Κωνσταντίνος Δέδες: Η Τεχνόπολη πιο ανοιχτή από ποτέ

Αεικίνητη φυσιογνωμία στο κέντρο της πόλης. Το cv του λέει πως κατάγεται από το Καπανδρίτι και είναι μόνιμος κάτοικος Θησείου. Σπούδασε Χειρουργός Οδοντίατρος και από το 2002 διατηρούσε το ιατρείο του στον Ωρωπό, ενώ τα τελευταία χρόνια δημιούργησε την οδοντιατρική κλινική Golden Smile στην Κηφισιά. Ενεργό μέλος του Οδοντιατρικού Συλλόγου Αθηνών, έχει συμμετάσχει σε δεκάδες σεμινάρια και ημερίδες σε όλους τους τομείς της οδοντιατρικής. Η αφοσίωσή του στο επάγγελμα τον έκανε γρήγορα να ξεχωρίσει και η απόφασή του να εμπλακεί στα κοινά του Δήμου, τον έφερε τα τελευταία δύο χρόνια στο «τιμόνι» της Τεχνόπολης. Αντιμέτωπος με μια σειρά μεγάλων δυσκολιών την περίοδο της πανδημίας, ο Κωνσταντίνος Δέδες πίστεψε «πως όλα γίνονται» και υλοποιεί μια πολιτική εξωστρέφειας για την Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων. Μας εξήγησε πώς, πού, πότε και γιατί.

Η Τεχνόπολη δραστηριοποιήθηκε στη διάρκεια της πανδημίας έντονα. Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση στο να διαχειριστείτε τον επανασχεδιασμό του προγράμματος;
Εκτός από το προφανές που ήταν η εποχή που ζούμε και η πανδημία, η πρόκληση ήταν να υλοποιήσουμε αυτό που είχαμε φανταστεί και να το υλοποιήσουμε όπως το είχαμε στο μυαλό μας. Το πρώτο και κύριο μέλημα ήταν η ασφάλεια του κόσμου και μετά η στήριξη και η παραγωγή πολιτισμού. Και αυτό το καταφέραμε.

Κάτι που δούλεψε word of mouth…
Δούλεψε πάρα πολύ. Περισσότερο θέλαμε να ξέρει ο δημότης ότι υπάρχει, ότι παράγεται πολιτισμός τον καιρό της πανδημίας και αυτό όντως δούλεψε. Και αποδείχτηκε περίτρανα και από το γεγονός ότι δεν είχαμε μία αλλά 48 συναυλίες φέτος, οι περισσότερες από αυτές sold out. Κάτι που σημαίνει ότι στέφθηκε – όχι με επιτυχία – με εμπιστοσύνη. Ο κόσμος ένιωσε πολύ καλά με αυτό.

Μιλώντας για αριθμούς, το «Η Τεχνόπολη σπίτι σου» ως ιδέα έφτασε, σε 300.000 χρήστες. Το περιμένατε; Σας έστρεψε η πανδημία σε άλλες κατευθύνσεις από αυτές που είχατε αρχικά για το μέλλον της Τεχνόπολης;
Η αλήθεια είναι πως η Τεχνόπολη, όταν ανακοινώθηκε η καραντίνα, δεν είχε τίποτα στο συρτάρι, δεν ξαναζέστανε κανένα φαγητό γιατί, όπως καταλαβαίνετε, οι συνθήκες δεν υπήρχαν ποτέ όλα αυτά τα χρόνια. Οπότε η Τεχνόπολη με πολλή δουλειάκαι με πολύ κέφι σχεδίασε όλες της τις δράσεις εκ νέου, σαν να μην είχαμε ποτέ φυσική παρουσία στο χώρο. Σαν να μην υπήρχε ποτέ, σαν να μην την ξέραμε. Ήταν σχεδόν θαυμαστό, οι εργαζόμενοι της Τεχνόπολης έφτιαξαν πράγματα για τα οποία λέγαμε ότι αποκλείεται να γίνονται. Κι όμως έγιναν. Περπατήσαμε στο Μουσείο μέσα από την οθόνη του κινητού και του υπολογιστή, συνδέσαμε καλλιτέχνες από τους καναπέδες τους, κάναμε δράσεις και παιχνίδια και χειροτεχνίες για τα παιδιά. Έγινε για όλα ένας επανασχεδιασμός από την αρχή. Ήταν αυτό που κατάφερε η Τεχνόπολη: ενώ ήταν κλειστή ως χώρος και δεν υπήρχε καμία πρόσβαση φυσική, ήταν πιο ανοιχτή από ποτέ. Ένας άνθρωπος που μπορεί να βρισκόταν σε άλλη χώρα, σε άλλη πόλη, σε άλλο μήκος κύματος είχε – για πρώτη φορά – πρόσβαση στις δράσεις μας. Κι αυτό ήταν το φανταστικό του πράγματος!

