H εντελώς προσωπική Νέα Φιλαδέλφεια δύο γενεών – 4 παιδιών που μεγάλωσαν τη μαγική δεκαετία του ’80 κι ενός έλληνα τραγουδιστή που βρέθηκε στο άρμα της επιτυχίας στο τέλος της ίδιας δεκαετίας
Οι γειτονιές χτίζονται μέσα από τις προσωπικές ιστορίες – όλοι το ξέρουν αυτό. Αυτή που ακολουθεί είναι η εντελώς προσωπική Νέα Φιλαδέλφεια δύο γενεών – 4 παιδιών που μεγάλωσαν τη μαγική δεκαετία του ’80 κι ενός έλληνα τραγουδιστή που βρέθηκε στο άρμα της επιτυχίας στο τέλος της ίδιας δεκαετίας.
1984, Στο σπίτι της Georgia Papadopoulos
Είμαστε δύο ετών σπίτι της και παίζουμε, σιγά μην το θυμόμαστε – μόνο οι φωτογραφίες τα θυμούνται αυτά. Ο μπαμπάς της, ο Σπύρος Δραγώνας, είναι ο πιο ροκ ιππότης κι αλήτης μαζί, όλης της Νέας Φιλαδέλφειας. Σε κάποια χρόνια από τώρα θα είναι κι ο πιο τρελαμένος ΑΕΚτζής της ελληνικής επικράτειας, ο πιο ένθερμος εμψυχωτής του γηπέδου.
Ο παππούς της ο Νίκος Δραγώνας, πάλι, βγαίνει με το ποτιστήρι και ξεδιψάει κάθε μέρα τα λουλούδια όλης της γειτονιάς, εδώ στη Βόρεια Φιλαδέλφεια που είμαστε, κοντά στα φανάρια του Βλάχου, στα σύνορα με τη Μεταμόρφωση. Όταν ο παππούς «φύγει» ο Δήμος θα δώσει τιμητικά στην παιδική χαρά που παίζω με την Georgia, πάνω στη Δεκελείας, το όνομά του. Τρία χρόνια μετά, εγώ κι εκείνη βρισκόμαστε σε άλλα σχολεία για να ξανασυναντηθούμε 10 χρόνια αργότερα μέσα στο «Γκούμας» – όταν είμαστε μαθήτριες Γυμνασίου κι η ΑΕΚ σαρώνει για μια τριετία (1992-1994) τα πρωταθλήματα. Τότε που Κυριακή παρά Κυριακή η Φιλαδέλφεια θυμίζει Ντίσνεϊλαντ κι η ευτυχία των κατοίκων κόβεται με το μαχαίρι. Είμαστε κι οι δύο μέσα στο γήπεδο με τους μπαμπάδες μας κι από τη Θύρα 21, που βρίσκομαι, βλέπω τα γυμνόστηθα, λυσσασμένα παλικάρια της «Σκεπαστής» να κουτρουβαλούν σαν ντόμινο στα κάτω κάγκελα τις υψηλές στιγμές των γκολ. Και τώρα σκέφτομαι: «Georgia, αλήθεια, εσύ τι θυμάσαι από τότε;».
«Θυμάμαι έντονα να θέλω να πάω στο πανηγύρι της Πρωτομαγιάς. Τη δεκαετία του ’80 γινόταν χαμός –μέχρι και παρέλαση ζώων από τον Ζωολογικό Κήπο του Άλσους (σ.σ. από τους μεγαλύτερους για όσο διάστημα λειτουργούσε στην Ελλάδα) βλέπαμε–, θέαμα φαντασμαγορικό κι άχαστο. Και, φυσικά, τη φάση με το κορίτσι στο κλουβί που μεταμορφωνόταν μαγικά σε γορίλα. Τρόμαζαν μέχρι κι οι πέτρες, πάντως.
Ο μπαμπάς μου τη λάτρευε τη Φιλαδέλφεια, πάνω απ’ όλα λόγω ΑΕΚ.
Με πρόσφυγες και τους δύο του γονείς και συνειδητά υποστηρικτής των κατατρεγμένων όλης της γης, θεωρούσε τη Φιλαδέλφεια γη μαγική.
