Τι δεν είχα καταλάβει κατά την επίσκεψή μου στο ΚΑΖ: «Οι υιοθεσίες είναι μια παρηγοριά»

Αν επισκεφθείς ένα καταφύγιο όπως το ΚΑΖ σκέφτεσαι πόσο σημαντικό είναι αυτό που κάνουν οι εθελοντές εκεί. Το ΚΑΖ είναι ένας χώρος αγάπης και αυτό το εισπράττεις με κάθε τρόπο, μιλώντας με τους ανθρώπους, βλέποντας τα σκυλιά, είναι κάτι που νιώθεις σε κάθε μικρή γωνιά του κτήματος. Καταφύγιο με όλη τη σημασία της λέξης, όχι μάντρωμα ζώων αλλά φροντίδα και θαλπωρή μέχρι βρεθεί ένα σπίτι.

Αυτό όμως είναι το ένα κομμάτι. Το ρεπορτάζ μας από την επίσκεψη στο ΚΑΖ θα τελείωνε εδώ, αν στον δρόμο της επιστροφής στο αυτοκίνητο της Άννας Μπιτζάνη, συζητώντας αυτά τα 10 λεπτά μέχρι να φτάσουμε στο αυτοκίνητό μου, δεν είχα καταλάβει μερικά ακόμα πράγματα. Όπως, το πώς νιώθει ένας εθελοντής που σώζει ζώα. Κάπως έτσι προέκυψε ένα δεύτερο άρθρο, σαν ένθετο στο πρώτο, μια που οι δύο όψεις της πληγής που λέγεται Αδέσποτα είναι αλληλένδετες: αυτά που σώζονται και αυτά δεν σώζονται. Αφού γνωρίσαμε από κοντά τη μία πλευρά, αυτή που κάνει θαύματα, καλό είναι να μιλήσουμε και λίγο για την άλλη, αυτή που δεν τους αφήνει να κοιμηθούν τα βράδια. 

Είναι δύσκολο αυτό που κάνετε, λέω στην Άννα. «Αυτό που είναι πολύ δύσκολο είναι να καταλάβουν οι άλλοι ότι το καταφύγιο ζητάει στήριξη – δεν υπάρχει μόνο για να προσφέρει βοήθεια σε όποιον τη χρειάζεται. Γιατί κάποιος που βρίσκει ένα σκυλί στον δρόμο τι λέει; Πού είναι οι φιλοζωικές! Όμως ο καθένας από εμάς πρέπει να ασχοληθεί ο ίδιος και να βοηθήσει με κάποιον τρόπο, δεν μπορεί να πέφτει το βάρος μόνο σε λίγους. Δεν μπορεί ο άλλος, για παράδειγμα, να ζευγαρώνει το ζώο του, να έχει γεμίσει κουτάβια όλο τον κόσμο και μετά όταν έρθει το αδέσποτο έξω από το σπίτι του να έχει την απαίτηση εμείς να το πάρουμε και μάλιστα να μας βρίσει αν δεν το κάνουμε. Ή, το κλασικό που μας λένε… πόσα λεφτά παίρνετε;; Μα δεν υπάρχει κανένα σωματείο που να παίρνει λεφτά από το κράτος! Στην Ελλάδα η φιλοζωία έχει ακόμα πολύ δρόμο».

Είναι πράγματι δύσκολο να πιστέψει κάποιος ότι όλη αυτή η δουλειά στο ΚΑΖ και στα άλλα καταφύγια γίνεται χωρίς να υπάρχει το παραμικρό  κέρδος, ότι το κάνουν μόνο επειδή τους ευχαριστεί να σώζουν σκυλιά. Και όχι μόνο για αυτό. Αλλά και επειδή δεν αντέχουν τη βαναυσότητα γιατί την γνωρίζουν από πρώτο χέρι και την έχουν πάντα στο μυαλό τους. Όπως με όλες τις δυστυχίες αυτού του κόσμου, όσο πιο πολλά ξέρεις τόσο πιο πολύ χάνεις τον ύπνο σου. Ίσως για αυτό, στην τελική, οι περισσότεροι προτιμάμε να κλείνουμε τα μάτια.

Ρωτάω τι είναι το πιο σημαντικό που χρειάζονται από εμάς. Τα χρήματα; Οι υιοθεσίες; Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε ουσιαστικά; Όλα όσα μου λέει δίνουν τη μεγάλη εικόνα, αλλά περιγράφουν και το πώς σκέφτεται ένας εθελοντής που βοηθάει ζώα. Ξεχώρισα από τη συζήτησή μας τα λόγια της Άννας και τα παραθέτω αυτούσια, όπως ακριβώς μου τα είπε.

