15 πράγματα που πρέπει να γνωρίζεις για το κέντρο της Αθήνας

Αφού έκανες το quiz της A.V. για την Αθήνα (κι αν δεν το έκανες πάτησε εδώ για να δεις πόσο ξέρεις για το κέντρο της Αθήνας), διάβασε τώρα τις σωστές απαντήσεις:

1. Ποιο bar της Αθήνας έχει σχεδιάσει ο αρχιτέκτων Αριστομένης Προβελέγγιος και βρίσκεται στον ίδιο χώρο από τότε που άνοιξε (1958);

Β. Το «Αu revoir», στην Πατησίων  136

Στο μπαρ «Au revoir», το οποίο σχεδίασε και ονόμασε έτσι ο διεθνούς φήμης αρχιτέκτονας Αριστομένης Προβελέγγιος,  ο θαμώνας έχει την εντύπωση ότι ο χρόνος σταμάτησε στη δεκαετία του ’60, μια και η ατμόσφαιρα αλλά και  όλα τα διακοσμητικά και αρχιτεκτονικά στοιχεία είναι τα ίδια από εκείνα τα χρόνια. Υπήρξε διάσημο καλλιτεχνικό στέκι της εποχής. Μέχρι και ο Φρανκ Σινάτρα ήπιε εκεί το ποτό του μετά τη συναυλία του στο Ηρώδειο, το 1962.

2. Πού βρίσκεται η τρίτοξη γέφυρα του  Όθωνα;

Γ. Κοντά στον ναό της Αγίας Φωτεινής, στη συμβολή της Καλλιρόης με την Αθανασίου Διάκου, στο ύψος της Αναπαύσεως

Η τρίτοξη, πέτρινη Γέφυρα του Όθωνα (κάτω από την Καλλιρόης), η οποία σώζεται μέχρι σήμερα, χτίστηκε στο διάστημα 1852-1854, επί της βασιλείας του Όθωνα και δημαρχίας του Ιωάννη Κόνιαρη. Εκεί βρισκόταν η αρχαία κοίτη του Ιλισού ποταμού.

3. Πού βρίσκεται ο «Πύργος του Τσωρτς»;

Α. Στην Πλάκα, στη γωνία των οδών Σχολείου και Επιχάρμου

Ο Πύργος του Τσωρτς βρίσκεται στη συμβολή των οδών Σχολείου 5 και Επιχάρμου, στην Πλάκα. Είναι τριώροφο κτίριο του 18ου αιώνα, ένα από τα πιο ιδιόρρυθμα της Πλάκας, με εμφανή χαρακτηριστικά της οθωμανικής του καταγωγής, όπως τα μικρά παράθυρα, τοίχοι φτιαγμένοι από μικρές πέτρες, ψηλή καμινάδα. Αγοράστηκε από τον ιστορικό Φίνλεϊ και οφείλει το όνομά του στον στρατηγό και φιλέλληνα Ρίτσαρντ Τσωρτς, ο οποίος το ενοικίασε από τον Φίνλεϊ και έζησε εκεί μέχρι τον θάνατό του το 1873.

4. Ποιος δρόμος της Κυψέλης ήταν παλιά το ρέμα Λεβίδη;

Β. Η Φωκίωνος Νέγρη

Η οδός Φωκίωνος Νέγρη κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1930 πάνω στο ρέμα Λεβίδη, το οποίο ξεκινούσε από τους πρόποδες των Τουρκοβουνίων. Ο εξωραϊσμός της Φωκίωνος Νέγρη έγινε το 1937, επί δημαρχίας Κ. Κοτζιά, και το ρέμα Λεβίδη μετατράπηκε σε μία «πράσινη λεωφόρο» με δένδρα, θάμνους και τρεχούμενα νερά, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Β. Τσάγκρη. Οφείλει το όνομά της στον μεταλλειολόγο, γεωλόγο και πολιτικό Φωκίωνα Νέγρη, ο οποίος διετέλεσε  διευθυντής των Μεταλλουργείων Λαυρίου και μετά δήμαρχος της πόλης του Λαυρίου.

5. Ποιος είναι ο μοναδικός κυκλικός ναός, έργο του Τσίλλερ, της Αθήνας;

Α. O Ναός του Αγίου Νικολάου Αμπελοκήπων στη συμβολή Λεωφ. Κηφισίας και Αλεξάνδρας

Το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου είναι το μόνο που διασώζεται από την έπαυλη Θων στη συμβολή των λεωφόρων Αλεξάνδρας και Κηφισίας, η οποία είχε ανεγερθεί τη δεκαετία του 1880, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Ernst Ziller για λογαριασμό του Νικόλαου Θων, αυλικού του βασιλιά Γεωργίου Α΄. Το εκκλησάκι διέθετε περίτεχνα βιτρό από τη Ρωσία, πολύτιμα σκεύη και εικόνες.  