Ήταν και αρκετά ιδιαίτερος, βέβαια, με το δικό του κίνημα οπαδών μέσα στους οργανωμένους. “Viva los Originalistas” έλεγε, και περίμενε να επαναστατήσουν μαζί μας όλοι της γης οι κολασμένοι.
Μετά θυμάμαι στα 16 να περνάω ατέλειωτες ώρες στα σκαλάκια της Εμπορικής Τράπεζας (σ.σ. Τότε – σήμερα στεγάζει έναν φούρνο Βενέτη) στην πλατεία Πατριάρχου. Meeting point από το οποίο δεν έλειπε κανείς – δεν θα ξεχάσω μια φορά που είχα κουβαλήσει cd player και δεκάδες cd και κάναμε πρόγραμμα υπαίθριο με πανκ και ροκ μουσική.
Πήγα στο Γ΄ Γυμνάσιο και Λύκειο στο Πολυκλαδικό, στα πιο αλήτικα σχολεία της περιοχής. Εκεί που 1.500 μαθητές δημιουργούσαν το έδαφος για κινητοποιήσεις, εκδηλώσεις, πλάκες, αλλά και μάθηση, αφού η σχέση μας με τους καθηγητές ήταν πολύ στενή. Εκεί όπου είχαμε οφίσιαλ καπνιστήριο και τον κατάδικό μας ροκ πάτερ (σ.σ. βρες τον στο Facebook ως Pater Gennadios).
Εκεί όπου το να κλείνουμε την εθνική οδό ήταν ρουτίνα, ως τρόπος έκφρασης της επαναστατικότητας που συνάδει με την ηλικία. Εχθροί μας όλοι οι υπόλοιποι, φυσικά, με τα γενικά λύκεια της περιοχής να αποτελούν τον πρώτο και βασικό μας στόχο.
Θυμάμαι ακόμα την κόντρα ανάμεσα σε Κεντρώους και Βόρειους Φιλαδελφειώτες, με τους μεν να ανήκουν σε πιο μικρο/μεσαιο-αστικές οικογένειες και τους δεύτερους να εκπροσωπούν τους πιο ορίτζιναλ προλετάριους πρόσφυγες. Γενικά εδώ έχουμε πολλά που μας τη σπάνε αναμεταξύ μας, αλλά λατρευόμαστε ταυτόχρονα σαν οικογένεια.
Στη σημερινή Φιλαδέλφεια μού αρέσει που πολλά πράγματα παραμένουν ίδια, όπως το να πάει κανείς μόνος σε τοπικά στέκια και να βρει εκεί παρέα ή οι δωρεάν ευκαιρίες διασκέδασης που σταθερά προσφέρει το Άλσος μας σε όλους.
Αν κάποιος ερχόταν εδώ για πρώτη φορά θα τον πήγαινα στον “Σκατζόχοιρο” ένα Σάββατο για κρύα draft μπίρα και grunge μουσική από τον dj Κυριάκο».
1989, Προαύλιο 1ου Δημοτικού Σχολείου Νέας Φιλαδέλφειας
Είμαι στην αυλή του ιστορικού δημοτικού σχολείου «Σπαθάρη»*, σύνολο είμαστε εννέα δημοτικά στη Νέα Φιλαδέλφεια και στο ορκίζομαι όλα αυτά τα προαύλια στα διαλείμματα τραγουδούν με ένα στόμα μια (παθιασμένη) φωνή «Αχ βρε Ρίνα - Κατερίνα - η θύμησή σου λεπίδα - που με κόβει 2 κομμάτια - 4 - 14 ααααααα». Αν μας έλεγες τότε και λίγα χρόνια αργότερα ότι ο αγαπημένος μας star, ο Κώστας Μπίγαλης, ο οποίος μας επιφύλασσε άφθονα ακόμα χρυσά άσματα για τις εφηβικές καψούρες μας –βλ.«Μικρή μου μέλισσα» κτλ– μένει σε απόσταση βολής από τα προαύλιά μας, σε ένα σπίτι στη Νέα Χαλκηδόνα, θα τρέχαμε με τα λευκώματα παραμάσχαλα έξω από την πόρτα του να μας βάλει μια καρδούλα κι υπογραφή.
