Urban Lines: Ελαιώνας

Τις μισές θέσεις του μετρό διακοσμούν κίτρινα χαρτάκια. Στο βαγόνι αυτό σήμερα υπερισχύει μια παράξενη σιωπή. Ο λίγος κόσμος μετά βίας κοιτάζεται. Έχω στα χέρια μου τα γράμματα της Simone de Beauvoir προς τον Jean-Paul Sartre από το 1930 μέχρι το 1963. Πάνω από τρεις δεκαετίες αγάπης, αφοσίωσης, φιλίας και σκληρής δουλειάς (εν μέσου αναταραχών και πολέμων). Έχω όμως επίσης και το «Μαγικό Βουνό» του Thomas Mann. Το ξεκίνησα στην καραντίνα. Από τις 729 σελίδες του μού έχουν τώρα απομείνει γύρω στις 150. Κάθε λίγο έκανα παύσεις και διάβαζα άλλα.

Από τις 12 Μαρτίου μέχρι σήμερα νομίζω διάβασα πάνω από 15 βιβλία. Το συγκεκριμένο όμως, αν και δημοσιεύτηκε πριν 99 χρόνια, φαντάζει τρομακτικά επίκαιρο σε κάποια επίπεδα. Το κυριότερο όλων είναι το πώς βιώνεις τον χρόνο στην απομόνωση και πώς αυτός αλλοιώνεται σε σημείο που χάνεται η αξία του και διαστρεβλώνεται η έννοιά του. Ο χρόνος είναι ένα ανθρώπινο τέχνασμα εξυπηρέτησης, λέει ο Mann. Η δε αφαίρεση αυτού τονίζει το πόσο αυτό αληθεύει. Τα γρανάζια του τα ακούμε ακόμα πιο έντονα τώρα, που προσπαθούν και πάλι να δουλέψουν προς όφελός μας.

Ενώ κοιτάζω γύρω μου όμως αναρωτιέμαι τι μας έμεινε από τόσο χρόνο που, αρχικά διστακτικά και μετά με μανία, σκοτώσαμε. Ο περίπατος; Ο αέρας; Η καθαριότητα; Οι σειρές και οι ταινίες; Το διάβασμα; Ένας άνθρωπος. Ένας άνθρωπος; Ναι. Κάποιον που ενώ γνωρίζαμε καιρό, είδαμε με διαύγεια για πρώτη φορά.

Είχα πάει για ποτό χθες. Το πρώτο μετά από 3 μήνες. Η εικόνα σ’ έκανε να ξεχνάς ότι υπήρξε ποτέ ιός. Η εικόνα όμως επίσης αντικρούεται παράξενα με αυτή που έχω μπροστά μου. Παραδόξως δεν διαβάζει κανείς, και λίγοι κοιτάνε το κινητό τους. Μικρά, ανυπόμονα παιδιά είμαστε, και έτσι θα παραμείνουμε. Πότε υπάκουα, πότε μικροί Τσε, με ένα κοκτέιλ στο χέρι και τα δύο πόδια στην καυτή άμμο. Χάσαμε την ελευθερία μας, είπαν πολλοί για αυτό το καθεστώς της απαγόρευσης κυκλοφορίας. Δεν υπάρχει μόνο ένα είδος ελευθερίας όμως. Υπάρχουν πολλά, και καμιά φορά στην αφαίρεση του ενός, βρίσκεις, ή και δημιουργείς, ένα άλλο. Τη ρουτίνα χάσαμε κυρίως. Τη συνήθεια και το γνώριμο.

Προσπαθώ να ανταλλάξω έστω ένα βλέμμα. Σήμερα όμως ακόμα και τα μάτια μας φαντάζουν εστίες ασθένειας. Χαμηλώνω το βλέμμα μου και ανοίγω τυχαία μια σελίδα της Simone. Το καλό με τέτοιες συλλογές αλληλογραφίας είναι ότι δεν χρειάζεται να ακολουθείς το μοτίβο από την αρχή μέχρι το τέλος. Άλλωστε πόσα μυθιστορήματα δεν αφηγούνται τα γεγονότα στη ζωή των πρωταγωνιστών με χρονολογική σειρά;

Σηκώνομαι από τη θέση μου και περπατάω διασχίζοντας βαγόνια για να ξεμουδιάσω. Ένα παλικάρι κάθεται σκυμμένο με τους αγκώνες στα γόνατα και παίζει σκάκι στο κινητό του. Δυο κυρίες στέκονται μπροστά στις πόρτες, έτοιμες να αποβιβαστούν και ακούω τη μία να λέει «εγώ Ελαιώνα ήθελα να κατέβω αλλά με την κουβέντα ξεχάστηκα, δεν βαριέσαι…». Χαμογέλασα. Το ότι ο χρόνος μετράει πια αλλιώς ίσως είναι ό,τι πιο πολύτιμο μας έμεινε. Ίσως το κρατήσουμε. Ίσως αλλάξουμε όλοι ρολόγια. Ίσως τα τικ-τακ να πάψουν να δημιουργούν τόση κατήφεια.

Επηρεασμένη από ένα ακόμα βιβλίο που καταβρόχθισα σαν αδηφάγο αρπακτικό, το Σύντομες Απαντήσεις στα Μεγάλα Ερωτήματα του Stephen Hawking, και περνώντας μέσα από το μαύρο τούνελ που διασχίζει και ενώνει την όμορφη Αθήνα μας, το μυαλό μου πήγε σε μικρές και μεγάλες μαύρες τρύπες. Ο Hawking μας λέει ότι εάν είναι να πέσεις μέσα σε μία, φρόντισε να είναι μια πελώρια, τουλάχιστον 1 εκατομμύριο φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο μας, ώστε η βαρυτική έλξη που σε ρουφάει μέσα να είναι ίδια σε όλο σου το σώμα, και να φτάσεις στον ορίζοντα των γεγονότων (eventhorizon–το οποίο με τη σειρά του μου θύμισε την καλτ εκείνη ταινία τρόμου) χωρίς δυσκολία.

Από εκεί και μετά, είσαι πια ελεύθερος να την εξερευνήσεις. Ίσως όλοι μπήκαμε σε μία κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Κάποιοι φτάσαμε στον ορίζοντα, άλλοι τον προσπεράσαμε πριν φτάσουμε στο σημείο χωρίς επιστροφή, άλλοι ακόμα εξερευνούμε. Όλοι όμως έχουμε μια ιστορία στην έξοδο. Let’s make it a good one.