6. Ποιος χώρος πολιτισμού στεγάζεται σήμερα εκεί που ήταν παλιά το εργοστάσιο της ΒΙΟΣΩΛ, στην οδό Πειραιώς 254;

Α. Το Πολιτιστικό Κέντρο «Ελληνικός Κόσμος» του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού

Το εργοστάσιο της ΒΙΟΣΩΛ που δραστηριοποιείται στον κλάδο της σωληνουργίας, σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Σόλωνα Κυδωνιάτη και ολοκληρώθηκε το 1940. Κατά τη διάρκεια του πολέμου επιτάχθηκε για στρατιωτικούς λόγους και η εταιρεία εγκαταστάθηκε σε αυτό το 1947. Το 1996 η ΒΙΟΣΩΛ πωλεί τα παλαιό της εργοστάσιο στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού και το κτίριο αυτό χρησιμοποιείται για να στεγάσει το κέντρο του Ελληνικού Κόσμου.

7. Σε ποια πλατεία βρίσκεται το «Μνημείο Πεσόντων Αεροπόρων» του γλύπτη Ευάγγελου Μουστάκα;

Β. Πλατεία Καραϊσκάκη

Βρίσκεται στην πλατεία Καραϊσκάκη. Αναπαριστά την πτώση του μυθικού Ικάρου πάνω σε ένα πρισματικό βάθρο. Έτος κατασκευής το 2000.

8. Σε ποιο μουσείο της Αθήνας βρίσκεται το χάλκινο γλυπτό, γνωστό ως ο «τζόκεϊ του Αρτεμισίου»;

Α. Στο Αρχαιολογικό

Το γλυπτό με τίτλο «ο τζόκεϊ του Αρτεμισίου» βρίσκεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Πρόκειται για ένα γλυπτό της ελληνιστικής περιόδου (περίπου 140 π.Χ.) το οποίο βρέθηκε στη θαλάσσια περιοχή του ακρωτηρίου Αρτεμίσιο της βόρειας Εύβοιας και ανασύρθηκε σε κομμάτια το 1928 και το 1937.

9. Πού βρίσκονται τα κτίρια τα οποία κατά τη διάρκεια της δικτατορίας λειτουργούσαν ως έδρα του ΕΑΤ-ΕΣΑ;

Γ. Σε χώρο πίσω από τον ανδριάντα του Ελ. Βενιζέλου, στο Πάρκο Ελευθερίας

Το σύμπλεγμα των 4 κτιρίων που βρίσκονται πίσω από τον ανδριάντα του Ελ. Βενιζέλου στο Πάρκο Ελευθερίας λειτουργούσαν ως έδρα του ΕΑΤ-ΕΣΑ (Ειδικό Ανακριτικό Τμήμα της Ελληνικής Στρατιωτικής Αστυνομίας) που δημιουργήθηκε το 1951 και ήταν το κύριο σώμα ασφαλείας κατά τη διάρκεια της δικτατορίας (1967-1974). Τα κτίρια αυτά έχουν κηρυχθεί διατηρητέα από το ΥΠΕΧΩΔΕ.  

10. Ποιο θέατρο βρίσκεται μέσα στον πολυχώρο «Αθηναΐς», στον Βοτανικό;

Α. Θεατρική σκηνή «Ζωή Λάσκαρη»

Στον πολυχώρο «Αθηναΐς» βρίσκεται η θεατρική σκηνή «Ζωή Λάσκαρη»

11. Πού βρίσκεται η Παλαιά Δημοτική Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων;

Β. Πειραιώς 51, στην πλατεία Κουμουνδούρου

H Παλαιά Δημοτική Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων στεγάζεται σε νεοκλασικό κτίριο του 19ου αιώνα, επί της οδού  Πειραιώς 51, το οποίο μέχρι το 1977 χρησιμοποιούταν ως Δημοτικό Βρεφοκομείο. Εκεί υπήρχε και η περίφημη «βρεφοδόχος» όπου άφηναν κρυφά τα έκθετα παιδιά. Από το 1982 έως το 2010 εκεί στεγάστηκε η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων. Τώρα στο κτίριο της Πλατείας Κουμουνδούρου λειτουργούν  διοικητικές και λοιπές υπηρεσίες και φιλοξενούνται περιοδικές εκθέσεις.

