Οδός Κερασούντος, Ιλίσια

Οδός Κερασούντος, Ιλίσια

Δύο προπολεμικά αρχοντόσπιτα (φωτογραφία), ελαφρώς παραμυθένια μ’ αυτές τις απολήξεις στις στέγες τους. Σαν συνεννοημένα, διατηρούνται ζευγαρωτά, σχεδόν αντικριστά, σε πείσμα των καιρών. Το ένα πρόσφατα ανακαινισμένο, φρεσκαρισμένο. Το άλλο, αφού έγινε θέατρο του Ποταμίτη, πήρε μεταθανάτια και το όνομά του: «Δημήτρης Ποταμίτης».

Μεζεδοπωλείο Τέρψη

Στον Πειραιά, γύρω από τη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, υπάρχει ως γνωστόν μια τεράστια πιάτσα με ψαροταβέρνες. Εδώ και πέντε χρόνια, η κ. Σούλα Κουταλίδη, μια άξια, λαϊκή και διόλου «δήθεν» γυναίκα, έχει ανοίξει αυτό το μαγαζί που συνδυάζει φρέσκο ψάρι και καλές τιμές. «Όχι ανεμότρατα», λέει, «μόνο παραγάδι, καθετή ή δίχτυ. Και δεν έχω ορισμένο ψάρι ή ψαράκι, ό,τι βρω κάθε φορά, αρκεί να είναι φρέσκο». Φτιάχνει και διάφορους μεζέδες η ίδια, ωραιότατους. Ποτίζει με κρασί (αυτό πήραμε, άσπρο χύμα, μια χαρά ήτανε) μπίρα ή ουζοειδή. Χατζηκυριάκου 115, Πειραιάς, 210 4517662. Δουλεύει όλη τη βδομάδα, εκτός από Κυριακή βράδυ.

Γιατί τη λένε Κυνοσάργους

«Μεταφέραμε πρόσφατα το αρχιτεκτονικό μας γραφείο στην πλατεία Κυνοσάργους» μου έγραψε μια κυρία, ρωτώντας με αν ξέρω τίποτα για το τοπωνύμιο. Λοιπόν, οι αθηναιολογικές πηγές ομοφωνούν ότι το Κυνόσαργες ήταν το όνομα ενός από τα πιο ονομαστά γυμναστήρια της αρχαίας Αθήνας, όπου ναός του Ηρακλή. Ονομάστηκε έτσι από κάποιο γρήγορο σκυλί που πήδηξε, βούτηξε κάποιο κοψίδι κατά τη διάρκεια της θυσίας κι έγινε μπουχός για να το φάει με την ησυχία του, πριν το σταματήσουν. Αυτό βέβαια έκανε εντύπωση και έμεινε στη συλλογική μνήμη. Επομένως, αν ερμηνεύω σωστά το περιστατικό, πρόκειται για σκωπτική ονομασία. Το αρχαίο τοπωνύμιο ξεχάστηκε. Στην περιοχή αυτή της αριστερής όχθης του Ιλισσού, κοντά στο σημερινό Άγιο Παντελεήμονα, δημιουργήθηκαν νεότερα τοπωνύμια, αλληλεπικαλυπτόμενα: Λεύκα, Κατσιπόδι / Κουτσοπόδι, Δουργούτι και Βουνό. Όταν όμως οι αρχαιολόγοι βεβαιώθηκαν ότι κάποια ερείπια που βρέθηκαν ανήκαν όντως στο αρχαίο Κυνοσάργες, οι τοτινοί δημοτικοί άρχοντες της πόλης μας (αρχές του 20ού αιώνα) μετονόμασαν αυθαίρετα την περιοχή επί το αρχαιότερον. Η λεωφορειακή γραμμή «Κυνοσάργους» συνέβαλε στην εμπέδωση της αρχαιότροπης ονομασίας τόσο, ώστε τα τέσσερα προαναφερθέντα να είναι πλέον σε έκλειψη. Όλα αυτά, πάντως (καθώς και άλλα), λογίζονται σήμερα κομμάτια ενός ευρύτερου, περιέχοντος τοπωνυμίου, που είναι βεβαίως ο Νέος Κόσμος.

Ένας καλός λαστιχάς

Χρειάστηκα λάστιχα για το παλιό οικογενειακό μας ρενό μεγκάν. Τα παλιά είχανε φάει τα ψωμιά τους, δεν πήγαινε άλλο, είχαμε πήξει στο βουλκνιζάρισμα. Τα καινούργια ήταν απλησίαστα (300-400 ευρώ η τετράδα, ανάλογα με τη μάρκα), επομένως στην πιάτσα για μεταχειρισμένα. Μετά από πολύ ψάξιμο, ερωτήσεις σε ταξιτζήδες-φορτηγατζήδες και συγκρίσεις, κατέληξα σε μια τετράδα με 80 ευρώ, σε πολύ κατάσταση (μαζί με καινούργιες βαλβίδες, και ζυγοστάθμιση φυσικά). Σας το γράφω, λοιπόν, μην τυχόν το θελήσετε κι εσείς: Γιάννης Ακουμιανάκης, Παναγή Τσαλδάρη 27, Ταύρος (Χαμοστέρνα), 210 3464631

Μακρόνησος

Βρέθηκα στη Μακρόνησο, πρώτη φορά στη ζωή μου, το περασμένο Σαββατόβραδο. Πέρα από το ιστορικό υπόβαθρο του τόπου (Τούρκοι αιχμάλωτοι των Βαλκανικών πολέμων το ’12-13, Έλληνες πρόσφυγες του ’23 σε καραντίνα για λόγους προληπτικής υγιεινής, εξόριστοι στρατιώτες, αργότερα και πολίτες, σε «πειθαρχημένη διαβίωση» –γράφε βασανιστήρια– μέχρι να υπογράψουν «δήλωση» το 1947-54), πρόκειται για ένα πανέμορφο νησί, ένα εικοσάλεπτο από το Λαύριο, χωρίς συγκοινωνία, ούτε ηλεκτρικό, με ελάχιστους μόνιμους κατοίκους (μελισσάδες και τσοπάνηδες). Ησυχαστήριο. Βρείτε χρόνο και βάρκα, πάρτε νερό/ σκηνή/ ψαρικά και περάστε μερικές εξαιρετικές μέρες στο πιο κοντινό γνωστό-άγνωστο μέρος, δίπλα μας.

d.fyssas@gmail.com