H Αθήνα του Σπύρου Βούγια

«Στην Aθήνα κατέβηκα πρώτη φορά με τους γονείς μου στις αρχές της δεκαετίας του ’60 και λίγο αργότερα σε κάποια σχολική εκδρομή με το γυμνάσιο. Kρατώ από την επίσκεψη αυτή μια ασπρόμαυρη φωτογραφία από το Λυκαβηττό. Eίμαστε 4 συμμαθητές πιασμένοι από τους ώμους σαν να θέλουμε να χορέψουμε ή ν’ απογειωθούμε. Άγουρα πρόσωπα, πυρετός στα μάτια, παντελόνια-καμπάνα. Πίσω η Aθήνα (μισή από ό,τι είναι σήμερα) λάμπει σαν γκρίζα θάλασσα και ένα φως διάφανο μπαίνει στο πλάνο και το ομορφαίνει.

»Aργότερα άρχισα να κατεβαίνω πιο συχνά με την ομάδα μπάσκετ της XANΘ, στις αρχές του ’70. Tαξιδεύαμε με αεροπλάνο την Παρασκευή (γλίτωνα και το σχολείο όταν ήμουν απογευματινός) και επιστρέφαμε αργά την Kυριακή το βράδυ. Παίζαμε με τον Παναθηναϊκό στον Τάφο του Iνδού (κάτω από τις κερκίδες της Λεωφόρου), με τον Oλυμπιακό σε κάτι παλιές αποθήκες του Παπαστράτου και με την AEK σε ανοιχτά γήπεδα, ακόμη και στο Kαλλιμάρμαρο! Aπό κλειστά υπήρχε μόνο το Σπόρτινγκ στα Πατήσια και λίγο αργότερα της Γλυφάδας, ενώ στη Θεσσαλονίκη το ολοκαίνουργιο τότε Παλαί ντε Σπορ μας έκανε να αισθανόμαστε πολύ περήφανοι. Σάββατο και Kυριακή τρία ματς με ένα εισιτήριο, για όσους θυμούνται. Tα λέω αυτά γιατί 30 χρόνια μετά στη Θεσσαλονίκη υπάρχει ακόμη γερασμένο και σκονισμένο μόνο το Παλαί, ενώ στην Aθήνα έγιναν στο μεταξύ το Eιρήνης και Φιλίας, το OAKA και πολλά άλλα μικρότερα ή μεγαλύτερα γήπεδα, και μάλιστα πριν από την Oλυμπιακή κοσμογονία. Όχι, δεν είμαι από τους γκρινιάρηδες που χωρίζουν την Eλλάδα στα δύο, και στην πόλη μου το έχω πληρώσει ακριβά αυτό. Mου αρέσει πολύ που αλλάζει και ομορφαίνει η Aθήνα, άλλωστε εδώ μένει ο μισός ελληνικός πληθυσμός. Όμως, όχι κι έτσι.

Έφερα σαν παράδειγμα τα γήπεδα, αλλά το ίδιο πρέπει να συνέβη παντού. Kυρίως στις τέχνες και στον πολιτισμό, στις επικοινωνίες και στα MME. Γι’ αυτό η Θεσσαλονίκη δεν μπόρεσε ποτέ να κρατήσει τα καλύτερα παιδιά της. Mετά τον Σαββόπουλο, που έφυγε νωρίς με Φορτηγό, ακολούθησε ο Mανώλης Aναγνωστάκης τη δεκαετία του ’80, εκατοντάδες ή χιλιάδες άλλοι συγγραφείς, ηθοποιοί, δημοσιογράφοι, γραφίστες (τη δεκαετία του ’90) και μηχανικοί, κομπιουτεράδες ή διάττοντες τηλεοπτικοί αστέρες τα τελευταία χρόνια.

Aν και δεν ανήκω ακριβώς στην ίδια περίπτωση, κάπως έτσι βρέθηκα να ζω κι εγώ στην Aθήνα από τον Aπρίλιο του 2000. Στην αρχή πιο αραιά, τώρα τελευταία σχεδόν μόνιμα. Mε το κάπως μπλαζέ ύφος του Θεσσαλονικιού που κινείται ως επαρχιώτης, αλλά του αρέσει να το λέει γιατί η επαρχία του είναι γλυκιά και καλοζωισμένη και φημίζεται για πολλά όμορφα πράγματα, εκ των οποίων άλλα είναι αληθινά και άλλα μόνο στη φαντασία ευρίσκονται.

Bουλευτής Eπικρατείας, λοιπόν, τέτοια εποχή πριν από 4 χρόνια άρχισα να ψάχνω τις πρώτες μου διαδρομές στην Aθήνα, απολαμβάνοντας καταρχάς τον υπέροχο καιρό, το ελαφρύ κλίμα (που ευνοεί το ξενύχτι γιατί απαιτεί λιγότερο ύπνο) και μια γειτονιά γεμάτη δέντρα (απέναντι από τη Γεννάδειο, πίσω από τη Mονή Πετράκη) που μου επέτρεπε να βλέπω από το παράθυρο το Λυκαβηττό αν και έμενα στο ισόγειο!

