Άννα Ροκοφύλλου: Ο ΟΠΑΝΔΑ ήταν μια μοναδική και έντονη εμπειρία

Με το καλημέρα του φθινοπώρου η κίνηση στο γραφείο της Άννα Ροκοφύλλου ήταν ήδη ζωηρή, σε πείσμα της χαλαρής ακόμα εικόνας της πόλης έξω από το παράθυρό της στην Ακαδημίας. Το Φεστιβάλ Κολωνού, που οργανώνει ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ) τον Σεπτέμβριο, βρισκόταν ante portas, με τα έσοδα να διατίθενται για την αντιμετώπιση των συνεπειών των πυρκαγιών. Μαζί και η πρόκληση της νέας αντιδημαρχίας που αφορά σε θέματα πολιτικών ισότητας, αντιμετώπισης διακρίσεων και έμφυλης βίας. Και κάπως έτσι, η ατζέντα της συζήτησης άνοιξε σε διαφορετικά πεδία, απολογισμούς και προθέσεις.

Κλείσατε μια διετία στο τιμόνι του ΟΠΑΝΔΑ και μάλιστα εν μέσω κορωνοϊού. Τι κρατάτε από αυτή την εμπειρία και ποιες οι προκλήσεις που αντιμετωπίσατε;
Ήταν μοναδική και έντονη εμπειρία και θέλω να ευχαριστήσω τον Κώστα Μπακογιάννη που μου έδωσε αυτή την ευκαιρία. Ο Οργανισμός Πολιτισμού Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ) διαθέτει περίπου 240 δομές, αθλητικές και πολιτιστικές, οι οποίες χρειάζονταν μικρές ή μεγαλύτερες επεμβάσεις. Στην έκθεση οικονομικού ελέγχου υπήρχαν 25 εκκρεμότητες τις οποίες λύσαμε μία προς μία, με κόπο και θέληση. Αντιμετωπίσαμε δομικά θέματα και, φυσικά, την πανδημία, που επηρέαζε την καθημερινή λειτουργία του οργανισμού και τις εκδηλώσεις μας. Δουλέψαμε με τους συνεργάτες μου πάρα πολύ και είμαι χαρούμενη που το αποτέλεσμα έχει θετικό πρόσημο. Παρότι, δυστυχώς, λόγω κορωνοϊού οι περισσότερες δομές μας ήταν κλειστές και δεν ήταν δυνατόν να κάνουμε εμφανείς δράσεις, συνεχίσαμε να δουλεύουμε δημιουργικά, κυρίως για τις υποδομές. Αυτό ήταν και η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετώπισα, όταν ανέλαβα.
Στον τομέα του πολιτισμού είχαμε δύο άξονες δράσης, αφ’ ενός τον σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου εικαστικού προγράμματος για την επόμενη διετία, με αξιόλογες και ποικίλες εκθέσεις στα δύο κτίρια της δημοτικής Πινακοθήκης, τα μουσεία μας και το Κέντρο Τεχνών, και αφετέρου τη συντήρηση, ανακαίνιση και αναβάθμιση των κτιριακών υποδομών. Στο πλαίσιο αυτό έχουμε εκπονήσει μια προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου Αθηναίων, του ΟΠΑΝΔΑ, της Τεχνόπολης, της Ανάπλαση Α.Ε. και του Υπουργείου Πολιτισμού για την ενοποίηση και ανάδειξη του πολιτιστικού ιστού της Αθήνας. Επίσης στον Οργανισμό ανήκει το θέατρο Ολύμπια (πρώην κτίριο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής), ο Πολυχώρος Άννα και Μαρία Καλουτά στον Νέο Κόσμο αλλά και τρία ανοιχτά θέατρα, στον Κολωνό, στην Γκράβα και στο Γουδί. Ειδικά στο Θέατρο Ολύμπια για φέτος έχουμε σχεδιάσει ένα πλούσιο μουσικό πρόγραμμα με τα μουσικά μας σύνολα και παραγωγές υψηλών προδιαγραφών με γνωστά ονόματα από το εξωτερικό, οπέρες και οπερέτες. Στον Κολωνό και στην Γκράβα υλοποιήσαμε με τεράστια επιτυχία πέρυσι και φέτος το πρόγραμμα του Δήμου «Στηρίζουμε τον πολιτισμό», προσφέροντας στους καλλιτέχνες τους χώρους μας και την απαραίτητη υποδομή για τις παραστάσεις τους.
Άλλοι βασικοί τομείς δραστηριότητας του Οργανισμού είναι η μουσική, ο αθλητισμός και η διά βίου μάθηση. Η περιπέτεια της πανδημίας ανέδειξε τη σημασία του αθλητισμού στη ζωή μας. Αυτή τη δύσκολη χρονιά αντιληφθήκαμε όλοι ότι ο αθλητισμός δεν συνιστά «πολυτέλεια» αλλά αναγκαιότητα, δεν είναι το «ευ ζην» αλλά το «ζην». Γι' αυτό άλλωστε σε όλες τις αθλητικές εγκαταστάσεις του ΟΠΑΝΔΑ, στα τέσσερα κολυμβητήρια, στα ανοιχτά και τα κλειστά γήπεδα, μπάσκετ, βόλεϊ, ποδοσφαίρου, τένις, και στα γυμναστήρια, υπάρχει μεγάλη προσέλευση. Να φανταστείτε στο κολυμβητήριο στο Γουδί, το οποίο ανακαινίσαμε, ήταν τόσο μεγάλη η ζήτηση που το καλοκαίρι χρειάστηκε να επεκτείνουμε το ωράριό του μέχρι αργά το βράδυ και τα Σαββατοκύριακα προκειμένου ο κόσμος να μπορεί να κολυμπά.

