To «Γυναικείον Καφενείον» στην Καλλιθέα είναι αποκλειστικά για γυναίκες

Η Νάντια Αβιτίδου, η Όλγα Στοβμπτσατάγια και η Βεατρίκη Κούμπντα με υποδέχτηκαν την ώρα που έκαναν τις τελευταίες προετοιμασίες. Ξεδιάλεγαν τα τριαντάφυλλα για τα βάζα, έκαναν δοκιμές στα ροφήματα που θα σερβίρουν και γυάλιζαν τα σερβίτσια. «Είναι όλα προίκα της γιαγιάς μου από τον Πόντο» θα μου πει η Νάντια. Σε λίγες μέρες από τώρα ανοίγει τις πόρτες του Γυναικείον Καφενείον, στον ήσυχο δρόμο της Ξενοφώντος στην Καλλιθέα, δύο τετράγωνα περίπου από τη λεωφόρο Συγγρού. Ένας χώρος που προσφέρει καφέ, ροφήματα και σπιτικά γλυκίσματα, κυρίως όμως φτιάχτηκε για να δώσει χώρο και καταφύγιο σε γυναίκες που δυσκολεύονται να ενταχθούν κοινωνικά και εργασιακά για τους δικούς τους προσωπικούς λόγους – είτε επειδή προέρχονται από ένα κακοποιητικό περιβάλλον, επειδή είναι μετανάστριες και δεν γνωρίζουν την γλώσσα, είτε επειδή μπορεί να είναι μητέρες χωρίς σύζυγο και οικονομική ευχέρεια. Όλες όμως έχουν ένα κοινό: τη διάθεση να στηρίξουν η μία την άλλη με στόχο την εξέλιξή τους.

Ουσιαστικά το καφενείο, όπως περιγράφει η Νάντια, προέκυψε ως εγχείρημα μέσα από τον Πολιτιστικό και Φιλανθρωπικό Σύλλογο «Ελπίδα Μάνας», που ιδρύθηκε το 2018 και μετρά 40 ενεργά μέλη και 8.000 συνολικά πανελλαδικώς, για να στηρίξει μονογονεικές οικογένειες, κακοποιημένες γυναίκες, με ψυχολογικά προβλήματα και γενικά όλες όσες ανήκουν στις λεγόμενες ευπαθείς ομάδες. Εκεί συστάθηκε στην πορεία ο γυναικείος συνεταιρισμός τους «Ιππολύτη» προκειμένου να τις βοηθήσει να ενταχθούν στην εργασία και περιλαμβάνει εκπαίδευση πάνω στη δημιουργία ενδυμάτων, την κομμωτική και την αναπαλαίωση επίπλων.

«Ήταν στον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων του δημοτικού σχολείου που πήγαιναν τα παιδιά μου όταν συνειδητοποίησα πόσες μητέρες χωρίς συζύγους πάλευαν μόνες τους, και έχοντας υπάρξει η ίδια μονογονέας σε κάποια περίοδο της ζωής μου, μπορούσα να καταλάβω το βάρος μιας γυναίκας που καλείται να ανταπεξέλθει χωρίς βοήθεια σε όλους τους τομείς. Υπήρχαν κάποιες που δεν έστελναν τα παιδιά τους στο σχολείο γιατί δεν είχαν τα χρήματα για να τους φτιάξουν κολατσιό. Ήθελα λοιπόν να τις βοηθήσω. Αρχικά ο σκοπός μου ήταν να βρω έναν τρόπο για να τις στηρίξω ψυχολογικά αφού η ενδυνάμωση είναι το Α και το Ω προκειμένου να ορθοποδήσει ένας άνθρωπος, κι επειδή η ψυχοθεραπεία είναι ένα ακριβό σπορ, αποφάσισα να προσφέρεται δωρεάν στον σύλλογό μας και αναλαμβάνουμε εμείς τη σίτιση των παιδιών τους για το σχολείο. To καφενείο για μένα είναι ένα επιπλέον “boost δύναμης’’».