Μέχρι που μεγάλη πια εγώ κι ενώ αυτός ζει μια δεύτερη περίοδο επιτυχίας χάρη στην ακμάζουσα τάση «Revival των ελληνικών 90s» τον ρωτάω: «Η δική σου ΧαλκηδονοΦιλαδέφλεια πώς ήταν;»
«Γεννήθηκα τη δεκαετία του ’50 σε ένα σπίτι δίπλα στα πρώην κρατητήρια της ΕΑΤ-ΕΣΑ (σ.σ. «Ειδικό Ανακριτικό Τμήμα της Ελληνικής Στρατιωτικής Αστυνομίας») στη Χρυσαλίδος, ένα από τα κτίρια που γίνονταν οι βασανισμοί επί Χούντας. Τώρα ευτυχώς στη θέση του υπάρχει ένα πάρκο. Μένω στο πατρικό μου, ένα κτίσμα του 1939, σπίτι της Μικρασιάτισας –από τα Πριγκιποννήσια– γιαγιάς μου.
Τι θυμάμαι από τη Νέα Χαλκηδόνα (σ.σ. έγινε ενιαίος δήμος με τη Ν.Φ. το 2010) ως παιδί; Ότι ήταν σαν αγροτική περιοχή – λίγο τσιμέντο, λουλούδια, χωραφάκια.
Για τρία χρόνια πήγα στο γνωστό ιδιωτικό σχολείο της Νέας Φιλαδέλφειας, τη Σχολή Χατζήβεη. Από 6 ως 10 ετών ήμουν ερωτευμένος σφόδρα με μια Τζένη – την έβλεπα τότε πολύ ενδιαφέρουσα, μια μικρή ξανθούλα ήταν. Θυμάμαι που προσπαθούσαμε να καθόμαστε δίπλα-δίπλα στο σχολικό αλλά και στις γυμναστικές επιδείξεις, ήταν εντελώς πλατωνικό όλο αυτό αλλά με τόσο έντονο συναίσθημα που ακόμα το θυμάμαι.
Όταν έγινα 15 χρονών έπαιξα ως “χαλφ” στην παιδική ομάδα της ΑΕΚ. Ξεκίνησα να πηγαίνω γήπεδο όταν ήμουν 10 χρονών με τον μπαμπά και μετά με τον θείο και μέχρι που γκρεμίστηκε το γήπεδο είχα πάντα διαρκείας.
Είμαι πολύ τυχερός γιατί μπόρεσα να γνωρίσω πολύ μεγάλους ποδοσφαιριστές της ΑΕΚ, όπως τον Μίμη Παπαϊωάννου, που έχει ανακηρυχθεί ο κορυφαίος έλληνας ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα.
Τον γνώρισα προσωπικά τη δεκαετία του 2000 και γίναμε φίλοι. Τόσο τυχερός ήμουν που άρχισε να έρχεται σπίτι μου για να βλέπουμε μαζί την ΑΕΚ. Δεν το πίστευα ότι το ζούσα αυτό με τον παιδικό μου ήρωα. Θυμάμαι ότι 20άρης πήγαινα στην καφετέρια “Φανάρι” στην Πλατεία Πατριάρχου και σινεμά στο “Σινέ Σπανδάγου” στην ίδια πλατεία. Στο ίδιο σινεμά γίνονταν και πολλές εκδηλώσεις και συναυλίες – θυμάμαι να έχω δει συναυλία του Πασχάλη μέσα σε ένα τρελό πανικό.
Στη δεκαετία του ’80 έχουμε πια στη Νέα Φιλαδέλφεια και τη δική μας disco, τη Face – που συνεχίζει μέχρι σήμερα αλλά με διαφορετικό όνομα, εμφανίστηκα μάλιστα πρόσφατα εδώ. Απέναντι ήταν η καφετέρια Rennaisance. Εκεί είδα τo ’87 τη νίκη στο ευρωμπάσκετ. Βγήκε όλη η καφετέρια έξω και κάναμε κατάληψη στη Δεκελείας. Και τώρα που είπα μπάσκετ, να σου πω και για τον άλλο μου φίλο, τον κορυφαίο έλληνα μπασκετμπολίστα, τον κοντογείτονά μου Απόστολο Κόντο (σ.σ. ήταν από τους κορυφαίους παίκτες του Παναθηναϊκού και το 1982 με 2 δικές του βολές απέναντι στην ΤΣΣΚΑ ο Παναθηναϊκός προκρίθηκε στους 6 του Κυπέλλου Πρωταθλητριών). Στις τελευταίες εκλογές έθεσε υποψηφιότητα για δήμαρχος και μπήκα κι εγώ υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με τον συνδυασμό του.
