Urban Lines: Αμπελόκηποι

«Και αν δεν είναι καλή η ταινία;»
«Πάμε για καμιά μπίρα».
«Σιγά μη δεν είναι, όμως».
«Όπως και να ’χει έχουμε επιλογές, στο κέντρο είμαστε».
«Σωστά».

Δεν νομίζω ότι συγκράτησα κάτι άλλο από την κουβέντα αυτών των δύο κοριτσιών, ενώ την άκουσα όλη. Κατηγορούμε την εποχή μας για τον υπερβολικό αριθμό επιλογών με τον οποίο μας επιβαρύνει, κι όμως πολλές φορές συμπεριφερόμαστε σαν να μη μας δόθηκε ποτέ καμία. Τα κορίτσια λίγο μετά φύγανε, αλλά εγώ είχα μείνει ακόμα εκεί, στις αμέτρητες, κι όμως μετρήσιμες επιλογές. Τον προβληματισμό μου παρεμβάλλανε δύο άλλες κυρίες/κοπέλες/ladies, πείτε τις όπως θέλετε (κουράστηκα να ψάχνω τον αχνιστά αποστειρωμένο politically correct όρο) με την εξής φράση...

«Εμείς γυρνάμε από το σχολείο, πλένουμε χεράκια, τρώμε, και καθόμαστε να διαβάσουμε. Δεν σηκωνόμαστε εάν δεν τελειώσουμε». Πιστεύω ότι εάν με είχαν κοιτάξει εκείνη τη στιγμή θα είχαν δει τη χαρακτηριστική μου (ναι, είναι trademarked) έκφραση αποδοκιμασίας. Στο χωριό μου το λένε cringe, μια λέξη που το google translate αρνείται να αποδώσει με τη σωστή δόση συνοφρυωμένης ξινίλας που συμπεριλαμβάνει η έννοιά της. Για τις επόμενες 3-4 στάσεις (έχασα το μέτρημα) οι μητέρες ανταλλάσσουν στιγμές και συνήθειες της καθημερινότητας που μοιράζονται με τα μικρά παιδιά τους.

«Κάνατε τα εμβόλιά σας;» «Ναι, φυσικά τα κάναμε». (Thank God) «Τι ετοιμάσατε για την εργασία της Ιστορίας προχθές;» Οι επαναλαμβανόμενες εναλλαγές μεταξύ 1ου και 2ου πληθυντικού ήταν σαν ένα γεωτρύπανο που χτυπούσε εναλλακτικά τόσο το μαθητικό όσο και το διδακτικό κομμάτι του εγκεφάλου μου. Για άλλη μια φορά δεν άντεξα. «Γιατί δεν τα αφήνετε να διαβάζουν και λίγο μόνα τους;» είπα κοιτώντας τη μαμά που καθόταν απέναντί μου. «Ορίστε;» είπε η διπλανή τσούχτρα (που έλεγε ο παππούς μου) με ύφος how dare you.

«Πώς θα μάθουν να είναι υπεύθυνα για τη δουλειά τους και τις υποχρεώσεις τους αν γνωρίζουν ότι η μαμά είναι πάντα εκεί να διορθώνει;» «Έχεις παιδιά;» Touché. 1-0. «Όχι. Είμαι όμως εκπαιδευτικός, όπως ήταν και η μητέρα μου, η οποία ποτέ δεν μας διάβασε». Ρελάνς. 1-1. Ωραία μάνα, ήθελε να πει αλλά δεν τόλμησε. Συνέχισα αδίστακτα. «Μας βοηθούσε όποτε το ζητάγαμε, αλλά η βοήθεια είχε τη μορφή καθοδήγησης, όχι επίλυσης. Η δασκάλα, άλλωστε, καλό είναι να βαθμολογεί το παιδί και όχι τη μαμά» είπα με το πιο wicked χαμόγελο που διαθέτω. Κάνε παιδιά και θα δεις, έλεγε από μέσα της, αλλά δεν το ξεστόμιζε. 

Συνέχισαν να μιλάνε σαν να μην υπήρχα. Δυο στάσεις μετά κατέβηκα για να αλλάξω γραμμή. Ενώ περίμενα σε αυτόν τον κόμβο στάθηκαν δίπλα μου μια μητέρα με τον γιο της. «Μαμά, δεν θέλω να συνεχίσω το taek-wo-do» γκρίνιαξε το αγοράκι με τα γνωστά puppy eyes. «Πάλι τα ίδια, ρε Μιχάλη; Δεν παλεύεις για τίποτα. Ξεκινάς, βαριέσαι, τ’ αφήνεις και δεν δίνεις μια ευκαιρία. Με το που βρεις τα σκούρα τα παρατάς». «Ρε μαμά, δεν θέλω άλλο, σου λέω». «Εγώ νομίζεις δεν αντιμετώπισα ποτέ καταστάσεις που με δυσκόλεψαν; Αν κάθε φορά σήκωνα τα χέρια ψηλά δεν θα βρισκόμουν εδώ τώρα. Δεν έρχονται όλα εύκολα, Μιχάλη. Θα προσπαθήσεις λίγο ακόμα και μετά βλέπουμε».

Ο Μιχάλης είχε πάρει ένα βλέμμα απόγνωσης και ήττας. Ίσως είχε ήδη ρωτήσει τον πατέρα του και εκείνος του είχε πει «ό,τι πει η μάνα σου». Και μένα ο δικός μου τα ίδια έκανε. Νομίζω είναι μία διεθνής ατάκα που αναιρεί σύνορα και πολιτιστικές διαφορές. «Μπαμπά, να βγω απόψε;» «Η μάνα σου τι είπε;» Λες λοιπόν ότι η μάνα είπε ναι, αγνοείς με θράσος το μπερδεμένο βλέμμα του, φεύγεις τρέχοντας και σπρώχνεις στο πίσω μέρος του μυαλού σου τις πιθανές συνέπειες που θα έχεις μετά. Όταν είσαι νέος, άλλωστε, το «μετά» είναι ένα άλλο σύμπαν που δεν σε αφορά μέχρι να γίνει «τώρα».

Στο βαγόνι καθίσαμε μαζί με τον Μιχάλη και τη μαμά του. Για δύο ολόκληρες στάσεις ο μικρός μονολογούσε και αρνείτο να κοιτάξει τη μητέρα του. Κάπου στους Αμπελόκηπους η μαμά πήρε στα χέρια της το πρόσωπο του μικρού Μιχάλη, του χαμογέλασε και του είπε: «Ό,τι κάνεις, κάν’ το για σένα. Προσπάθησε για σένα. Ή παράτα το για σένα. Η ευθύνη, όπως και η απόφαση, είναι δική σου. Απλά σκέψου το λίγο πριν».