Ν'αλλάξουμε ψυχολογία

Δεν μιλάμε για κρασί. Μιλάμε για την κρίση, το ταλαιπωρημένο κέντρο της Αθήνας. Παρ’ όλα αυτά μου φτιάχνει τη διάθεση. Δεν ξέρω πώς το κάνει, αλλά ο φύσει αισιόδοξος Κωνσταντίνος Μπουτάρης μπορεί να σε κάνει να δεις τη θετική πλευρά της ζωής χωρίς καν ν’ ανοίξει μπουκάλι. Για να αναβιώσει, όμως, λίγο το κέντρο της πόλης, η Οινοποιία Μπουτάρη «ανοίγει» και κερνάει το πρώτο μπουκάλι κρασί, ανά 4 άτομα, σε όλα εστιατόρια εντός δακτυλίου έως την Κυριακή 18 Δεκεμβρίου. Και εξηγεί γιατί…

Η Αθήνα, ειδικά το κέντρο της, ταλαιπωρείται. Ο κόσμος είναι απογοητευμένος, απαισιόδοξος, φοβισμένος. Εσείς όμως πήρατε την πρωτοβουλία να μας «ανοίξετε»… ένα μπουκάλι κρασί. Πώς το σκεφτήκατε; Δεν είναι δυνατόν να βλέπουμε μόνο μαυρίλα γύρω μας. Το κέντρο της πόλης ταλαιπωρείται. Κανείς δεν μπορεί ν’ αρνηθεί το γεγονός ότι η εγκληματικότητα έχει αυξηθεί και ότι την ανεχόμαστε. Ή κανείς δεν μπορεί ν’ αρνηθεί ότι οι συνεχείς διαδηλώσεις έχουν κάνει ζημιά. Υπάρχει, ωστόσο, ο παράγοντας της κακής ψυχολογία που επιτείνει την κρίση. Ως πολίτες δεν κάνουμε κάτι για να ανατρέψουμε την κατάσταση. Με την πρωτοβουλία μας θέλουμε να ανεβάσουμε την ψυχολογία του κόσμου.

Δεν φοβάστε ότι η πρωτοβουλία σας θα αντιμετωπιστεί από κάποιους με καχυποψία; Πάντα θα υπάρχει καχυποψία, αλλά δεν ακυρώνει την πρωτοβουλία. Είμαστε ξεκάθαροι. Όσο κι αν μας κοστίσει αυτή η ιστορία, το μόνο που επιδιώκουμε είναι ο κόσμος να δει το κέντρο αισιόδοξα. Μπαίνουμε σε εστιατόρια που δεν πωλούν τα κρασιά μας ή που προτιμούν το χύμα κρασί. Είναι ωραίο να μπορείς να πας στο κέντρο σε μια μικρή ταβέρνα  ή σ’ ένα μεγάλο εστιατόριο, να περάσεις όμορφα χωρίς να παραπονιέσαι συνεχώς γι’ όσα σου έκαναν οι άλλοι. Δεν γίνεται συνεχώς να υποβαθμίζουμε τη ζωή μας. Με απλές ενέργειες αλλάζουν όλα. Εάν δεν δούμε αισιόδοξα την κρίση, δεν θα ανακαλύψουμε καινούργια πράγματα. Εάν βλέπεις την κρίση μαύρη, αυτή θα γίνει κατάμαυρη, πίσσα.

Πώς φτάσαμε ως εδώ; Ήμασταν μία αγέλη που δεν αντιστάθηκε στον κατήφορο που μας οδήγησαν διάφορες ηγεσίες όλο αυτό το χρονικό διάστημα. Κάποιοι πολιτικοί ήταν εναντίον κάθε αλλαγής από την πρώτη μέρα. Κάποια μέσα ενημέρωσης επιμένουν να μεγαλοποιούν το κακό. Μακάρι να μπορούσαμε να βλέπουμε τα ποτήρια μισογεμάτα και όχι μισοάδεια.

