Η Φιλαδέλφεια είναι το σπίτι μου και αν δεν την κανακέψω θα πέσει να με πλακώσει. Αν την κακολογήσω, οι δρόμοι θα με σπρώξουν έξω από την περιοχή.
Έτσι είναι εδώ: το αίσθημα του τοπικισμού είναι ισχυρό. Ένας τοπικισμός «στιλβωμένος» με την ιστορία της μικρασιατικής προσφυγιάς και της Αθλητικής Ένωσης Κωνσταντινουπόλεως, «ενισχυμένος» με τα 470 στρέμματα του Άλσους –το καμάρι της περιοχής–, και μια προσεγμένη αρχιτεκτονική με αναπαλαιωμένα προσφυγικά και χαμηλό συντελεστή δόμησης (από το 2001 με προεδρικό διάταγμα). Ίσως, πάλι, το χωριό μας να φαίνεται ανυπότακτο γιατί οι ντόπιοι δεν αισθάνονται ούτε «Δυτικοί» αλλά ούτε και «Βόρειοι». Τα Φιλαδέλφεια –όπως τα έλεγαν οι παλιοί– είναι δίπλα στους Αγίους Ανάργυρους και το Μενίδι, βρίσκονται όμως πάνω από τη νοητή «διαχωριστική γραμμή» που χαράζει το ποτάμι. Είναι επίσης φυσική συνέχεια του Δήμου Αθηναίων –από την πλευρά της Πατησίων– και κοντογειτονάκι με το Νέο Ηράκλειο. Με δυο λόγια: δεν χωράμε πουθενά.
Στα σοβαρά, όμως, τώρα ποιο είναι το σημερινό προφίλ της περιοχής; «Τεράστια προβλήματα ο δήμος δεν αντιμετωπίζει. Αυτό που πρέπει να λυθεί άμεσα είναι η επισκευή του 1ου Δημοτικού Σχολείου, η οποία δεν προχωράει εξαιτίας γραφειοκρατικών ζητημάτων, με αποτέλεσμα τα παιδιά να χρησιμοποιούν χώρους άλλου σχολείου» δίνει μια γενική εικόνα ο δήμαρχος της περιοχής Σταύρος Κόντος. Υπάρχουν βέβαια και τα απορριμματοφόρα του δήμου, τα οποία παρκάρουν σχεδόν… μισό αιώνα τώρα μέσα στο Άλσος. «Είναι λάθος το γκαράζ των απορριμματοφόρων να βρίσκεται μέσα στο Άλσος. Όμως δεν υπάρχουν ελεύθεροι χώροι στην περιοχή» ισχυρίζεται ο δήμαρχος και συνεχίζει: «Υπήρχε μια σκέψη να μεταστεγαστεί το γκαράζ στην περιοχή των Απομάχων, εκεί που βρίσκεται και το αμαξοστάσιο των τρόλεϊ. Οι κάτοικοι αντέδρασαν έντονα και δεν προχωρήσαμε. Στο διά ταύτα δεν ήταν μια ουσιαστική λύση». Και το σχέδιο Καλλικράτης τι προβλέπει; Απ’ ό,τι φαίνεται το αίσθημα υπεροχής των κατοίκων θα φουντώσει κι άλλο. «Από 1/1/2011 ο όρος Νέα Φιλαδέλφεια δεν θα υπάρχει, όπως ούτε και ο όρος Νέα Χαλκηδόνα. Ο μικρότερος γειτονικός Δήμος της Νέας Χαλκηδόνας θα ενσωματωθεί στη Φιλαδέλφεια και το νέο όνομα θα είναι Φιλαδέλφεια-Χαλκηδόνα. Ο νέος δήμος στη δική μας έδρα θα είναι ισχυρότερος και με περισσότερες αρμοδιότητες». Δεν χρειάζεται να πούμε ότι οι Χαλκηδοναίοι δεν είναι ακριβώς χαρούμενοι με αυτή την αλλαγή. Στα μάτια τους η Φιλαδέλφεια είναι μια αποικία που μεγαλώνει.
