Life in Athens

Πώς θα είναι η Αθήνα 13 χρόνια μετά

A.V. Guest
ΤΕΥΧΟΣ 592
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Όλοι θέλουμε να γνωρίζουμε το μέλλον. Ειδικά αυτό που επηρεάζει τη ζωή μας. Το μέλλον της πόλης μας. Η Αθήνα είναι μία από τις πόλεις που η διαφορετικότητα στο τοπίο της και το μέγεθός της κάνουν εξαιρετικά δύσκολο να προβλέψει κανείς τις αλλαγές που θα επέλθουν. Παρόλα αυτά, είναι σίγουρο ότι κάθε πρόβλεψη κρύβει ένα βαθμό προσωπικής επιθυμίας. Έτσι, ο καθένας μπορεί να δει την Αθήνα στο μέλλον μέσα από τη δική του ματιά. Μπορεί να χρησιμοποιήσει μια μείξη της φαντασίας του και της λογικής του για να περιπλανηθεί σε ολόκληρη τη μελλοντική πόλη ή ακόμα και στη γειτονιά του. Η Αθήνα το 2029, δηλαδή 13 χρόνια μετά, θα έχει αλλάξει δραματικά σε πολλούς τομείς: κοινωνικά, πολεοδομικά, σε επίπεδο υποδομών, όπως και τεχνολογικά. Η δραματική αλλαγή της θα είναι εμφανής στον καθένα μας, καθώς θα αποτυπώνεται στο ανάγλυφο της πόλης.

Πολεοδομική Αναγέννηση

Παρόλο το σχεδιαστικό της κομφούζιο, ήδη ολοκληρώνονται έργα που θα ανασχεδιάσουν την Αθήνα το 2029. Το κτίριο του ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και η νέα Εθνική Πινακοθήκη είναι δύο νέες υποδομές που προσθέτουν ένα είδος μοντερνισμού στην αρχιτεκτονική της πόλης, και πολύ πιθανόν να γίνουν πρότυπο και για μελλοντικές υποδομές.

Παράλληλα, η επένδυση του Ελληνικού και η μελλοντική επέκταση του λιμανιού του Πειραιά θα έχουν αλλάξει ριζικά την εικόνα της αθηναϊκής ακτογραμμής σε 13 χρόνια. Το Ελληνικό θα προσθέσει αίσθηση Central Park, καθώς θα συνδυάζει μεγάλους χώρους πρασίνου με την αρχιτεκτονική της καθετότητας δύο μικρών ουρανοξυστών. Ο Πειραιάς θα έχει μεγαλύτερες υποδομές κρουαζιέρας και θα εξυπηρετεί ακόμα περισσότερους τουρίστες απ’ ό,τι στο παρελθόν, πιθανόν οδηγώντας στην ανέγερση ξενοδοχείων-ουρανοξυστών. Επιπλέον, η επέκταση των εμπορικών δραστηριοτήτων του λιμανιού θα αυξήσει τη ζήτηση για χώρους γραφείων ανοίγοντας το δρόμο στην κάθετη επέκταση της πόλης. 

Η πολεοδομία της Αθήνας θα αλλάξει και με την υπογειοποίηση μέρους κεντρικών δρόμων, δημιουργώντας περισσότερο δημόσιο χώρο και χώρους πρασίνου για τους πεζούς. Παράλληλα, αυτή η «εξοικονόμηση» χώρου ανοίγει την προοπτική για τη δημιουργία πιο λειτουργικών ποδηλατοδρόμων. 

Τεχνολογική ενσωμάτωση

Η τεχνολογία αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς. Αναπτύσσεται γρηγορότερα όμως όταν προορίζεται για πρακτικούς και λειτουργικούς λόγους ή για την επίλυση προβλημάτων. Στην Αθήνα του 2029 η τεχνολογία θα έχει ενσωματωθεί στο τοπίο της πόλης για να την κάνει πιο λειτουργική από ποτέ. Ενδεικτικά, δεν είναι απίθανη η χρήση τεχνολογίας ολογραμμάτων σε δημόσιες πλατείες και σταθμούς για την ενημέρωση των πολιτών. Οι στάσεις λεωφορείων, για παράδειγμα, θα μπορούν να προβάλλουν την ακριβή θέση του επόμενου λεωφορείου και σε τρισδιάστατο ολόγραμμα! 