Μπορούμε να αλλάξουμε σαν κοινωνία; Υπάρχει μια συντριπτική πλειοψηφία πολιτών που δεν πιστεύει στη βία και στον τρόπο που θίγονται κάποιοι θεσμοί. Από την άλλη, θα ήθελα τόσο πολύ να δω μια μεγάλη ειρηνική διαδήλωση στην Αθήνα στη μνήμη των τριών νεκρών στη Marfin. Απορώ που δεν δείχνουμε ως πολίτες την αγανάκτησή μας πάνω σ’  αυτό το γεγονός. Ήλπιζα ότι θα ξεσηκωνόταν μια σιωπηλή πλειοψηφία αντίδρασης και σε άλλα θέματα. Όπως για παράδειγμα να παραδεχθούμε ότι η χώρα δεν χρειάζεται άμεσα εκλογές. Πρέπει να καταλάβουμε ότι η ζωή μας έχει αλλάξει. Πρέπει να προσαρμοστούμε σε μια καινούργια κατάσταση. Πονάει αναμφισβήτητα. Αλλά αν παραπονιόμαστε συνεχώς, θα πονάει πολύ και πολλούς περισσότερους.

Ποια θα πρέπει να είναι κατά τη γνώμη σας η στρατηγική απέναντι στην ύφεση; Με την αμυντική στρατηγική συμμαζεύεις όσες δαπάνες μπορείς. Σε οποιονδήποτε οργανισμό, σ’ οποιοδήποτε σπίτι, όταν σηκώσεις τα μανίκια θα βρεις ότι υπάρχουν χώροι για μείωση της σπατάλης (του λίπους) χωρίς να υποστείς μείωση του βιοτικού επιπέδου. Είτε λέγεται φαγητό είτε λέγεται διασκέδαση, όλα μπορούν να κρατηθούν σ’ ένα καινούργιο επίπεδο. Δηλαδή δεν θέλει μεγάλη φιλοσοφία για να καταλάβεις ότι δεν μπορείς να εισπράττεις 80 και να ξοδεύεις 100. Απλή αριθμητική. Αυτό έπρατταν πολλές χώρες που βασίζονταν στο δανεισμό. Χρειαζόταν μια απλή διορατικότητα: πρώτον να μην ξεφύγουμε πάνω από κάποια ποσά. Και δεύτερον να ήμασταν έτοιμοι με συγκεκριμένο πλάνο να επανέλθουμε σε μια λογική βάση, όταν τα πράγματα πήγαιναν υπέρμετρα καλά. Όσον αφορά τα έσοδα φταίμε όλοι. Είχαμε αναπτύξει τη νοοτροπία (και την έχουμε ακόμη) τού να παίρνω και να μη δίνω. Η φοροδιαφυγή είναι η μεγάλη ασθένεια της ελληνικής κοινωνίας. Πρέπει να γίνει μεγάλη δουλειά και μάλιστα στο σχολείο. Να μάθουμε την έννοια της κοινωνικής προσφοράς στην κοινωνία. Την τελευταία 20ετία γίναμε άσχημα ατομικιστές. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι σε κάθε κρίση η προσαρμογή με το καινούργιο πρέπει να γίνει γρήγορα. Διαφορετικά η ίδια η κρίση θα μας πετάξει έξω, εκτός συστήματος.

Ποια είναι η άποψή σας για την επιστροφή στη δραχμή; Η ζημιά θα είναι τρομακτική και θα την πληρώσουν περισσότερο η μεσαία και κατώτερη τάξη. Ας μην το σκεφτόμαστε. Έχουμε ένα νόμισμα καλό κι ευτυχώς παραμένουμε στην Ευρωζώνη. Από εκεί και πέρα αν τυχόν συμβεί το απευκταίο, θα το συζητήσουμε όταν μας έρθει το τσουνάμι.

Πώς σας αντιμετωπίζουν σαν επιχειρηματία στο εξωτερικό;  Σήμερα αυτό που αντιμετωπίζουμε είναι μια έλλειψη σεβασμού και εκτίμησης. Ακούμε απαξιωτικά σχόλια. Πρέπει να το υπομείνουμε, γιατί το προκαλέσαμε. Βγάλαμε τα μάτια μας με τα χέρια μας. Πρέπει να δουλέψουμε για να κλείσουμε τα στόματα όλων.

Είστε καθόλου αισιόδοξος; Πιστεύω ότι έχουμε μπροστά μας ακόμα δύο με τρεις μήνες δύσκολους, αλλά από το Πάσχα και μετά εκτιμώ ότι η κατάσταση θα βελτιώνεται σταθερά. Αυτή η βελτίωση θα πάρει μια γεωμετρική πρόοδο, διότι οι ικανότητες υπάρχουν.