«Θα σου πω, το ΚΑΖ την άκρη του θα τη βρει, εμείς πιο πολύ θα θέλαμε ο κόσμος να κάνει το σωστό. Δηλαδή προτιμούμε να μην προσφέρει σε εμάς τίποτα και να μαζέψει το σκυλί από μόνος του, να του κάνει μια στείρωση, να μη φτάσει το σκυλί στο καταφύγιο. Αν μπορούσε ο καθένας να κάνει το παραμικρό, εγώ λέω μία στείρωση τον χρόνο, κι αν δεν μπορεί να το κουβαλήσει ο ίδιος στον γιατρό ο ίδιος ας δώσει 50 ευρώ σε ένα σωματείο – είναι μεγάλη υπόθεση. 

» Δεν υπάρχει άλλη λύση, μόνο οι στειρώσεις! Οι υιοθεσίες ουσιαστικά είναι η παρηγοριά, η ανταμοιβή του εθελοντή, να αισθάνεται κάποια χαρά για να μπορεί να συνεχίζει. Χρειάζονται και οι υιοθεσίες για να πάρεις λίγο πίσω, γιατί όλο δίνεις, δίνεις, φθείρεσαι... κάπου θα στερέψεις. Οι υιοθεσίες σε ξαναγεμίζουν για να πας παρακάτω. Από τα αδέσποτα ζώα που υπάρχουν στην Ελλάδα όμως θα υιοθετηθεί το πολύ το 10%, τα υπόλοιπα 90% υποφέρουν. θέλω να πω, τα σκυλιά που έχουμε εμείς με έναν τρόπο έχουν σωθεί, είτε μείνουν στο καταφύγιο είτε υιοθετηθούν, δεν θα βασανιστούν, δεν θα έχουν έναν κακό θάνατο. Εμείς πιο πολύ σκεφτόμαστε τα ζώα που είναι στον δρόμο, στα βουνά, στα χωράφια, στην επαρχία, αυτά που δεν έχουν καμία ελπίδα. Για αυτό λέω ότι οι υιοθεσίες είναι πολυτέλεια. 

» Είναι φοβερό, δεν φαίνονται τα ζώα που υπάρχουν. Αν πας στην επαρχία είναι άπειρα, σε χωματερές, σε μαντριά, πεταμένα στους δρόμους... Αλλά και στις πόλεις υπάρχουν ζώα φυλακισμένα που δεν φαίνονται, σε πίσω αυλές, δεμένα μόνιμα, σε αποθήκες, σε ταράτσες, είναι ανυπολόγιστος αριθμός των αδέσποτων στην Ελλάδα ή των ζώων που βασανίζονται και γεννάνε ανεξέλεγκτα, το ένα εκατομμύριο που λένε μπορεί να είναι πάρα πολύ λίγο. Τα κουτάβια, μετά, τα πετάνε στον δρόμο.

» Αν το βλέπαμε κυνικά, χωρίς να βάζουμε καθόλου στη μέση το συναισθηματικό κομμάτι, δεν θα έπρεπε να ασχολούμαστε καθόλου με τις υιοθεσίες. Θα έπρεπε να έχουμε ένα κινητό κέντρο να στειρώνουμε ζώα και να τα επανεντάσσουμε. Αυτό όμως είναι πολύ δύσκολο, το έχουμε κάνει πολύ λίγες φορές – να, δες, θα βάλω τα κλάματα τώρα. (σ.σ. βουρκώνει) Ξέρεις τι είναι να ξαναφήνεις στον δρόμο σκυλί μετά από στείρωση και να το βλέπεις από τον καθρέφτη να κυνηγάει το αυτοκίνητο; Έχω γυρίσει και το έχω μαζέψει, δεν μπορείς να το αφήσεις. Προτιμούμε να στριμωχτούμε λίγο πάρα πάνω στο ΚΑΖ και να το κρατήσουμε. Όμως αυτό θα είχε νόημα αν μπορούσαμε όλα τα σωματεία στην Ελλάδα κάνουμε μόνο αυτό και κάποια στιγμή θα λυνόταν το πρόβλημα.  