Η ανανέωση των χώρων της Τεχνόπολης υπήρξε μέλημά σας αυτήν την περίοδο. Με ποια κριτήρια τη σχεδιάσατε;
Το τώρα δεν είναι ακριβώς τώρα, ήταν από πριν την πανδημία. Ουσιαστικά η Τεχνόπολη είναι ένας χώρος ο οποίος διοργανώνει και φιλοξενεί μια πολύχρωμη βεντάλια πολλών και διαφορετικών πραγμάτων. Οπότε υπήρχε ήδη το κέφι και η διάθεση από τον δημότη να την επισκεφτεί. Εμείς αυτό που θέλαμε ήταν να τον κάνουμε να περάσει περισσότερο χρόνο εδώ, να μείνει. Το ένα πράγμα ήταν ένα πλούσιο πρόγραμμα δράσεων και εκδηλώσεων.Το είχαμε. Μετά θέλαμε κι άλλα πράγματα να κάνουμε, όπως να ανοίξουμε και να διευρύνουμε την παιδική μας χαρά και να βάλουμε παιχνίδια για παιδιά με αναπηρία. Ακόμη, φτιάξαμε το ανοιχτό γυμναστήριο καθώς θέλαμε ο κόσμος όχι μόνο να κάθεται και να πίνει τον καφέ του αλλά να μπορεί να αθληθεί και να πάρει την ενέργεια του χώρου. Αυξήσαμε τα δέντρα, τις σκιάσεις, τα παιχνίδια έξω, φέραμε στοιχεία νερού, προσπαθήσαμε να κάνουμε τον χώρο λίγο πιο φιλικό και ουσιαστικά δώσαμε περισσότερες αφορμές να παραμείνεις ή και να… καθυστερήσεις να φύγεις 10 λεπτά, ένα τέταρτο, ένα μισάωρο, να περάσεις χρόνο.

H πολιτική οφείλει να είναι φιλική στα άτομα με αναπηρίες, φιλική σε όλους τους πολίτες, ποιες πρωτοβουλίες έχετε λάβει ή σχεδιάζετε σε ό,τι αφορά στην προσβασιμότητά τους στα πολιτιστικά δρώμενα;
Ούτως ή άλλως η Τεχνόπολη είναι από τους λίγους χώρους του Δήμου Αθηναίων που είναι 100% προσβάσιμοι για άτομα με αναπηρία. Από εκεί και πέρα, οφείλουμε να είμαστε φιλικοί προς όλους τους ανθρώπους, όχι μόνο στους ανθρώπους με αναπηρία, δεν τους ξεχωρίζουμε. Αυτό που έχουμε κάνει στην Τεχνόποληπροσπαθούμε να το διευρύνουμε και στον Δήμο. Να υπάρχει προσβασιμότητα παντού. Δεν είναι εύκολο, δεν είναι σύνηθες. Εμείς διοργανώνουμε και φιλοξενούμε δράσεις, όπως το φεστιβάλ για άτομα με αναπηρία σε συνεργασία με τον «Νευρώνα», ευελπιστούμε να φέρουμε θεατρικές παραστάσεις από τυφλούς για τυφλούς, συναυλίες από άτομα με αναπηρία σε συνεργασία με άτομα με μη αναπηρία τα οποία θα απευθύνονται σε όλους τους πολίτες. Θέλουμε ακόμη να κάνουμε Κυριακές στην Τεχνόπολη στις οποίες άτομα χωρίς αναπηρία θα «μετατρέπονται» στιγμιαία σε άτομα με αναπηρία, για να δουν πρακτικά, να κατανοήσουν πώς μπορούν να κινηθούν στο χώρο μην έχοντας την ακοή ή την όρασή τους, να τους ευαισθητοποιήσουμε πρακτικά, όχι θεωρητικά.

