Είμαστε τυχεροί που έχουμε στα πόδια μας τη θάλασσα

Η Λεωφόρος Ποσειδώνος από μόνη της είναι 15,4 χιλιόμετρα δρόμος, που τρέχει σαν χωρίστρα δίπλα στη θάλασσα. Μετά τη Βούλα γίνεται Λεωφόρος Κωνσταντίνου Καραμανλή, κι ακόμα πιο μετά Εθνική Οδός Αθηνών-Σουνίου. Άμα την τσεκάρετε στον χάρτη είναι σαν κορδέλα που στολίζει την Αττική – αλλά ας αφήσουμε τους λυρισμούς: όποιος έχει «πάει στη θάλασσα» μια τυχαία Κυριακή καλοκαιριού, έχει βλαστημήσει στην επιστροφή με την τρελή κίνηση και με το αξεκούνητο όλων αυτών των ωραίων δρόμων. Συν των Βουλιαγμένης, Βάρης-Βάρκιζας, ή όπου αλλού προσπαθήσει να βγει ο όποιος, προκειμένου να γυρίσει σπιτάκι του.

Το βάζω πρώτο-πρώτο να ξεμπερδεύουμε γιατί όσοι ζούμε στην Αθήνα ξέρουμε τι σημαίνει «πάω στη θάλασσα Κυριακή» και, βασικά, τι σημαίνει «γυρίζω από τη θάλασσα, ίσως Δευτέρα, έτσι όπως το βλέπω το πράγμα». Υπάρχουν τρόποι: μπορείς να κατέβεις στην παραλία νωρίς το πρωί και να γυρίσεις νωρίς το μεσημέρι, ή να κατέβεις αργά το απόγευμα και να γυρίσεις όποτε σε φωτίσει ο Θεός. Ή να το πάρεις απόφαση ότι η κυριακάτικη θάλασσα, όταν ζεις στην Αθήνα, έχει μεταφορικά προβλήματα. Σε όλες τις μεγάλες πόλεις πλάι σε θάλασσα συμβαίνουν αυτά – στη Ρώμη, εκτός από την τρελή κίνηση, φτάνεις και σε ΧΑΛΙΑ θάλασσα, μπεζ, ίου εντελώς, με πανάκριβες ομπρέλες - ξαπλώστρες. Σκέφτεσαι τη Γλυφάδα, τη Γλυφάδα, όχι τη Μύκονο, και κλαις.

Στην Αθηναϊκή Ριβιέρα η θάλασσα είναι αριστούργημα, ξεκινώντας από το Παλαιό Φάληρο και φτάνοντας μέχρι το Λαύριο, κι ακόμα παραπέρα. Οι παραλίες είναι γενναιόδωρες, με άμμο ψιλή ή χοντρή, με βότσαλα ή κοτρώνες. Υπάρχουν βραχάκια για να τρυπήσεις το μπανιερό σου, μικρές αμμουδίτσες, μπιτς-μπαρ με όλα τα κομφόρ σε λογικές τιμές. Τα μπιτς-μπαρ πρέπει να είναι ελληνική ανακάλυψη γιατί κανένας άλλος δεν τα κάνει τόσο περιποιημένα: από τη Γλυφάδα μέχρι το Λαγονήσι, τα μπιτς-μπαρ ξεδιπλώνονται το ένα πλάι στο άλλο, μελετημένα να δένουν τέλεια με το τοπίο. Τα περισσότερα έχουν προσεγμένα καλοκαιρινά μενού, εκτός από καθαρή θάλασσα και σκουπισμένη αμμουδιά.

Έψαξα το ιστορικό πλαίσιο για να έχουμε καλύτερη εικόνα της μπιρμπιλωτής παραλιακής. Στη δεκαετία του ’50 ξεκίνησαν τα πρώτα παραθαλάσσια ταβερνάκια, στα οποία γυρίστηκαν ένα σωρό ελληνικές ταινίες, όπως και τα πρώτα μπουζουξίδικα για τους εκλεκτούς που είχαν αυτοκίνητα. Το παραλιακό κλάμπινγκ πρέπει να τσίμπησε γύρω στη δεκαετία του ’70, με την ιστορική «Αυτοκίνηση» του Μάκη Σαλιάρη, τη «Νεράιδα» στη Γλυφάδα, κι έπειτα σιγά-σιγά προς τα 80s τα κοσμοϊστορικά «Εργοστάσιο», «Αεροδρόμιο», «Μερσέντες», και πάμε ένα-ένα: Laplaya, Amfitheatro, Atom που μετά έγινε Umatic, τα ξενυχτάδικα ή/και κλαμπ Romeo, Posidonio, Bo, Buzios, Privilege, KingSize, ShowCenter, Balux, Notoscafe, Dekkosummer, Guzel, Island, τα Ammos Beach, ThalaSsa, κι ένα σωρό ακόμα παραλιακά στέκια τα οποία ξέρετε, έχετε πάει ή τα έχετε ακούσει, αυτά κι άλλα τόσα.