Ποιος πιστεύετε ότι πρέπει να είναι ο ρόλος του πρώτου δήμου της χώρας στο πολιτιστικό τοπίο και πώς αυτή η άποψη εκφράστηκε μέσα από τη θητεία σας στον ΟΠΑΝΔΑ;
Οφείλουμε να φροντίσουμε να είναι πρωταγωνιστικός. Όχι απλά να παρακολουθούμε τις εξελίξεις, αλλά να τις δημιουργούμε. Θεωρώ ότι στο εξής ο Δήμος Αθηναίων θα είναι κύριος εκφραστής Πολιτισμού στους δημότες του. Θέλω εδώ να τονίσω ότι κατά τη διάρκεια της θητείας μου είχαμε μια εξαιρετική συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και τη Λίνα Μενδώνη, όπως και με την Περιφέρεια Αττικής.  Στο κτίριο του Πνευματικού Κέντρου, όπου στεγάζεται ο ΟΠΑΝΔΑ, έχουμε προγραμματίσει μαζί με το Υπουργείο Πολιτισμού να ανοίξει ξανά το Θεατρικό Μουσείο, τόσο εδώ όσο και στο νεοκλασικό της Σταδίου 57.
Ο ΟΠΑΝΔΑ υπηρετεί τον κοινωνικό του ρόλο προσφέροντας δωρεάν είσοδο σε όλες τις εκθέσεις και τα μουσεία του, καθώς και στα μουσειοπαιδαγωγικά μας προγράμματα. Μας ενδιαφέρει να υλοποιούμε πολιτιστικές εκδηλώσεις στις γειτονιές της Αθήνας, όπως για παράδειγμα το πρότζεκτ «Πλατεία 1821», μέσα από το οποίο καλούμε εικαστικούς και χορογράφους να εμπνευστούν από το 1821 και να παρουσιάσουν το αφήγημά τους ο καθένας σε μία από τις 8-10 πλατείες που θα συμμετέχουν στη δράση, σε διαφορετικά διαμερίσματα (Αμερικής, Βικτωρίας, Αυδή, Κλαυθμώνος κ.ά.).

Κολωνός και Γκράβα είναι οι δύο γειτονιές στις οποίες τρέχει φέτος το πρόγραμμα «Στηρίζουμε τον πολιτισμό». Βλέπετε να αφήνει κάποιο αποτύπωμα σε σχέση με το πώς βλέπουμε και βάζουμε στη ζωή μας αυτές τις περιοχές;
Σαφέστατα. Με αφορμή τις εκδηλώσεις μας έγιναν ευρύτερα γνωστές οι γειτονιές αυτές αφού ήρθαν άνθρωποι και από άλλες περιοχές της Αθήνας προκειμένου να ακούσουν τους αγαπημένους τους καλλιτέχνες. Το καλοκαίρι, το στοίχημα κερδήθηκε και για τον κόσμο και για τον Δήμο. Τώρα το φιλόδοξο σχέδιό μας είναι το Φεστιβάλ Κολωνού, που θα τρέξει έως τις 28 Σεπτεμβρίου.