Το Καφενείον χωρίζεται σε δύο επίπεδα, στο πρώτο είναι η μεγάλη σάλα-ωδή στο vintage. Τα περισσότερα έπιπλα, ανάμεσά τους τα ξύλινα τραπέζια, οι αρχοντικές καρέκλες, οι αντίκες, οι πίνακες ζωγραφικής του 1950, τα ρετρό φωτιστικά τοίχου, το κλασικό πιάνο, είναι από το κατάστημα μεταχειρισμένων του σωματείου ΡΕΤΟ ΕΛΛΑΣ που προσφέρει στήριξη στους τοξικοεξαρτημένους. Όλα τα υπόλοιπα χρηστικά και διακοσμητικά αντικείμενα στον χώρο, όπως οι μπουφέδες με τα κρυστάλλινα ποτήρια, τα προσέφεραν οι γειτόνισσες στο άκουσμα της λειτουργίας του καφέ. Όλοι στη μικρή γειτονιά της Καλλιθέας βοήθησαν να στηθεί και να ετοιμαστεί ο χώρος, ακόμα και η εταιρεία χρωμάτων με την εταιρεία του καφέ που τις προμηθεύει τους και τους τα παρείχε δωρεάν.

Εδώ λοιπόν θα σερβίρεται ο καφές και τα ροφήματα με έμφαση στο τσάι, καθώς η Νάντια πιστεύει πολύ στις ευεργετικές ιδιότητες του τσαγιού γι’ αυτό και φρόντισε να φέρει μερικές ξεχωριστές ποικιλίες που θα σερβίρονται στα ρώσικα πορσελάνινα σερβίτσια της γιαγιάς της, χυμούς σπιτικούς από διάφορα φρούτα και χειροποίητη βυσσινάδα, ποντιακές παραδοσιακές πίτες με κιμά, πατάτα και ρώσικα πιροσκί και κρέπες με χειροποίητη μαρμελάδα που θα παρασκευάζονται στην κουζίνα στο βάθος.

Στον ίδιο χώρο διαμορφώνεται ένας μικρός παιδότοπος –όχι με φουσκωτά– αλλά με εκπαιδευτικά παιχνίδια ώστε να απασχολούνται τα παιδιά των γυναικών που επισκέπτονται το καφενείο αλλά και τα παιδιά των γυναικών που θα εργάζονται εκεί και ουσιαστικά θα μπορούν να τα φέρνουν μαζί στη δουλειά τους. Στον πάνω όροφο έχει δημιουργηθεί ένα ακόμα μικρό, ήσυχο σαλονάκι με την ίδια ρετρό αισθητική, ιδανική για κάποια γυναίκα που μπορεί να θέλει να διαβάσει ένα βιβλίο, καθώς μέσα στο καφενείο έχει στηθεί και δανειστική βιβλιοθήκη με εκατοντάδες ελληνικούς και ξένους τίτλους.

Ιδιαίτερο στοιχείο στον χώρο το παλτό της Τζένης Βάνου με την υπογραφή της και μερικά προσωπικά της αντικείμενα, φωτογραφίες και δίσκους. Η ίδια είχε υποστεί βάναυση σωματική κακοποίηση από τον άντρα της ώσπου χώρισε και ανέλαβε μόνη της ανατροφή των παιδιών της. Μίλησε όμως δημόσια γι’ αυτό με στόχο να ενθαρρύνει τις γυναίκες να ζητήσουν βοήθεια σε περίπτωση που ήταν θύματα ενδοοικογενειακής βίας, γι’ αυτό και αποτελεί σύμβολο για το καφενείο.