Στα μάτια του (πονεμένου) ΑΕΚτζή, πάλι, η ομάδα του είναι ένας καταποντισμένος δικέφαλος αετός. «Όλοι τα ’χουν με τον Ντέμη, γιατί κοίταζε την πάρτη του» μου λέει ένας παλιός συμμαθητής κι ύστερα μου μιλάει για έναν τύπο που κάθε Σαββατοκύριακο κατεβαίνει στην περιοχή από το Φάληρο και δηλώνει: «Είχα ένα σπίτι και μου το γκρέμισαν…». Προφανώς μιλάει για το γήπεδο της άστεγης εδώ και εφτά χρόνια ΑΕΚ. «Τίτλο χωρίς γήπεδο δεν παίρνουμε» προσθέτει όμως ο συμμαθητής. «Μπαίνουμε στο απρόσωπο ΟΑΚΑ και δεν το γεμίζουμε. Ούτε την ομάδα μας μπορούμε να υποστηρίξουμε, ούτε να εμπνεύσουμε φόβο στους αντιπάλους» λέει γελώντας. Μέχρι να δει άσπρη μέρα ο ντόπιος ΑΕΚτζής μπορεί να διασκεδάζει τον πόνο του με ένα “Original’’ – γευστική αμαρτία με κιμά, τυρί και ζαμπόν από το φανατικό κιτρινόμαυρο Θείο Φάνη, στέκι με ξεχωριστή θέση στην καρδιά κάθε Φιλαδελφειώτη. Ο δήμαρχος, πάντως, λέει πως η νέα διοίκηση της ΑΕΚ δείχνει κάποια (θετική) κινητικότητα στο θέμα του γηπέδου.
Μέχρι τότε οι κάτοικοι έχουν να χαίρονται την πρόσφατη –μόλις δύο μήνες– ανάπλαση της κεντρικής πλατείας στη Λεωφόρο Δεκελείας. Τα σιντριβάνια έδωσαν τη θέση τους σε παρτέρια, παγκάκια και πράσινο. Οι πεζοδρομήσεις πολλών τριγύρω δρόμων ενίσχυσαν περαιτέρω το προφίλ μιας φιλικής στο χρήστη πόλης, ενώ δημιούργησαν και νέες καταστάσεις. Πιο χαρακτηριστική η πεζοδρόμηση της Σάρδεων, που έφερε δίπλα στο κλασικό-αγαπημένο σουβλατζίδικο του Δήμου, με το πιο νόστιμο κοτοσουβλάκι σε ακτίνα 10 χιλιομέτρων, πρώτο το Veni Vidi με μεζεδάκια, μπίρες και καφέδες υπό τους ήχους έθνικ μουσικών μέχρι αργά το βράδυ και το Hacienda, με τη χειροποίητη και πολύχρωμη διακόσμηση και το μεγάλο γκελ στη νεολαία ή, όπως το εξηγεί ένας εκ των ιδιοκτητών, «7 λίτρα ρακόμελο τη μέρα σερβίρουμε!». Τέτοιο είναι το μέγεθος της νέας φάσης, που όταν ο καιρός ανοίγει όσοι δεν βρίσκουν τραπέζι πίνουν το ποτό τους στα παγκάκια. Τα νέα στέκια, όμως, είναι γενικευμένη τάση στην περιοχή, που εκτός από τα κλασικά: Οινοχόος, Μπυραρία και Εν Αιθρία, έχει τώρα να επιδείξει και νέα φροντισμένα μαγαζιά, όπως ο Λεμονόκηπος και το Ernesto Art Café. Στο πρώτο, ένα restaurant με έναν κήπο γεμάτο λεμονιές, σεφ ανέλαβε ένα από τα καλύτερα παιδιά της περιοχής. Ο Μίνος Κωνίδης μού εξηγεί τη λογική του μενού που δημιούργησε: «Γεύσεις μεσογειακές και ιδιαίτερες, παρουσιασμένες όμως με απλό τρόπο. Στη Φιλαδέλφεια είμαστε, δεν μπορείς να πουλάς φύκια για μεταξωτές κορδέλες». Το Ernesto Art Café, πάλι, στην οδό Προύσσης, έχει να παρουσιάσει μια μίνι –αλλά φιλοσοφημένη– βιβλιοθήκη και καλές τιμές σε μπίρες και καφέδες. Σύντομα θα εγκαινιάσει και «Χαριστικό παζάρι» με ρούχα, βιβλία και άλλα αντικείμενα. Ωραίος τύπος στην περιοχή και ο Θανάσης, που το Urban Tribe Tattoo του μαζεύει κόσμο και από τις γύρω περιοχές που θέλει να χτυπήσει ένα από τα tatoo με υποαλλεργικά χρώματα, στα οποία ειδικεύεται: black n gray, oriental και fantasy (Αγ. Τριάδας 5, 210 2515.135).
Υπάρχουν βέβαια, ευτυχώς, και οι σταθερές αξίες με τις οποίες μεγαλώσαμε. Το Φροντιστήριο Υποδομή, με αρχηγούς τον αναρχικό –στο πνεύμα– εκθεσά Δημήτρη Πανουσάκη και τον –τρελαμένο– μαθηματικό Βαγγέλη Σαραμαντά να μεταδίδουν τη γνώση με τρυφερότητα και πειθαρχία σε γενιές και γενιές μαθητών, η γαλάζια λίμνη του Άλσους –εκεί που βουτάγαμε παράνομα στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς–, το Club της Original 21 κοντά στο γήπεδο «Νίκος Γκούμας», που δεν υπάρχει πια, η τριημέρη εμποροπανήγυρις από άκρη σε άκρη της λεωφόρου με αφορμή την εργατική Πρωτομαγιά, ο Τίλλας με το υπέροχο παγωτό και η πολίτικη κουζίνα με το ζεστό ψωμί κατευθείαν από το φούρνο του Πέραν στην (ex) Νέα Χαλκηδόνα.
