Πώς η Γλυφάδα έστρεψε πάνω της τα κοσμικά φώτα των παραθεριστών στις αρχές του 20ού αιώνα

Γλυφάδα. Ένα πανέμορφο προάστιο άρρηκτα συνυφασμένο με τη θάλασσα, τις παραλιακές βόλτες και τις βουτιές. Πότε όμως η περιοχή άρχισε να κερδίζει περισσότερο σε λάμψη και αίγλη; Ποτέ έπεσαν τα φώτα πάνω στην πλαζ της Γλυφάδας κερδίζοντας το ενδιαφέρον των εγχώριων και ξένων παραθεριστών;

Μπορεί στα τέλη του 19ου αιώνα η συνήθεια του θαλάσσιου μπάνιου να μην ήταν ευρέως διαδεδομένη, και ο κόσμος να αρέσκονταν στα ιαματικά λουτρά για λόγους μόνο θεραπευτικούς, ωστόσο σιγά σιγά οι Αθηναίοι εκτίμησαν την αξία της ακρογιαλιάς και των παραθαλάσσιων συνοικιών της.

Στα θαλάσσια μπάνια και τον παραθερισμό γρήγορα πήρε τη θέση που της άρμοζε η Γλυφάδα, που σταδιακά από τις αρχές του 20ου αιώνα, κέρδισε το ενδιαφέρον των λουομένων. Από το 1920 ο κόσμος κατευθύνονταν μαζικότερα πια στην Γλυφάδα. Ο οικισμός της εποχής ήταν αρχικά ένα σύμπαν από παραθαλάσσια τμήματα, αλμύρα, πεύκα αλλά και δρόμους χωμάτινους. Αρκετοί κάτοικοι δούλευαν στα κτήματα, υπήρχαν επίσης οι ψαράδες με τα καΐκια τους και όλες αυτές οι εικόνες συνέθεταν το ψηφιδωτό μιας περιοχής που προσπαθούσε να αναπτυχθεί σε χρόνια δύσκολα. Από τη μία η διάθεση για εκτόνωση, από την άλλη ο αγώνας για επιβίωση και στη μέση μια κοινότητα που εδραίωνε σιγά σιγά την εικόνα που θα γνωρίζαμε τις επόμενες δεκαετίες. Κατά τα πρώτα χρόνια πλέον της δεκαετίας του 1930 οι βουτιές στο όμορφο νότιο προάστιο της Αθήνας γίνονται περισσότερες, πιο κοσμικές και κυρίως σε οργανωμένη πλαζ. Χαρακτηριστικό δημοσίευμα από την εφημερίδα «Ελληνικόν Μέλλον» του 1934 αναφέρει: «Μια ευχάριστη διαπιστώσις. Οι ξένοι μας αποκαλύπτουν την γοητεία των ακτών μας. Η Γλυφάδα, ελληνική ριβιέρα. Γλυφάδα, η ολόχρυση ακρογιαλιά του Σαρωνικού. Πώς οι Έλληνες ανεκάλυψαν την ύπαρξι της μοναδικής αυτής αμμουδιάς».

Η περιοχή αναδεικνύεται σταδιακά σε λουτρόπολη. Κάτοικοι και παραθεριστές της Γλυφάδας αυξάνονται τη δεκαετία του 1930, με αποτέλεσμα να είναι ακόμα μεγαλύτερη η ανάγκη για την δημιουργία νέων και βελτιωμένων υποδομών. Με την πάροδο των χρόνων δεν είναι λίγοι μάλιστα εκείνοι που φτιάχνουν στην Γλυφάδα τις θερινές εξοχικές τους κατοικίες. Σύμφωνα επίσης με τις διαπιστώσεις εκείνων των χρόνων, με τα έργα που προγραμματίζονταν να προωθηθούν, η περιοχή θα αναβαθμίζονταν ακόμα περισσότερο. Το δημοσίευμα της εποχής του χρονογράφου Θαλασσινού, επισημαίνει μεταξύ άλλων: «Σήμερα η Γλυφάδα μπορεί να συναγωνιστεί χωρίς φόβο και αυτό το περίφημο Ζουάν λε Πεν της Κυανής Ακτής. Οι κομψές εμφανίσεις των λουομένων, αρσενικών και θηλυκών, τα πολύχρωμα μαγιό, οι τετράφαρδες πυτζάμες, το μπρίο της νεολαίας και ο ενθουσιασμός του μεγάλου κοινού, δίνουν στην μοναδική μας πλαζ ένα τόνο χαράς, γέλιου, ξενοιασάς και καλωσύνης, που δεν την βρίσκει κανείς στην προσποιημένη και ποζάτη παρέλασι των μαννεκέν των ευρωπαϊκών πλαζ. Με την αναγγελία δε των νέων εξωραϊστικών έργων που μελετώνται να γίνουν, πολύ σύντομα, η Γλυφάδα θα πάρη μοναδική θέσι, ανάμεσα στις φημισμένες ακρογιαλιές της Μεσογείου».   