«Υπάρχουν γυναίκες που μπορεί να μην έχουν φίλους, έναν άνθρωπο να μοιραστούν τους προβληματισμούς τους ή να πουν απλώς ένα καλημέρα. Θέλω να ανακτηθεί η ανθρώπινη επικοινωνία και οι γυναίκες να ξέρουν ότι εδώ θα βρουν μια σαν αυτές, που δεν θα την σνομπάρει και θα την αποδεχτεί όπως είναι, ώστε να νιώσουν ότι έχουν κάτι σαν οικογένεια» λέει η Νάντια. Όση ώρα μιλάμε παρατηρώ τη Βεατρίκη που τοποθετεί τα τσαγερά στις ραφιέρες. «Γεννήθηκα στο Καμερούν αλλά μεγάλωσα στην Καλλιθέα. Ήρθα στον γυναικείο συνεταιρισμό ως κομμώτρια κι έτσι γνώρισα την Νάντια» θα μου εξηγήσει. «Θέλω να βοηθήσω στο στήσιμο του καφενείου γιατί έχω δει και η ίδια πόσες γυναίκες χρειάζονται βοήθεια και ευτυχώς έρχονται να τη ζητήσουν. Στις μέρες μας σκεφτόμαστε μόνο τον εαυτό μας και λόγω της καραντίνας πολλοί κλειστήκαμε στο καβούκι μας, δεν ανοιγόμαστε εύκολα κι έτσι δεν μπορούμε να ξέρουμε και να κατανοήσουμε τις δυσκολίες που μπορεί να περνά ο καθένας. Μέσω αυτού όμως θα βοηθηθούν όχι μόνο οι γυναίκες που το χρειάζονται αλλά και η επόμενη γενιά, καθώς οι περισσότερες από αυτές έχουν παιδιά που θα έχουν την ευκαιρία να μεγαλώσουν σε καλύτερες συνθήκες».

Η Όλγα δίπλα της είναι ουκρανή πρόσφυγας που ήρθε από την Οδησσό εξαιτίας του πολέμου και μέσα από την ελληνική κοινότητα στην Ουκρανία έμαθε για τη Νάντια και το σωματείο της. Άλλαξε τη ζωή της μέσα σε μια μέρα όταν κλήθηκε να πάρει τους στενότερους συγγενείς της, την κόρη και τον εγγονό της στην Ελλάδα αφήνοντας πίσω στην Ουκρανία όλους τους υπόλοιπους συγγενείς, ανάμεσά τους και τον γαμπρό της που είναι νεαρός άντρας και ήταν υποχρεωτικό να παραμείνει εκεί, όπως διηγείται: «Είναι πολύ ψυχοφθόρο για μένα να τους σκέφτομαι που βρίσκονται εκεί. Η ίδια βρέθηκα αντιμέτωπη με καταστάσεις πολύ δύσκολες για τις οποίες κλήθηκα να αναλάβω την ευθύνη, όπως το να μεταναστεύσουμε, κι έπρεπε να υπολογίσω σωστά όλες τις επιπτώσεις που θα είχε αυτό για την οικογένειά μας, την κόρη μου και τον μικρό εγγονό μου. Το να υπάρχει αλληλεγγύη και στον ανθρώπινο πόνο να βρίσκονται κάποιοι για να προσφέρουν στήριξη, είναι δώρο ανεκτίμητης αξίας. Αυτό είναι για μένα η ομάδα μας, με την βοήθειά της νοίκιασα ένα σπίτι και ξεκίνησα να εργάζομαι ως μοδίστρα».

Στο Καφενείον οι γυναίκες θα μπορούν να παρακολουθήσουν διάφορα σεμινάρια δεξιοτήτων όπως η ραπτική και το πλέξιμο, live μουσικές βραδιές αλλά και να το χρησιμοποιήσουν ως χώρο για κάποια εκδήλωση που μπορεί να θέλουν να οργανώσουν όπως γιορτή για τα παιδιά τους και θα λειτουργεί καθημερινά από τις 8 το πρωί ως τις 10 το βράδυ, με τις πόρτες ανοιχτές για οποιαδήποτε τους ζητήσει βοήθεια.

Γυναικείον Καφενείον, Ξενοφώντος 85-57, Καλλιθέα