Περιστέρι: Η ιστορία της γειτονιάς της δυτικής Αττικής. Γνωρίστε την πλατεία Βεάκη, τα στέκια, τα καφέ, τα εστιατόρια και ζαχαροπλαστεία, το Άλσος Περιστερίου.
Για όσους αντιλήφθηκαν την ύπαρξη του στον αθηναϊκό χάρτη από το σουξέ του Μαζωνάκη «To Gucci Φόρεμα» το 2003 και το διαχρονικό κωμειδύλλιο τύπου Η-Λαίδη-και-ο-Αλήτης του σίριαλ «Εραστής Δυτικών Προαστίων» (Mega, 2004-2005), το Περιστέρι και τα περίχωρά του ήταν ένας «άλλος πλανήτης», ένα γραφικό, στερεοτυπικό σύμπαν με αυτά τα παιδιά «γέννημα - θρέμμα Δυτικής Αττικής» που καβαλάνε μηχανάκια με φτιαγμένες εξατμίσεις, βγαίνουν τα Σαββατόβραδα στο Μπουρνάζι και διασκεδάζουν μέχρι πρωίας στα ελληνάδικα της περιοχής. Όμως το Περιστέρι υπήρξε πάντα μια περήφανη αθηναϊκή ψηφίδα, που παρουσιάζει σε μικροκλίμακα τις μεγάλες αλλαγές στη μορφολογία και την ανθρωπολογία της πόλης που γέννησαν τα γεγονότα και οι κοινωνικές συνθήκες της Μικρασιατικής Καταστροφής και των προσφυγικών της ρευμάτων και ο σύγχρονος αστικός τρόπος ζωής, που κινείται τα τελευταία χρόνια σε ημι-αποκεντρωτικούς ρυθμούς τουλάχιστον σε ό,τι έχει να κάνει με την εστίαση, τη διασκέδαση και το λεγόμενο urban lifestyle.
Από μικρός, ασήμαντος πλην καταπράσινος οικισμός στις όχθες του Κηφισού στις αρχές του 19ου αιώνα και του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, το Περιστέρι εξελίχθηκε σε βασικό θύλακα υποδοχής και στέγασης προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής και μερικές δεκαετίες αργότερα, εξαιτίας της φθηνής γης, σε θελκτικό προορισμό για τα πρώτα μεγάλα αστυφιλικά κύματα. Μέσα από όλες αυτές τις πληθυσμιακές εκρήξεις, τις αλλαγές και τις ζυμώσεις, το Περιστέρι μεγάλωσε μαζί με τους ανθρώπους αποτελώντας πια έναν από τους πιο πολυπληθείς δήμους της Αθήνας αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας, που όμως μπορεί να περηφανεύεται για τη διατήρηση των συνοικιακών παραδόσεων.
Η ιστορία του Περιστερίου μιλάει στις πλατείες, στους πεζοδρόμους αλλά κυρίως στα στενά πίσω από τις πολύβουες λεωφόρους, στα οποία επιβιώνουν ακόμα –σαν μικρές εκπλήξεις στον δρόμο του σύγχρονου αστικού εξερευνητή– δεκάδες μικρά σπίτια και αυλές, βγαλμένα από άλλες εποχές. Όταν το θρυλικό νυχτερινό κέντρο «Οπτασία» διαφέντευε την πλατεία Δημαρχείου προσελκύοντας κόσμο από όλη την Αθήνα για μια βραδιά με τους μεγάλους «αστέρες» του λαϊκού και του ρεμπέτικου τραγουδιού, τον Βασίλη Τσιτσάνη, τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, τη Σωτηρία Μπέλλου.