Τα πρότζεκτ πάνω στα οποία δουλεύετε αυτή την περίοδο;
Δουλεύουμε πάνω στις εκδηλώσεις και τα φεστιβάλ μας που επανέρχονται σιγά-σιγά και πολύ χαιρόμαστε γι’ αυτό και φυσικά για το “Culture is Athens”, το τριετές σχέδιο του Δήμου Αθηναίων για τον πολιτισμό της Αθήνας. Παράλληλα δουλεύουμε πυρετωδώς για τα Χριστούγεννα του Δήμου αλλά και για δύο μεγάλες εκθέσεις που ετοιμάζουμε, για τις οποίες θα ενημερωθείτε σύντομα.

Πώς θα γιορτάσει ο Δήμος Αθηναίων τα φετινά Χριστούγεννα;
Με αισιοδοξία και χαρά όπως πάντα. Το πρώτο μέλημα είναι να τα γιορτάσει με ασφάλεια, να εξασφαλίσει πρόσβαση με όλους τους τρόπους, τεχνολογικούς και μη. Αυτό που θέλουμε να δώσουμε, ως Δήμος Αθηναίων και ως Τεχνόπολη, είναι η αισιοδοξία, η χαρά, το χαμόγελο, να μπορέσει να διασκεδάσει ο κόσμος – κάτι που του έχει λείψει πάρα πολύ – αλλά αυτό να το κάνει με καινούριους τρόπους, με τη βοήθεια της τεχνολογίας και με απόλυτη ασφάλεια, σε όποιο χώρο κι αν βρεθεί, και στα 7 διαμερίσματα της πόλης.

Συμπληρώνοντας δύο χρόνια στην προεδρία της Τεχνόπολης, τι αισθάνεστε ότι έχετε πετύχει από την ημέρα που αποδεχτήκατε την πρόσκληση του Δημάρχου, Κώστα Μπακογιάννη;
Αισθάνομαι ότι έχω μπει σε μία οικογένεια που με έχει δεχτεί ως ισότιμό μέλοςκαι, παράλληλα, έχω καταφέρει η οικογένεια της Τεχνόπολης και η ομάδα της, που είναι πολυπληθής και αποτελείται από ανθρώπους πάρα πολύ διαφορετικούς ο ένας από τον άλλον, να είναι ισότιμο μέλος του Δήμου Αθηναίων.Έχω καταφέρει, πιστεύω, να ενώσω ανθρώπους, δράσεις, και να διευρύνω, να μετατοπίσω  λίγο την οπτική, γιατί νομίζω ότι κάθε Πρόεδρος, από κάθε θέση, αυτό που πρέπει να κάνει σε έναν οργανισμό που ήδη λειτουργεί πολύ καλά και έχει ένα πολύ καλό υλικό, όπως είναι το άψυχο και έμψυχο υλικό της Τεχνόπολης -μακάρι να γνωρίζατε το κάθε μέλος αυτής της ομάδας ξεχωριστά- είναι ουσιαστικά να διευρύνει ή να μετατοπίσει λίγο τον τρόπο και την οπτική που υπήρχε μέχρι στιγμής.

Και η δική σας οπτική;
Η δική μου οπτική είναι ότι όλα είναι δυνατά, όλα είναι πιθανά, όλα γίνονται.

Θα μπορούσατε να μας πείτε την πιο δύσκολη στιγμή που έχετε αντιμετωπίσει μέχρι στιγμής;
Η στιγμή που έπρεπε να κλείσει η Τεχνόπολη, όταν ανακοινώθηκε η πανδημία. Ήταν η πρώτη φορά που η Τεχνόπολη ήταν άδεια, η πρώτη φορά που είδα την Τεχνόπολη χωρίς κόσμο, είδα τις πόρτες κλειδωμένες, είδα σβηστά φώτα στα γραφεία. Ήταν σοκαριστικό που είδα μια Τεχνόπολη «φάντασμα», μια πραγματικά δύσκολη στιγμή. Μου φάνηκε βουνό, αδιανόητο, σχεδόν με πίκρανε. Όλες οι άλλες στιγμές, αυτές που μπορεί κάποιος να τις αντιμετωπίσει ως δύσκολες, δεν μου φάνηκαν δύσκολες.

