Όταν το «Αττικόν» και ο «Απόλλων» ξανανοίξουν, ο «City Lover» με χαρά θα ξανακάτσει στα κόκκινα καθίσματα του πρώτου και στα πρασινογάλαζα του δεύτερου.
«Αττικόν» και «Απόλλων»: Η ιστορία τους και ένα σχόλιο για τα επεισόδια της 12ης Φεβρουαρίου 2012
Κινηματογράφος «Αττικόν»
Το αρχικό διώροφο κτίριο, εκλεκτικιστικού ρυθμού, ολοκληρώθηκε το 1881 στη Σταδίου και Αγίου Γεωργίου (σήμερα: Χρήστου Λαδά) σε σχέδια του Ερνέστου Τσίλερ. Αρχικά ήταν σπίτι του βαθύπλουτου Σταμάτιου Δεκόζη Βούρου. Μεταξύ των ετών 1914-1918 δημιουργήθηκε εδώ το «Αττικόν» (που επί τέσσερα χρόνια έπαιζε στην απέναντη πλευρά της Σταδίου), σε σχέδια του Αλέξανδρου Νικολούδη. Ήταν μια από τις πρώτες χρήσεις μπετόν στην Αθήνα και πρόσθεσε πολλά μπαρόκ στοιχεία στο κτίσμα. Το 1928, το σινεμά πέρασε στην εκμετάλλευση της οικογένειας Σκούρα, η οποία συνεχίζεται: είναι η μακροβιότερη μίσθωση κινηματογράφου στην αθηναϊκή ιστορία. Εδώ, στις 22 Οκτωβρίου 1929, παίχτηκε η πρώτη ομιλούσα ταινία στην πόλη μας, το μιούζικαλ «Fox follies». Στην κατοχή, οι Γερμανοί έκαναν το «Αττικόν» Soldaten Kino «Victoria», δηλαδή στρaτιωτικό κινηματογράφο. Το 1956, η ταινία του Έλβις Πρίσλεϊ «Love me tender» τρελαίνει τους νεαρούς θεατές, που χορεύουν πάνω στα καθίσματα, διακόπτουν την προβολή, και τελικά μεταφέρουν το χορό στη Σταδίου: η αφύπνιση της γενιάς του ροκ εν ρολ. Το 1960, στα υπόγειο ξεκινάει ο «Απόλλων», πάλι της οικογένειας Σκούρα, υπενθυμίζοντας ένα παλιότερο ομώνυμο σινεμά που υπήρχε στην απέναντι μεριά της Σταδίου (1915 - 1948). Το 1974, κάποιος θεούσος ονόματι Ν. Ρέπας μπαίνει σα θεατής στον εξώστη, κι ενώ παίζεται το «Jesus Christ Superstar», μπουκάρει στην καμπίνα προβολής προσπαθώντας μ’ ένα πριόνι να κόψει στη μέση τη διαβολική μπομπίνα. Ακολουθεί συμπλοκή με το μηχανικό, ο Ρέπας συλλαμβάνεται και παραπέμπεται στο αυτόφωρο. Τα τελευταία χρόνια, το «Αττικόν» είναι το πολυτελέστερο, ακριβότερο, και επισημότερο σινεμά της Αθήνας, έχοντας φιλοξενήσει πλήθος εκδηλώσεων, φεστιβάλ και ειδικών προβολών. Κατά τον εμπρησμό του, έπαιζε το φιλμ «Κι ο κλήρος έπεσε στον Σμάιλι». Όταν το «Αττικόν» και ο «Απόλλων» ξανανοίξουν, ο «City Lover» με χαρά θα ξανακάτσει στα κόκκινα καθίσματα του πρώτου και στα πρασινογάλαζα του δεύτερου.
Κινηματογράφος « Άστυ»
Το 1934, ο αρχτέκτονας Μιχαήλ Λυκούδης, σχεδιάζοντας το επιβλητικό κτίριο της «Εθνικής Ασφαλιστικής», του πρόσθεσε κι έναν κινηματογράφο. Αλλά ο αρχιτέκτονας αυτός πέθανε, οπότε οι συνάδελφοί του Αναστάσιος Μεταξάς και Εμμανουήλ Κριεζής, με τροποποίηση των σχεδίων, έφτιαξαν το σινεμά στο μισό (προς τη Σταδίου) υπόγειο του κτιρίου. Το «Άστυ», που διασώζει ονομασία παλιού εστιατορίου στο ίδιο γωνιακό οικόπεδο, με πρόσοψη της Σταδίου, ξεκίνησε το 1938 ως κινηματογράφος επικαίρων και μόνο. Στη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940-41, οι διαφημίσεις του στις εφημερίδες κατέληγαν πάγια: «Το ΑΣΤΥ είναι το ασφαλέστερον καταφύγιον» (αν και η Αθήνα, αντίθετα με τον Πειραιά, δεν βομβαρδίστηκε). Με την κατοχή, στο κτίριο εγκαταστάθηκε η γερμανική Κομαντατούρ, και το άλλο μισό υπόγειο (το προς την Πανεπιστημίου) έγινε κρατητήρια της διαβόητης Γκεστάπο. Αργότερα, στα τέλη του 1942, επιτάχτηκε κι αυτό από τους Γερμανούς, ως στρατιωτικός κινηματογράφος. Με την απελευθέρωση, αφού ο χώρος πέρασε από νέες επιτάξεις (ΕΑΜ, Βρετανοι), λειτούργησε ως επιχείρηση, το σινεμά πέρασε από την οικογένεια Σκούρα, την οικογένεια Κοσμίδη και, πλέον, στη σινεφίλ οικογένεια Στεργιάκη. Την Κυριακή, οπότε και γλίτωσε τον εμπρησμό, έπαιζε την ταινία «Το λιμάνι της Χάβρης» του Άκι Καουρισμάκι. Το «Άστυ» ευτυχώς δεν κάηκε, η πρόσοψή του ήδη αποκαταστάθηκε και συνεχίζει απτόητο τις προβολές του. Ο «City Lover», φίλος του χώρου από τις προβολές της Κινηματογραφικής Λέσχης της κ. Μητροπούλου (1972 και εξής), αύριο κιόλας θα ξανακατέβει στα μάρμαρα, στα μέταλλα και στις κολόνες που μονάχα το «Άστυ» διαθέτει.
(Υ.Γ. Περιληπτικά στοιχεία από το ανέκδοτο βιβλίο μου «Οι κινηματογράφοι της Αθήνας 1896 - 2012»)
Ιστορίες, μύθοι και πρόσωπα του δρόμου που άλλαξε την Αθήνα: Από τον ιπποσιδηρόδρομο στα ηλεκτροκίνητα τραμ και από την οικία Βούρου στα Grand Magasins
15°