Αναλλοίωτο στοιχείο στο πέρασμα του χρόνου αποδεικνύεται και η καλλιτεχνική αλλά και αγωνιστική διάθεση των κατοίκων. Ένα παράδειγμα η κατάληψη «Στρούγκα» σε χώρο επί της Δεκελείας. Τα δραστήρια παιδιά που την έφτιαξαν παίρνουν ενεργά μέρος στην πρωτοβουλία «Ένα Καράβι για την Γάζα», διοργανώνουν συναυλίες και θεατρικές παραστάσεις, ενώ έχουν φτιάξει και τις πιο όμορφες βαρελίσιες γλάστρες πάνω σε ολόκληρη τη λεωφόρο. Το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου με τη σειρά του διοργανώνει στις 10 Ιουνίου «Βαλκανική Έκθεση Γελοιογραφίας»*, με αφορμή και θέμα το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου της Νοτίου Αφρικής.
Τέλος, η Νέα Φιλαδέλφεια απέκτησε και αυτή τη γιάφκα της, με την οδό Ανακούς να είναι για καιρό βασικό πλάνο στις ειδήσεις των 20.00. Από τότε, κάθε γωνιά της περιοχής φιλοξενεί και από μία ομάδα αστυνομικών, οι οποίοι πραγματοποιούν ασταμάτητους έλεγχους ακόμα και στα πιτσιρίκια. Το πρωινό που ξεκίνησα να διασχίζω την κεντρική λεωφόρο δίπλα μου είχα 5 μηχανάκια της ομάδας ΔΙΑΣ, σα να μη βρισκόμουν στη Δεκελείας αλλά στην Ιπποκράτους. Γρήγορα το βλέμμα μου έπεσε στα ψηλά δέντρα, πυκνά και στις δύο πλευρές του δρόμου, και στα επόμενα λεπτά μπήκε στο φόντο και το δάσος. Η εικόνα του μικρού, γαλατικού χωριού επανήλθε και πάλι οικεία και ασφαλής.
Η δημιουργία της Νέας Φιλαδέλφειας
1923 το Υπουργείο Υγιεινής - Πρόνοιας & Αντιλήψεως απαλλοτριώνει το κτήμα Δοναράδες, στον Ποδονίφτη, με στόχο την ίδρυση συνοικισμού για μέρος των προσφύγων της Μικράς Ασίας. Το 1924 ιδρύεται η Αθλητική Ένωση Κωνσταντινουπόλεως και το 1929 ο Ιωνικός, ένας άλλος ιστορικός αθλητικός σύλλογος της περιοχής.
Σπιτικά γλυκά από τα χέρια της Έλενας, π.χ. cheesake με ελληνικά τυριά ή ο κλασικό κορμός με μπισκότα digestive στη Hacienda. Σάρδεων 3, 210 2533.754
Σαλάτα με ροκανίδια προσούτο, ρόκα, λιαστή ντομάτα και κατίκι Δομοκού & σολομός στη σχάρα με δροσερή σαλάτα και λαδολέμονο με ginger στον Λεμονόκηπο. Αγίας Τριάδος 11 & Επταλόφου, 210 2588.611
Cocktail που δεν «βαράνε», κόσμος που εναλλάσσεται συνέχεια, live και ευρεία μουσική πλατφόρμα στο Veni Vedi. Σάρδεων 5
Xειροποίητες τυρόπιτες, πίτσες, σπανακόπιτες, μπουγάτσες κ.λπ. και καφέδες γενναιόδωρης ποσότητας στο Θείο Φάνη. Πλ. Πατριάρχου 14, 210 2583.278
Άντανα Κεμπάπ, χωριάτικο Μπεϊτί και Κιουλμπαστί, όλα από αγνά υλικά και σε προσιτές τιμές στο Πέραν. Δεκέλειας 20, 210 2533.896
Σημείο για να συναντήσεις όλη τη Φιλαδέλφεια, επιλέγοντας ανάμεσα σε μια μεγάλη ποικιλία από μπίρες και δοκιμάζοντας εκλεκτά κρεατικά, το Εν Αιθρία. Βρυούλων 4, 210 2582.751
Μπίρα Munchen και απρόοπτα event τέχνης στο Ernesto Art Café. Προύσσης 9
H συνιδρύτρια του Lean In. org, οργανισμού υποστήριξης, εκπαίδευσης κι αλληλεγγύης των γυναικών στους χώρους εργασίας, μιλάει για τα ευρήματα της νέας έρευνας «Γυναίκες στον Χώρο Εργασίας 2024
6°