Υποθέτω υπάρχουν τομείς στο πεδίο των δραστηριοτήτων σας που θα θέλατε να δείτε μεγαλύτερα αποτελέσματα. Ποιοι είναι αυτοί;
Το πρώτο και βασικό είναι η προσβασιμότητα στην πόλη. Θα ήθελα να βλέπω ανάπηρους ανθρώπους στην πόλη να κινούνται όπως κινούμαι εγώ, με αυτή την άνεση, χωρίς να το σκέφτονται, χωρίς να αγχώνονται, χωρίς να ζορίζονται, και κυρίως να μπορούν να φτάσουν εκεί που έχουν ξεκινήσει να πάνε. Θα ήθελα, ακόμη, να υπάρχει μεγαλύτερη ευγένεια γιατί θεωρώ ότι η ευγένεια είναι η μέγιστη πράξη πολιτισμού. Θα ήθελα να βλέπω ευγένεια στους δρόμους, στην κίνηση, στην παραχώρηση προτεραιότητας, σε μία δημόσια υπηρεσία, μου φαίνεται ότι θα ήταν πολύ πιο ευχάριστη η ζωή μου. Και, τέλος, θα ήθελα να είμαστε όλοι υγιείς και ασφαλείς, να φύγει αυτό το πέπλο, αυτό το σύννεφο φόβου που έχει σκεπάσει όλο τον κόσμο.

Τι θα δουν οι επισκέπτες της πόλης και οι Αθηναίοι στο Μουσείο Μαρία Κάλλας όταν ανοίξει για το κοινό;
Οι δημότες και όλοι οι επισκέπτες που φαντάζομαι θα έρθουν  γιατί θα είναι ένας παγκόσμιος προορισμός το μουσείο της Μαρία Κάλλας– θα γνωρίσουν τη διάσημη ντίβα, την καλλιτέχνη και τον άνθρωπο. Θα είναι ένα μουσείο στο οποίο ένας άνθρωπος που δεν έχει ιδέα τι σημαίνει «Μαρία Κάλλας», από το ισόγειο μέχρι και τον 3ο όροφο, θα καταλάβει γιατί ήταν τόσο σπουδαία αυτή η γυναίκα.

Η εκτίμησή σας για το πότε θα συμβεί αυτό;
Το 2023. Επειδή έχουν προχωρήσει οι μελέτες, νομίζω ότι, αν όλα πάνε καλά, στα τέλη εκείνης της χρονιάς θα έχει ολοκληρωθεί.

Η επαναλειτουργία του ιστορικού θερινού κινηματογράφου ΑΒ στα Πατήσια από την Τεχνόπολη είναι γεγονός. Τι σχεδιάζετε για το μέλλον;
Η αίσθηση και η άποψη που έχουμε για το άνοιγμα αυτού του θερινού σινεμά είναι αυτή που πήραμε από τους δημότες της περιοχής, οι οποίοι ήταν χαρούμενοι, ήταν συγκινημένοι. Ξαφνικά ένας ιστορικός κινηματογράφος για την πόλη αλλά κι ένα –για πολλά χρόνια– σκοτεινό σημείο φώτισε και φώτισε με τέχνη, με ασφάλεια, έδωσε ζωή, έδωσε και έναν καινούριο προορισμό πολιτισμού για τους δημότες – κάτι που είχε πάρα πολύ μεγάλη ανάγκη η γειτονιά. Και ουσιαστικά ήταν ένας χώρος ο οποίος ουσιαστικά –για αρχή τουλάχιστον– ήθελε λίγα πράγματα για να επαναλειτουργήσει, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι ρίξαμε λίγη δουλειά. Σχεδιάζουμε ο ΑΒ να ανακαινιστεί πλήρως και να λειτουργήσει ως «κανονικό» θερινό σινεμά πλέον με θεματικές προβολές φιλοξενώντας παράλληλα και άλλες μορφές τέχνης, όπως έγινε δηλαδή και φέτος το καλοκαίρι, να γίνει ένας ακόμη ζωντανός και δραστήριος χώρος πολιτισμού για την Αθήνα.

