η γειτονιά σε νέα τροχιά.
Προύσης 13, 2102580908

Μίστερ Λουκιδέλης
Ένα κομμάτι αδιάλειπτης ελληνικής ιστορίας, που ξεκινά το 1924, όταν πρόσφυγες από την Αγιάσο, οι Λουκιδέληδες ανοίγουν εδώ την μπακαλοταβέρνα που θα αντέξει τέσσερις γενιές στα ίδια χέρια. Τρεις χώροι και μια κουζίνα, ξεκινάς από το χειμωνιάτικο υπόγειο, μουσειακό δείγμα παραδοσιακού κουτουκιού, με τα βαρέλια, τη στοά Καζαντζίδη –που υπήρξε φαν του μαγαζιού–, τα μεμοραμπίλια, φανέλες και συλλεκτικά παραφερνάλια του ομίλου της ΑΕΚ, όλοι οι παίχτες και τα στελέχη έχουν περάσει από εδώ, μαζί και ο Αυλωνίτης που γύρισε εδώ την «Κυρία Δήμαρχο» με τη Βασιλειάδου, εδώ παρουσιάστηκε και το «1968» του Τάσου Μπουλμέτη, που εξιστορεί τα κατορθώματα της ομάδας. Μόλις ανοίξει ο καιρός, το μαγαζί μετακομίζει στον πεζοδρόμιο της πλατείας, άρωμα γειτονιάς, με τις γάτες, τα πιτσιρίκια με τα ποδήλατα, και απέναντι μια καινούργια αίθουσα για τις μεγάλες κομπανίες.
Ο Στέλιος Λουκιδέλης είναι μορφή της συνοικίας, ο τύπος που όλοι γνωρίζουν προσωπικά, ένα κομμάτι της ζωής τους και ο άνθρωπος που κάθε χρονιά, γεμίζει ακόμη τα βαρέλια του με ρετσίνα. Γεύσεις καθαρές και απλές, αμελέτητα τραγανά στο τηγάνι, σαλιγκάρια στιφάδο, υπέροχα κεφτεδάκια με μπόλικο δυόσμο, μερακλίδικη χωριάτικη, τραγανή τυρόπιτα Μυκόνου με το τυρί να λιώνει σαν κρέμα, από τα πιο νόστιμα ντολμαδάκια με αμπελόφυλλο, σκοπελίτικη τυρόπιτα και ζουμερά, άψογα ψημένα όλων των λογιών τα κρεατικά παρέα με αληθινές πατάτες. Η ταβέρνα όπως την αγαπήσαμε, αθάνατη και τιμιότατη.
Γ. Παπανδρέου 79, Ν. Φιλαδέλφεια, 2102510659

Και ένα άχαστο μπαράκι με ιστορία

Κατακόκκινη διάθεση γαλλικού καμπαρέ ή μπαρόκ μπουντουάρ, βελούδινοι άλικοι καναπέδες, ένα κόζι πατάρι που σου βάζει πονηρές ιδέες στο μυαλό, αγαπημένες κούκλες του Μάπετ Σόου, το Β-KOUTI είναι το αγαπημένο στέκι του βέρου Φιλαδελφιώτη. Χαλαρό, χωρίς πόζα και ύφος, σέξι και παθιασμένο, αξίζει να το επισκεφτείς μόνο και μόνο για το μοναδικό σκηνικό του, αλλά θα λατρέψεις και τα κοκτέιλ του και τις swing νότες του με κάποιες σπάνιες ελληνικές εκτελέσεις.
Το πιο παλιό μπαρ της γειτονιάς παραμένει φανατικά επίκαιρο.
Βρυούλων 20, 2102527337