Η Άρτεμις Σκουμπουρδή μας ξεναγεί στην παλιά Αθήνα

Ας απολαύσουμε κοντινές αποδράσεις μέσα στην καρδιά της μοναδικής Αθήνας. Έχουμε την ευτυχία να ζούμε σε μία πόλη μαγική! Κάτω από τη σκιά του Ιερού Βράχου με τον κορυφαίο Παρθενώνα, ξεδιπλώνεται η Αθήνα με τη σαγήνη της. Κάθε γωνιά της και μια ιστορία, κάθε μνημείο και ένας θρύλος. Ελάτε, λοιπόν, να περπατήσουμε στο ιστορικό μας κέντρο και όχι μόνο. Να παίξουμε το «παιχνίδι του χαμένου θησαυρού». Να αποκαλύψουμε τις άγνωστες θελκτικές πτυχές της αθηναϊκής διαχρονίας, να μυηθούμε στα μυστικά της όμορφης πόλης. «Γεύσασθε και ίδετε»… 

Η Άρτεμις Σκουμπουρδή μας κάνει μια περιήγηση στην παλιά Αθήνα

Σεριάνι στη γειτονιά των Ηρώων
Ας είναι αφετηρία το θαυμάσιο μνημείο του πρώιμου κλασικισμού που, σήμερα, λειτουργεί ως βιβλιοθήκη της Αρχιεπισκοπής (Αγίας Ελεούσης 4). Υπήρξε εκκλησία της Αγίας Ελεούσας που, το 1836, μετατράπηκε σε Κακουργιοδικείο από τον Χριστ. Χάνσεν. Πορευθείτε στην οδό Αγίας Θέκλας 14 που κάποτε λάμπρυνε το σπίτι της κόρης των Αθηνών. Εδώ, φιλοξενήθηκε ο Μπάιρον. Κλείστε τα μάτια σας και ονειρευτείτε το ειδύλλιο του διάσημου ποιητή και της Αθηναίας καλλονής. Λίγο παρακάτω, περιηγηθείτε στη θρυλική πλατεία Ηρώων και στον περίγυρο της εκκλησίας των Αγίων Αναργύρων, εκεί όπου βρισκόταν το κοιμητήριο των ηρώων του ’21 αλλά και το κελί του κοσμοκαλόγηρου Παπαδιαμάντη. Τερματίστε την περιήγησή σας με κρασοκατάνυξη στα γραφικά στέκια της παλαιάς γειτονιάς… 

Περιήγηση στην οδό Φιλελλήνων, στο Αλίκοκκο* και το Κουντίτο* 
Αφετηρία το επιβλητικό βυζαντινό μνημείο της Σωτείρας Λυκοδήμου, 11ου αιώνα, που λειτουργεί ως Ρωσική Εκκλησία. Περάστε στο εσωτερικό της. Θα εκπλαγείτε από την αρχοντιά των αγιογραφιών της που ιστόρησαν μεγάλοι ζωγράφοι του 19ου αιώνα, της περίφημης Σχολής Μονάχου. Θαυμάστε τη γειτονική νεογοτθική Αγγλικανική Εκκλησία (1839-1844) του Χριστιανού Χάνσεν, από τα ωραιότερα μνημεία του αθηναϊκού ρομαντισμού! Η οδός Κυδαθηναίων, το Αλίκοκκο, σας υποδέχονται με την Αγία Σωτείρα και τα ιστορικά αρχοντικά της. Διασχίζοντας την πλατεία Φιλομούσου Εταιρείας θα βρεθείτε στο Κουντίτο και το πλάτωμα του βυζαντινού ναού της Αγίας Αικατερίνης, ανάμεσα στα μάρμαρα δρόμου και μνημείων της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας.  
*Ονομασίες των συνοικιών των χρόνων της οθωμανικής κατάκτησης, τις οποίες κάποιοι κάτοικοι της Πλάκας θυμούνται. 

Πλατεία Ομονοίας, δημαρχείο, χαμένα θέατρα και Άι Γιάννης της Κολώνας
Επιλέγουμε την πλατεία Ομονοίας που, ακόμα ευτυχώς, διατηρεί τα πιο σημαντικά κτίριά της, έργα Ερνέστου Τσίλλερ. Φανταστείτε πως οι βοσκότοποι του 19ου αιώνα έδωσαν τη θέση τους στην πλατεία Όθωνος, παρ’ ολίγο να φιλοξενήσουν και τα ανάκτορα και κατέληξαν στην πολύπαθη, αισθητικώς, πλατεία Ομονοίας… Το απλούστατο Δημαρχείο του Παναγή Κάλκου, λόγω ελλείψεως χρημάτων (1874) και το «ωραίοτερον θέατρο της Ευρώπης». Αυτό το στολίδι της Αθήνας, που τρομάξαμε να στήσουμε (1857-1884) και που το… κατεδάφισε, σιωπηρώς, ο Κοτζιάς, τον Μάιο του 1939! Τελειώνοντας τον περίπατο, λόγω επικαιρότητας, επισκεφθείτε την παλαιότερη εκκλησία της πόλης μας, τον Άι Γιάννη της Κολώνας, στην οδό Ευριπίδου, για να… εξορκίσετε το θανατικό του κορωνοϊού! 