 » Δεν γίνεται όμως η λύση να δίνεται μόνο από τα σωματεία, χρειάζεται και το κράτος. Όταν λέω σωματεία εννοώ εθελοντές – το ΚΑΖ, για παράδειγμα, είναι σωματείο που έχουμε και καταφύγιο. Υπάρχουν φιλοζωικές οργανώσεις σε διάφορες περιοχές, ας πούμε ο ΣΠΑΖ, οι εθελοντές της Γλυφάδας, οι όποιοι στειρώνουν, επανεντάσσουν και έχουν κάποιους χώρους φιλοξενίας που τους πληρώνουν ή που φιλοξενούν. Κάποια σωματεία έχουν και μια συνεργασία με τους δήμους. Όμως εδώ ακουμπάμε το πρόβλημα στον πυρήνα του, που είναι ότι μέχρι τώρα δεν υπάρχει κεντρικός έλεγχος, το κομμάτι των αδέσποτων έχει δοθεί στους δήμους, και οι δήμοι παίρνουν τα λεφτά εδώ και δεκαετίες, πληρώνονται από την Περιφέρεια και το Υπουργείο Εσωτερικών για να κάνουν αυτή τη δουλειά. Δηλαδή, αν δεις εσύ ένα αδέσποτο πρέπει να πάρεις τον δήμο σου, να έρθει να το περισυλλέξει, να το στειρώσει, να το θεραπεύσει και να το αφήσει στο σημείο που θα του υποδείξεις ότι ταϊζόταν. Είναι ελάχιστοι όμως οι δήμοι που το κάνουν. Κάποιοι ξεκινούν συνεργασία με μια κινητή μονάδα ενός σωματείου, και όταν έχουν κυνοκομεία συμβαίνει αυτό που είδαμε στη Σπάρτη. Γιατί τότε είναι ανεξέλεγκτα τα πράγματα, φτιάχνουν μια αποθήκη και μαντρώνουν τα ζώα, και αυτό το λένε κυνοκομείο, τραγικές καταστάσεις, αλλά εσύ μετά πηγαίνεις στη Σπάρτη και λες, τι καλά, δεν είδα ούτε ένα αδέσποτο! Υπάρχουν και κάποιοι δήμοι, όπως π.χ. το Μαρούσι που έχει διαρκή συνεργασία με κτηνιατρικές δομές, και όντως στειρώνονται τα ζώα και επανεντάσσονται και μάλιστα τα εμβολιάζουν μια φορά τον χρόνο. 

» Τώρα, με τον καινούργιο νόμο, η διαχείριση μεταφέρεται από τους δήμους στο Υπουργείο Εσωτερικών ώστε να υπάρχει έλεγχος κεντρικά. Να καταγράφονται όλα τα ζώα και να έχουν ένα αντίστοιχο ΑΜΚΑ και να ξέρουμε τι γίνεται με κάθε ζώο. Και οι ιδιοκτήτες ζώων θα είναι υποχρεωμένοι να τα στειρώνουν.

» Οι γάτες είναι μια ιστορία ανυπολόγιστη που δεν την έχει αγγίξει κανείς, κανείς δεν ξέρει πόσες είναι, αναπαράγονται ανεξέλεγκτα. Όσοι ασχολούνται με τις γάτες είναι ήρωες. Ο στόχος θα έπρεπε να είναι όλα τα αδέσποτα ζώα να στειρωθούν. Αν στειρωθούν θα φύγουν από τους δρόμους, αυτή είναι η λογική, ναι. Υπάρχουν στον πολιτισμένο κόσμο αδέσποτα ζώα; Δεν υπάρχουν. Είναι αδιανόητο αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα. Είναι όμως πολύ δύσκολο να λυθεί, γιατί ένα κομμάτι της κοινωνίας δεν το καταλαβαίνει. 

» Για αυτό σου λέω η μεγαλύτερη στήριξη για εμάς είναι να μη δημιουργούν οι άλλοι πρόβλημα, και να κάνει ο καθένας το σωστό. Εμείς στο ΚΑΖ θα το κάνουμε το κουμάντο μας, προσπαθούμε να είμαστε πολύ νοικοκυρεμένες, το θέμα είναι ότι σε πνίγουν οι άλλοι. Αυτό δεν τελειώνει ποτέ, μας ζητάνε βοήθεια πάρα πολλοί, έχουμε όμως ένα όριο στο πόσα ζώα μπορούμε να αναλάβουμε – δεν λέμε όχι στα επείγοντα, σε περιστατικά που δεν μπορεί να τα χειριστεί κάποιος άλλος, προσπαθούμε όμως να είμαστε τελευταία λύση. Μας αφήνουν και πολλά ζώα έξω. Δηλαδή όταν έρχονται και μας αφήνουν έξω από την πόρτα μας 14 ζώα, κουτάβια μέσα στο κρύο και τη βροχή μέσα σε κούτες…

Με αφήνει στο αυτοκίνητό μου. Στην επιστροφή για Αθήνα συνειδητοποιώ όσα μου έχει πει. Είναι λογικό. Όταν η έγνοια σου είναι να σώζεις σκυλιά, αγωνιάς για αυτά που δεν θα σωθούν που είναι άπειρα. Η σταγόνα στον ωκεανό είναι η παρηγοριά σου. Καταλαβαίνει κανείς πως το πρόβλημα δεν λύνεται εύκολα. Οι εθελοντές περιμένουν πολλά από τον καινούργιο νόμο. Υπάρχει ανάγκη να καταλάβουμε κι εμείς πέντε πράγματα και να ευαισθητοποιηθούμε. Πρώτα να ενημερωθούμε, μετά να αρχίζουμε να προσφέρουμε. Να βοηθάμε τους εθελοντές. Να υιοθετήσουμε ένα σκυλάκι. Να μη δημιουργούμε αδέσποτα. Να είμαστε ενεργά μέρος της λύσης. Να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι. Τα αδέσποτα ζώα μάς χρειάζονται.

 Για οποιαδήποτε πληροφορία: www.kazshelter.gr ή στη σελίδα του KAZ στο Facebook ή στείλτε τους μήνυμα στο kazshelter@gmail.com