Το «ΜΕΤΣ» στο Μετς

Το Μετς, το «μπαλκόνι της Αθήνας» όπως το είχε αποκαλέσει ο αρχιτέκτων Λε Κορμπυζιέ λόγω της θέσης και της θαυμάσιας θέας του προς το Ζάππειο, τους Στύλους του Ολυμπίου Διός και την Ακρόπολη, είναι μία πανέμορφη αστική γειτονιά με μποέμικο και σοφιστικέ ύφος, όπου το νέο αγκαλιάζει το παλιό με αγάπη, και σεβασμό.

Σε αυτή τη συνοικία, τη «Μονμάρτη της Αθήνας», όπως την αποκαλούν λόγω των πολλών κατοικιών αλλά και εργαστηρίων καλλιτεχνών, βρήκε τη θέση του ένας νέος πολιτιστικός χώρος, το Κέντρο Τεχνών «ΜΕΤΣ», ο οποίος θα στεγάζεται σε ένα υπέροχο διώροφο σπίτι της δεκαετίας του '20, στην οδό Ευγενίου Βουλγάρεως 6. 

Το σπίτι αυτό του μεσοπολέμου έχει την τύχη να πέφτει σε χέρια καλλιτεχνών οι οποίοι, αναγνωρίζοντας και εκτιμώντας την αξία του, το σεβάστηκαν από την αρχή και εξακολουθούν να το σέβονται.

Πριν αγοραστεί, δύο χρόνια πριν, από την οικογένεια του γνωστού εικονογράφου και αγιογράφου Γ. Κόρδη, ανήκε στον καλλιτέχνη Θ. Παπαγιαννάκο ο οποίος το είχε φροντίσει και διατηρήσει σε αρκετά καλή κατάσταση. 

Παρ’ όλα αυτά η ανακαίνιση ήταν αρκετά δαπανηρή και δύσκολη. Όπως είπε, ενθουσιασμένος από το αποτέλεσμα ο γιος του κου Κόρδη, Παύλος (μουσικός, με σπουδές στη διεύθυνση ορχήστρας), ο οποίος ήταν από την αρχή θερμός υποστηρικτής και δίπλα στον πατέρα του για την υλοποίηση αυτού του μεγαλεπήβολου σχεδίου, «η επιθυμία μας ήταν να ανακαινισθεί το σπίτι αλλά να διατηρηθεί η αύρα που αυτό εκπέμπει. Διατηρήσαμε την αρχική κάτοψη και τους μικρούς χώρους στο ισόγειο, όπου θα γίνονται εκθέσεις και δεν θέλαμε να τους ενώσουμε ώστε να μετατραπούν σε μία "αλάνα". Στον επάνω όροφο θα γίνονται διαλέξεις, παρουσιάσεις νέων συγγραφέων, θεατρικά και μουσικά δρώμενα».

Σε ολόκληρο το σπίτι έχουν διατηρηθεί και έχουν αναδειχθεί τα υπέροχα διακοσμητικά στοιχεία των δαπέδων, των πορτοπαράθυρων και των ταβανιών και ο κάθε χώρος είναι μία ένδειξη καλογουστιάς και άψογης αισθητικής. 

Όπως τόνισε ο κος Π. Κόρδης, σεβάστηκαν την παράδοση, θέλησαν και πέτυχαν αυτό το σπίτι να εξακολουθεί να είναι πλήρως ενσωματωμένο στη γειτονιά «η οποία έχει να δώσει πολλά τόσο από θέμα τέχνης όσο και ατμόσφαιρας», με το Α' Νεκροταφείο, υπαίθρια γλυπτοθήκη της Αθήνας να αποτελεί ένα σημαντικό σημείο αναφοράς.

«Το όλο εγχείρημα είχε πολλές δυσκολίες. Αν και ο προηγούμενος ιδιοκτήτης είχε κάνει ενίσχυση στα στατικά το 2002, αρχιτεκτονικά εμείς το είδαμε ξανά από την αρχή. Το κάθε κτίριο είναι ένας ζωντανός οργανισμός, μπαίνει στον χρόνο και πρέπει να ακολουθεί την εποχή του. Λάβαμε υπόψη μας και την ποιότητα και το ύφος του προσθέτοντας όμως ό,τι καινούργιο και σύγχρονο ήταν απαραίτητο ώστε αυτό να μπορέσει να κατοικηθεί και να χρησιμοποιηθεί ξανά» είπε η αρχιτέκτων κα Ευδοξία Ξανθοπούλου, η οποία έκανε όλη την επίβλεψη του έργου.