12. Πώς λέγεται η πλατεία που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Ρηγίλλης και Ησιόδου;

Β. Πλατεία Σκουζέ

Ονομάζεται πλατεία Σκουζέ εις μνήμην του Δημητρίου Σκουζέ, νομικού, συγγραφέα και δημάρχου της Αθήνας, ο οποίος είχε εκεί την πατρική του κατοικία. Στην πλατεία υπάρχει μία μικρή μαρμάρινη στήλη με την προτομή του Σκουζέ, η οποία βρίσκεται δίπλα σε μία ελιά που φύτεψε στις 12 Οκτωβρίου του 1949 ο Σκουζέ ως Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Αθηναίων με αφορμή την επέτειο της απελευθέρωσης των Αθηνών από τους Γερμανούς.

13. Ποιος αρχιτέκτονας έχει διαμορφώσει τους λιθόστρωτους δρόμους και τον αρχαιολογικό χώρο γύρω από την Ακρόπολη και τον λόφο του Φιλοπάππου; 

Β. Ο Δημήτρης Πικιώνης

Η διαμόρφωση των αρχαιολογικών χώρων γύρω από την Ακρόπολη έγινε από τον αρχιτέκτονα, πολεοδόμο, ζωγράφο και ακαδημαϊκό Δημήτρη Πικιώνη (1887-1968) στο διάστημα 1954-1958. Το 1996 κηρύχθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο και έργο τέχνης (ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/2633 /36712/22-7-1996 ΦΕΚ 696/Β/19-8-1996) ενώ έχει κηρυχθεί ως μνημείο πρόσφατης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς από την UNESCO.

14. Πού βρίσκεται η Γερμανική Ευαγγελική Εκκλησία;

Α. Στην οδό Σίνα 66

Η Γερμανική Ευαγγελική εκκλησία, επί της οδού Σίνα 66, άρχισε να κτίζεται το 1931 και εγκαινιάστηκε το 1934.  Στον ναό αυτό, κτισμένο σε ρυθμό Bauhaus με το κυβιστικό κωδωνοστάσιο και τη μοναδική ακουστική, διοργανώνονται  συναυλίες εκκλησιαστικής αλλά και κλασικής μουσικής.  

15. Πώς λέγεται το καφέ-εστιατόριο που βρίσκεται στα σκαλάκια πλάι στην Αρχαία Αγορά, κλασικό στέκι για φοιτητές και όχι μόνο;

Α. «Πάνω» Διόσκουροι

Οι «πάνω» Διόσκουροι, αγαπημένο στέκι φοιτητών και όχι μόνο, με τραπεζάκια πάνω στα σκαλάκια, με θέα την Αρχαία Αγορά. Τέλεια επιλογή για ηλιόλουστα μεσημέρια. 

---

ΠΗΓΕΣ – ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. www.eie.gr/archaeologia/gr
2. https://geomythiki.blogspot.gr/2016/12/blog-post_18.html
3. vagelismoustakas.com
4. www.cityofathens.gr
5. Γιοχάλας Θανάσης, Καφετζάκη Τόνια, Αθήνα, «Ιχνηλατώντας την πόλη με οδηγό την ιστορία και την λογοτεχνία»,   Αθήνα,  εκδ.  ΕΣΤΙΑ, 2013
6. Καιροφύλλας Ιωάννης, «Περπατώντας στους δρόμους της Αθήνας»,  Αθήνα, εκδ.  ΦΙΛΙΠΠΟΤΗ,  2008
7. Μιχελή Λίζα,  «Η Αθήνα των Ανωνύμων», Αθήνα, εκδ. ΔΡΩΜΕΝΑ,  1990
8. Σκουμπουρδή Άρτεμις, Αθήνα, μία πόλη μαγική, Αθήνα, εκδ.   Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ, 2004
9. Σκουμπουρδή Αρτεμις, «Μοναστηράκι - Πλάκα - Οι γειτονιές των Θεών», Αθήνα, εκδ. Πατάκη, 2016
10. Δήμος Αηναίων, «Διαδρομή στην Ιστορία της Αθήνας», Αθήνα,  2004
11. Επτά Ημέρες -  Η Καθημερινή, «Κυψέλη, Το αστικό χθες, το πολύχρωμο σήμερα», Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2003
12. Επτά Ημέρες - Η Καθημερινή, «Οδός Πειραιώς - Εκεί  όπου στέκουν ακόμη καμινάδες», χορηγός Εμπορική Τράπεζα, Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2002