Τα Σάββατα είχε μόνιμες ουρές στον Άγιο Κοσμά, από κόσμο που περίμενε να μπει σε ένα (ίσως σε όποιο να ’τανε) παραθαλάσσιο κλαμπ. Οι πορτιέρηδες ήτανε ΟΙ σταρ των 80s και 90s – έτσι και είχες κολλητό πορτιέρη στο Privilege, ήσουν βασιλιάς. Τα μαγαζιά ήταν υπερπαραγωγές, με μέταλλα, φωτισμούς, γυαλιστερές, δε συμμαζεύεται. Δυστυχώς κανένας (πελάτης) δεν ήταν αρκετά ξεμέθυστος ώστε να τα προσέξει όλα αυτά, και πηγαίναμε είτε καλεσμένοι σε πάρτι (δισκογραφικών, περιοδικών, εταιρειών παραγωγής, πλουσίων ανθρώπων ατάκτως ερριμμένων κ.λπ.) είτε, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, για να εντυπωσιάσουμε γκομενάκι που δεν είχε φίλο πορτιέρη, όπως εμείς.

Στη δεκαετία των 00s, η πελατεία όλων των ξενυχτάδικων της παραλίας έγινε νεολαία, κυρίως πιτσιρικάδες, μιας και τα επίσημα πάρτι-τύπου-γκαλά άρχισαν να αραιώνουν. Υπάρχει πάντα η ελπίδα, όταν είσαι 19, να κάνεις μέχρι και σεξ κάπου στην άμμο – υπήρχε τουλάχιστον, ελπίζω να διατηρείται ακόμα.

Αλλά τα ξενυχτάδικα, κλαμπ, μπουζούκια και μαγαζιά της νύχτας ελίσσονται, κατεβάζουν ξαπλώστρες στις παραλίες, «παίζουν» και σαν μπιτς-μπαρ. Τα all day beach bar café restaurant club είναι τα πάντα όλα σε ένα πακέτο και δουλεύουν υπέροχα. Είναι πανέμορφα λόγω της τοποθεσίας – και μπορείς να κάνεις ένα σωρό πράγματα σε μια τέλεια, καταγάλανη παραλία, όχι για να βελτιώσεις το τοπίο, που από μόνο του είναι έργο τέχνης, αλλά για να βοηθήσεις τον πελάτη να το εκμεταλλευτεί στο έπακρο. Οι καφέδες είναι παγωμένοι, με ωραία ποτήρια, τα σνακ είναι νόστιμα, τα κοκτέιλ είναι παρδαλά, οι ξαπλώστρες αναπαυτικές, οι καμπίνες, οι ντουζιέρες, οι τουαλέτες είναι καθαρές, για όσους ψάχνονται με τη λεπτομέρεια.

Δεν πας βέβαια σε μια παραλία επειδή έχει καθαρές τουαλέτες, πηγαίνεις επειδή έχει καθαρή, ωραία, γαλάζια θάλασσα. Θέλεις να νιώσεις πως είσαι σε νησί, και το νιώθεις. Πριν είκοσι-και-βάλε χρόνια κατέβαινα με τον πρώτο γιο μου κάθε Τετάρτη απόγευμα στα «Αστέρια» της Γλυφάδας όπου έπαιζε ρακέτες ο παππούς του, Πέτρος Καλφαμανώλης. Προ μετρό, παίρναμε ταξί από τον Άγιο Νικόλαο Πευκακίων, με τα κουβαδάκια και τα τσουγκρανάκια μας. Μπαίναμε στην πλαζ από πλαϊνή είσοδο, που τη λες και «τρύπα στην περίφραξη». Η θάλασσα ήταν, και είναι ακόμα, ρηχή και χλιαρή, ιδανική για μικρά παιδάκια. Στην πλαζ μαζευόντουσαν Πειραιώτες, πρώην πολίστες, μαυρισμένοι όλοι από τον Απρίλιο, και λίγα λέω.

Ήταν πολύ ευτυχισμένες Τετάρτες, που όσο προχωρούσε το καλοκαίρι γινόντουσαν και Δευτέρες. Η θάλασσα εκεί (όπως και παντού κάτω από την Ποσειδώνος) έχει μείνει όπως ήταν: γαλάζια, σούπερ θάλασσα που σου φωνάζει «βούτα!»... Είχα δεν είχα επέστρεψα στον λυρισμό, αλλά η Αθηναϊκή Ριβιέρα, ακόμα και με την τρελή κίνηση της Κυριακής, ακόμα και ντάλα καλοκαίρι, γεμάτη κόσμο, μπούτια, μπερδεμένες μουσικές και κουβαδάκια, έχει ποιητικά χρώματα... ιδίως αν την πετύχεις στο ηλιοβασίλεμα, ή, αν είσαι ξενύχτης/μικρός, στο χάραμα...