Ευχήθηκε δε αυτό το σπίτι να αποτελέσει «το έναυσμα ώστε να ανακαινισθούν και να επαναχρησιμοποιηθούν πολλά από τα ερειπωμένα σπίτια που βρίσκονται κοντά στο συγκεκριμένο ή στο ευρύτερο περιβάλλον» αναγνωρίζοντας βέβαια τη δυσκολία του εγχειρήματος γιατί, όπως χαρακτηριστικά είπε, «είναι πολύ πιο εύκολο να κτίσεις ένα σπίτι από την αρχή, παρά να ανακαινίσεις ένα παλαιό και μάλιστα με αυτές τις ιδιαιτερότητες».

Το «ΜΕΤΣ» εγκαινιάζεται σήμερα Τρίτη 4/12 φιλοξενώντας μία ομαδική έκθεση ζωγραφικής με θέμα «Αθήνα ΕΝΔΟΧΩΡΑ», αφιερωμένη στην πόλη που αυτό ανήκει: την Αθήνα! Η έκθεση, στην οποία συμμετέχουν 37 εικαστικοί, είναι επιμέλειας του Γεωργίου Μυλωνά και πρωτοβουλία του δημοσιογράφου της «Καθημερινής» και γνωστού αθηναιογράφου Νίκου Βατόπουλου.

Κλείνοντας πίσω μου την πανέμορφη διακοσμημένη σιδερένια πόρτα της αυλής, είμαι σίγουρη ότι θα την ανοίξω ξανά πολύ σύντομα. Άλλωστε η συγκεκριμένη περιοχή είναι ένας από τους αγαπημένους μου περιπάτους και τώρα θα έχω έναν λόγο παραπάνω να πηγαίνω ακόμη πιο συχνά εκεί. 

Ταυτόχρονα αισθάνθηκα μία χαρά και μία αισιοδοξία βλέποντας ένα σπίτι να έχει ξαναγεννηθεί στα 100 του χρόνια και να είναι έτοιμο για μία καινούργια ζωή που θα μας χαρίσει έναν άλλου τύπου διασκέδαση σε μία ιδιαίτερα ατμοσφαιρική γειτονιά. 

Και λίγα λόγια για την υπέροχη γειτονιά του Μετς...

Πολλά χρόνια πριν γοητευτούν από αυτήν οι πρώτοι της κάτοικοι, οι αρχαίοι Ελληνες, γνωστοί για τη μελετημένη επιλογή χώρων για τα ιερά τους, διέκριναν σε αυτή μια ιδιαίτερη «ενέργεια» και έτσι τον 5ο αιώνα έκτισαν εκεί τον ιωνικού ρυθμό ναού της Αγροτέρας Αρτέμιδας (τόπος τέλεσης των «Μικρών Ελευσίνιων Μυστηρίων» τις αρχές της κάθε Άνοιξης), από τον οποίο σώζονται ελάχιστα ερείπια επί της οδού Αρδηττού. Λίγο πιο κάτω βρίσκεται ο Ναός του Ολυμπίου Διός.

Η γοητευτική αυτή αστική συνοικία οφείλει το όνομά της στην μπιραρία «Μετς», που έκτισε εκεί το 1883 ο Κάρολος Φιξ και διέθετε την μπίρα που έφτιαχνε στο εργοστάσιό του στην Αθήνα. Η ονομασία «Μετς» παραπέμπει στην τελευταία μάχη του γαλλο-πρωσικού πολέμου το 1871 στη γαλλική πόλη Μετς, η οποία μετά την ήττα των Γάλλων παραχωρήθηκε στη Γερμανία. Η μπυραρία έδωσε αργότερα τη θέση της σε ένα καφέ-αμάν, κέντρο διασκέδασης της εποχής.

Η ιδιαίτερη ατμόσφαιρα της περιοχής έλκυε ανέκαθεν καλλιτέχνες αλλά και γλεντζέδες καθώς και ερωτευμένα, παράνομα ή όχι, ζευγαράκια που έβρισκαν εκεί καταφύγιο για να εκφράσουν ελεύθερα τον έρωτά τους. Απ' αυτό πήρε, όπως λέγεται, και το προσωνύμιο «Παντρεμενάδικα».