Αν εξαιρέσεις 2μισι χρόνια που έμεινα στην εντελώς απρόσωπη Γλυφάδα, όλη η υπόλοιπη ζωή κύλησε εδώ – στην παραδοσιακή γειτονιά μου. Δεν μπορώ να την αφήσω με τίποτα».
1999, Σχολική αίθουσα 2ου Γενικού Λυκείου
Σεπτέμβριος του τρόμου. Οι Φιλαδελφειώτες βιώνουμε ανατριχιαστικές στιγμές ως περιοχή δίπλα στο επίκεντρο του μεγάλου σεισμού στην Πάρνηθα, όπως την κατάρρευση μιας ολόκληρης πολυκατοικίας στην οδό Πίνδου – το ισόγειό της στέγαζε ένα super market Dia. Μέχρι να μάθουμε ότι αυτά τα συντρίμμια που αντικρίζουμε έχουν αφαιρέσει τη ζωή από 7 συμπολίτες μας, στεκόμαστε μπροστά στον χάρτινο κατεδαφισμένο πύργο βουβοί σαν σε σινεμά στην πιο εφιαλτική ταινία που έχουν δει τα μάτια μας, με την ΕΜΑΚ να φωνάζει «μας ακούτε; μας ακούτε;» για να διασώσει όποιον μπορεί κάτω από τα συντρίμμια.
Σε λίγες μέρες είναι να ξεκινάμε την Γ΄Λυκείου και να τελειώνουμε πια οριστικά με την εφηβεία μας αλλά το σχολείο μας* δεν «παίζει» πια ως επιλογή. Πρέπει να τα μαζέψουμε από το κέντρο της πόλης και την οδό Νικολάου Τρυπιά, όπου βρισκόμαστε, για να φιλοξενηθούμε στο κτίριο του 9ου Δημοτικού Σχολείου προς τη Βόρεια Φιλαδέλφεια, σε φανταστικό σημείο μεν, αποκλειστικά σε απογευματινή βάρδια δε, καθώς το πρωί εκεί λειτουργεί το δημοτικό σχολείο. Το βιολογικό μας ρολόι γίνεται σμπαράλια αλλά κατά βάθος τη γουστάρουμε τη μετακόμιση και τα βραδινά μαθήματα. Όπως και το κοσμοϊστορικό γεγονός του να συνυπάρχουμε σε αυτή τη μόνο απογευματινή βάρδια το 1ο και το 2ο Γενικό Λύκειο μετά από τόσα χρόνια προαιώνιας έχθρας.
Όσο για μένα, δεν έχω ιδέα πώς η Χριστίνα Χαραλαμποπούλου, αυτό το low profile κορίτσι που κάθεται στα πιο μπροστινά θρανία κρυμμένη μέσα στα πλούσια, μακριά μαλλιά της, είναι δισέγγονη της Φιλιώς Χαϊδεμένου, ούτε ποια είναι η Φιλιώ Χαιδεμένου ξέρω, σε αυτή τη φάση της ζωής μας κάθε μικρασιάτικη αφήγηση μας κάνει έξαλλους, νισάφι πια με τις αλησμόνητες πατρίδες. Δεν ξέρω ακόμα ότι η συμμαθήτρια 14 χρόνια μετά θα ιδρύει με τον σύζυγό της, Σπύρο Παπαϊωάννου, έναν εκλεκτό, μικρό εκδοτικό οίκο με το όνομα «Μωβ Σκίουρος», ότι θα γίνονταν οι νεότεροι και πολλά υποσχόμενοι εκδότες στο χώρο των ελληνικών γραμμάτων, ούτε ότι θα εκδίδουν ένα βιβλίο με την ιστορία της προγιαγιάς της.