Εις την Αιολικήν οδόν!
Οδός Αιόλου, ο πλέον κεντρικός και εμπορικός δρόμος της Αθήνας του 19ου αιώνα. Ξεκινά από το «Ωρολόγιον του Ανδρόνικου Κυρρήστου» (2ος π.Χ. αιώνας), τη Ρωμαϊκή αγορά και τη Βιβλιοθήκη του Αδριανού. Εδώ, χτυπούσε η καρδιά της Αθήνας από το τέλος του 3ου αιώνα έως τη νύχτα της 9ης Αυγούστου 1884, όταν αποτεφρώθηκαν τα πάντα, από τον εμπρησμό του παζαριού… Η περίφημη Αιολική οδός τελειώνει στα Χαυτεία της πλατείας Ομονοίας. Όταν η πόλη μας ανακηρύχθηκε πρωτεύουσα τότε, η Αιόλου γνώρισε τη μεγαλύτερή της αίγλη, καθώς ευτύχησε να πρωτοπορεί και να διεκδικεί τις περισσότερες πρωτιές! Φιλοξένησε τον πρώτο μητροπολιτικό ναό, την αρχοντική Αγία Ειρήνη, τα πρώτα πολυτελή καφενεία, «Της Ευρώπης» και «Της ωραίας Ελλάδος» και άλλα τέσσερα ακόμη. Τα πρώτα σπουδαία φαρμακεία (Καβάκου, Καλαφάτη και Κρίνου), τα πρώτα θέατρα Σκοντζόπουλου και Meli και αργότερα το Δημοτικό Θέατρο. Το πρώτο γλυκισματοποιείον του Σπυρίδωνος Παυλίδη, που μας γλύκανε με την πρώτη ελληνική σοκολάτα! Στον ίδιο σημαντικό δρόμο και η πρώτη ελληνική τράπεζα, η Εθνική τράπεζα και όλα τα κομψότερα τότε εμπορικά καταστήματα της πρωτεύουσας. Μετά τις πρωτιές αυτές, ιδιαίτερης μνείας αξίζουν η Χρυσοσπηλιώτισσα και η γραφική Αγία Παρασκευή, αλλά και τα ξενοδοχεία της Αγγλίας και της Ανατολής. Οι εξέχοντες Έλληνες επιχειρηματίες και τραπεζίτες της Ελλάδας του 19ου και 20ού αιώνα, από τον Γεώργιο Σταύρου έως και τον Ξενοφώντα Ζολώτα, ξεκίνησαν τις δόκιμες σταδιοδρομίες τους από τις μικρές επιχειρήσεις της οδού Αιόλου.  

Μερικοί περίπατοι ακόμα στην Αθήνα

Έχει η Αθήνα ομορφιές ατελείωτες! Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε τις γειτονιές των Θεών, την αιώνια Πλάκα και το Μοναστηράκι. Αποτελούν τον πιο δελεαστικό και ενδιαφέροντα περίπατο. Χαθείτε μες στα στενά της παλαιάς πόλης και θα αποζημιωθείτε. Από τα «ψηλά εκείθεν» Αναφιώτικα με τις ανθισμένες ξερολιθιές ως την πολυσύχναστη πλατεία στο Μοναστηράκι και την πανέμορφη Παντάνασσα. Ευχάριστη νότα δροσιάς θα χαρείτε περπατώντας στην παριλίσσια περιοχή, από την Πύλη του Αδριανού ως τον Αρδηττό. Και κάτω, στο ειδυλλιακό τοπίο του Ιλισσού, γύρω από την Αγία Φωτεινή που υπήρξε προσφιλής τόπος περιπάτου των ρομαντικών Αθηναίων, διαχρονικά, από τον Σωκράτη και τον Φαίδρο ως τους ποιητές των πρόσφατων χρόνων! Όποιον περίπατο και αν ακολουθήσετε, θα σας χαρίσει ένα μικρό «ωραίο ταξίδι». Συνάμα, ψυχική, και πνευματική ανάταση. Ανάμεσα στα μαρμάρινα, ένδοξα απομεινάρια του αλλοτινού «κλειστού άστεως», τα βυζαντινά και μεταβυζαντινά αγιάσματα, κάποια μνημεία με άρωμα Ανατολής και νεοκλασικά αρχοντικά, θα εντυπωσιαστείτε από την αθηναϊκή διαχρονία. Θα διαπιστώσετε πως, πράγματι, η Αθήνα είναι μία πόλη μαγική! 
  
Η Άρτεμις Σκουμπουρδή είναι αθηναιογράφος και ξεναγός. Το τελευταίο από τα 10 της βιβλία έχει τίτλο «Μοναστηράκι-Πλάκα, γειτονιές των Θεών» και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη. Αυτή την εποχή γράφει το 11ο βιβλίο της.