Life in Athens

Fading Athens: Ένα ερωτικό γράμμα για την Αθήνα σε φωτογραφίες

Συνέντευξη με τον Steven Beijer, τον αμερικανό φωτογράφο και μεταφραστή που «αιχμαλωτίζει» εικόνες της πόλης που «ξεθωριάζει», μέσα από το project Fading Athens
Μάνος Νομικός
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Ο φωτογράφος Steven Beijer, μέσα από το project Fading Athens, αποτυπώνει εικόνες και σημεία της Αθήνας και μιλάει στην ATHENS VOICE.

Τι κάνει την Αθήνα τόσο γοητευτική στα μάτια των ξένων και τα τελευταία χρόνια έχει μετατραπεί σε μία «κυψέλη» με νέους καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο; Είναι κάτι που δεν βλέπουμε εμείς και συχνά προσπερνάμε χωρίς να δώσουμε προσοχή; Ίσως στα μάτια ενός επισκέπτη οι παλιές ξεθωριασμένες ταμπέλες, με αυτά τα «περίεργα» ελληνικά γράμματα, να μοιάζουν σαν κάτι το εξωτικό, ακόμα και αυτή η άναρχη ρυμοτομία, οι κακοφτιαγμένοι δρόμοι και πεζοδρόμια (που εμάς ταλαιπωρούν καθημερινά), οι στοές που οδηγούν στο πουθενά και παντού. Σίγουρα, η Αθήνα είναι οι άνθρωποί της

Ο μεταφραστής και φωτογράφος/κινηματογραφιστής Steven Beijer, με καταγωγή τις ΗΠΑ και την Ολλανδία, έχει ζήσει σε περισσότερες από έξι χώρες, νοιώθει πολίτης του κόσμου αλλά η μεγάλη του αγάπη είναι μία, η Αθήνα. Πριν η Αθήνα βρεθεί στα εξώφυλλα διεθνών περιοδικών σαν ο νέος παγκόσμιος τουριστικός προορισμός, πριν ακόμα και τη δεκαετή κρίση, ο Steven Beijer αποφάσισε να μείνει εδώ. Ακόμα και τη στιγμή που έπρεπε να φύγει, κάθε χρόνο επιστρέφει και περνάει περισσότερο από ένα μήνα στην Αθήνα. Το φωτογραφικό project «Fading Athens» («H Αθήνα που ξεθωριάζει») είναι το ερωτικό γράμμα του Steven Beijer στην Αθήνα, φωτογραφίες και στιγμές που χάνονται στο πέρασμα του χρόνου, σε μία μεγαλούπολη που αλλάζει.


Ο Steven Beijer μίλησε στην ATHENS VOICE για το φωτογραφικό project «Fading Athens» και μοιράζεται μαζί μας ξεχωριστές εικόνες.

Πότε ήρθες στην Αθήνα και αποφάσισες τελικά να μείνεις;

Μετακόμισα στην Αθήνα το 1996. Τελείωσα το σχολείο σε μία μικρή, βαρετή, υγρή και μονότονη πόλη στην Ολλανδία και ήθελα μία μεγάλη αλλαγή. Μετά από έρευνα βρήκα το Αμερικάνικο Κολλέγιο Αθηνών, το Deree. Μέχρι εκείνη τη στιγμή η μόνη μου επαφή με την Αθήνα ήταν μέσα από ένα απλό πέρασμα-στάση, ταξιδεύοντας για ένα νησί. Γενικά, η όλη μου εμπειρία με την Ελλάδα τότε ήταν από ένα ή δύο νησιά. Αγάπησα ότι βίωσα και είδα σε αυτά τα νησιά και σκέφτηκα «πόσο διαφορετική θα μπορούσε να είναι η Αθήνα;»

Αρκετά διαφορετική, όπως αποδείχτηκε. Η Αθήνα το 1996 ήταν τεράστια, θορυβώδης και χαοτική, ακατάστατη και δυσλειτουργική και διαμετρικά αντίθετη με τη μικρή πόλη που έμενα μέχρι πριν λίγο καιρό. Περιττό να πω, την ερωτεύτηκα αμέσως.

Μέσα στον πρώτο χρόνο μάλιστα, είχα την τύχη να δουλέψω και σαν DJ στο Club Decadence, που έγινε -κατά κάποιο τρόπο- ο δικός μου «δρόμος» για να χωθώ στην ντόπια –και εκείνη την στιγμή, ανεβασμένη- indie σκηνή της Αθήνας. Χωρίς αυτό, ίσως απλά έμενα στη “φούσκα” του Deree και πολύ πιθανόν μόνο ένα χρόνο, όπως και αρχικά είχα σχεδιάσει. Αντ’ αυτού, κατέληξα να μείνω πέντε χρόνια.