«Η πρώτη ανάμνηση που μου έρχεται στο μυαλό είναι η Πρωτομαγιά: άρωμα από τα άνθη των νεραντζιών σε όλους τους δρόμους, βόλτες στο πανηγύρι και συναυλίες είτε στην Πλατεία Πατριάρχου είτε μεταγενέστερα στη λίμνη του άλσους. Το γεγονός της χρονιάς.
Θυμάμαι τη στάση στη “Βυζαντινή γωνιά” για μια σοκολάτα βιενουά ή στο “Πικαντίλι” για παγωτό καϊμάκι.
Θυμάμαι μετά στην εφηβεία μας τις μεγάλες παρέες με τις κιθάρες και τα τραγούδια στο Άλσος. Και, λίγο πριν την επιστροφή στο σπίτι, πάντα μία στάση για σουβλάκι στον “Πανούλη” ή στον “Δήμο”.
Θυμάμαι τον “Οινοχόο”, το πρώτο νεανικό bar στη σύγχρονη ιστορία της περιοχής, στην πλατεία Πατριάρχου, να φιλοξενεί πολλές από τις πρώτες εφηβικές μας εξορμήσεις αλλά και πολλές κοπάνες που έγιναν για να πάμε στο μικρό ταβερνάκι απέναντι από το 2ο Λύκειο, την “Ψιψίνα”.
Όσο για τους παλιότερους, οι οποίοι είχαν ζήσει την προσφυγιά, τόνιζαν τον αγώνα των προσφύγων να ορθοποδήσουν με αξιοπρέπεια. Μεγαλώσαμε στη σκιά αυτού του μεγαλείου. Έχοντας την τύχη να είμαι μία εκ των τριών δισέγγονων της Φιλιώς Χαϊδεμένου, της γυναίκας-σύμβολο της προσφυγιάς, το βίωσα σε μεγάλη ένταση.
Γι’ αυτό και το πρώτο πράγμα που θα έδειχνα σε κάποιον που δεν έχει ξανάρθει εδώ είναι το Μουσείο Μικρασιατών - Φιλιώ Χαϊδεμένου, μοναδικό ως προς τη θεματολογία του. Η προγιαγιά μου συνέβαλε καθοριστικά στην ανέγερση του Μνημείου Μικρασιατών, για το οποίο κουβάλησε χώμα και πέτρα από την Αναξαγόρειο Σχολή σ’ ένα ταξίδι που έκανε στα Βουρλά».
Μάιος 2017, Facebook
Όλο το ελληνικό φου-μπου μιλάει για τα επεισόδια στον τελικό κυπέλλου ανάμεσα σε ΑΕΚ-ΠΑΟΚ, στο γήπεδο του Βόλου, κυρίως γιατί ξεδιπλώνονται σε μια στενή μεταλλική γέφυρα που ενώνει τη μια πλευρά του γηπέδου με την άλλη. Οι εικόνες που δίνει το βίαιο θέαμα είναι σουρεαλιστικές κι απόκοσμες. Κι εκεί που όλοι μαζί trendάρουμε πάνω σε αυτό το θέμα συζήτησης, το δημοφιλές social media χτυπάει σαν αστραπή μια εικαστική δημιουργία απλή στη σύλληψή της και την ίδια στιγμή πανέξυπνη – απεικονίζει τη «γέφυρα των επεισοδίων» να έχει αποκτήσει από πίσω της το αέτωμα του Παρθενώνα, σα να λέμε ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός συναντά ιδανικά (#not) τον σημερινό. Στέλνω αμέσως request friend στον Haris Heizanoglou, που το δημιούργησε.