Το Φεστιβάλ Κολωνού έχει πολύ πλούσιο πρόγραμμα. Πώς θα προσδιορίζατε την ταυτότητά του;
Με τρεις λέξεις θα έλεγα ψυχαγωγία, ποικιλία, ποιότητα. Περιλαμβάνει προτάσεις για κάθε γούστο. Αξιόλογες θεατρικές παραστάσεις που ανέβηκαν στην Επίδαυρο και αλλού και συναυλίες μεγάλων καλλιτεχνών, οι οποίοι δεν είχαν ξαναεμφανιστεί στον Κολωνό και ανταποκρίθηκαν στην πρόσκλησή μας με μεγάλη χαρά. Ο καταπράσινος λόφος του Ιππίου Κολωνού δεν είναι ευρύτερα γνωστός, αλλά πιστεύω ότι θα πρέπει ο καθένας να τον επισκεφθεί. Μέσα από αυτό το πολλά υποσχόμενο Φεστιβάλ ευελπιστούμε να στηρίξουμε όχι μόνο τους καλλιτέχνες αλλά και τους Αθηναίους, που με αντίτιμο από 5 έως 10 ευρώ μπορούν να παρακολουθήσουν θεάματα που δεν είχαν την ευκαιρία να δουν, είτε γιατί παρουσιάζονταν μακριά, είτε γιατί θα έπρεπε να καταβάλουν πολύ μεγαλύτερο αντίτιμο. Εδώ πρέπει να σας πως ότι ο ΟΠΑΝΔΑ θα διαθέσει όλα τα έσοδα για την αντιμετώπιση των συνεπειών των πυρκαγιών.
Όραμά μου είναι το Φεστιβάλ Κολωνού να ταυτιστεί στη συνείδηση του κοινού ως ένα σταθερό φθινοπωρινό ραντεβού με τον πολιτισμό, επιστροφή μετά τις διακοπές σε μια ωραία καθημερινότητα με μουσική και θέατρο σε μια γωνιά δική τους, σε μια περιοχή που διαθέτει σπουδαία ιστορία και σε ένα θέατρο που ευελπιστώ να γίνει το θέατρο όλων των Αθηναίων και να σηματοδοτήσει μια νέα πορεία.

Μιλήστε μας για το φετινό πρόγραμμα.
Είναι ένα πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα με γνωστούς και καταξιωμένους καλλιτέχνες που καλύπτει όλο το φάσμα της ελληνικής μουσικής: ρεμπέτικα, δημοτική μουσική, τα έργα του Θεοδωράκη, λαϊκή μουσική, ποπ μουσική για πιο νέες ηλικίες. Όσον αφορά το θέατρο φιλοξενούμε τις παραστάσεις που πρωταγωνίστησαν στις θεατρικές σκηνές το καλοκαίρι. Όλοι θα βρουν κάτι που να τους ενδιαφέρει. Προσωπικά θα πάω σε όλα!