Στους νοητούς άξονες που συνδέουν τους περιστεριώτικους κόμβους, από την πλατεία Δημαρχείου και τον σταθμού του μετρό «Περιστέρι» μέχρι το Μπουρνάζι, κι από την Ανθούπολη μέχρι τον Άγιο Αντώνιο, συναντάς πολλά ακόμα από τα ορόσημα του Περιστερίου. Την οξύμωρη γοητεία των εργατικών πολυκατοικιών, που επιδεικνύουν το ύψος τους, ενώ σε κάθε μπαλκόνι εκτυλίσσεται και μια διαφορετική μικρή ιστορία –σε μία πρόσοψη οι ένοικοί της αποτύπωσαν μια εναλλακτική ματιά, ακολουθώντας τα πρότυπα των ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων, και αυτοσχεδίασαν στη φόρμα του graffiti. Τα αιωνόβια ελαιόδεντρα που γλίτωσαν από τη διάνοιξη των γραμμών του τρένου και φυτεύτηκαν με δημοτική πρωτοβουλία κατά μήκος της Παναγή Τσαλδάρη καθώς και σε άλλους κοινόχρηστους χώρους του δήμου να συνομιλούν με τον «Μικρό Δρομέα» του γλύπτη Κώστα Βαρώτσου στην Πλατεία Παλαιών Λουτρών, ομορφαίνοντας πεζοδρόμια και σημεία «καταδικασμένα» στη μοίρα της χρηστικής λειτουργίας τους. Τον ιστορικό κινηματογράφο «Φοίβος», τον μόνο που επέζησε, με αδιάλειπτη λειτουργία από το 1954 και από την εποχή της ακμής του λαϊκού κινηματογράφου, να στέλνει το καλοκαίρι τους πιστούς σινεφίλ-πελάτες του στον δημοτικό κινηματογράφο Σινέ Πέραν που μέσα στην καμουφλαρισμένη του όαση «κρατάει» τη θερινή κινηματογραφική βάρδια. Την πλατεία Δασκαλογιάννη να ψάχνει με τη διάδοχό της κεντρική πλατεία του Μπουρναζίου να βρουν τα πατήματά τους στη νέα νυχτερινή ζωή του Περιστερίου που μοιραία έχει κάνει τον κύκλο της από την εποχή που έκαναν κουμάντο το «Gucci Φόρεμα», τα «δύο P» (τα clubs «Prime» και «Prive») και τα «τρία Κ» (τα ξακουστά ξενυχτάδικα «Κολόνες», «Κόλαση» και «Κόκαλο»).
Μέσα από τις αντιθέσεις που συνθέτουν πολύβουοι δρόμοι και ήσυχοι πράσινοι πεζόδρομοι, βιομηχανικά σύνορα και εγκαταλελειμμένα υπαίθρια εργαστήρια, την παράδοση των nightclubs α λα ελληνικά και τις παλιές «συμμορίες» ροκαμπιλάδων του Λόφου Αξιωματικών, γεννιέται ένα νέο Περιστέρι που κρατάει τα συνοικιακά του προτερήματα και χτίζει σιγά-σιγά μια lifestyle αυτάρκεια που έχει όλο και λιγότερα να ζηλέψει από τις περιζήτητες «hipster» πιάτσες του αθηναϊκού κέντρου.
Όταν ακούς Περιστέρι δεν θα σκεφτείς πρώτο πρώτο τον νεολογισμό «specialty coffee» – κι όμως θα έπρεπε. Η περίφημη κουλτούρα του «3d wave coffee» έφτασε και στον πλανήτη του Περιστερίου και μάλιστα με αξιώσεις να ικανοποιήσει και τον πιο απαιτητικό λάτρη του καλού καφέ. Πρώτο και καλύτερο το coffee hub του Omsom Coffee Roasters στις παρυφές της Λένορμαν, στην οδό Κύπρου, ένα φωτεινό, διαμπερές, μοντέρνο στέκι, με μεγάλες τζαμαρίες και το δικό του καφεκοπτείο σε κοινή θέα να αποτελεί εγγύηση της ποιότητάς του. Πέρα από τους εξαιρετικούς μονοποικιλιακούς καφέδες, τις δυσεύρετες plant–based επιλογές γάλακτος, και έναν από τους καλύτερους coldbrew της Αθήνας, το Omsom είναι ένα all day μέρος συνάντησης, όπου μπορεί κάποιοςνα δουλέψει τα ηλιόλουστα πρωινά ή να πιει με τους φίλους του μπίρες και classic cocktails – τα οποία παρεμπιπτόντως θα έθεταν σε υπαρξιακή κρίση και το πιο πολυδιαφημισμένο μπαρ.