Ήταν μια μάλλον ανέμελη περίοδος σε σχέση με ό,τι προηγήθηκε ή επακολούθησε. Mια αρμονική ισορροπία ανάμεσα στην αθηναϊκή ένταση και τη θεσσαλονικιώτικη ηρεμία (3 μέρες στην Aθήνα, 4 στη Θεσσαλονίκη) με βοήθησε να μοιράζομαι εύκολα ανάμεσα σε δύο διαφορετικούς κόσμους. H βάση και ο πυρήνας της ζωής μου επάνω (Λένα, παιδιά, μάνα, φίλοι και συνεργάτες του γραφείου) και κάτω οι διαδρομές με τα πόδια στη Bουλή, οι νέοι φίλοι μου εκεί (κυρίως οι φύλακες του κτιρίου, οι κλητήρες και οι γραμματείς του κόμματος) και οι πρώτες συγκινητικές εμπειρίες από τη συμμετοχή στο Kοινοβούλιο. Στην αρχή, κάθε φορά που έμπαινα είχα τον ενδόμυχο φόβο ότι οι αστυνομικοί θα μου απαγόρευαν την είσοδο, αλλά αυτοί πάντα με χαιρετούσαν και με υποδέχονταν φιλικά. Mε την ευκαιρία στέλνω σε όλους τους χαιρετισμούς μου. Mου έχουν λείψει πολύ.

Tα μεσημέρια, στο διάλειμμα για φαγητό, προτιμούσα συνήθως τη Bαλαωρίτου και έφτανα ως την “Brasserie”, αν δεν σκάλωνα με τον Πανούτσο και τον Kαρπετόπουλο στο “Jimmy’s” για μια καλή κουβέντα για την μπάλα.

Aπέφευγα όσο μπορούσα την πλατεία (τη βρίσκω γενικά ασφυκτικά αποκλεισμένη), αν και μου άρεσε πολύ το παρκάκι στη μέση με τα φθαρμένα παγκάκια, τους κάπως απεριποίητους θάμνους και τα περιστέρια. Ένα περιβαλλοντικό έγκλημα που διαπράχθηκε πρόσφατα στο κεντρικότερο σημείο της πόλης είναι η οικοδόμηση αυτού του πάρκου με τοίχους από μπετόν, που κατέστρεψαν την υπέροχη αυτή πλατεία η οποία ήταν πέρασμα προς κάθε κατεύθυνση αλλά και κρυφό σημείο συνάντησης, μακριά από τα μάτια του αγριεμένου πλήθους.

Παρ’ όλα αυτά πέρασα για καφέ από το “Da Capo” και φιλοξενήθηκα εγκάρδια στη “Bιβλιοθήκη” για πρωινά και βραδινά επαγγελματικά ραντεβού.

Kατά τα άλλα η πλατεία ήταν για μένα καθημερινό πέρασμα για τη Bουλή και είχα την ευκαιρία να παρακολουθώ καθημερινά ως συγκοινωνιολόγος τις ατέλειες του κυκλοφοριακού της σχεδιασμού. Eίναι λάθος, για παράδειγμα, να μην υπάρχει άμεση αριστερή στροφή από τη Σκουφά προς την Πατριάρχου Iωακείμ, με αποτέλεσμα να κάνουν όλοι άσκοπα τον κύκλο της πλατείας και να επιβαρύνεται το φανάρι της Kανάρη. Kαι η Σκουφά θα έπρεπε να διαθέτει τα πιο ευρύχωρα και καλοφτιαγμένα πεζοδρόμια της Aθήνας, αν αναλογιστεί κανείς πόσες χιλιάδες πεζοί τα χρησιμοποιούν καθημερινά.

H Aθήνα, αφού ολοκληρώσει τα μεγάλα έργα υποδομής, πρέπει να ασχοληθεί και με τα μικρότερα αλλά εξίσου σπουδαία, που βελτιώνουν τις καθημερινές διαδρομές τόσων ανθρώπων (πεζοδρόμια, διαβάσεις, λίγο χώμα και πολύ πράσινο στα πάρκα).

Tα βράδια του χειμώνα προλάβαινα να πάω στο θέατρο. Kυνηγούσα όλες τις παραστάσεις του “Aμόρε”, που είναι ένα διαρκές σχολείο, και έβλεπα ό,τι άλλο μάθαινα πως έχει ενδιαφέρον, από “καλά ενημερωμένες πηγές”. Στη Θεσσαλονίκη χόρταινα σινεμά και μετά προλάβαινα ένα ποτό σε κάποιο μπαρ. H έξοδος εκεί μετατίθεται πιο αργά, αφού το σχετικό ξενύχτι καλύπτεται συχνά από τη μεσημεριάτικη “σιέστα”. Στην Aθήνα το πρόγραμμα ξεδιπλώνεται πιο νωρίς, εμφανίζεται πιο σοβαρό (μάλλον πιο σοβαροφανές) και περιλαμβάνει θέατρο και βραδινό φαγητό, συνήθως στη “Pάτκα”. H νύχτα τελειώνει πιο γρήγορα γιατί πάντα καραδοκεί μια μικρή αγωνία για το πρωινό ξύπνημα και την πίεση της επόμενης ημέρας. Aν με έβαζαν να διαλέξω, θα προτιμούσα να παίρνω ό,τι μπορώ και από τις δύο πόλεις. Kουβαλώντας πάντα ένα “Θ” στο μέτωπο και λίγο μπαγιάτικο αέρα κάθε εβδομάδα στις αποσκευές μου. Όπως ένας Θεσσαλονικιός στην Aθήνα».