Life in Athens

Ο μοναχικός Ουκρανός διαδηλωτής της πλατείας Συντάγματος

Ο Γιούρι Βισνιέκφσκι διαδηλώνει καθημερινά και δεν σκοπεύει να σταματήσει

Λουκάς Βελιδάκης
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Γιούρι Βισνιέκφσκι: Ο Ουκρανός που διαδηλώνει από τις 26 Φεβρουαρίου στην πλατεία Συντάγματος για τον πόλεμο που εκτυλίσσεται στην Ουκρανία εξ αιτίας της ρώσικης εισβολής 

«Αυτή είναι η δική μου προσωπική ζωή, γεμάτη κίτρινο και μπλε»: Ο Γιούρι Βισνιέκφσκι, μία προσφιλής πλέον φιγούρα στην πλατεία Συντάγματος, δείχνει τις φωτογραφίες στο κινητό του τηλέφωνο, ενώ δίπλα διαδηλώνουν μερικές δεκάδες Ιρανοί. Είναι απόγευμα Σαββάτου, φοράει κοστούμι και γραβάτα, είναι περιποιημένος. Στην πλάτη του έχει δέσει μία ουκρανική σημαία.

Μιλάει καλά ελληνικά, είναι ευγενικός. Σκρολάρει προς τα κάτω στο πεδίο των φωτογραφιών, κατεβαίνουν οι ημερομηνίες - όλες τον απεικονίζουν είτε μόνο είτε με άλλους Ουκρανούς ή φίλους του αγώνα της χώρας του, να διαδηλώνουν καθημερινά στην καρδιά της Αθήνας.

This browser does not support the video element.

Ο 58χρονος Γιούρι ζει τα τελευταία 24 χρόνια στην Ελλάδα. Ήρθε το 1999 για να επισκεφθεί τη μητέρα του, που ζούσε κι εργαζόταν στην Αθήνα, διότι αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα υγείας. Ο ίδιος έως τότε εργαζόταν για χρόνια σε κρουαζιερόπλοια - είχε ξεκινήσει ως βοηθός σερβιτόρος και κατέληξε να είναι ο 4ος στην ιεραρχία του πλοίου ως υπεύθυνος σίτισης. Την Ελλάδα την είχε επισκεφθεί για πρώτη φορά λίγο μετά τα μέσα της δεκαετίας του '80 και είχε εντυπωσιαστεί αρνητικά από το επίπεδο των δρόμων, των πεζοδρομίων, είδε μία εγκατάλειψη της Αθήνας, την οποία είχε αγαπήσει από τις ιστορίες που άκουγε στο σχολείο, όταν μάθαιναν ελληνική μυθολογία. Με τα χρόνια και μένοντας πλέον στην ελληνική πρωτεύουσα, διαπίστωνε σταδιακή βελτίωση. Έχει και μία μακρινή ρίζα - η προγιαγιά του, η Θέκλα, ήταν Ελληνίδα, η οποία παντρεύτηκε με έναν Ουκρανό.

Μεγάλωσε στο Κίεβο σε οικογένεια με αντισοβιετικά αισθήματα. Από μικρός άκουγε σε ένα παλιό ραδιόφωνο με άσπρα κουμπιά τη «Φωνή της Αμερικής» και την «Ελεύθερη Ευρώπη. «Οι Σοβιετικοί έριχναν παράσιτα, ακούγαμε λέξη παρά λέξη, αλλά ήταν ένας φρέσκος αέρας για μας». Στο σχολείο είχε προβλήματα, καθώς απαγορευόταν να μιλάει ουκρανικά, ενώ τονίζει ότι ακόμα και το 1993, όταν ο ίδιος δούλευε σε κρουαζιερόπλοιο, (το οποίο ήταν ουκρανικό, με σημαία Ουκρανίας), σε μία περίπτωση που έφτασαν στο Κεμπέκ του Καναδά και εκπρόσωποι της  ουκρανικής διασποράς ανέβηκαν στο πλοίο για να τους γνωρίσουν, από τα 375 άτομα του πληρώματος, μόνον ένα ζευγάρι από το Λβιβ κι ο ίδιος μιλούσαν ουκρανικά.

Στην Αθήνα εργάστηκε για χρόνια μαζί με έναν Έλληνα σε αντιπροσωπεία μαλτεζικών κρυστάλλων. Τα ελληνικά του έχουν μία ουκρανική νότα στην προφορά, ο λόγος του όμως ρέει. Σημειώνει ότι από τις 23 Φεβρουαρίου, μία ημέρα πριν από την εισβολή των Ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία, είχε πει ότι θα κάνει το παν, εν ανάγκη θα διαδηλώνει καθημερινά. «Είχα πει σε όλους πως ό,τι και να γίνει, θα πηγαίνω κάθε μέρα για να με βλέπει ο κόσμος και να μην ξεχνάει τον αγώνα της Ουκρανίας». Στις 5.20 το πρωί της 24ης Φεβρουαρίου, δέχεται μία τηλεφωνική κλήση από την 33χρονη κόρη του που ζει στο Ιρπίν, ένα προάστιο του Κιέβου που δέχθηκε σφοδρή επίθεση. «Μπαμπά, βομβαρδίζουν το Κίεβο», είπε κι ο Γιούρι αδυνατούσε να το πιστέψει.