Σε κεντρικότερο σημείο το The Roosters, το «μαγαζί γωνία» της 25ης Μαρτίου και Κ. Βάρναλη, φέρνει μια «πράσινη» εμπειρία καφέ με μηχανές χαμηλού ενεργειακού αποτυπώματος και εντυπωσιακές μεθόδους φίλτρανσης. Η eco-friendly προσέγγιση ολοκληρώνεται με γλυκά και low alcohol απεριτίφ σε έναν χώρο με νότες Σκανδιναβίας και clean-cut Βερολίνου. Λίγο πιο κάτω, πάλι επί της οδού Βάρναλη, ένας multi χώρος, το California Barber & Coffee επιχειρεί μια εναλλακτική πρόταση καφέ, με τη μηχανή του εσπρέσο να λειτουργεί σε σύμπραξη με τις δερμάτινες πολυθρόνες ενός πολύ όμορφου hip μπαρμπέρικου. Στο παιχνίδι του καλού καφέ μπαίνουν πολλά, μικρά αξιόλογα takeaway coffee spots του Περιστερίου, όπως το Maillard στο νούμερο 1 της οδού Καρκαβίτσα, που αν και πολύ «φρέσκο» έχει ήδη το φανατικό του κοινό. Last but not least το Mind The Cup στην οδό Βεάκη, το μαγαζί που μπορεί να περηφανεύεται ότι μπήκε στην παγκόσμια λίστα του Buzzfeed με τα «25 coffeeshops που πρέπει να επισκεφτείς πριν πεθάνεις».
● Η σταθερή αξία της οδού Βεάκη και οι εναλλακτικές μπάρες
Η περίφημη οδός Αιμιλίου Βεάκη στο κέντρο του Περιστερίου υπήρξε πάντα σταθερή αξία στο κεφάλαιο της all day διασκέδασης και κοινωνικής ζωής, σε βαθμό που μοιάζει να μην επηρεάστηκε ούτε στα δύσκολα χρόνια της πρόσφατης οικονομικής κρίσης. Μεγάλα café-bars, κάθε λογής ethnic κουζίνες από sushi και asian fusion μέχρι american style μπεργκεράδικα και ιταλικές τρατορίες. Το Mind the Cup και το Manor House λειτουργούν ως σταθερές της σταθεράς της Βεάκη ενώ νέες αφίξεις όπως το Hand Shake Café Bistro συμπληρώνουν την ισορροπία του all day σημείου αναφοράς του Περιστερίου, από τον πρωινό καφέ στον απογευματινό και από εκεί στα πρώτα cocktails της μέρας. Κατά μήκος του δρόμου οι μικροαλλαγές στο ιδιοκτησιακό καθεστώς και στη διακόσμηση των μαγαζιών λειτουργούν σαν μικρές αλλαγές φόντου σε ένα σκηνικό που έχει πετύχει και παραμένει αμετάβλητο, ενώ οι καλλιτεχνικές πινελιές σε τοίχους και πόρτες εγκαταλειμμένων μονοκατοικιών ανάμεσα στα πολυσύχναστα καφέ και εστιατόρια δίνουν τη δική τους χαριτωμένα αντισυμβατική νότα, ενισχύοντας τον χαρακτήρα της οδού Βεάκη και το φωτογραφικό απόθεμα του νέοκοπου τουρίστα του Περιστερίου για το Instagram.
Στον αντίποδα της οδού Βεάκη, οι πιο απομακρυσμένες, «εναλλακτικές» μπάρες του Περιστερίου, με το alternative ουισκάδικο The Coal Mine στην οδό Αγίου Κηρύκου να ξεχωρίζει για την ποικιλία σε εκλεκτές ποικιλίες ουίσκι, τον κομψό Gigigfioggo στην Κώστα Βάρναλη, να ανοίγει την κατηγορία wine bars στην περιοχή με έναν χορταστικό κατάλογο και εξαιρετικές oldies μουσικές επιλογές, το Vinendo Wine Bar να μαζεύει τον κόσμο στο στενό της Μεσολογγίου με μια λίστα κρασιών που αναδεικνύει τα μικρά οινοποιεία της Ελλάδας (τουλάχιστον 80 ετικέτες) και συνοδεύεται από ωραία, επίσης ελληνικά μεζεδάκια, και το εντυπωσιακό La Casa Azul στη Θηβών να κλέβει την παράσταση του Instagram με τις μεξικανικές επιρροές του. Ενώ η φημισμένη παραδοσιακή μπυραρία Arch στο νούμερο 91 της Εθνικής Αντιστάσεως κρατάει εδώ και χρόνια τις Θερμοπύλες της ροκ πλευράς του Περιστερίου, δικαιολογώντας σε μεγάλο βαθμό την εντύπωση ότι όσοι ενηλικιωθήκαμε στην Αθήνα των 00s έχουμε μια καλή ιστορία να θυμηθούμε από την μπάρα της Arch.