Ωωω, κοίτα να δεις σύμπτωση, Φιλαδελφειώτης είναι ο νέος ψηφιακός φίλος που έχει χάσει το μέτρημα στα reshare του viral πια αετώματός του – την επομένη θα δει να το παίζουν μέχρι κι οι «Ράδιο Αρβύλα» στην εκπομπή τους. Ώσπου μια μέρα διαβάζω και το αγαπημένο μου πλέον ποστ του:
«Μια φορά, στον στρατό, είμαι στο πόστο μου και χτυπάει το τηλέφωνο. Το σηκώνω με ένα ευγενικό “παρακαλώ”, όχι στρατιωτικά με “διατάξτε” και μαλακίες. Στην άλλη άκρη της γραμμής είναι ο διοικητής ο οποίος με αναγνωρίζει, “Χεϊζάνογλου, εσύ είσαι;” με ρωτάει, “Μάλιστα, κύριε διοικητά” απαντάω συνειδητοποιώντας ότι το σκέτο “παρακαλώ” είναι πιθανός λόγος για να με κράξει. Όμως ο τύπος είχε διάθεση για κουβέντα, “Χεϊζάνογλου...” λέει αργά σαν να προσπαθεί να αφουγκραστεί τον εξωτικό ήχο, “Χεϊζάνογλου, παιδί μου, από πού είναι η καταγωγή σου;” με ρωτάει. “Από Μικρά Ασία, κύριε διοικητά, Φιλαδέλφεια και Κωνσταντινούπολη” του απαντάω. “Έχεις πάει σε αυτά τα μέρη, Χεϊζάνογλου;” ρωτάει με μια ευδιάκριτα προσποιητή νοσταλγία στη φωνή. “Έχω πάει στην Κωνσταντινούπολη, κύριε διοικητά” απαντώ με μια εξίσου προσποιητή νοσταλγία προσποιούμενος ότι έπιασα τον εθνικό τόνο της ερώτησης... “Και; Ανατρίχιασες;” με ρωτάει με τόνο τόσο επιτακτικό, που η ερώτηση δεν ήταν πια ερώτηση αλλά εντολή. Ο τύπος μού έδωσε εντολή να έχω ανατριχιάσει. Του απάντησα καταφατικά για να τον ξεφορτωθώ κι αυτόν και την εθνική βλακεία του. Δεν του είπα ψέματα άλλωστε, πράγματι ανατρίχιασα, το να συναντά το βλέμμα σου τη θέα που αντίκριζε το βλέμμα του παππού ή του προπάππου σου είναι ανατριχιαστικό, αλλά είναι προσωπική ανατριχίλα, όχι εθνική».
Και τότε μέσα στην ετεροχρονισμένη –κάλλιο αργά παρά ποτέ– διαδικτυακή γνωριμία μας του λέω: «Χάρη, πες κι εσύ για τη δική μας Φιλαδέλφεια, αυτήν που αιωνίως σέρνει τη μυθολογία της ιερής προσφυγούπολης, πες!».
«Θυμάμαι να βγαίνουμε με τη μαμά και τον μπαμπά στον “Κανάκη” και στον “Τίλα” για παγωτό και καφέ, και για πίτσα στη θρυλική πια πιτσαρία Eldorado.
Το σημείο αναφοράς μου ήταν πάντα το Άλσος. Εκεί βλέπαμε ταινίες στο θερινό σινεμά, εκεί πηγαίναμε εκδρομές με το σχολείο, εκεί κάναμε βόλτες με τα ποδήλατα, εκεί παίζαμε μπουγέλο όταν τελείωνε η σχολική χρονιά.
Μετά τον σεισμό του ’99 η Φιλαδέλφεια έχασε ένα μεγάλο κομμάτι του προσφυγικού συνοικισμού, πολλά παλιά κτίρια υπέστησαν ζημιές και κατεδαφίστηκαν, πολλοί κάτοικοι αναζήτησαν νέες εστίες εκτός της περιοχής και όλο αυτό άλλαξε πολύ τα δεδομένα.
Ωστόσο η πόλη το ξεπέρασε, σταδιακά ξαναχτίστηκε διατηρώντας τα χαμηλά ύψη των κτιρίων, τις αυλές, το πράσινο και τον χαρακτήρα που είχε όταν αρχικά σχεδιάστηκε, αυτόν της Garden City. Αυτό, νομίζω, την βοήθησε να παραμείνει γειτονιά.
Πάντως, τα τελευταία χρόνια η πόλη έχει αλλάξει πολλά πρόσωπα και τα περισσότερα στέκια έχουν κλείσει ή έχουν αλλάξει εντελώς μορφή. Από αυτά που παραμένουν, η “Brauhaus” (ή, πιο απλά, “Η μπιραρία”) ήταν και παραμένει αγαπημένο στέκι μας.