Έχουν συνδέσει πολλοί στο μυαλό τους ότι η Τεχνόπολη κάνει μόνο συναυλίες…
Ισχύει ότι η Τεχνόπολη κάνει συναυλίες απλά δεν είναι μόνο συναυλιακός χώρος.Είναι βέβαια πολύ λογικό να συνδυάζεται με τις συναυλίες, γιατί οι συναυλίες που γίνονται είναι πολύ επιτυχημένες, έχουν πάρα πολύ κόσμο, είναι πολλοί και μεγάλου βεληνεκούς οι καλλιτέχνες που εμφανίζονται εδώ. Απλά η Τεχνόπολη είναι, ταυτόχρονα, ένα από τα καλύτερα σωζόμενα βιομηχανικά μνημεία της Ευρώπης, κάτι που έχει πολύ μεγάλη αξία για την Ελλάδα, είναι ένα μουσείο που το επισκέπτονται κάθε χρόνο σχολεία απ’ όλη τη χώρα, έχει δράσεις για παιδιά, για οικογένειες, έχει φεστιβάλ, έχει το INNOVATHENS και δράσεις για την επιχειρηματικότητα και την τεχνολογία, έχει το αμφιθέατρο «Μιλτιάδης Έβερτ», φιλοξενεί σεμινάρια, συνέδρια, ημερίδες. Έχει διοργανώσει επίσης με πολύ μεγάλη επιτυχία περιοδικές εκθέσεις, όπως τα «GR80s. Η Ελλάδα του Ογδόντα στην Τεχνόπολη» που σημείωσε ρεκόρ επισκεψιμότητας (80.000 επισκέπτες!) και τα «160 χρόνια made in Greece» για την ιστορία της ελληνικής βιομηχανίας. ΗΤεχνόπολη δεν είναι, λοιπόν, καθόλου μόνο οι συναυλίες. Ευελπιστούμεπολύ σύντομα και όλες οι υπόλοιπες δράσεις μας να φτάσουν τη φήμη των συναυλιών μας.

Ποιος είναι ο ορισμός που δίνετε στην επιτυχία;
Επιτυχία είναι να κοιμάσαι ήσυχος το βράδυ, νομίζω. Ήτουλάχιστον πριν κοιμηθείς να κοιτάζεσαι στον καθρέφτη και να είσαι πολύ ήρεμος γι’ αυτό που έχεις κάνει κατά τη διάρκεια της μέρας.

Υπάρχουν φωνές που έχουν αλλάξει τον τρόπο σκέψης σας σε αυτή την περίοδο ενασχόλησής σας με τα κοινά, και αν ναι, ποιες; 
Συνήθως, άνθρωποι που δεν ασχολούνται με τα κοινά, που δεν ασχολούνταν με τα κοινά, όπως ήμουν κι εγώ, είμαστε άνθρωποι οι οποίοι πιστεύουμε ότι εμείς ξέρουμε λίγο καλύτερα τον τρόπο. Όταν, όμως, έρχεσαι σε έναν οργανισμό ενεργό, δημιουργικό, που έχει ούτως ή άλλως δουλέψει πριν από εσένα, οι φωνές που μου έχουν αλλάξει τον τρόπο σκέψης είναι οι φωνές των ανθρώπων της Τεχνόπολης. Γιατί μου έχουν δείξει έναν άλλο τρόπο, έναν τρόπο που εγώ δεν είχα.

Δηλαδή;
Δηλαδή έναν πιο ρεαλιστικό τρόπο λειτουργίας των πραγμάτων. Εγώ έχω έναν πιο «ονειρικό» τρόπο ας πούμε. Όποτε μου έρχονται κάποια πράγματα που θα ήθελα να γίνουν στο μυαλό, φροντίζουν να μου τα βάζουν σε κουτιά, στη σωστή τους βάση, κάτι που για μένα είναι καλό γιατί πατάω λίγο στη γη, αρχίζω και σκέφτομαι τα πράγματα πιο σφαιρικά. Με βοηθάει γιατί είναι και πιο «ασφαλής» τρόπος να γίνουν τα πράγματα.