● Πού θα φας στο Περιστέρι: Τα στέκια των καλοφαγάδων
Ένα ακόμα στοιχείο του Περιστερίου αναλλοίωτο στον χρόνο είναι η παράδοσή του στο καλό φαγητό. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα, στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης και μετά την παρακμή του σκληρού nightlife, στο οποίο ειδικευόταν η ευρύτερη περιοχή, ο τομέας του καλού προσιτού φαγητού έγινε πρόσφορο έδαφος για τις επενδύσεις του κλάδου της εστίασης, με αποτέλεσμα το Περιστέρι να είναι πια μια από τις γειτονιές που δεν ξέρεις τι να πρωτοδιαλέξεις για να φας.
Πάνω πάνω στο «to do» ή καλύτερα στο «to eat list» το δίπτυχο των αδελφών Σπύρου και Βαγγέλη Λιάκου που ακούει στα εξής ονόματα: το Base Grill είναι ένα μαγαζί σταθμός για τη σύγχρονη ελληνική κρεατοφαγία και την ελληνική σχολή του fine cut meat και προσελκύει το κοινό του μαζικά από όλα τα μήκη και τα πλάτη της πόλης. Ενώ η ψαροταβέρνα Τραβόλτα δίνει μαθήματα εκλεκτής ψαροφαγίας φέρνοντας το… Μικρολίμανο στην οδό Αγίου Παύλου.
Ακόμα ένα αξιόλογο εγχείρημα στην κατηγορία του συνοικιακού fine dining είναι και το μπιστρό Σχίνος στον δροσερό πεζόδρομο της Μεγάλου Αλεξάνδρου, με καλαίσθητο χώρο και fusion κουζίνα που σου σερβίρει συνταγές με χτένια, χέλι και πεσκανδρίτσα τόσο ήσυχα και άνετα σαν να έχεις κατέβει για φαγητό κυριολεκτικά κάτω από το σπίτι σου. Λίγο παραπάνω, στον ίδιο δρόμο, η Δάφνη εκπληρώνει εδώ και 25 χρόνια με τον καλύτερο τρόπο το ιδανικό του διαχρονικού εστιατορίου με μαγειρευτό, νόστιμο, διανθισμένο τα τελευταία χρόνια και με ένα twist ελληνικής δημιουργικής κουζίνας. Στον αριθμό 51 της Μεγάλου Αλεξάνδρου βρίσκεται και το Οινοποιείο Τρωιάνου, όπου η Μαρία Τρωιάνου και ο Κώστας Ντέμος μετέτρεψαν με μεράκι και γνήσια αγάπη για τις πρώτες ύλες μια οικογενειακή αθηναϊκή οινοποιία σε μοντέρνο delicatessen με μεγάλη ποικιλία ελληνικών και διεθνών ετικετών κρασιού και εκλεκτές επιλογές τυριών και αλλαντικών. Αυτό που κάνει τη διαφορά στο Οινοποιείο Τρωιάνου είναι η βαθιά γνώση των προϊόντων και η εξυπηρέτηση που έχει σαν αρχή της τη μετάδοση μέρους αυτής της γνώσης ώστε ο επισκέπτης να γευτεί αυτό που θέλει και να γνωρίσει αυτό που γεύεται.
