Κάτι συμβαίνει στην Οδό Φειδίου

H οδός Φειδίου (από την αρχαιότροπη γενική του ονόματος του σπουδαίου αρχαίου γλύπτη) είναι ένας πολύ μικρός και εν μέρει κατηφορικός δρόμος της Νεάπολης, αφού αρχίζει από τη Χαριλάου Τρικούπη (πρώην Πινακωτών), στο ύψος της επικράτειας των γυναικείων παπουτσάδικων, και τελειώνει, ως προς τα μονά (τα νότια) νούμερά της στον επόμενο δρόμο, την Εμμανουήλ Μπενάκη (πρώην Προαστίου), στην επικράτεια του πρόχειρου φαγητού, ενώ στα ζυγά, δηλαδή τα βόρεια, διασταυρώνεται με τη Γ. Γενναδίου (επικράτεια Συμβολαιογραφικού Συλλόγου και της ανάλογης πιάτσας με χαρτοπωλεία). Δηλαδή η Φειδίου και οι άλλοι τρεις δρόμοι σχηματίζουν ένα Ε: η ίδια είναι η κάθετη πλευρά, ενώ οι άλλοι είναι οι οριζόντιες.  

Κι όμως, τα κτίρια και τα καταστήματα του μικρού αυτού δρόμου γεφυρώνουν κανονικότατα τρεις αιώνες (19ο, 20ο, 21ο) και πολλών ειδών αστικές λειτουργίες. Ξακουστά μεζεδάδικα και μπαρ, δυο σπουδαία κτίρια του 19ου αιώνα, πρώην εφημερίδες, στοές, βιβλιοπωλεία, μια πρώην πιάτσα γραφομηχανών, πολλά μαγαζιά στριτ φουντ, νεοκλασικά και μοντέρνα κτίρια, επιγραφές παλιών μαγαζιών που δεν υπάρχουν πια, η έξοδος κινδύνου του σινεμά «Ιντεάλ» κι όχι μόνο, δίνουν στον δρόμο μια ιδιαίτερη φυσιογνωμία. Οι δε πολλές γάτες του δρόμου προσελκύονται από τον κεντρικό σταθμό απορριμμάτων του Δήμου Αθηναίων, που εδρεύει στο εγκαταλειμμένο κτίριο του Ωδείου.   

Τα πιο αξιοσημείωτα του δρόμου  

1. Στη γωνία Χαριλάου Τρικούπη & Φειδίου 1 υψώνεται το πανέμορφο και καλοσυντηρημένο νεοκλασικό του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου της Αθήνας, έργο του Τσίλερ (εγκαίνια  1897), που λειτουργεί πολύ αποτελεσματικά.

2. Στην πολυκατοικία Χαριλάου Τρικούπη και Φειδίου 2, μια ταμπέλα στον 1ο όροφο πληροφορεί ότι εδώ στεγάζεται ο «Πανελλήνιος Σύνδεσμος Πολεμιστών Μέσης Ανατολής, Ριμινιτών - Ιερολοχιτών. Ελ Αλαμέιν, Ρίμνινι, νήσοι Αιγαίου». Πολλή και ηρωική ιστορία των ετών 1941-1944, οι ελάχιστοι επιζώντες της οποίας διανύουν τη δέκατη δεκαετία τους.

3. Στο ίδιο κτίριο, ένα μαγαζί πιο μέσα από τη γωνία, στεγάζεται το ωραιότατο «Φειδίου 2» (στη θέση ενός κυριλέ και σπουδαίου παλαιοβιβλιοπωλείου, που δεν θυμάμαι το όνομά του): καφέ μπαρ, μουσικό καφενείο, μεζεδάδικο και ρεμπετάδικο εναλλάξ όλη μέρα, όπου έχω κάτσει και/ή γλεντήσει μερικές φορές.

4. Απέναντι, Φειδίου 3, το κλασικό πια «καφενείο» (όπως γράφει η ταμπέλα του, ουσιαστικά όμως μεζεδάδικο) «Καπετάν Μιχάλης» των Σερβιλάκηδων, που υπάρχει από πολλά χρόνια. Τις Τετάρτες εδώ έχω πετύχει ανθρώπους του πνεύματος όπως ο Τάσος Γουδέλης, ο Δημοσθένης Κούρτοβικ, ο Γιώργος Αριστηνός,  ο Ίκαρος Μπαμπασάκης, ο Χάρης Βρόντος και άλλοι. 