Την ίδια ημέρα, μαζί με άλλους Ουκρανούς, μαζεύονται στην πλατεία Μοναστηρακίου και διαδηλώνουν. Λέει ότι μολονότι 58 ετών ήθελε να πάει στο μέτωπο «για να πολεμήσω για την πατρίδα μου», ωστόσο είχε κάνει τρεις εγχειρήσεις, άρα δεν του ήταν δυνατό.

Εξ αρχής δεν σταμάτησε να βοηθάει με κάθε τρόπο. Οι Ουκρανοί συγκρότησαν μία εθελοντική ομάδα, μάζεψαν φάρμακα και ρούχα, συγκέντρωσαν ένα χρηματικό ποσό κι αγόρασαν αλεξίσφαιρα γιλέκα - όλα τα έστειλαν στην πατρίδα τους. Ο Γιούρι λέει ότι δεν έχουν σταματήσει ποτέ, ακόμα κι όταν ο πόλεμος δεν έβρισκε θέση στα δελτία ειδήσεων.

Από την 26η Φεβρουαρίου και μετά αποφάσισε να πηγαίνει κάθε μέρα στην πλατεία Συντάγματος - έχει διαδηλώσει μόνος, αδιαφορώντας για τις καιρικές συνθήκες. Με βροχή, με κρύο, με καύσωνα - «ξέρετε πόση ζέστη έχει το απόγευμα στο Σύνταγμα; Έβαζα το καπέλο μου και πήγαινα, κάθε μέρα...». 

Γιατί το κάνει, τι επιδιώκει να κερδίσει: «Μιλάω με τον κόσμο, με έχουν πλησιάσει πολλοί τουρίστες: Αμερικάνοι, Βραζιλιάνοι, Αργεντινοί, Καναδοί, Ευρωπαίοι - εκφράζουν τη στήριξη τους». Έχει ζήσει και άσχημα περιστατικά, κάποιοι τον έβρισαν, ένας νεαρός Έλληνας του πήρε τη σημαία και του την επέστρεψε ένας νεαρός Λιβανέζος. Ο Γιούρι ζει πολλά και διάφορα στο Σύνταγμα - «έχω δει υποστήριξη συγκινητική», λέει και μνημονεύει με θέρμη στη φωνή τον Σπύρο, έναν ελληνοαμερικανικό ζωγράφο και γλύπτη, ο οποίος τον γνώρισε εκεί και τους τελευταίους 4 μήνες είναι σχεδόν καθημερινά στο πλάι του. «Πολλές φορές στέκεται λίγο πιο πίσω, για να με προσέχει». 

Αφηγείται και ένα περιστατικό πριν από λίγες ημέρες, όταν ένα νέο παλικάρι, εμφανώς λυπημένο, τον πλησίασε. «Δεν μου είπε τίποτα, μόνο ότι ήταν από τη Ρωσία. Του λέω ‘έλα να βγάλουμε φωτογραφία’, βγάλαμε, έκλαιγε, μετά έφυγε...».

Ο Γιούρι Βισνιέκφσκι αναρτά καθημερινά στο λογαριασμό του στο Facebook εικόνες από την ακτιβιστική του δράση και σημειώνει ότι μέσω της πλατφόρμας έχει γνωρίσει πολλούς Έλληνες που υποστηρίζουν τον αγώνα της Ουκρανίας. Υπογραμμίζει δε ότι «τους τελευταίους μήνες νιώθω ότι πολλοί Έλληνες, που είτε υποστήριζαν τον Πούτιν είτε ήταν ουδέτεροι, άλλαξαν γνώμη καθώς είδαν τη βαρβαρότητα που εξελίσσεται». 

Περιγραφεί σκηνές που του μετέφεραν οι συγγενείς του, φρικαλεότητες, γεγονότα που δεν τα χωράει ο νους ή και πιο ευτελή: Όταν η κόρη του επέστρεψε στο σπίτι της στο Ιρπίν, είδε ότι της είχαν αδειάσει τα πάντα, «ακόμα και τα συρτάρια με τα εσώρουχα».

Αναφέρεται στους Ιρανούς που διαδηλώνουν στο Σύνταγμα - «με συμπάθησαν, με αγκάλιασαν» - όταν τραγουδούσαν για την ελευθερία, ο Γιούρι με την ουκρανική σημαία τυλιγμένη πάνω του ήταν μαζί τους στον κύκλο.

Μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος θα πηγαίνει να διαδηλώνει για την πατρίδα του. Αν τυχόν περάσετε κάποιο απόγευμα από το Σύνταγμα και δείτε μία ευγενή φιγούρα να στέκεται με μία ουκρανική σημαία, θα είναι ο Γιούρι που δεν σκοπεύει να σταματήσει.