Τέλος, στην ακαταμάχητη κατηγορία του street food, στο Περιστέρι μπορεί να βρει κάποιος μια εντυπωσιακή ποικιλία μπεργκεράδικων –από τις old school επιλογές των Burger’s Hood και Butcher’s Burger μέχρι την τελευταία funky pop προσθήκη του Phat Bunny– καθώς και comfort food για όλα τα γούστα. Από τη δίκαια πολυδιαφημισμένη προζυμένια πίτσα της λονδρέζικης αλυσίδας Franco Manca, που μετά το πρώτο της αθηναϊκό κατάστημα στη Νέα Φιλαδέλφεια βρήκε τον χώρο της και στο Περιστέρι στο νούμερο 45 της οδού Παρασκευοπούλου, μέχρι noodles και απίστευτα bao buns στo Hong Kong, το γωνιακό, ζεστό πανασιατικό εστιατόριο της Τζο Καφετζή και του Στάθη Ζέρβα λίγο πιο πάνω από τη βουή της Θηβών. Το Περιστέρι έχει όμως πια καιτον δικό του βασιλιά του «βρώμικου» ή μάλλον τη δική του βασίλισσα. Η καντίνα της Βρωμιάρας επί της λεωφόρου Παναγή Τσαλδάρη είναι ήδη μια συνήθεια που έγινε λατρεία και σίγουρα ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορεί να κάνει κανείς στο Περιστέρι είναι να φάει Mac ‘n’ cheese, hot dogs και πεντανόστιμα σάντουιτς με μια μπίρα στο χέρι, στον ρυθμό της hip hop playlist που παίζει συνήθως από τα ηχεία της.
Επειδή κάθε αλμυρό θέλει και το γλυκό του ισοδύναμο, το Περιστέρι έχει δυο-τρεις ιδιαίτερα δυνατές προτάσεις για την αναπόδραστη στιγμή του επιδόρπιου. Η πιο πρωτότυπη απ’ όλες είναι σίγουρα αυτή του Oh My Cake, εκεί όπου το cake σερβίρεται σαν μπάλα παγωτό και τρώγεται με το κουτάλι. Εκκινώντας από το concept του cookie dough οι pastry chefs του Oh My Cake έβαλαν τα δυνατά τους για να φτιάξουν αυτό που δεν μπορούσαν να βρουν πουθενά, ένα κέικ σε μορφή κρέμας! Αν επιλέξει κανείς σοφά τους συνδυασμούς βάσης και topping, το cake cream θα του μείνει αξέχαστο. Ενώ για τους πιο «παραδοσιακούς» παίχτες το χειροποίητο παγωτό του Fatto A Mano στην Κώστα Βάρναλη και η μηλόπιτα και η σοκολατίνα της ξακουστής Mέλισσας στην Εθνάρχου Μακαρίου αποτελούν διαχρονικές must επιλογές και αξίζουν κάθε θερμίδα του πειρασμού τους.
To Άλσος Περιστερίου είναι για τα δυτικά προάστια ό,τι το Πάρκο Ελευθερίας για τους κατοίκους του στενού κέντρου πέριξ της Βασιλίσσης Σοφίας: ένας ακριβοθώρητος, μεγάλος πράσινος πνεύμονας, τόπος συνάντησης κάθε ηλικίας, κάθε ομάδας και κάθε δραστηριότητας. Καροτσάκια, πατίνια, ποδήλατα, νεαρά ζευγάρια, σχολικές παρέες, συνταξιούχοι και μικρά παιδιά, γενέθλια, τοπικοί αθλητικοί αγώνες και πολιτιστικές εκδηλώσεις – είναι πολλές οι βόλτες που αρχίζουν και τελειώνουν σε κάποια γωνιά του Άλσους Περιστερίου, που δικαίως περηφανεύεται ότι είναι ένα από τα πιο περιποιημένα και καλοδιατηρημένα αθηναϊκά άλση.
Στη ζωή του Άλσους Περιστερίου και στους ανθρώπους που την κάνουν να συμβαίνει μπορεί ένας «ξένος» από άλλη γειτονιά να καταλάβει αυτό που κάνει τον πλανήτη του Περιστερίου τόσο ξεχωριστό: είναι η πιστή αγάπη των ανθρώπων του γι’ αυτόν, μια ακλόνητη σύνδεση των κατοίκων με τη γειτονιά τους και την ιστορία της, ακόμα και άθελά τους, μια ικανότητα να δημιουργούν και να συντηρούν μια αλληλέγγυα κοινότητα στην οποία μπορούν να βρουν ό,τι έχουν ανάγκη, και όλα αυτά σε έναν δήμο 139.981 κατοίκων μιας υδροκέφαλης πρωτεύουσας εκατομμυρίων ανθρώπων.
H συνιδρύτρια του Lean In. org, οργανισμού υποστήριξης, εκπαίδευσης κι αλληλεγγύης των γυναικών στους χώρους εργασίας, μιλάει για τα ευρήματα της νέας έρευνας «Γυναίκες στον Χώρο Εργασίας 2024
13°