5. Δίπλα του η έξοδος κινδύνου του σινεμά «Ιντεάλ» από την οδό Πανεπιστημίου και, κολλητά, το κάποτε περίφημο σπίτι του Άντον Πρόκες Όστεν, πρεσβευτή της Αυστρίας στο νεαρό ελληνικό κράτος. Το κτίριο, έργο του αυστριακού αρχιτέκτονα Καρλ Ρέσνερ (σχέδιο) και του γερμανού συναδέλφου Γκούσταβ Άντολφ Λούντερς (εκτέλεση), εγκαινιάστηκε το 1837, κι αργότερα λειτούργησε επί δεκαετίες σαν Ωδείο (Λότνερ, Ελληνικόν), πράγμα που δείχνει η παλιά του ταμπέλα. Τώρα είναι διατηρητέο και χρόνο τον χρόνο ρημάζει. 

6. Στη μικρή στοά μετά τη Γενναδίου υπάρχει εδώ και δύο χρόνια το εξαίρετο μπαρ «Frau», που τα πρωινά λειτουργεί σαν καφέ και τα βράδια παίζει όμορφη μουσική. Κλασικό νεανικό –κι όχι μόνο– στέκι (Φειδίου 6).

7. Καθώς ο δρόμος πιάνει να κατηφορίζει, ανάμεσα στα νεοκλασικά που στεγάζουν υπηρεσίες του Εθνικού Θεάτρου ή καταστήματα πώλησης  γραφομηχανών (είδος που εξαφανίστηκε πια), ανάμεσα και στις πολυκατοικίες που στεγάζουν μικρά βιβλιοπωλεία, φωτογραφεία κι άλλα καταστήματα, ανάμεσα σε ταμπέλες επιχειρήσεων που έχουν πια κλείσει (σαντουιτσάδικο «Ατλάντικ, πρώτο σε γεύση και ποιότητα», εφημερίδα «Παρασκήνιο», «Χαρτοπωλείον. Πώλησις χονδρική - λιανική», «Μηχανές γραφείου Λάππας από το 1948. Olivetti - Philips - Broher - Samsung» κ.λπ.) υπάρχει, στον αριθμό 12, ένα μοντέρνο κτίριο γραφείων εγκαταλειμμένο, δίχως καμιά ένδειξη: εδώ, μέχρι πριν σχετικά λίγα χρόνια, στεγαζόταν η ιστορική εφημερίδα «Απογευματινή».

8. Τέλος, υπάρχει το συγκρότημα «Τιτάνια», με την πίσω πλευρά του ομώνυμου ξενοδοχείου, το ομώνυμο πάρκινγκ και την ομώνυμη στοά – όλα σε ακμή (Φειδίου 5-7). Σπάνια όμως σκεφτόμαστε ότι η πολλαπλή αυτή ονομασία συντηρεί τη μνήμη ενός σπουδαίου και τεράστιου σε εμβαδό κινηματογράφου,  που λειτουργούσε εδώ: η «Τιτάνια» ήταν κολλητά στο «Ρεξ» (και το πάλαι ποτέ «Σινεάκ») κι έβγαινε διαμπερώς από την Πανεπιστημίου στη Φειδίου.  Είχε λειτουργήσει το διάστημα 1933-1970 και γι’ αυτό το μεγάλο συγκρότημα, που πήρε τη θέση του, πήρε και το όνομά του (για τον ίδιο λόγο ονομάστηκε «Τιτάνια» το μικρό κοντινό σινεμαδάκι στη Θεμιστοκλέους, που τα τελευταία χρόνια ανοιγοκλείνει).  

9.Τελειώνοντας η Φειδίου πάνω στην Εμ. Μπενάκη, δεν έχουμε παρά να διαλέξουμε ένα από τα πολλά στριτφουντάδικα για καφέ ή πρόχειρο φαγητό. 

---

Φωτογραφίες: © Θανάσης Καρατζάς