Η Φιλαδέλφεια είναι καταγεγραμμένη στην κοινή μας συνείδηση σαν προσφυγούπολη και εργατούπολη, μια λαϊκή συνοικία. Αυτό αποτυπώνεται και στην “Παριζιάνα” του Δαλιανίδη, όπου η Ρένα Βλαχοπούλου υποδύεται την Πελαγία, την ταπεινή μοδίστρα από τη Νέα Φιλαδέλφεια!
Αν ερχόταν κάποιος σήμερα εδώ για πρώτη φορά θα επέλεγα να του δείξω τον προσφυγικό συνοικισμό, ο οποίος αποτελεί ένα από τα ελάχιστα παραδείγματα οργανωμένης πολεοδόμησης στην Ελλάδα, σχεδιάστηκε ως gardencity και ακόμα διατηρεί εξαιρετικές χωρικές ποιότητες. Θα επέλεγα επίσης τα πολλά συγκροτήματα εργατικών κατοικιών που είναι εξαιρετικά δείγματα μοντερνισμού με ποιοτικούς δημόσιους χώρους και τα διώροφα συγκροτήματα κατοικιών που σχεδιάστηκαν από τον Άρη Κωνσταντινίδη (σ.σ. από τις αυθεντικότερες προσπάθειες προσαρμογής των αρχών της μοντέρνας πολεοδομίας στη μεταπολεμική Eλλάδα), έναν από τους σημαντικότερους έλληνες αρχιτέκτονες.
Σήμερα, παρ’ όλο που πλέον μένω κεντρικά στη Νέα Φιλαδέλφεια, εξακολουθώ να θεωρώ γειτονιά μου τις εργατικές πολυκατοικίες που μεγάλωσα, στα φανάρια του Βλάχου, απέναντι το Άλσος. Το πιο ωραίο εκεί ήταν ότι ζώντας στην πόλη μπορούσες να δεις τη φύση, να δεις τις εποχές να αλλάζουν και κυρίως να παίξεις!»
Διάσημοι Φιλαδελφειώτες
Έλενα Ναθαναήλ
Χρηστάκης
Βασίλης Παπακωνσταντίνου
Καίτη Παπανίκα
Φιλαδελφειώτικη Ιστορία
1ο δημοτικό Σχολείο Νέας Φιλαδέλφειας «Σπαθάρη»: 1927, στην περιοχή εγκαθίστανται πρόσφυγες της μικρασιατικής καταστροφής. Οι υποδομές τα πρώτα χρόνια ήταν ανύπαρκτες και δεν υπήρχε σχολική μονάδα για τα παιδιά των προσφύγων. Στην περιοχή ζούσε η αρκετά ευκατάστατη οικογένεια του Κωνσταντινουπολίτη Αγησίλαου Σπαθάρη. Ο ευεργέτης της περιοχής κάνει δωρεά το οικόπεδο και τις πρώτες εγκαταστάσεις του σχολείου προκειμένου να καλυφθεί η ανάγκη στέγασης των μαθητών του οικισμού.
1ο και 2ο Γενικό Λύκειο Νέας Φιλαδέλφειας: Το κτίριο στη σημερινή του μορφή κατασκευάστηκε τη διετία 1965-67 και ανακατασκευάστηκε πλήρως το 2001, μετά τον σεισμό του Σεπτεμβρίου του 1999. Οι χώροι του είναι μοναδικοί, καθώς επίσης ο προσανατολισμός του και η ύπαρξη άφθονου πρασίνου στην αυλή.
Φιλιώ Σιδερή - Χαϊδεμένου: Γεννήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 1899 στα Βουρλά της Μικράς Ασίας, μια κωμόπολη μόλις λίγα χιλιόμετρα από τη Σμύρνη. Στις 6 Ιουνίου του 2007 έφυγε από τη ζωή, λίγο πριν κλείσει τα 108 της χρόνια.
Trivia
Φιλαδέλφεια είσαι καμίνι
Λένε ότι η Φιλαδέλφεια είναι τόσο ζεστή τα καλοκαίρια επειδή είναι… «γούβα» (το υψόμετρο είναι μόλις 110 μ.). Στις 26 Ιουνίου 2007 ο Α.Μ.Σ. Φιλαδέλφεια της ΕΜΥ σημείωσε 47.5 °C, τιμή η οποία ενδέχεται και να είναι ευρωπαϊκό ρεκόρ για τον μήνα Ιούνιο. Σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία στη Φιλαδέλφεια σημειωνόταν η υψηλότερη μέση μέγιστη θερινή θερμοκρασία στην Επικράτεια την περίοδο 1955-1997.