Κάνοντας έναν απολογισμό, ποιο θα λέγατε ότι είναι το αποτύπωμα της θητείας σας στον τομέα του πολιτισμού και αθλητισμού;
Στον ΟΠΑΝΔΑ, θα μου επιτρέψετε να πω κάτι προσωπικό, έδωσα όσα δίνει η κάθε γυναίκα στο σπίτι της. Θα έλεγα ότι αφήνω όχι μόνο κάποιο έργο στον μεγαλύτερο δημοτικό πολιτιστικό οργανισμό των Βαλκανίων αλλά και ψυχή, δόσιμο, νοικοκύρεμα, αγάπη. Μέσα σε 24 μήνες ρυθμίσαμε νομικά θέματα, δομικά και οικονομικά προβλήματα και επίσης δρομολογήσαμε τις διαδικασίες ώστε να φτιαχτούν όλες οι υποδομές. Έχουμε προχωρήσει στην αναβάθμιση 30 παιδικών χαρών και επτά γηπέδων 5Χ5, ενώ στο τέλος της τετραετίας όλα τα γήπεδα θα είναι ανακαινισμένα. Επίσης, προσπαθήσαμε να κάνουμε παρεμβάσεις στους πολιτιστικούς χώρους. Ανακαινίσαμε το κτίριο του Πνευματικού Κέντρου και μέσα στην επόμενη διετία ελπίζω να υλοποιηθεί η μελέτη του Πολυτεχνείου Κρήτης για την Κεντρική Βιβλιοθήκη. Συνδιοργανώσαμε πολλές εκδηλώσεις, φεστιβάλ και αθλητικές δράσεις με ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς. Επιπλέον, φέραμε έσοδα στον οργανισμό μέσα από ταινίες που γυρίστηκαν σε χώρους μας. Έχουμε ανοίξει διάλογο με την κοινωνία, με τους επιχειρηματίες της τέχνης και τους ανθρώπους του πολιτισμού.

Οριστήκατε αντιδήμαρχος Πολιτικών Ισότητας, Αντιμετώπισης Διακρίσεων και Έμφυλης Βίας, μια αντιδημαρχία που μόλις θεσπίστηκε. Είναι λίγο νωρίς αλλά μπορείτε να μας πείτε ποιες θα είναι οι προτεραιότητές σας και ποιες οι δομές που θα θέλατε να δημιουργήσετε ή να ενισχύσετε;
Τις τελευταίες δεκαετίες οι ευρωπαϊκές πολιτικές θέτουν σε προτεραιότητα την προώθηση της ισότητας των φύλων και προτάσσουν την αναγκαιότητα ένταξης της διάστασης του φύλου στο σύνολο των δραστηριοτήτων και δράσεων που σχεδιάζονται και υλοποιούνται σε όλα τα επίπεδα πολιτικής (gender mainstreaming). Το κίνημα #metoo συντάραξε την κοινωνία και έβαλε στο τραπέζι με δυναμικό τρόπο όλα αυτά τα προβλήματα. Στα πλαίσια των παραπάνω υπήρξε η ωρίμανση των συνθηκών για τη δημιουργία και της αντίστοιχης Αντιδημαρχίας. Στο Τμήμα Πολιτικών Ισότητας και Αντιμετώπισης Διακρίσεων της Διεύθυνσης Κοινωνικής Αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων ήδη λειτουργεί Κέντρο για την Καταπολέμηση της Έμφυλης Βίας και των Πολλαπλών Διακρίσεων, ξενώνας Φιλοξενίας Γυναικών Θυμάτων Βίας και των Παιδιών τους, Επιτροπή Ισότητας, ενώ υπάρχει συμμετοχή σε Ευρωπαϊκά Προγράμματα που αποσκοπούν στην ενδυνάμωση, ενθάρρυνση και ευαισθητοποίηση σε θέματα ισότητας και έμφυλης βίας, καθώς και συνεργασία με γυναικείες οργανώσεις και ΜΚΟ για τη νομική εκπροσώπηση γυναικών θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας. Αξιοποιώντας όλη αυτή την εμπειρία θα εισηγηθούμε την εφαρμογή προγραμμάτων και μέτρων που στοχεύουν στην προώθηση της ισότητας ανδρών και γυναικών σε όλους τους τομείς της κοινωνίας, την αγορά εργασίας, την οικογένεια, την πολιτική, στην προάσπιση των εργασιακών, κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων των γυναικών. Στοχεύουμε ιδιαίτερα στη βοήθεια των πιο αδύναμων οικονομικά και κοινωνικά και κυρίως στην πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης βίας σε όλες τις μορφές (συζυγική/ συντροφική βία, σεξουαλική παρενόχληση, παράνομη διακίνηση γυναικών με στόχο τη σεξουαλική εκμετάλλευση κλπ).
Θέλουμε ο πρώτος Δήμος της χώρας να είναι εκείνος που θα αναλάβει καινοτόμες δράσεις και πολιτικές όπου η ισότητα των φύλων, η έλλειψη διακρίσεων και εξάλειψη της βίας να μην είναι ένα κενό γράμμα αλλά κοινωνικό καθεστώς.