Σήμερα, δύσκολα μπορούμε να φανταστούμε πώς ήταν η συνοικία αυτή πίσω στον 18ο και 19ο αιώνα όταν ο ποταμός Ιλισός παρέρεε τον Αρδηττό, όταν στις όχθες του ήταν κτισμένα θεατράκια και κέντρα αναψυχής και όταν εκεί υπήρχαν ανεμόμυλοι, ο ένας στον λόφο και ο άλλος κοντά στη γέφυρα της Αγίας Φωτεινής, οι οποίοι λειτουργούσαν έως το 1880. 

Το 1939, με τη χαρακτηριστική φράση του Μεταξά «Θάπτομεν τον Ιλισόν» ξεκίνησε το μπάζωμα του ποταμού και το έργο ολοκληρώθηκε με... επιτυχία τη δεκαετία του ’50. Ομοίως οι μύλοι, κτίσματα του 18ου αιώνα, έπεσαν θύματα στον βωμό της ανάπτυξης και της αστικοποίησης.

Παρ’ όλες αυτές τις αλλαγές και τις όποιες αλλοιώσεις έχουν επέλθει με το πέρασμα του χρόνου, το Μετς εξακολουθεί να διατηρεί τη γοητεία του και να είναι αγαπημένος τόπος κατοικίας διανοούμενων, καλλιτεχνών καθώς και όλων όσοι λατρεύουν μεν το κέντρο αλλά επιθυμούν να μείνουν σε μία γειτονιά που είναι κέντρο - απόκεντρο.

Σεργιανίζοντας ανάμεσα στα ήσυχα δρομάκια με τα χαμηλά, χρωματιστά νεοκλασικά που συνυπάρχουν αρμονικά με τα κτίρια επώνυμων αρχιτεκτόνων του μεσοπολέμου και της μεταπολεμικής περιόδου, τους γραφικούς πεζόδρομους, με τα σπίτια με τις λουλουδιασμένες αυλές, ή περπατώντας στο καταπράσινο άλσος Λογγίνου και ανεβοκατεβαίνοντας τις σκιερές δρομόσκαλες με τις γατούλες να χουζουρεύουν ανενόχλητες παντού, ο διαβάτης νιώθει μία ηρεμία και διάχυτο στην ατμόσφαιρα το άρωμα μίας γειτονιάς της παλιάς Αθήνας η οποία όμως δεν έχει μείνει κολλημένη στο παρελθόν, αλλά έχει στραμμένο το βλέμμα στο παρόν και στο μέλλον.

Πάνω ή ανάμεσα στους δύο κεντρικούς δρόμους του Μετς –τη Μάρκου Μουσούρου και την οδό Αναπαύσεως– μαγαζάκια όπως ο φούρνος, το μπακάλικο, το καφενείο, το φαρμακείο, το κουρείο, το ψιλικατζίδικο, το μαγειρείο με το μαμαδίστικο φαγητό, τα ελάχιστα αλλά κομψά εμπορικά συνθέτουν όλα μαζί μία ζεστή, παραδοσιακή γειτονιά, με ιδιαίτερη αύρα και παρεΐστικο χαρακτήρα. Τα λίγα αλλά ποιοτικά στέκια της περιοχής μπορούν να ικανοποιήσουν όλα τα γούστα από το πρωί μέχρι το βράδυ με φαγητό, καφέδες, ποτά και ψαγμένες μουσικές.

Το ηλιοβασίλεμα από την οδό Κλειτομάχου είναι υπέροχο αλλά και η θέα της Ακρόπολης και του ναού του Ολυμπίου Διός από την οδό Θωμοπούλου μοναδική όλες τις ώρες της μέρα και ειδικά της δύσης. 

Μία βόλτα στην όμορφη γειτονιά του Μετς είναι μία απολαυστική εμπειρία και σου δημιουργείται έντονα η επιθυμία να θέλεις να μετακομίσεις εκεί.

Δείτε περισσότερες πληροφορίες για την έκθεση «Αθήνα Ενδοχώρα» στο Guide της Athens Voice