Τι κάνει την Αθήνα ξεχωριστή πόλη;
Η πολιτισμικότητά της. Είμαστε σαν μία πρωτεύουσα που έχει πάρα πολλές πρωτεύουσες μέσα της. Το ότι σε μία πλατεία μπορεί να δεις να παίζουν κρίκετ, σε άλλη μία πλατεία μπορείς να βλέπεις να παίζουν ελληνική μουσική, σε μία άλλη να χορεύουν τανγκό, μπορείς να περάσεις και να δεις μαγαζιά με προϊόντα που δεν έχουν καμία σχέση με τον τόπο σου. Μου αρέσει αυτό στην Αθήνα, μου αρέσει πάρα πολύ το γεγονός ότι η Αθήνα είναι μία πόλη που μπορείς να την ανακαλύπτεις κάθε μέρα διαφορετικά, δηλαδή μπορεί να περάσεις από ένα σημείο της Αθήνας που δεν έχεις καταλάβει τι ήταν αυτό, έχει μια μαγεία… Κινούμαι, περπατάω πάρα πολλά χρόνια στην Αθήνα, κι όμως βλέπω πάρα πολλά πράγματα που, ενώ έχω περάσει πάρα πολλές φορές από αυτή τη διαδρομή, τα βλέπω πρώτη φορά. Δεν ξέρω, κάπως φωτίζονται διαφορετικά, κάπως είναι η διάθεση άλλη, φαίνεται διαφορετική η πόλη κάθε φορά, κάθε στιγμή.

Οι πρώτες σας αναμνήσεις από την Αθήνα;
Όταν ερχόμουν με υπεραστικό λεωφορείο με τη γιαγιά μου από το Καπανδρίτι. Η αγαπημένη μας βόλτα ήταν ο πεζόδρομος της Ερμού, το πολύ γνωστό μαγαζί «Κρίνος» για λουκουμάδες και φυσικά –προδίδοντας την ηλικία μου– ο 8ος όροφος του Μινιόν στον οποίο βλέπαμε τα θεματικά πάρκα που έφτιαχνε.

Ως οδοντίατρος, έχετε υπάρξει ένας άνθρωπος πίσω από πολλά επώνυμα, αναγνωρίσιμα χαμόγελα. Εσάς τι σας κάνει να χαμογελάτε;
Φαντάζομαι, σε σχέση με τη δουλειά μου, είναι η εμπιστοσύνη που μου δείχνει ο κόσμος, το ότι εμπιστεύεται σε μένα να αλλάξω το βαθμό της αυτοπεποίθησής του, να μπορεί να χαμογελάει ελεύθερα. Το ότι με εμπιστεύεται ένας άνθρωπος για το χαμόγελό του, για μένα είναι το μεγαλύτερο παράσημο που μπορώ να ζητήσω. Από τη μία, είναι βαρύ το τίμημα γιατί πρέπει ουσιαστικά να φανείς αντάξιος αυτής της εμπιστοσύνης, μιας και αφορά στην Οδοντιατρική που περιλαμβάνει πράγματα τεχνικά, ιατρικά κ.λπ. Είναι, όμως, και αυτό που σου δίνει λόγο να πηγαίνεις στη δουλειά σου. Το ότι ανοίγεις την πόρτα του ιατρείου σου και βρίσκεις άτομα να σε περιμένουν και να λένε «περιμένω να με δεις, περιμένω να λύσεις το πρόβλημά μου» και τελικά το λύνεις. Θα φανεί τετριμμένο αλλά χαμογελάω με αυτή την ευγένεια. Γενικά, μου αρέσει πάρα πολύ η ευγένεια. Η ευγένεια μπορεί να σε κάνει να χαμογελάσεις, η παραχώρηση προτεραιότητας σε ένα στενό που μπορεί να σου δώσει κάποιος και να σε χαιρετίσει, μπορεί να σε κάνει να χαμογελάσεις. Το να σκύψει κάποιος να σου δώσει το κινητό σου που έπεσε και να μην το πάρει και να τρέξει, επίσης. Η ευγένεια μέσα στην καθημερινότητά μου με κάνει να χαμογελάω.