Η τεχνολογία αισθητήρων θα μπορεί να έχει τεράστια επίδραση στην κίνηση στους οδικούς άξονες. Αισθητήρες στους δρόμους θα καταμετρούν την κίνηση και με τη βοήθεια οθονών θα ενημερώνουν τους οδηγούς για την πιο σύντομη διαδρομή με προορισμό κεντρικά σημεία της πόλης.

Πέρα από το πόσο μακρινά ακούγονται όλα αυτά, κάτι που είναι πολύ πιθανό να γίνει σε μεγάλο βαθμό είναι η πλήρης ενσωμάτωση, στο τοπίο της πόλης, τεχνολογιών συλλογής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.

Κάθε τι ηλεκτρικό, όπως φανάρια και φώτα, θα τροφοδοτούνται από ενσωματωμένα φωτοβολταïκά πάνελ τα οποία θα αποθηκεύουν ενέργεια σε μικρού μεγέθους μπαταρίες, καθιστώντας τα αυτόνομα. 

Κοινωνική αλλαγή και νέος τρόπος σκέψης

Πρωτίστως, όμως, η Αθήνα του μέλλοντος θα είναι κέντρο παραγωγής ιδεών που θα επέλθει από το τέλος του brain drain, της εποχής που χαρισματικοί νέοι έφευγαν στο εξωτερικό. Όπως κάθε λιμάνι ή κομβική πόλη καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας ήταν σημείο επαφής ιδεών, έτσι και η Αθήνα του μέλλοντος θα είναι μια πόλη-κόμβος μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Στο τοπίο των Αθηνών οι πολίτες του 2029 θα βλέπουν σημαντικό αριθμό φουτουριστικών κτιρίων τα οποία θα στεγάζουν ελληνικά αλλά και ευρωπαϊκά start-ups και κέντρα έρευνας. Στην αλλαγή αυτή θα έχει συντελέσει η νέα γενιά Αθηναίων, η οποία θα έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα σε σχέση με όλες τις προηγούμενες γενιές. Η νέα γενιά θα έχει συσσωρεύσει τις εμπειρίες από την Αθήνα της κρίσης, τεχνογνωσία και επαφές από σπουδές και εργασία στο εξωτερικό, καθώς και την ιδιότητα να προσαρμόζεται σε οποιαδήποτε συγκυρία. Αυτοί οι νέοι είναι που θα αλλάξουν το τοπίο της πόλης στελεχώνοντας επιχειρήσεις και φορείς οι οποίοι θα καινοτομούν και θα πρωτοστατούν παγκόσμια με νέες ιδέες. 

Με επίκεντρο αυτό το μοντέλο, θα αλλάξει και ο τρόπος σκέψης για το σχεδιασμό της πόλης. Οι πλατείες και οι δημόσιοι χώροι κοντά σε γραφεία θα είναι διαμορφωμένοι ώστε να εξυπηρετούν την ανταλλαγή ιδεών μεταξύ των εργαζομένων. Βγαίνοντας από τα γραφεία κατά το διάλειμμά τους, οι εργαζόμενοι που συναθροίζονται σε αυτούς τους χώρους, θα ωθούνται σε παραγωγή ιδεών από κοινού, προάγοντας ένα ανώτερο κλίμα συνεργασίας. Έτσι, ο ρόλος του δημόσιου χώρου θα αναθεωρηθεί, καθώς θα συνεισφέρει ενεργά στο νέο μοντέλο επιχειρήσεων της πόλης. 

Η Αθήνα σε 13 χρόνια θα είναι πιο αναβαθμισμένη και τεχνολογικά συνδεδεμένη, πιο φιλική προς το περιβάλλον και τους πολίτες της και πιο λειτουργική. Θα είναι μια πόλη που καινοτομεί και εφαρμόζει νέες ιδέες πάνω στο τοπίο της. Πάνω απ’ όλα όμως θα είναι μια πόλη που θα έχει καταφέρει να αλλάξει με τρόπο που δεν θα αλλοιώνει την κουλτούρα, τον πολιτισμό και τις αξίες των Αθηναίων. Οι αλλαγές στην πολεοδομία, την τεχνολογία, στο κοινωνικό και παραγωγικό μοντέλο της πόλης, δεν θα είναι τίποτα άλλο από καταλύτες στην προώθηση των αξιών και του πολιτισμού της. Με άλλα λόγια, νέα κομμάτια θα προστεθούν στο puzzle του τοπίου της Αθήνας, διατηρώντας αυτό το μοναδικό χαρακτήρα της πόλης που όλοι αγαπάμε και θεωρούμε σπίτι μας. Και αυτό θα είναι πραγματική πρόοδος…