Pride: Μια γιορτή και μια πράξη αγώνα

Oι περισσότεροι και μόνο στο άκουσμα των λέξεων «Pride», «Πορεία» και «Μήνας Υπερηφάνειας» φέρνουν στο νου εικόνες νέων (και όχι τόσο νέων πάντα) ατόμων, λίγο πολύ ντυμένων φανταχτερά με γκλίτερ και στρας, να λικνίζονται στους ρυθμούς ποπ ύμνων κυματίζοντας πολύχρωμες σημαίες και φτερά. Δεν έχουν και τόσο άδικο. Μια αναζήτηση στις Google εικόνες θα ανασύρει κυρίως τέτοιες φωτογραφίες. Ο ηθικός πανικός όμως που προκαλείται στο άκουσμα των παραπάνω λέξεων και η δυσφορία προς αυτή την εικόνα μαρτυρά έλλειψη κατανόησης της ουσίας του Pride. Πίσω από αυτή την πολύχρωμη, ετήσια γιορτή στέκουν περισσότερα από πενήντα χρόνια διεκδικήσεων του ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματος. Ήταν άλλωστε το 1969, όταν ξεκίνησε η επονομαζόμενη εξέγερση του Stonewall Inn στο Village της Νέας Υόρκης με τα queer άτομα να αντιδρούν σε μια ακόμα αστυνομική έφοδο σε μέρος που σύχναζαν, πράγμα που είχε γίνει συνήθεια, σηματοδοτώντας έτσι την απαρχή του ΛΟΑΤΚΙ ακτιβισμού.

Pride: Επιχειρήματα πιο γραφικά και από το γκλίτερ

Οι αντιδραστικοί κάθε είδους, βέβαια, πάντα θα προτάσσουν κάτι ως επιχείρημα. Τη μια θα είναι το extravagant στοιχείο που βρίσκουν κάπως και δεν μπορούν να μεταβολίσουν – λες και είναι το μόνο ή λες και δεν έχει λόγο ύπαρξης· οι νίκες του ΛΟΑΤΚΙ κινήματος δεν ήρθαν από ήσυχες, διακριτικές παρουσίες, αλλά από τρανταχτά και θαρραλέα άτομα. Την άλλη θα είναι το πάγιο επιχείρημα «και γιατί να μην κάνουμε και Straight Pride;» – λες και έδιωξαν ποτέ κανένα straight παιδί από το σπίτι του επειδή δήλωσε τον έρωτά του για κάποιο άλλο, λες και επιτέθηκαν ή χλεύασαν στον δρόμο κάποιο αγόρι επειδή κράτησε το χέρι της κοπέλας του.

Σε πρόσφατη έρευνα της FRA (του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα) καταγράφηκε πως στην Ελλάδα το 73% των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων αποφεύγει να κρατήσει δημόσια το χέρι των συντρόφων τους, μόλις το 27% είναι αρκετά ή πολύ ανοιχτό με τη ΛΟΑΤΚΙ+ ταυτότητά του, ενώ το 51% των ερωτηθέντων ένιωσε ότι υπέστη διακρίσεις έστω σε έναν τομέα της ζωής του.

Athens Pride 2023: Κίνημα ή γιορτή;

Εσχάτως κάποιοι λένε ότι το Pride αποκρυσταλλώνει πλέον τα στοιχεία μιας παράδοσης και άρα έχει χαθεί ο κινηματικός του χαρακτήρας. Παράδοση είναι η κοπή της βασιλόπιτας, το πέταγμα του χαρταετού την Καθαρά Δευτέρα, η κρεοφαγία την Τσικνοπέμπτη, ένας συρτός σ’ ένα πανηγύρι. Δεν θυμάμαι να ενοχλήθηκε κανείς από αυτά, να ένιωσε την ανάγκη να εκφράσει τη δυσφορία του. Κυρίως όμως δεν θυμάμαι αυτές οι παραδόσεις να προσέφεραν αποδοχή και αυτοπεποίθηση σε νεαρά queer άτομα, όπως κάνει το Pride. Πολλά άτομα έρχονται μια φορά τον χρόνο από την επαρχία γι’ αυτή την πολύχρωμη, συμπεριληπτική γιορτή.

Pride όμως δεν είναι μόνο η ετήσια παρέλαση, άλλωστε οι διεκδικήσεις δεν επιτυγχάνονται με προκαθορισμένη συνάντηση μια φορά τον χρόνο. Pride είναι το δικαίωμα να ζεις ανοιχτά όλο τον χρόνο, χωρίς φόβο για τίποτα. Pride είναι η ορατότητα στον δημόσιο χώρο. Pride είναι να κρατάς το χέρι όποιου αγαπάς. Pride είναι τα γενναία άτομα που ζουν ανοιχτά, χωρίς να τους το έχει ζητήσει κανείς. Pride είναι η συνεχής διεκδίκηση για ισονομία, για ισότητα στον γάμο και στην παιδοθεσία. Pride είναι και οι εταιρείες που σπεύδουν να βάψουν κάθε Ιούνιο τις μαρκίζες του στα χρώματα του ουράνιου τόξου (φτάνει να μη μένουν σε αυτό μόνο). Pride, ναι, είναι η συμμετοχή σε μια γιορτή, όπου όλα είναι ευπρόσδεκτα να γιορτάσουν και να διασκεδάσουν περνώντας ένα πολιτικό μήνυμα. Μια γιορτή και μια πράξη αγώνα. Και είναι υπέροχο. Ραντεβού στους δρόμους της Αθήνας.