Τι είναι το project «Fading Athens»; Τι σε οδήγησε να βγάλεις αυτές τις φωτογραφίες;

Το «Fading Athens» είναι ένα ερωτικό γράμμα για την Αθήνα και παράλληλα ένα αρχείο. Έχω δει την Αθήνα να αλλάζει με τα χρόνια, ξεκινώντας πίσω στο 1996, όταν ήταν μία εντελώς διαφορετική πόλη, και έχω δει τα πράγματα που χάνει. Ταμπέλες, προσόψεις, παλιά μαγαζιά και στοές, ακόμα και τα παλιά λεωφορεία και τρόλεϊ που γέμιζαν την πόλη. Κατά την ώθηση να πάμε τα πράγματα μπροστά και προχωρήσουμε, κάποια πράγματα «πετάχτηκαν» και απορρίφθηκαν στη διαδρομή. Ίσως δεν μπορούμε να τα σώσουμε αλλά τουλάχιστον έχουμε μία οπτική ανάμνηση από αυτά.
 

Παλιά εγκαταλελειμμένα κτίρια και στοές, δρόμοι με λακκούβες και τόσο μικρά πεζοδρόμια που δεν μπορείς να περπατήσεις σε αυτά, ένα αρχιτεκτονικό χάος. Παρ’ όλα αυτά, τι κάνει την Αθήνα τόσο γοητευτική;



Συχνά ζορίζομαι όταν με ρωτάνε να τους εξηγήσω την αγάπη μου για την πόλη και τείνω να τους το εξηγώ κάπως έτσι: Η Αθήνα είναι κάτι που μεγαλώνει και να αλλάζει συνεχώς. Συχνά νοιώθω ότι το αντίθετο συμβαίνει σε  άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπως η Βαρκελώνη που μένω αυτό το διάστημα. Αυτές οι πόλεις «τελείωσαν», δεν θα δουν ξανά μεγάλες αλλαγές και βρίσκονται στο στάδιο μόνο της βελτίωσης, αν υπάρχει και αυτή. Αυτό δεν με ενθουσιάζει.
 

Έχει αλλάξει η Αθήνα τα τελευταία χρόνια;

Κατέληξα να γυρίσω ξανά πίσω στην Αθήνα το 2005, μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, μετά το Euro 2004, μετά την Eurovision, μετά την κορύφωση της αισιοδοξίας. Μέχρι το 2004 τα πάντα έδειχναν σαν μία γραμμή ανέβαινε συνεχώς σε ένα διάγραμμα. Αυτό διαλύθηκε μετά το 2004, ιδίως μέσα από την οικονομική κρίση του 2009 αλλά ποτέ δεν έκαμψε την Αθήνα. Έχω δει την ανθεκτικότητα και δύναμη ψυχής της τα τελευταία δέκα χρόνια και ένα δημιουργικό κύμα.

 

Ποιες είναι οι αγαπημένες σου γειτονιές και βόλτες στην Αθήνα;

Έχω ως βάση την Κυψέλη όταν βρίσκομαι στην Αθήνα και περνάω τον περισσότερο χρόνο μου εδώ. Είμαι σίγουρα προκατειλημμένος αλλά είναι πιθανόν η αγαπημένη μου γειτονιά. Η Φωκίωνος Νέγρη είναι σαν ένα γιγαντιαίο πολυπολιτισμικό σαλόνι και βολτάροντας πάνω και κάτω της είναι πάντα απολαυστικό. Πάντα μου αρέσει ο περίπατος από την Κυψέλη, στο Πεδίο του Άρεως και τα Εξάρχεια, όπου πάντα θα βρω ένα μπαράκι, ένα εστιατόριο και ένα θερινό σινεμά. Άλλη μία πρόσφατη ανακάλυψη είναι η περιοχή πίσω από το στάδιο Ειρήνης και Φιλίας και από την ακτή μέχρι το κέντρο του Πειραιά. Ένας περίπατος ψηλά στην Πνύκα ποτέ δεν σταματάει να με μαγεύει.
 

Μένεις στη Βαρκελώνη τα τελευταία χρόνια. Βρίσκεις ομοιότητες αλλά και μεγάλες διαφορές ανάμεσα στη Βαρκελώνη και την Αθήνα;

Μία δύσκολη ερώτηση να απαντηθεί στην εποχή του Covid, αλλά η ζωή στην Βαρκελώνη σε εμένα μου φαίνεται και την νοιώθω πιο «ραφιναρισμένη». Τα πάντα είναι όμορφα, όπου και να δεις. Καμία ατέλεια αλλά και λίγες εκπλήξεις. Η Αθήνα μοιάζει με ένα μεγάλο ακατάστατο ζωντανό πλάσμα, ακόμα να καταλάβει και να βγάλει άκρη με τον εαυτό της. Αρχιτεκτονικά, η Βαρκελώνη, είναι πιο ενοποιημένη, τα πάντα έχουν λογική και βγάζουν νόημα. Η Αθήνα, για εμένα είναι το αντίθετο, μία ματιά από ψηλά θα σου πει πολλά για την πρόσφατη ιστορία της πόλης, αλλά είναι αυτό που αγαπώ στην Αθήνα. Πρέπει να δουλέψεις πιο σκληρά για να βρεις την ομορφιά στην Αθήνα, αλλά αν έχεις τα μάτια σου ανοιχτά, θα την βρεις παντού.

Μπορείτε να βρείτε περισσότερες φωτογραφίες του project «Fading Athens» στο Instagram.