Πολυκλαδικό Νέας Φιλαδέλφειας
Σύμπλεγμα σχολείων πάνω στην Εθνική Οδό –στο ύψος της παλιάς Renault– που φιλοξενούσε 1.500 μαθητές (!). Το συγκρότημα κόντραρε άνετα σε όλα την Πατησιώτικη Γκράβα – το δικό μας κτιριακό σύμπλεγμα περιελάμβανε 2 γυμνάσια, ένα λύκειο, εσπερινά λύκεια κι επαγγελματικές σχολές σε ένα... γλυκό πάντρεμα που γεννούσε άφθονους τσαμπουκάδες, αλητεία, παραβατικότητα αλλά κι αίσθηση ελευθερίας και δημιουργικότητας. Μία από τις πιο αγαπημένες ιεροτελεστίες των πολυκλαδόπαιδων ήταν να κατηφορίζουν τις Απόκριες στο κέντρο της Νέας Φιλαδέλφειας, στο 1ο και 2ο Γενικό Λύκειο, για να μας εκσφενδονίζουν από έξω μέσα στην αυλή πορτοκάλια γεμιστά με... ξυραφάκια.
Who is who- Οι πρωταγωνιστές αυτού του άρθρου
H Gorgia Papadopoulos είναι μία από τις πιο γνωστές ελληνίδες instagramers – θα τη βρείτε με το nickaname Death Candy να κερδίζει διαρκώς νέους followers (αυτή τη στιγμή έχει 125.000) μέσα από τα post της για το dark wave styling και τη μόδα.
Ο Χάρης Χεϊζάνογλου είναι αρχιτέκτονας, ιδρυτής του αρχιτεκτονικού γραφείου Loom Design (στο Facebook & www.loomdesign.eu).
Η Χριστίνα Χαραλαμποπούλου είναι ιδρύτρια του εκδοτικού οίκου και βιβλιοπωλείου «Μωβ Σκίουρος» – θα τους βρείτε στην πλατεία Καρύτση.
Αυτή την περίοδο, ο Κώστας Μπίγαλης πρωταγωνιστεί στη μαύρη κωμωδία μυστηρίου «Πέντε» (σε δικό του κείμενο και πρωτότυπη μουσική) στο Θέατρο Αλκμήνη. Τα επόμενα Σάββατα του Μαρτίου 17 & 24/3 εμφανίζεται και στο «Κύτταρο» μαζί με τον Δάκη και τη Μαντώ. (Δείτε περισσότερα εδώ)
Και το ελληνικό burger μεγαλούργησε στη Νέα Φιλαδέλφεια
Iguana & Pac Man. Η Νέα Φιλαδέλφεια δεν ήταν μόνο ο παράδεισος της γλυκιάς γεύσης (Τίλλας, Πικαντίλι, Κανάκης, Δεληολάνης), είχε και τα πρώτα, αυθεντικά μπεργκεράδικα του Λεκανοπεδίου. Το 1993 έκανε τα εγκαίνιά του στη Δεκελείας το μπεργκεράδικο Iguana σερβίροντας burger, club sandwitch και μακαρονάδες. Η exotic και ιδιαίτερη διακόσμησή του και το αληθινό, χορταστικό μπιφτέκι του το έκανε να μαζεύει κόσμο από πολλές γύρω περιοχές. Σε κοντινή απόσταση λειτουργούσε κι άλλο μπεργκεράδικο, το Pac Man.
Δείτε ΕΔΩ τα στέκια της Νέας Φιλαδέλφειας που δεν θα βαρεθούμε ποτέ
H συνιδρύτρια του Lean In. org, οργανισμού υποστήριξης, εκπαίδευσης κι αλληλεγγύης των γυναικών στους χώρους εργασίας, μιλάει για τα ευρήματα της νέας έρευνας «Γυναίκες στον Χώρο Εργασίας 2024
15°