Στο μεταξύ, όπως αναφέρεται στο λεύκωμα με τίτλο Γλυφάδα του δήμου «εκτός από τα ιδιόκτητα αυτοκίνητα που διέθεταν μεγαλοαστοί για τις μετακινήσεις τους από και προς την Γλυφάδα, λειτουργούσαν και λεωφορειακές γραμμές, στις οποίες κινούνταν τροχοφόρα τα οποία είχαν μετασκευαστεί για να λειτουργούν ως λεωφορεία. Μάλιστα οι επισκέψεις σε θέρετρα όπως η Γλυφάδα, είχαν γίνει τόσο δημοφιλείς, ώστε συχνά γινόταν το αδιαχώρητο στις αφετηρίες των λίγων λεωφορείων που οδηγούσαν εκεί».                                                     

Σταδιακά στην παραθαλάσσια περιοχή της Γλυφάδας κάνουν επίσης την εμφάνιση τους νέες μόδες της εποχής, ακόμα και νέα χόμπι. Ένα από αυτά, και τα ποδοκίνητα θαλάσσια ποδήλατα. Μια νεοφερμένη ιδέα, που αγαπήθηκε και σύντομα εξαπλώθηκε και σε άλλες παραλίες της Αθήνας. Τα ποδοκίνητα θαλάσσια ποδήλατα έγιναν αγαπημένο σπορ. Πρωτοεμφανίστηκαν αρχές δεκαετίας του 1930 και κέρδισαν σχεδόν αμέσως την προτίμηση του κοινού αφού η ενασχόληση με αυτά θεωρούνταν ότι συνδυάζει διασκέδαση στη θάλασσα αλλά και καλή άσκηση. Η μόδα τους ξεκίνησε στην Αμερική, και σύντομα εξαπλώθηκε σε πολλές περιοχές του πλανήτη ενώ δεν άργησαν να εμφανιστούν σε παραλίες τη Αττικής. Και μπορεί η πλαζ της Γλυφάδας να έχει κλέψει τις εντυπώσεις τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1930 όμως ήδη από τη δεκαετία του 1920 ο κόσμος χαίρεται περισσότερο τη θάλασσα, με τα μεικτά μπάνια να έχουν γίνει πλέον συνήθεια στα παραθαλάσσια σημεία της πόλης, μεταξύ των οποίων και η Γλυφάδα.

Ωστόσο καθώς τα χρόνια περνούν, μετά το 1930, σταδιακά η παραλία της Γλυφάδας αποκτά έναν ακόμα πιο κοσμοπολίτικο αέρα. Ο κόσμος επισκέπτεται το παραθαλάσσιο τμήμα της περιοχής για να δειπνήσει αλλά και για να διασκεδάσει ακούγοντας μουσική. Εστιατόριο, χορός και μελωδίες υπό τους ήχους ορχήστρας υπόσχονταν στον επισκέπτη μια διασκεδαστική βραδιά. Υψηλές προδιαγραφές για την εποχή, σε συνδυασμό με την αδιαμφισβήτητη φυσική ομορφιά αναδείκνυαν την επίσκεψη στη πλαζ στο κοσμικό γεγονός της περιόδου.

Και κάπως έτσι η παραθαλάσσια περιοχής της Γλυφάδας κέρδιζε όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον του κόσμου, μέχρι που άρχισαν πλέον να δημιουργούνται σε παράκτια σημεία, θέρετρα αναψυχής και παραθερισμού, προσφέροντάς μια άλλη αύρα στα νότια προάστια της Αθήνας και στολίζοντας με μια διαφορετική νότα τα καλοκαίρια μας.